Anonymous

εἴρω: Difference between revisions

From LSJ
No change in size ,  3 October 2022
m
Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
m (Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2")
Line 18: Line 18:
{{bailly
{{bailly
|btext=<span class="bld">1</span><i>Act. seul. prés. et ao.</i> [[εἶρα]];<br />nouer, attacher, entrelacer ; <i>Pass.</i> ἠλέκτροισιν [[ἐερμένος]] OD (collier) fait de chaînons d'électron entrelacés ; μετὰ δ’ ἠλέκτροισιν [[ἔερτο]] OD (ce collier) était fait de chaînons d'électron entrelacés ; <i>fig.</i> εἰρομένη [[λέξις]] ARSTT style bien lié, continu, <i>càd</i> sans antithèses <i>ou</i> sans périodes balancées.<br />'''Étymologie:''' R. Σερ, nouer, attacher = <i>lat.</i> sero ; cf. [[σειρά]].<br /><span class="bld">2</span><i>rare au prés. ; f.</i> [[ἐρῶ]], <i>ao. inus., pf.</i> [[εἴρηκα]];<br /><i>Pass. ao.</i> [[ἐρρήθην]], <i>pf.</i> [[εἴρημαι]];<br /><b>1</b> dire, parler : τινί [[τι]], dire qch à qqn ; <i>d'ord. au f. et au pf.</i> : ἐρεῖν [[τι]] [[πρός]] τινα ATT dire qch à qqn ; [[κακῶς]] ἐρεῖν τινα, dire du mal de qqn ; ἐρεῖν τινά [[τι]], dire qch de qqn;<br /><b>2</b> <i>particul.</i> annoncer (une nouvelle, <i>etc.</i>);<br /><b>3</b> convenir de : μισθὸς εἰρημένος HDT salaire convenu ; <i>abs.</i> εἰρημένον γὰρ δίκας μὲν [[τῶν]] διαφορῶν ἀλλήλοις διδόναι καὶ δέχεσθαι THC car bien qu’il soit dit (dans les traités) que les différends réciproques seront réglés à l'amiable;<br /><b>4</b> ordonner : τινι avec l'inf. à qqn de ; <i>Pass.</i> εἴρητό [[οἱ]] avec l'inf. HDT il lui avait été ordonné de;<br /><b>5</b> mentionner : [[οὗτοι]] μὲν [[οἱ]] παραθαλάσσιοι [[εἰρέαται]] <i>(ion.)</i> HDT j’ai parlé plus haut de ces populations maritimes.<br />'''Étymologie:''' R. Ϝερ, dire = <i>lat.</i> verbum ; de la R. parallèle Ϝρη viennent les pf. [[εἴρηκα]] = *ϜέϜρηκα, le f. Pass. [[ῥηθήσομαι]], etc.
|btext=<span class="bld">1</span><i>Act. seul. prés. et ao.</i> [[εἶρα]];<br />nouer, attacher, entrelacer ; <i>Pass.</i> ἠλέκτροισιν [[ἐερμένος]] OD (collier) fait de chaînons d'électron entrelacés ; μετὰ δ’ ἠλέκτροισιν [[ἔερτο]] OD (ce collier) était fait de chaînons d'électron entrelacés ; <i>fig.</i> εἰρομένη [[λέξις]] ARSTT style bien lié, continu, <i>càd</i> sans antithèses <i>ou</i> sans périodes balancées.<br />'''Étymologie:''' R. Σερ, nouer, attacher = <i>lat.</i> sero ; cf. [[σειρά]].<br /><span class="bld">2</span><i>rare au prés. ; f.</i> [[ἐρῶ]], <i>ao. inus., pf.</i> [[εἴρηκα]];<br /><i>Pass. ao.</i> [[ἐρρήθην]], <i>pf.</i> [[εἴρημαι]];<br /><b>1</b> dire, parler : τινί [[τι]], dire qch à qqn ; <i>d'ord. au f. et au pf.</i> : ἐρεῖν [[τι]] [[πρός]] τινα ATT dire qch à qqn ; [[κακῶς]] ἐρεῖν τινα, dire du mal de qqn ; ἐρεῖν τινά [[τι]], dire qch de qqn;<br /><b>2</b> <i>particul.</i> annoncer (une nouvelle, <i>etc.</i>);<br /><b>3</b> convenir de : μισθὸς εἰρημένος HDT salaire convenu ; <i>abs.</i> εἰρημένον γὰρ δίκας μὲν [[τῶν]] διαφορῶν ἀλλήλοις διδόναι καὶ δέχεσθαι THC car bien qu’il soit dit (dans les traités) que les différends réciproques seront réglés à l'amiable;<br /><b>4</b> ordonner : τινι avec l'inf. à qqn de ; <i>Pass.</i> εἴρητό [[οἱ]] avec l'inf. HDT il lui avait été ordonné de;<br /><b>5</b> mentionner : [[οὗτοι]] μὲν [[οἱ]] παραθαλάσσιοι [[εἰρέαται]] <i>(ion.)</i> HDT j’ai parlé plus haut de ces populations maritimes.<br />'''Étymologie:''' R. Ϝερ, dire = <i>lat.</i> verbum ; de la R. parallèle Ϝρη viennent les pf. [[εἴρηκα]] = *ϜέϜρηκα, le f. Pass. [[ῥηθήσομαι]], etc.
