Anonymous

παραβαίνω: Difference between revisions

From LSJ
m
Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elnl.*}}\n)({{elru.*}}\n)" to "$3$4$1$2"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elnl.*}}\n)({{elru.*}}\n)" to "$3$4$1$2")
Line 15: Line 15:
{{bailly
{{bailly
|btext=<i>f.</i> παραβήσομαι, <i>etc.</i><br /><i>Pass. ao.</i> παρεβάθην, <i>pf.</i> παραβέβασμαι;<br /><b>I.</b> <i>intr.</i> <b>1</b> marcher à côté, s'avancer à côté de ; se tenir à côté d'un conducteur sur un char de combat ; <i>ou invers.</i> se tenir à côté du guerrier <i>en parl. du conducteur</i> τινι;<br /><b>2</b> s'avancer, passer;<br /><b>II.</b> <i>tr. au fig.</i> passer par-dessus :<br /><b>1</b> transgresser, violer : νόμον PLAT une loi ; ὅρκους des serments ; <i>Pass.</i> [[νόμος]] παραβαθείς THC loi qui a été violée ; παραβεβασμένοι ὅρκοι DÉM serments violés ; <i>abs.</i> παραβαινομένων THC comme les peines établies étaient méprisées ; <i>avec un rég. de pers.</i> : π. τινὰ δαιμόνων HDT offenser qqe divinité par un acte de désobéissance ; <i>abs.</i> [[οἱ]] παραβάντες ESCHL les sacrilèges;<br /><b>2</b> omettre, oublier, acc. ; laisser passer, négliger (l'occasion, <i>etc.</i>);<br /><b>3</b> <i>avec un n. de chose pour sujet</i> passer à côté <i>ou</i> au delà, échapper : οὐδὲ παρέβα με [[φάσμα]] EUR cette vision ne m'a pas échappé, <i>càd</i> je l'ai présente dans l'esprit.<br />'''Étymologie:''' [[παρά]], [[βαίνω]].
|btext=<i>f.</i> παραβήσομαι, <i>etc.</i><br /><i>Pass. ao.</i> παρεβάθην, <i>pf.</i> παραβέβασμαι;<br /><b>I.</b> <i>intr.</i> <b>1</b> marcher à côté, s'avancer à côté de ; se tenir à côté d'un conducteur sur un char de combat ; <i>ou invers.</i> se tenir à côté du guerrier <i>en parl. du conducteur</i> τινι;<br /><b>2</b> s'avancer, passer;<br /><b>II.</b> <i>tr. au fig.</i> passer par-dessus :<br /><b>1</b> transgresser, violer : νόμον PLAT une loi ; ὅρκους des serments ; <i>Pass.</i> [[νόμος]] παραβαθείς THC loi qui a été violée ; παραβεβασμένοι ὅρκοι DÉM serments violés ; <i>abs.</i> παραβαινομένων THC comme les peines établies étaient méprisées ; <i>avec un rég. de pers.</i> : π. τινὰ δαιμόνων HDT offenser qqe divinité par un acte de désobéissance ; <i>abs.</i> [[οἱ]] παραβάντες ESCHL les sacrilèges;<br /><b>2</b> omettre, oublier, acc. ; laisser passer, négliger (l'occasion, <i>etc.</i>);<br /><b>3</b> <i>avec un n. de chose pour sujet</i> passer à côté <i>ou</i> au delà, échapper : οὐδὲ παρέβα με [[φάσμα]] EUR cette vision ne m'a pas échappé, <i>càd</i> je l'ai présente dans l'esprit.<br />'''Étymologie:''' [[παρά]], [[βαίνω]].
