Anonymous

Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

ζεύγνυμι: Difference between revisions

From LSJ

ζεύγνυμι (view source)

Revision as of 23:15, 2 October 2022

No change in size ,  2 October 2022
m
Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elnl.*}}\n)({{elru.*}}\n)" to "$3$4$1$2"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elnl.*}}\n)({{elru.*}}\n)" to "$3$4$1$2")
Line 18: Line 18:
{{bailly
{{bailly
|btext=<i>f.</i> ζεύξω, <i>ao.</i> ἔζευξα, <i>pf. inus.</i><br /><i>Pass. ao.</i> ἐζεύχθην, <i>ao.2</i> [[ἐζύγην]], <i>pf.</i> [[ἔζευγμαι]];<br />mettre sous le joug, attacher au joug :<br /><b>1</b> <i>au propre</i> ἵππους ὑφ’ ἅρμασι IL, ὑφ’ ἅρματα OD, ὑπ’ ἅρματα HDT, [[ἐν]] ἅρμασι ESCHL atteler des chevaux à des chars ; [[ἐν]] ζυγοῖσι ESCHL atteler sous le joug ; ἀνάγκῃ [[ζυγείς]] SOPH soumis au joug de la nécessité;<br /><b>2</b> <i>fig. en parl. de mariage, au Pass.</i> : γάμοις ζευχθῆναι SOPH <i>ou</i> ζυγῆναι EUR être uni par un mariage ; ἐζευγμένη SOPH femme mariée;<br /><b>3</b> <i>p. anal.</i> joindre, unir deux extrémités : ποταμόν HDT, Ἑλλήσποντον HDT joindre par un pont les deux rives d'un fleuve, de l'Hellespont, y jeter un pont ; γέφυραν HDT réunir les deux extrémités d'un pont, jeter un pont;<br /><b>4</b> <i>en gén.</i> joindre, unir : παλαιὰς [[ναῦς]] réparer de vieux navires, <i>litt.</i> substituer des baux (v. [[ζυγόν]]) neufs aux anciens ; σανίδες ἐζευγμέναι IL poutres fortement unies, formant un assemblage solide;<br /><b>5</b> <i>p. ext.</i> lier, attacher fortement : ἀσκοὺς δεσμοῖς XÉN des outres avec des liens;<br /><i><b>Moy.</b></i> ζεύγνυμαι attacher pour soi <i>ou</i> à son char, atteler <i>en gén. acc. ; p. ext.</i> joindre, unir : τὸν Βόσπορον HDT jeter un pont sur le Bosphore ; <i>fig.</i> ἄκοιτιν ζεύξασθαι EUR unir à soi une épouse.<br />'''Étymologie:''' R. Ζυγ joindre ; cf. [[ζυγόν]], <i>lat.</i> jugum, jungo.
|btext=<i>f.</i> ζεύξω, <i>ao.</i> ἔζευξα, <i>pf. inus.</i><br /><i>Pass. ao.</i> ἐζεύχθην, <i>ao.2</i> [[ἐζύγην]], <i>pf.</i> [[ἔζευγμαι]];<br />mettre sous le joug, attacher au joug :<br /><b>1</b> <i>au propre</i> ἵππους ὑφ’ ἅρμασι IL, ὑφ’ ἅρματα OD, ὑπ’ ἅρματα HDT, [[ἐν]] ἅρμασι ESCHL atteler des chevaux à des chars ; [[ἐν]] ζυγοῖσι ESCHL atteler sous le joug ; ἀνάγκῃ [[ζυγείς]] SOPH soumis au joug de la nécessité;<br /><b>2</b> <i>fig. en parl. de mariage, au Pass.</i> : γάμοις ζευχθῆναι SOPH <i>ou</i> ζυγῆναι EUR être uni par un mariage ; ἐζευγμένη SOPH femme mariée;<br /><b>3</b> <i>p. anal.</i> joindre, unir deux extrémités : ποταμόν HDT, Ἑλλήσποντον HDT joindre par un pont les deux rives d'un fleuve, de l'Hellespont, y jeter un pont ; γέφυραν HDT réunir les deux extrémités d'un pont, jeter un pont;<br /><b>4</b> <i>en gén.</i> joindre, unir : παλαιὰς [[ναῦς]] réparer de vieux navires, <i>litt.</i> substituer des baux (v. [[ζυγόν]]) neufs aux anciens ; σανίδες ἐζευγμέναι IL poutres fortement unies, formant un assemblage solide;<br /><b>5</b> <i>p. ext.</i> lier, attacher fortement : ἀσκοὺς δεσμοῖς XÉN des outres avec des liens;<br /><i><b>Moy.</b></i> ζεύγνυμαι attacher pour soi <i>ou</i> à son char, atteler <i>en gén. acc. ; p. ext.</i> joindre, unir : τὸν Βόσπορον HDT jeter un pont sur le Bosphore ; <i>fig.</i> ἄκοιτιν ζεύξασθαι EUR unir à soi une épouse.<br />'''Étymologie:''' R. Ζυγ joindre ; cf. [[ζυγόν]], <i>lat.</i> jugum, jungo.