}}
{{elru
|elrutext='''εἴρω:'''<br /><b class="num">I</b> (aor. [[εἶρα]]; pass.: эп. 3 л. sing. ppf. [[ἔερτο]], эп. part. pf. [[ἐερμένος]])<br /><b class="num">1)</b> [[плести]], [[сплетать]], [[свивать]] (στεφάνους Pind.);<br /><b class="num">2)</b> [[низать]], [[нанизывать]] ([[ὅρμος]] ἠλέκτροισιν [[ἐερμένος]] Hom.): εἰρομένη [[λέξις]] Arst. непрерывная речь.<br /><b class="num">II</b> эп.-ион. [[εἰρέω]] (fut. [[ἐρῶ]] - эп.-ион. [[ἐρέω]], pf. [[εἴρηκα]], ppf. εἰρήκειν; pass.: fut. [[ῥηθήσομαι]], aor. [[ἐρρήθην]] и [[ἐρρέθην]] - ион. [[εἰρέθην]], pf. [[εἴρημαι]])<br /><b class="num">1)</b> [[говорить]] (τινί τι Hom.; τὸ εἴ. λέγειν ἐστίν Plat.): οὐκ ἄλλα ἢ ἃ ἂν [[γιγνώσκω]] βέλτιστα [[ἐρῶ]] Thuc. я выскажу лишь то, что считаю наилучшим; [[ἐπεὶ]] [[ταῦτα]] ἐρρήθη Xen. после этих слов; εἴρηται [[λόγος]] Aesch. слово сказано, т. е. я кончил; [[κακῶς]] ἐρεῖν τινα Eur. дурно отзываться о ком-л.;<br /><b class="num">2)</b> [[говорить]], [[приказывать]]: [[εἴρηκα]] πάντας πείθεσθαί σοι Xen. я приказал всем слушаться тебя; [[εἴρητο]] συλλέγεσθαι (ὁ [[στρατός]]) Her. войску приказано было собраться;<br /><b class="num">3)</b> [[оговаривать]], [[обусловливать]]: μισθὸς εἰρημένος Hes., Her.; обусловленное вознаграждение - см. тж. [[ἔρομαι]].
}}
}}
{{ls
{{ls
Line 33: Line 36:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''εἴρω:''' (Α), αόρ. αʹ [[εἶρα]] ή [[ἔρσα]], μτχ. Παθ. παρακ. <i>ἐρμένος</i>, Επικ. [[ἐερμένος]]· [[δένω]], [[συνδέω]] σε σειρές, σε αράδες, περνώ σε σπάγγο ή [[κλωστή]], ἠλέκτροισιν [[ἐερμένος]], [[περιδέραιο]] («κολλιέ») στο οποίο έχουν περαστεί χάντρες από [[κεχριμπάρι]], σε Ομήρ. Οδ. (πιθ. √<i>ΣΕΡ</i>, πρβλ. Λατ. ser-o, serui, [[σειρά]]).<br /><b class="num">• [[εἴρω]]:</b> (Β), λέω, [[μιλώ]], [[εκφράζω]], σε Ομήρ. Οδ.· ομοίως στη Μέσ., σε Όμηρ.· [[αλλά]] στον Ιων. πεζό λόγο, η Μέσ. σημαίνει, [[προκαλώ]], [[γίνομαι]] [[αίτιος]] να ειπωθεί [[κάτι]] για μένα, δηλ. [[ρωτώ]], όπως το Αττ. <i>ἐροῦμαι</i>. (<i>√ϜΕΡ</i>, πρβλ. Λατ. [[verbum]], [[λόγος]], [[λέξη]]).