}}
{{elnl
|elnltext=παρα-βαίνω, ep. imperf. iter. 3 sing. παρέβασκε; aor. pass. παρεβάθην; perf. παραβέβηκα, ep. ptc. παρβεβαώς, dual. παρβεβαῶτε, Ion. plqperf. 3 sing. παρεβεβήκεε; med.-pass. παραβέβασμαι, zelden later παραβέβαμαι; fut. pass. παραβαθήσομαι met acc. overtreden:; τὰ νόμιμα π. de gebruiken overtreden Hdt. 1.65.5; τὰς σπονδάς π. de verdragen schenden Aristoph. Av. 461; met acc. van pers.:; τίνα δαιμόνων παραβάντες τάδε ἀναπίμπλαμεν; tegen welke godheid hebben we gezondigd dat we dit moeten doorstaan? Hdt. 6.12.3; pass.:; ἀμύνατε … τῷ … νόμῳ ὑπὸ τῶνδε παραβαθέντι jullie moeten de wet die door deze mensen is overtreden beschermen Thuc. 3.67.6; παραβαινομένων omdat overtredingen gemaakt bleven worden Thuc. 3.45.3; ptc. subst. ὁ παραβαίνων de overtreder:. ὁ παραβαίνων οὐθὲν ἂν … κατορθώσειεν de overtreder kan niets meer herstellen Aristot. Pol. 1325b5. voorbijgaan aan, achterwege laten:. ἔστιν ἃ τῶν ψηφισμάτων παρέβην enige besluiten heb ik achterwege gelaten Dem. 18.211. met dat. gaan staan naast; perf. staan naast:. Ἕκτορι παρβεβαώς naast Hector staand Il. 11.522. intrans. naar voren treden, van acteurs, spec. in kom. parabasis:. π. πρὸς τὸ θέατρον zich tot het publiek wenden Aristoph. Ach. 629.
}}
{{elru
|elrutext='''παραβαίνω:'''<br /><b class="num">1)</b> [[находиться]] или [[выступать]], [[стоять рядом]]: Ἓκτωρι παρβεβᾰώς (= παραβεβώς) Hom. стоящий (в колеснице) рядом с Гектором; παραβεβήκεε οἱ [[ἡνίοχος]] Her. рядом с ним находился (или шел) возница;<br /><b class="num">2)</b> [[преступать]], [[нарушать]] (τὰ [[νόμιμα]] Her.; [[δίκην]] Aesch.; ὅρκους Arph.; τὰς σπονδάς Thuc.; τὴν παράδοσιν NT): παραβάντες Aesch. нарушители законов, преступники; [[τίνα]] δαιμόνων παραβάντες [[τάδε]] ἀναπίμπλαμεν; Her. за прегрешения против какого божества мы это терпим?; ἐὰν καὶ [[ὁτιοῦν]] παραβαθῇ Thuc. если хоть что-л. (из договорных условий) будет нарушено; παραβαινομένων Thuc. так как преступления совершались;<br /><b class="num">3)</b> [[пропускать]], [[обходить молчанием]] (τι Soph., Dem.);<br /><b class="num">4)</b> [[упускать]] (τὸν [[καιρόν]] Aesch.): οὔ με παρέβα [[φάσμα]] Eur. (это) видение не ускользнуло от меня;<br /><b class="num">5)</b> [[отходить]], [[отклонять]]: τὸ μικρὸν παραβῆναι τῆς ἀληθείας Arst. небольшое отклонение от истины;<br /><b class="num">6)</b> тж. med. проходить, продвигаться: π. εἰς τὸ [[πρόσω]] τοῦ λόγου Her. продолжать (свое) повествование;<br /><b class="num">7)</b> (о хоре в староатт. комедии) выступать с обращением к зрителям (см. [[παράβασις]]) (πρὸς τὸ [[θέατρον]] παραβῆναι Arph.).