}}
{{elnl
|elnltext=ζεύγνυμι en ζευγνύω [vgl. Lat. iungo] inf. ζευγνῦναι, ep. ζευγνῦμεν, imperf. ἐζεύγνυν en ἐζεύγνυον, 3 plur. ep. ζεύγνυσαν, med. ἐζευγνύμην, 3 dual. ep. ζευγνύσθην; aor. ἔζευξα, med. ἐζευξάμην; aor. pass. ἐζεύχθην en later ἐζύγην; perf. med.-pass. ἔζευγμαι, ptc. ἐζευγμένος, plqperf. med.-pass. 3 sing. ἔζευκτο; fut. ζεύξω, med. ζεύξομαι onder het juk brengen, inspannen:; ὑπ’ ἀμάξῃσιν βόας ἡμιόνους τε ζεύγνυσαν zij spanden ossen en muildieren voor de wagens Il. 24.783; κἄζευξα πρῶτος ἐν ζυγοῖσι κνώδαλα en ik heb als eerste dieren onder het juk gebracht Aeschl. PV 462; κάνθαρον ζ. een mestkever inspannen Aristoph. Pax 128; ὄχους ἐζεύξατε jullie hebben wagens ingespannen Eur. Andr. 1020; ook med..; ἵππους τ’ ἐζεύγνυντ ( ο ) zij spanden hun paarden in Od. 3.492; abs. med..; ζευγνύσθην zij beiden spanden hun paarden voor de wagen Il. 24.281; overdr. pass.. ζυγέντ’ ἐν ἅρμασιν πημάτων onder het juk gebracht van een wagen vol rampspoed Aeschl. Ch. 795; ἀνάγκῃ ζυγείς onder het juk van de noodzaak Soph. Ph. 1025. samenvoegen, verbinden, vastmaken: pass..; σανίδες... ἐζευγμέναι gesloten deurvleugels Il. 18.276; γεφύρας ζ. ἐπὶ τοῦ ποταμοῦ bruggen over de rivier leggen Hdt. 1.205.2 = ζ. τὸν ποταμόν Hdt. 1.206.2; ζ. τοὺς ἀσκοὺς πρὸς ἀλλήλους de zakken aan elkaar vastmaken Xen. An. 3.5.10; uitbr. herstellen, repareren:; τὰς παλαιὰς ( sc. ναῦς ) de oude schepen repareren Thuc. 1.29.3; overdr. med..; τόνδ’ ἐν ὅρκοις ζεύξομαι ik zal hem door eden binden Eur. Suppl. 1229; pass.. ὁρκίοισι... ζυγείς door eden gebonden Eur. Med. 735. overdr. in de echt verbinden, laten trouwen: van de ouders; τίς ταύτην ἔζευξε; wie heeft haar laten trouwen? Eur. IA 698; huwen, tot vrouw nemen: van de man; γάμοις ἔζευξ’ Ἀδράστου παῖδα ik huwde de dochter van Adrastus Eur. Phoen. 1366; ook med. γενναιοτάταν... πασᾶν ἐζεύξω κλισίαις ἄκοιτιν je hebt de edelste van alle vrouwen als echtgenote in het huwelijksbed gebracht Eur. Alc. 994 ( lyr. ); pass. trouwen (van de vrouw). ἐζευγμένη getrouwde vrouw Soph. Tr. 536; ἐν γάμοις ζευχθεῖσα in de echt verbonden Eur. El. 99; γάμους ἀκουσίως ζ. tegen hun wil trouwen Plut. Sull. 33.3.