|lsmtext='''εἴρω:''' (Α), αόρ. αʹ [[εἶρα]] ή [[ἔρσα]], μτχ. Παθ. παρακ. <i>ἐρμένος</i>, Επικ. [[ἐερμένος]]· [[δένω]], [[συνδέω]] σε σειρές, σε αράδες, περνώ σε σπάγγο ή [[κλωστή]], ἠλέκτροισιν [[ἐερμένος]], [[περιδέραιο]] («κολλιέ») στο οποίο έχουν περαστεί χάντρες από [[κεχριμπάρι]], σε Ομήρ. Οδ. (πιθ. √<i>ΣΕΡ</i>, πρβλ. Λατ. ser-o, serui, [[σειρά]]).<br /><b class="num">• [[εἴρω]]:</b> (Β), λέω, [[μιλώ]], [[εκφράζω]], σε Ομήρ. Οδ.· ομοίως στη Μέσ., σε Όμηρ.· [[αλλά]] στον Ιων. πεζό λόγο, η Μέσ. σημαίνει, [[προκαλώ]], [[γίνομαι]] [[αίτιος]] να ειπωθεί [[κάτι]] για μένα, δηλ. [[ρωτώ]], όπως το Αττ. <i>ἐροῦμαι</i>. (<i>√ϜΕΡ</i>, πρβλ. Λατ. [[verbum]], [[λόγος]], [[λέξη]]).
}}
{{elru
|elrutext='''εἴρω:'''<br /><b class="num">I</b> (aor. [[εἶρα]]; pass.: эп. 3 л. sing. ppf. [[ἔερτο]], эп. part. pf. [[ἐερμένος]])<br /><b class="num">1)</b> [[плести]], [[сплетать]], [[свивать]] (στεφάνους Pind.);<br /><b class="num">2)</b> [[низать]], [[нанизывать]] ([[ὅρμος]] ἠλέκτροισιν [[ἐερμένος]] Hom.): εἰρομένη [[λέξις]] Arst. непрерывная речь.<br /><b class="num">II</b> эп.-ион. [[εἰρέω]] (fut. [[ἐρῶ]] - эп.-ион. [[ἐρέω]], pf. [[εἴρηκα]], ppf. εἰρήκειν; pass.: fut. [[ῥηθήσομαι]], aor. [[ἐρρήθην]] и [[ἐρρέθην]] - ион. [[εἰρέθην]], pf. [[εἴρημαι]])<br /><b class="num">1)</b> [[говорить]] (τινί τι Hom.; τὸ εἴ. λέγειν ἐστίν Plat.): οὐκ ἄλλα ἢ ἃ ἂν [[γιγνώσκω]] βέλτιστα [[ἐρῶ]] Thuc. я выскажу лишь то, что считаю наилучшим; [[ἐπεὶ]] [[ταῦτα]] ἐρρήθη Xen. после этих слов; εἴρηται [[λόγος]] Aesch. слово сказано, т. е. я кончил; [[κακῶς]] ἐρεῖν τινα Eur. дурно отзываться о ком-л.;<br /><b class="num">2)</b> [[говорить]], [[приказывать]]: [[εἴρηκα]] πάντας πείθεσθαί σοι Xen. я приказал всем слушаться тебя; [[εἴρητο]] συλλέγεσθαι (ὁ [[στρατός]]) Her. войску приказано было собраться;<br /><b class="num">3)</b> [[оговаривать]], [[обусловливать]]: μισθὸς εἰρημένος Hes., Her.; обусловленное вознаграждение - см. тж. [[ἔρομαι]].
}}
}}
{{etym
{{etym