}}
}}
{{ls
{{ls
Line 33: Line 39:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''παραβαίνω:''' μέλ. -[[βήσομαι]], παρακ. -[[βέβηκα]], -[[βέβαα]], μτχ. -[[βεβώς]], Επικ. <i>-βεβαώς</i>· αόρ. βʹ [[παρέβην]]· — Παθ., αορ. αʹ [[παρεβάθην]] [ᾰ]· παρακ. <i>παραβέβασμαι</i>·<br /><b class="num">I.</b> [[προχωρώ]] πέρα από [[κάτι]], με δοτ.· Ἕκτορι [[παρβεβαώς]], [[στέκομαι]] δίπλα στον Έκτορα μέσα στο [[άρμα]], σε Ομήρ. Ιλ.· <i>παρβεβαῶτε ἀλλήλοιιν</i>, στο ίδ.· ομοίως ο παρατ. [[παρέβασκε]] χρησιμ. ως = ἦν [[παραβάτης]], στο ίδ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[περνάω]] δίπλα ή πιο πέρα, [[προσπερνώ]], [[παραβαίνω]], τὰ [[νόμιμα]], σε Ηρόδ.· [[δίκην]], σε Αισχύλ.· [[τὰς]] σπονδάς, σε Αριστοφ., Θουκ.· απόλ., <i>παραβάντες</i>, οι παραβάτες, σε Αισχύλ. — Παθ., [[παραβιάζομαι]], καταπατώμαι, σπονδὰς ἅς γε ὁ θεὸς νομίζει [[παραβεβάσθαι]], σε Θουκ.· <i>νόμῳ παραβαθέντι</i>, στον ίδ.· <i>παραβαινομένων</i>, απόλ., παρόλο που γίνονται παραβάσεις, στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> [[αφήνω]], [[παραλείπω]], σε Σοφ., Δημ.· οὔμε παρέβα [[φάσμα]], δεν μου διέφυγε, σε Ευρ.<br /><b class="num">III.</b> [[προχωρώ]] [[εμπρός]], [[παραβαίνω]] πρὸς τὸ [[θέατρον]], εμφανίζομαι [[μπροστά]] για να μιλήσω στους θεατές (δηλ. στη [[σκηνή]]), σε Αριστοφ.· πρβλ. [[παράβασις]] III.
|lsmtext='''παραβαίνω:''' μέλ. -[[βήσομαι]], παρακ. -[[βέβηκα]], -[[βέβαα]], μτχ. -[[βεβώς]], Επικ. <i>-βεβαώς</i>· αόρ. βʹ [[παρέβην]]· — Παθ., αορ. αʹ [[παρεβάθην]] [ᾰ]· παρακ. <i>παραβέβασμαι</i>·<br /><b class="num">I.</b> [[προχωρώ]] πέρα από [[κάτι]], με δοτ.· Ἕκτορι [[παρβεβαώς]], [[στέκομαι]] δίπλα στον Έκτορα μέσα στο [[άρμα]], σε Ομήρ. Ιλ.· <i>παρβεβαῶτε ἀλλήλοιιν</i>, στο ίδ.· ομοίως ο παρατ. [[παρέβασκε]] χρησιμ. ως = ἦν [[παραβάτης]], στο ίδ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[περνάω]] δίπλα ή πιο πέρα, [[προσπερνώ]], [[παραβαίνω]], τὰ [[νόμιμα]], σε Ηρόδ.· [[δίκην]], σε Αισχύλ.· [[τὰς]] σπονδάς, σε Αριστοφ., Θουκ.· απόλ., <i>παραβάντες</i>, οι παραβάτες, σε Αισχύλ. — Παθ., [[παραβιάζομαι]], καταπατώμαι, σπονδὰς ἅς γε ὁ θεὸς νομίζει [[παραβεβάσθαι]], σε Θουκ.· <i>νόμῳ παραβαθέντι</i>, στον ίδ.· <i>παραβαινομένων</i>, απόλ., παρόλο που γίνονται παραβάσεις, στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> [[αφήνω]], [[παραλείπω]], σε Σοφ., Δημ.· οὔμε παρέβα [[φάσμα]], δεν μου διέφυγε, σε Ευρ.<br /><b class="num">III.</b> [[προχωρώ]] [[εμπρός]], [[παραβαίνω]] πρὸς τὸ [[θέατρον]], εμφανίζομαι [[μπροστά]] για να μιλήσω στους θεατές (δηλ. στη [[σκηνή]]), σε Αριστοφ.· πρβλ. [[παράβασις]] III.
