Anonymous

λανθάνω: Difference between revisions

From LSJ
m
Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
m (Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2")
Line 15: Line 15:
{{bailly
{{bailly
|btext=<i>f.</i> [[λήσω]], <i>ao.2</i> [[ἔλαθον]], <i>pf.</i> [[λέληθα]];<br /><b>I.</b> <i>intr.</i> être caché, demeurer caché :<br /><b>1</b> <i>abs.</i> [[ἇλτο]] [[λαθών]] IL il sauta sans être aperçu;<br /><b>2</b> <i>avec un acc. de pers.</i> : λανθάνειν τινά demeurer caché à qqn, ignoré de qqn (<i>cf. lat.</i> latere aliquem) ; [[οὐ]] λῆθε Διὸς νόον IL cela n'échappa point à l'esprit de Zeus ; <i>qqf impers. avec le même</i> acc. : περὶ [[τούτου]] λέληθε τὸ [[πλῆθος]] XÉN cela est demeuré ignoré de la foule;<br /><b>3</b> <i>très souv.</i> accompagné d'un part. et un acc. de pers. : πάντας ἐλάνθανε δάκρυα λείβων OD il versait des larmes à l'insu de tous, <i>litt.</i> il était caché à tous versant des larmes : [[ἔλαθον]] [[ἡμᾶς]] ἀποδράντες XÉN ils s'enfuirent à notre insu ; [[ὅπως]] μὴ λήσουσιν αὐτοὺς [[αἱ]] [[νῆες]] ἀφορμηθεῖσαι THC pour que les navires ne pussent s'éloigner à leur insu ; <i>ou sans acc.</i> : ὁ [[Κροῖσος]] φονέα ἐλάνθανε βόσκων HDT Crésus nourrissait à son insu le meurtrier ; μὴ δι’ ἄγνοιαν [[λάθω]] [[τι]] παρανομήσας XÉN pour que par ignorance je n’aille pas violer la loi sans m'en douter;<br /><b>4</b> avec une conj. : [[οὐ]] λανθάνεις με [[ὅτι]] XÉN il ne m'échappe pas que tu, <i>etc.</i><br /><b>5</b> avec un inf. : ἔλαθεν ἐμπεσεῖν ÉS il tomba sans s'en apercevoir;<br /><b>II.</b> <i>tr., seul. à l'ao.2 épq.</i> [[λέλαθον]]) faire oublier : τινά τινος, qch à qqn;<br /><b>III.</b> <i>au sens du Moy.</i> oublier : ἔλαθεν αὐτὸν [[δοῦναι]] PLUT il oublia de donner;<br /><b>IV.</b> <i>part. fut.</i> λησόμενος <i>au sens Pass.</i> devant être oublié;<br /><i><b>Moy.</b></i> λανθάνομαι (<i>f.</i> [[λήσομαι]], <i>ao.2</i> ἐλαθόμην, <i>pf.</i> [[λέλησμαι]]);<br /><b>I.</b> oublier, gén. : λελασμένος <i>épq. et dor.</i> ὅσσ’ ἐπεπόνθει OD ayant oublié tout ce qu’il avait souffert;<br /><b>II.</b> passer sous silence, omettre ; oublier, négliger;<br /><b>III.</b> échapper à, être inconnu à, être ignoré de, ne pas être remarqué par.<br />'''Étymologie:''' DELG rien de clair -- Babiniotis cf. <i>lat.</i> lateo.
|btext=<i>f.</i> [[λήσω]], <i>ao.2</i> [[ἔλαθον]], <i>pf.</i> [[λέληθα]];<br /><b>I.</b> <i>intr.</i> être caché, demeurer caché :<br /><b>1</b> <i>abs.</i> [[ἇλτο]] [[λαθών]] IL il sauta sans être aperçu;<br /><b>2</b> <i>avec un acc. de pers.</i> : λανθάνειν τινά demeurer caché à qqn, ignoré de qqn (<i>cf. lat.</i> latere aliquem) ; [[οὐ]] λῆθε Διὸς νόον IL cela n'échappa point à l'esprit de Zeus ; <i>qqf impers. avec le même</i> acc. : περὶ [[τούτου]] λέληθε τὸ [[πλῆθος]] XÉN cela est demeuré ignoré de la foule;<br /><b>3</b> <i>très souv.</i> accompagné d'un part. et un acc. de pers. : πάντας ἐλάνθανε δάκρυα λείβων OD il versait des larmes à l'insu de tous, <i>litt.</i> il était caché à tous versant des larmes : [[ἔλαθον]] [[ἡμᾶς]] ἀποδράντες XÉN ils s'enfuirent à notre insu ; [[ὅπως]] μὴ λήσουσιν αὐτοὺς [[αἱ]] [[νῆες]] ἀφορμηθεῖσαι THC pour que les navires ne pussent s'éloigner à leur insu ; <i>ou sans acc.