}}
{{elru
|elrutext='''ζεύγνῡμι:''' редко [[ζευγνύω]] (fut. ζεύξω, aor. ἔζευξα; pass.: aor. 1 [[ἐζεύχθην]], aor. 2 [[ἐζύγην]], pf. [[ἔζευγμαι]])<br /><b class="num">1)</b> [[подводить к ярму]], [[сопрягать ярмом]], [[запрягать]], [[впрягать]] (ἵππους ὑφ᾽ ἅρμασι и ὑφ᾽ ἅρματα Hom.; ἐν ἅρμασι, ἐν ζυγοῖσι Aesch.);<br /><b class="num">2)</b> [[запрягать]], [[закладывать]] ([[ἅρμα]] Pind.; ὄχους Eur.): τέθριππα [[ζεύγνυσθαι]] Eur. заложить (для себя) квадриги;<br /><b class="num">3)</b> [[взнуздывать]], [[седлать]] (Πεγάσου [[ζεῦξαι]] [[πτερόν]] Arph.);<br /><b class="num">4)</b> [[соединять]], [[сочетать]] (браком): γάμοις ζευχθῆναι Soph. и (ἐν) γάμοις [[ζυγῆναι]] Eur. сочетаться браком; ἄκοιτιν ζεύξασθαι Eur. взять себе супругу, жениться;<br /><b class="num">5)</b> [[соединять оба берега]], [[перекрывать мостом]] (ποταμόν Her.; Ἑλλήσποντον Her., Isocr.; τὴν διάβασιν, sc. ποταμοῦ Plut.): ζ. Βόσπορον Her. построить мост через Боспор;<br /><b class="num">6)</b> [[перебрасывать]], [[наводить]] (γέφυραν Her.): [[γέφυρα]] ἐζευγμένη ἑπτὰ πλοίοις Xen. мост, образованный из семи соединенных судов;<br /><b class="num">7)</b> [[сколачивать]], [[сооружать]], [[строить]] ([[ναῦς]] Hes.): σανίδες ἐζευγμέναι Hom. крепко сплоченные створы;<br /><b class="num">8)</b> [[чинить]] (παλαιὰς [[ναῦς]] Thuc.);<br /><b class="num">9)</b> [[связывать]], [[скреплять]] (ἀσκοὺς δεσμοῖς Xen.): δμωαὶ φάρη χρυσέαις ἐζευγμέναι πόρπαισιν Eur. служанки в плащах, застегнутых золотыми застежками;<br /><b class="num">10)</b> [[связывать]], [[сковывать]] (πέδαις πόδας Plut.): ἀνάγκῃ [[ζυγείς]] Soph. вынужденный необходимостью, т. е. по велению рока; ζυγεὶς ὁρκίοισι Eur. связанный клятвами; πότμῳ [[ζυγείς]] Pind. подвластный судьбе; ζεύξασθαί τινα ἐν ὅρκοις Eur. связать кого-л. клятвой.
}}
}}
{{ls
{{ls
Line 27: Line 33:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''ζεύγνῡμι:''' ή -ύω, απαρ. -ύναι[ῠ], Επικ. ζευγνῦμεν, μτχ. <i>ζευγνύς</i>· γʹ πληθ. παρατ. <i>ἐζεύγνῠσαν</i>, Επικ. <i>ζεύγν-</i>, μέλ. <i>ζεύξω</i>, αόρ. αʹ <i>ἔζευξα</i> — Παθ., αόρ. αʹ [[ἐζεύχθην]], αόρ. βʹ [[ἐζύγην]] [ῠ] (από √<i>ΖΥΓ</i>, όπως στο [[ζυγῆναι]]),<br /><b class="num">I. 1.</b> [[ζεύω]], [[θέτω]] υπό [[ζυγό]]· <i>ἵππους</i>, σε Όμηρ. κ.λπ.· [[ζευγνύω]] ἵππους ὑφ' ἅρματα, <i>ὑφ' ἅρμασιν</i>, ὑπ' [[ὄχεσφιν]], <i>ὑπ' ἀμάξῃσιν</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· ομοίως στη Μέσ., ἵππους [[ζεύγνυσθαι]], [[βάζω]] τα άλογά μου στο [[ζυγό]], σε Όμηρ.· επίσης, λέγεται για άλογα ιππασίας, [[δαμάζω]], [[ημερώνω]], [[βάζω]] [[χαλινάρι]], σελώνω· [[ζεῦξαι]] Πάγασον, σε Πίνδ.· επίσης, χρησιμ. για άρματα, [[ετοιμάζω]], [[προπαρασκευάζω]], στον ίδ., σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> [[δένω]], [[συσφίγγω]], [[στερεώνω]], σε Ξεν. — Παθ., <i>φάρη ἐζευγμέναι</i>, στάχυα που έχουν δεθεί σε δεμάτια, σε Ευρ.<br /><b class="num">3.</b> μεταφ., πότμῳ [[ζυγείς]], ο δεμένος με τη [[μοίρα]] του, αυτός που δε μπορεί να ξεφύγει από το πεπρωμένο του, σε Σοφ., Ευρ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[συνδέω]], [[συνάπτω]], [[ενώνω]]· <i>σανίδες ἐζευγμέναι</i>, σανίδες που είναι [[καλά]] συναρμοσμένες [[μεταξύ]] τους, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">2.</b> [[ενώνω]] με τα [[δεσμά]] του γάμου, σε Ευρ. — στη Μέσ., λέγεται για τον σύζυγο, νυμφεύομαι, στον ίδ. — Παθ., είμαι παντρεμένος, σε Σοφ., Ευρ.<br /><b class="num">3.</b> [[ενώνω]] αντικριστές όχθες με γέφυρες· τὸν Ἑλλήσποντον [[ζεῦξαι]], σε Ηρόδ. κ.λπ.· επίσης, γέφυραν [[ζεῦξαι]], [[κατασκευάζω]], [[συναρμόζω]] [[γέφυρα]], στον ίδ.<br /><b class="num">4.</b> [[περιδένω]] το [[κύτος]] των πλοίων με [[σχοινιά]], σε Θουκ.
|lsmtext='''ζεύγνῡμι:''' ή -ύω, απαρ. -ύναι[ῠ], Επικ. ζευγνῦμεν, μτχ. <i>ζευγνύς</i>· γʹ πληθ. παρατ. <i>ἐζεύγνῠσαν</i>, Επικ. <i>ζεύγν-</i>, μέλ. <i>ζεύξω</i>, αόρ. αʹ <i>ἔζευξα</i> — Παθ., αόρ. αʹ [[ἐζεύχθην]], αόρ. βʹ [[ἐζύγην]] [ῠ] (από √<i>ΖΥΓ</i>, όπως στο [[ζυγῆναι]]),<br /><b class="num">I. 1.</b> [[ζεύω]], [[θέτω]] υπό [[ζυγό]]· <i>ἵππους</i>, σε Όμηρ. κ.λπ.· [[ζευγνύω]] ἵππους ὑφ' ἅρματα, <i>ὑφ' ἅρμασιν</i>, ὑπ' [[ὄχεσφιν]], <i>ὑπ' ἀμάξῃσιν</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· ομοίως στη Μέσ., ἵππους [[ζεύγνυσθαι]], [[βάζω]] τα άλογά μου στο [[ζυγό]], σε Όμηρ.· επίσης, λέγεται για άλογα ιππασίας, [[δαμάζω]], [[ημερώνω]], [[βάζω]] [[χαλινάρι]], σελώνω· [[ζεῦξαι]] Πάγασον, σε Πίνδ.· επίσης, χρησιμ. για άρματα, [[ετοιμάζω]], [[προπαρασκευάζω]], στον ίδ., σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> [[δένω]], [[συσφίγγω]], [[στερεώνω]], σε Ξεν. — Παθ., <i>φάρη ἐζευγμέναι</i>, στάχυα που έχουν δεθεί σε δεμάτια, σε Ευρ.<br /><b class="num">3.</b> μεταφ., πότμῳ [[ζυγείς]], ο δεμένος με τη [[μοίρα]] του, αυτός που δε μπορεί να ξεφύγει από το πεπρωμένο του, σε Σοφ., Ευρ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[συνδέω]], [[συνάπτω]], [[ενώνω]]· <i>σανίδες ἐζευγμέναι</i>, σανίδες που είναι [[καλά]] συναρμοσμένες [[μεταξύ]] τους, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">2.</b> [[ενώνω]] με τα [[δεσμά]] του γάμου, σε Ευρ. — στη Μέσ., λέγεται για τον σύζυγο, νυμφεύομαι, στον ίδ. — Παθ., είμαι παντρεμένος, σε Σοφ., Ευρ.<br /><b class="num">3.</b> [[ενώνω]] αντικριστές όχθες με γέφυρες· τὸν Ἑλλήσποντον [[ζεῦξαι]], σε Ηρόδ. κ.λπ.· επίσης, γέφυραν [[ζεῦξαι]], [[κατασκευάζω]], [[συναρμόζω]] [[γέφυρα]], στον ίδ.<br /><b class="num">4.</b> [[περιδένω]] το [[κύτος]] των πλοίων με [[σχοινιά]], σε Θουκ.
}}
{{elnl
|elnltext=ζεύγνυμι en ζευγνύω [vgl. Lat. iungo] inf. ζευγνῦναι, ep. ζευγνῦμεν, imperf. ἐζεύγνυν en ἐζεύγνυον, 3 plur. ep. ζεύγνυσαν, med. ἐζευγνύμην, 3 dual. ep. ζευγνύσθην; aor. ἔζευξα, med. ἐζευξάμην; aor. pass. ἐζεύχθην en later ἐζύγην; perf. med.-pass. ἔζευγμαι, ptc. ἐζευγμένος, plqperf. med.-pass. 3 sing. ἔζευκτο; fut. ζεύξω, med. ζεύξομαι onder het juk brengen, inspannen:; ὑπ’ ἀμάξῃσιν βόας ἡμιόνους τε ζεύγνυσαν zij spanden ossen en muildieren voor de wagens Il. 24.783; κἄζευξα πρῶτος ἐν ζυγοῖσι κνώδαλα en ik heb als eerste dieren onder het juk gebracht Aeschl. PV 462; κάνθαρον ζ. een mestkever inspannen Aristoph. Pax 128; ὄχους ἐζεύξατε jullie hebben wagens ingespannen Eur. Andr. 1020; ook med..; ἵππους τ’ ἐζεύγνυντ ( ο ) zij spanden hun paarden in Od. 3.492; abs. med..; ζευγνύσθην zij beiden spanden hun paarden voor de wagen Il. 24.281; overdr. pass.. ζυγέντ’ ἐν ἅρμασιν πημάτων onder het juk gebracht van een wagen vol rampspoed Aeschl. Ch. 795; ἀνάγκῃ ζυγείς onder het juk van de noodzaak Soph. Ph. 1025. samenvoegen, verbinden, vastmaken: pass..; σανίδες... ἐζευγμέναι gesloten deurvleugels Il. 18.276; γεφύρας ζ. ἐπὶ τοῦ ποταμοῦ bruggen over de rivier leggen Hdt. 1.205.2 = ζ. τὸν ποταμόν Hdt. 1.206.2; ζ. τοὺς ἀσκοὺς πρὸς ἀλλήλους de zakken aan elkaar vastmaken Xen. An. 3.5.10; uitbr. herstellen, repareren:; τὰς παλαιὰς ( sc. ναῦς ) de oude schepen repareren Thuc. 1.29.3; overdr. med..; τόνδ’ ἐν ὅρκοις ζεύξομαι ik zal hem door eden binden Eur. Suppl. 1229; pass.. ὁρκίοισι... ζυγείς door eden gebonden Eur. Med. 735. overdr. in de echt verbinden, laten trouwen: van de ouders; τίς ταύτην ἔζευξε; wie heeft haar laten trouwen? Eur. IA 698; huwen, tot vrouw nemen: van de man; γάμοις ἔζευξ’ Ἀδράστου παῖδα ik huwde de dochter van Adrastus Eur. Phoen. 1366; ook med. γενναιοτάταν... πασᾶν ἐζεύξω κλισίαις ἄκοιτιν je hebt de edelste van alle vrouwen als echtgenote in het huwelijksbed gebracht Eur. Alc. 994 ( lyr. ); pass. trouwen (van de vrouw). ἐζευγμένη getrouwde vrouw Soph. Tr. 536; ἐν γάμοις ζευχθεῖσα in de echt verbonden Eur. El. 99; γάμους ἀκουσίως ζ. tegen hun wil trouwen Plut. Sull. 33.3.