}}
{{elnl
|elnltext=παρα-βαίνω, ep. imperf. iter. 3 sing. παρέβασκε; aor. pass. παρεβάθην; perf. παραβέβηκα, ep. ptc. παρβεβαώς, dual. παρβεβαῶτε, Ion. plqperf. 3 sing. παρεβεβήκεε; med.-pass. παραβέβασμαι, zelden later παραβέβαμαι; fut. pass. παραβαθήσομαι met acc. overtreden:; τὰ νόμιμα π. de gebruiken overtreden Hdt. 1.65.5; τὰς σπονδάς π. de verdragen schenden Aristoph. Av. 461; met acc. van pers.:; τίνα δαιμόνων παραβάντες τάδε ἀναπίμπλαμεν; tegen welke godheid hebben we gezondigd dat we dit moeten doorstaan? Hdt. 6.12.3; pass.:; ἀμύνατε … τῷ … νόμῳ ὑπὸ τῶνδε παραβαθέντι jullie moeten de wet die door deze mensen is overtreden beschermen Thuc. 3.67.6; παραβαινομένων omdat overtredingen gemaakt bleven worden Thuc. 3.45.3; ptc. subst. ὁ παραβαίνων de overtreder:. ὁ παραβαίνων οὐθὲν ἂν … κατορθώσειεν de overtreder kan niets meer herstellen Aristot. Pol. 1325b5. voorbijgaan aan, achterwege laten:. ἔστιν ἃ τῶν ψηφισμάτων παρέβην enige besluiten heb ik achterwege gelaten Dem. 18.211. met dat. gaan staan naast; perf. staan naast:. Ἕκτορι παρβεβαώς naast Hector staand Il. 11.522. intrans. naar voren treden, van acteurs, spec. in kom. parabasis:. π. πρὸς τὸ θέατρον zich tot het publiek wenden Aristoph. Ach. 629.
}}
{{elru
|elrutext='''παραβαίνω:'''<br /><b class="num">1)</b> [[находиться]] или [[выступать]], [[стоять рядом]]: Ἓκτωρι παρβεβᾰώς (= παραβεβώς) Hom. стоящий (в колеснице) рядом с Гектором; παραβεβήκεε οἱ [[ἡνίοχος]] Her. рядом с ним находился (или шел) возница;<br /><b class="num">2)</b> [[преступать]], [[нарушать]] (τὰ [[νόμιμα]] Her.; [[δίκην]] Aesch.; ὅρκους Arph.; τὰς σπονδάς Thuc.; τὴν παράδοσιν NT): παραβάντες Aesch. нарушители законов, преступники; [[τίνα]] δαιμόνων παραβάντες [[τάδε]] ἀναπίμπλαμεν; Her. за прегрешения против какого божества мы это терпим?; ἐὰν καὶ [[ὁτιοῦν]] παραβαθῇ Thuc. если хоть что-л. (из договорных условий) будет нарушено; παραβαινομένων Thuc. так как преступления совершались;<br /><b class="num">3)</b> [[пропускать]], [[обходить молчанием]] (τι Soph., Dem.);<br /><b class="num">4)</b> [[упускать]] (τὸν [[καιρόν]] Aesch.): οὔ με παρέβα [[φάσμα]] Eur. (это) видение не ускользнуло от меня;<br /><b class="num">5)</b> [[отходить]], [[отклонять]]: τὸ μικρὸν παραβῆναι τῆς ἀληθείας Arst. небольшое отклонение от истины;<br /><b class="num">6)</b> тж. med. проходить, продвигаться: π. εἰς τὸ [[πρόσω]] τοῦ λόγου Her. продолжать (свое) повествование;<br /><b class="num">7)</b> (о хоре в староатт. комедии) выступать с обращением к зрителям (см. [[παράβασις]]) (πρὸς τὸ [[θέατρον]] παραβῆναι Arph.).
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj