τρίβω: Difference between revisions

|btext=<i>f.</i> τρίψω, <i>ao.</i> ἔτριψα, <i>pf. inus.</i><br /><i>Pass. f.</i> τριφθήσομαι, <i>f.2</i> τριβήσομαι, <i>ao.</i> ἐτρίφθην, <i>ao.2</i> ἐτρίβην, <i>pf.</i> [[τέτριμμαι]];<br /><b>I. 1</b> frotter, acc.;<br /><b>2</b> triturer, broyer ; [[μέλαν]] DÉM broyer du noir (pour écrire) ; [[ὕλη]] τριφθεῖσα THC forêt enflammée par le frottement produit par le vent ; <i>particul.</i> triturer (le blé) avec un cylindre (pour l'égrener) ; μοχλὸν τρίβειν [[ἐν]] ὀφθαλμῷ OD frotter, <i>càd</i> tourner le pieu dans l'œil (du Cyclope);<br /><b>II.</b> user par le frottement :<br /><b>1</b> <i>au propre ; Pass.</i> être usé : ἀτραπὸς τετριμμένη AR chemin battu, fréquenté;<br /><b>2</b> <i>fig. en parl. de pers.</i> user, miner, affaiblir, exténuer : τρ. ἀμφοτέρους THC épuiser les deux partis ; τρίβεσθαι κακοῖσι IL être consumé <i>ou</i> épuisé par des souffrances ; τριβόμενος [[λεώς]] HDT peuple maltraité;<br /><b>3</b> <i>en parl. de choses (argent, bien)</i> consumer, dévorer, dissiper;<br /><b>4</b> user par l'exercice ; pratiquer ; <i>Pass.</i> s'exercer, être exercé : πολέμῳ HDT à la guerre;<br /><b>5</b> user peu à peu, exercer : βίον SOPH sa vie, traîner péniblement sa vie;<br /><b>6</b> user par des délais, traîner en longueur, différer : θυραίαν (τριβὴν) τρ. ESCHL s'arrêter, séjourner devant la porte ; τρ. τὸν πόλεμον χρόνῳ PLUT traîner la guerre en longueur ; τὸν χρόνον PLUT traîner le temps en longueur ; <i>abs.</i> différer, traîner le temps en longueur ; <i>Pass.</i> être retardé, s'arrêter;<br /><i><b>Moy.</b></i> τρίβομαι séjourner : χρηστηρίοις [[ἐν]] τοῖσδε τρίβεσθαι [[μύσος]] ESCHL (il ne convient pas) que des êtres impurs séjournent dans ce temple prophétique.<br />'''Étymologie:''' R. Τερ, Τρι, frotter ; cf. [[τείρω]], <i>lat.</i> tero, trivi, tritum.

}}

}}

{{Autenrieth

|lsmtext='''τρίβω:''' μέλ. <i>τρίψω</i>, αόρ. <i>ἔτριψα</i>, απαρ. [[τρῖψαι]], παρακ. <i>τέτρῐφα</i> — Παθ., μέλ. <i>τρῐβήσομαι</i> και <i>τετρίψομαι</i>, αόρ. <i>ἐτρίφθην</i>, αόρ. βʹ ἐτρίβην [ῐ], παρακ. [[τέτριμμαι]], Ιων. γʹ πληθ. <i>τετρίφᾰται</i>·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[τρίβω]], δηλ. [[αλωνίζω]] το [[σιτάρι]], σε Ομήρ. Ιλ.· μοχλὸν [[τρῖψαι]] ἐν ὀφθαλμῷ, να περιστρέψει το μοχλό μέσα στο [[μάτι]] του, σε Ομήρ. Οδ.· <i>χρυσὸν βασάνῳ τριβόμενον</i>, να το τρίψεις έτσι ώστε να ελέγξεις την καθαρότητά του (πρβλ. [[παρατρίβω]]), σε Θέογν. — Μέσ., χρηστηρίοις ἐν τοῖσδε τρίβεσθαι [[μύσος]], [[προστρίβω]] πάνω στα ιερά το μόλυσμά μου, τα [[μιαίνω]], τα [[μολύνω]], σε Αισχύλ.<br /><b class="num">2.</b> [[τρίβω]], [[μεταβάλλω]] σε [[σκόνη]], [[κοπανίζω]], [[ζυμώνω]], σε Αριστοφ. κ.λπ.<br /><b class="num">3.</b> [[συμπιέζω]], [[συνθλίβω]], [[συντρίβω]], <i>βότρυν</i>, στον ίδ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[φθείρω]] δια της τριβής, [[καταστρέφω]] ενδύματα — Παθ., λέγεται για οδό, την [[φθείρω]] με το [[πάτημα]] ή την [[εξομαλύνω]], <i>ἀτραπὸς τετριμμένη</i>, στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για χρόνο, [[κατατρίβω]], [[διάγω]], [[δαπανώ]], Λατ. terere vitam, σε Σοφ., Ευρ.· απόλ., χάνω χρόνο, [[αναβάλλω]], σε Αισχύλ.<br /><b class="num">3.</b> [[ερημώνω]] [[χώρα]], σε Ευρ.<br /><b class="num">III.</b> μεταφ.,<br /><b class="num">1.</b> λέγεται για πρόσωπα, [[φθείρω]], [[καταστρέφω]], [[αφανίζω]], σε Ησίοδ.· Παθ., καταστρέφομαι, φθείρομαι, σε Ομήρ. Ιλ., Θουκ. — Μέσ., <i>τρίψεσθαι αὐτὴν περὶ αὑτήν</i>, λέγεται για εσωτερικὲς συγκρούσεις, στον ίδ. — Παθ., τριβόμενος [[λεώς]], καταπιεζόμενος [[λαός]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για χρήματα και [[περιουσία]], [[κατασπαταλώ]], [[διασκορπίζω]], [[διασπαθίζω]], στον ίδ.<br /><b class="num">3.</b> [[μεταχειρίζομαι]] [[συνέχεια]], σε Αριστοφ.<br /><b class="num">4.</b> Παθ., [[ασχολούμαι]] [[πολύ]] με [[κάτι]] ή είμαι δοσμένος [[ολόψυχα]] σε [[κάτι]], σε Ηρόδ.

}}

}}

{{mdlsj