}}
{{elru
|elrutext='''ζεύγνῡμι:''' редко [[ζευγνύω]] (fut. ζεύξω, aor. ἔζευξα; pass.: aor. 1 [[ἐζεύχθην]], aor. 2 [[ἐζύγην]], pf. [[ἔζευγμαι]])<br /><b class="num">1)</b> [[подводить к ярму]], [[сопрягать ярмом]], [[запрягать]], [[впрягать]] (ἵππους ὑφ᾽ ἅρμασι и ὑφ᾽ ἅρματα Hom.; ἐν ἅρμασι, ἐν ζυγοῖσι Aesch.);<br /><b class="num">2)</b> [[запрягать]], [[закладывать]] ([[ἅρμα]] Pind.; ὄχους Eur.): τέθριππα [[ζεύγνυσθαι]] Eur. заложить (для себя) квадриги;<br /><b class="num">3)</b> [[взнуздывать]], [[седлать]] (Πεγάσου [[ζεῦξαι]] [[πτερόν]] Arph.);<br /><b class="num">4)</b> [[соединять]], [[сочетать]] (браком): γάμοις ζευχθῆναι Soph. и (ἐν) γάμοις [[ζυγῆναι]] Eur. сочетаться браком; ἄκοιτιν ζεύξασθαι Eur. взять себе супругу, жениться;<br /><b class="num">5)</b> [[соединять оба берега]], [[перекрывать мостом]] (ποταμόν Her.; Ἑλλήσποντον Her., Isocr.; τὴν διάβασιν, sc. ποταμοῦ Plut.): ζ. Βόσπορον Her. построить мост через Боспор;<br /><b class="num">6)</b> [[перебрасывать]], [[наводить]] (γέφυραν Her.): [[γέφυρα]] ἐζευγμένη ἑπτὰ πλοίοις Xen. мост, образованный из семи соединенных судов;<br /><b class="num">7)</b> [[сколачивать]], [[сооружать]], [[строить]] ([[ναῦς]] Hes.): σανίδες ἐζευγμέναι Hom. крепко сплоченные створы;<br /><b class="num">8)</b> [[чинить]] (παλαιὰς [[ναῦς]] Thuc.);<br /><b class="num">9)</b> [[связывать]], [[скреплять]] (ἀσκοὺς δεσμοῖς Xen.): δμωαὶ φάρη χρυσέαις ἐζευγμέναι πόρπαισιν Eur. служанки в плащах, застегнутых золотыми застежками;<br /><b class="num">10)</b> [[связывать]], [[сковывать]] (πέδαις πόδας Plut.): ἀνάγκῃ [[ζυγείς]] Soph. вынужденный необходимостью, т. е. по велению рока; ζυγεὶς ὁρκίοισι Eur. связанный клятвами; πότμῳ [[ζυγείς]] Pind. подвластный судьбе; ζεύξασθαί τινα ἐν ὅρκοις Eur. связать кого-л. клятвой.
}}
}}
{{etym
{{etym
Retrieved from "https://lsj.gr/wiki/Special:MobileDiff/2670455"