3,258,463
edits
κύβος: Difference between revisions
From LSJ
m
Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elnl.*}}\n)({{elru.*}}\n)" to "$3$4$1$2"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1") |
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elnl.*}}\n)({{elru.*}}\n)" to "$3$4$1$2") |
||
| Line 15: | Line 15: | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=ου (ὁ) :<br /><b>1</b> cube, figure hexaèdre;<br /><b>2</b> dé à jouer marqué sur les six côtes : κρίνειν [[τι]] [[ἐν]] κύβοις ESCHL décider qch sur un coup de dé, <i>càd</i> au hasard ; ἀνερρίφθω [[κύβος]] PLUT (<i>lat.</i> jacta esto aléa) que le dé en soit jeté ! ἔσχατον κύβον ἀφιέναι PLUT jeter son dernier dé, <i>càd</i> courir sa dernière chance.<br />'''Étymologie:''' R. Κυ, être gros. | |btext=ου (ὁ) :<br /><b>1</b> cube, figure hexaèdre;<br /><b>2</b> dé à jouer marqué sur les six côtes : κρίνειν [[τι]] [[ἐν]] κύβοις ESCHL décider qch sur un coup de dé, <i>càd</i> au hasard ; ἀνερρίφθω [[κύβος]] PLUT (<i>lat.</i> jacta esto aléa) que le dé en soit jeté ! ἔσχατον κύβον ἀφιέναι PLUT jeter son dernier dé, <i>càd</i> courir sa dernière chance.<br />'''Étymologie:''' R. Κυ, être gros. | ||
}} | |||
{{elnl | |||
|elnltext=κύβος -ου, ὁ, later poët. ook κῦβος dobbelsteen (meestal plur. ):; ἐν πτώσει κύβων bij het vallen van de dobbelstenen Plat. Resp. 604c; later ook sing.:; ἀνερρίφθω κ. (= Lat. iacta esto alea) laat de dobbelsteen geworpen zijn Plut. Caes. 32.8; overdr.: ἔσχατον κύβον ἀφιέναι de laatste dobbelsteen gooien, z’n laatste kans wagen Plut. Cor. 3.1. de één (op een dobbelsteen);. ἢ τρὶς ἓξ ἢ τρεῖς κύβους βάλλειν drie zessen of drie enen gooien Plat. Lg. 968e. kubus. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''κύβος:''' (ῠ), редко Anth. κῦβος ὁ<br /><b class="num">1)</b> [[куб]], [[кубическое тело]]: ὁ κ. σταδαῖον [[παντᾷ]] [[σῶμα]] Plat. куб (есть) самое устойчивое из всех тел;<br /><b class="num">2)</b> мат. [[куб]], [[третья степень]], [[число в кубе]] Plat., Arst.;<br /><b class="num">3)</b> [[игральная кость]] (в форме кубика, все шесть граней которого имели обозначения - в отличие от [[ἀστράγαλος]], у которого обозначения были только на четырех; греки играла тремя костями): ἐν πτώσει κύβων Plat., Arst. как выпали игральные кости, перен. по прихоти случая (или судьбы); κρίνειν [[ἔργον]] ἐν κύβοις Aesch. решать дело бросанием костей (т. е. жребием); ἀεὶ εὖ πίπτουσιν οἱ Διὸς κύβοι погов. Soph. кости Зевса всегда выпадают правильно; [[ἔσχατον]] κύβον ἀφιέναι Plut. в последний раз попытать счастья; ἀνερρίφθω κ.! Plut. пусть будет брошен жребий! (лат. [[alea]] jacta [[esto]]!);<br /><b class="num">4)</b> [[грань игральной кости с одним очком]]: [[τρεῖς]] κύβους βάλλειν Plat. выбросить три единицы. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
| Line 24: | Line 30: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''κύβος:''' [ῠ], ὁ, Λατ. [[cubus]], [[κύβος]]·<br /><b class="num">I. 1.</b> κυβικό [[ζάρι]], σημειωμένο και στις έξι πλευρές του (ενώ ο [[ἀστράγαλος]] ήταν [[σημειωμένος]] μόνο στις [[τέσσερις]]), στον πληθ., ζάρια, σε Ηρόδ. κ.λπ.· οι Έλληνες έριχναν [[τρία]] ζάρια, έτσι ώστε <i>τρὶς ἕξ</i>, [[τρία]] εξάρια ήταν η πιο υψηλή [[ζαριά]], σε Αισχύλ., Πλάτ.· <i>κρίνειν τι ἐν κύβοις</i>, να το αποφασίσουν με το [[ζάρι]], στην [[τύχη]], σε Αισχύλ.<br /><b class="num">2.</b> επίσης, λέγεται και για τις μεμονωμένες κουκίδες του ζαριού, βέβληκ' Ἀχιλλεὺς [[δύο]] κύβω καὶ [[τέσσαρα]], έριξε [[δύο]] άσσους και ένα [[τέσσερα]], σε Αισχύλ. [[παρά]] Αριστοφ.<br /><b class="num">II.</b> [[αριθμός]] εις τον κύβο, δηλ. [[αριθμός]] που τριπλασιάζεται με τον εαυτό του, όπως το 27 είναι ο [[κύβος]] του 3, σε Πλάτ. | |lsmtext='''κύβος:''' [ῠ], ὁ, Λατ. [[cubus]], [[κύβος]]·<br /><b class="num">I. 1.</b> κυβικό [[ζάρι]], σημειωμένο και στις έξι πλευρές του (ενώ ο [[ἀστράγαλος]] ήταν [[σημειωμένος]] μόνο στις [[τέσσερις]]), στον πληθ., ζάρια, σε Ηρόδ. κ.λπ.· οι Έλληνες έριχναν [[τρία]] ζάρια, έτσι ώστε <i>τρὶς ἕξ</i>, [[τρία]] εξάρια ήταν η πιο υψηλή [[ζαριά]], σε Αισχύλ., Πλάτ.· <i>κρίνειν τι ἐν κύβοις</i>, να το αποφασίσουν με το [[ζάρι]], στην [[τύχη]], σε Αισχύλ.<br /><b class="num">2.</b> επίσης, λέγεται και για τις μεμονωμένες κουκίδες του ζαριού, βέβληκ' Ἀχιλλεὺς [[δύο]] κύβω καὶ [[τέσσαρα]], έριξε [[δύο]] άσσους και ένα [[τέσσερα]], σε Αισχύλ. [[παρά]] Αριστοφ.<br /><b class="num">II.</b> [[αριθμός]] εις τον κύβο, δηλ. [[αριθμός]] που τριπλασιάζεται με τον εαυτό του, όπως το 27 είναι ο [[κύβος]] του 3, σε Πλάτ. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