</i> : ὁ [[Κροῖσος]] φονέα ἐλάνθανε βόσκων HDT Crésus nourrissait à son insu le meurtrier ; μὴ δι’ ἄγνοιαν [[λάθω]] [[τι]] παρανομήσας XÉN pour que par ignorance je n’aille pas violer la loi sans m'en douter;<br /><b>4</b> avec une conj. : [[οὐ]] λανθάνεις με [[ὅτι]] XÉN il ne m'échappe pas que tu, <i>etc.</i><br /><b>5</b> avec un inf. : ἔλαθεν ἐμπεσεῖν ÉS il tomba sans s'en apercevoir;<br /><b>II.</b> <i>tr., seul. à l'ao.2 épq.</i> [[λέλαθον]]) faire oublier : τινά τινος, qch à qqn;<br /><b>III.</b> <i>au sens du Moy.</i> oublier : ἔλαθεν αὐτὸν [[δοῦναι]] PLUT il oublia de donner;<br /><b>IV.</b> <i>part. fut.</i> λησόμενος <i>au sens Pass.</i> devant être oublié;<br /><i><b>Moy.</b></i> λανθάνομαι (<i>f.</i> [[λήσομαι]], <i>ao.2</i> ἐλαθόμην, <i>pf.</i> [[λέλησμαι]]);<br /><b>I.</b> oublier, gén. : λελασμένος <i>épq. et dor.</i> ὅσσ’ ἐπεπόνθει OD ayant oublié tout ce qu’il avait souffert;<br /><b>II.</b> passer sous silence, omettre ; oublier, négliger;<br /><b>III.</b> échapper à, être inconnu à, être ignoré de, ne pas être remarqué par.<br />'''Étymologie:''' DELG rien de clair -- Babiniotis cf. <i>lat.</i> lateo.
}}
{{elru
|elrutext='''λανθάνω:''' (fut. [[λήσω]] - дор. [[λασῶ|λᾱσῶ]], aor. 2 ἔλᾰθον - эп. λέλᾰθον, pf. [[λέληθα]], inf. aor. [[λαθεῖν]]; med.: fut. [[λήσομαι]], fut. 3 [[λελήσομαι]], pf. [[λέλησμαι]] - эп. [[λέλασμαι]], aor. ἐλαθόμην - эп. [[λελαθόμην]])<br /><b class="num">1)</b> [[быть скрытым]], [[оставаться незамеченным]]: [[ἆλτο]] [[λαθών]] Hom. (раненый Главк) незаметно (для всех) соскочил; [[λαθεῖν]] νόον τινός Hom. ускользнуть от чьего-л. внимания; [[ἔλαθον]] [[ἡμᾶς]] ἀποδράντες Xen. они бежали тайно от нас; μὴ [[λάθω]] τι παρανομήσας Xen. чтобы мне незаметно (для себя, т. е. невольно) не нарушить в чем-л. закона; λ. οἰόμενοι Thuc. полагая, что их не замечают; impers.: σὲ δὲ λέληθε περὶ [[τοῦτο]] Plat. об этом тебе (ничего) неизвестно; иногда med.: [[τοῦτο]] [[ἡμᾶς]] οὐ λήσεται Arst. это не будет для нас тайной;<br /><b class="num">2)</b> (в aor. 2) заставить забыть, избавить (τινα ὀδυνάων Hom.): [[οὔκουν]] ἐν Ἄργει μ᾽ [[οἷα]] πράττει λανθάνει Arph. мне небезызвестно, что творится в Аргосе;<br /><b class="num">3)</b> (преимущ. med.-pass.) предавать забвению, забывать (ἑταίρων πάντων λελῆσθαι Plat.): λελασμένος, ὅσσ᾽ [[ἐπεπόνθει]] Hom. забыв о прошлых страданиях; ἢ λάθετ᾽ ἢ οὐκ ἐνόησεν Hom. то ли забыл (принести жертву), то ли (вообще об этом) не думал; οὔ ποτε λησόμενον (pass.) [[κακόν]] Soph. горе, которое никогда не забудется;<br /><b class="num">4)</b> med. [[обходить молчанием]], [[молчать]]: μαθοῦσιν αὐδῶ [[κοὐ]] μαθοῦσιν λήθομαι Aesch. с понимающими я разговариваю, а с непонимающими молчу.
}}
}}
{{ls
{{ls
Line 33: Line 36:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''λανθάνω:''' και [[λήθω]] (√<i>ΛΑΘ</i>),<br /><b class="num">Α.</b> παρατ. <i>ἐλάνθανον</i>, <i>ἔληθον</i>, Επικ. [[λῆθον]], Ιων. γʹ ενικ. <i>λήθεσκεν</i>· μέλ. [[λήσω]], Δωρ. <i>λᾱσῶ</i>, αόρ. βʹ <i>ἔλᾰθον</i>, παρακ. [[λέληθα]], υπερσ. <i>ἐλελήθειν</i>, Αττ. βʹ και γʹ ενικ. <i>ἐλελήθης</i>, <i>ἐλελήθη</i>, Ιων. [[ἐλελήθεε]]· στους περισσότερους Ενεργ. χρόνους, [[διαφεύγω]] της προσοχής κάποιου, [[παραμένω]] [[άγνωστος]], [[αόρατος]], [[απαρατήρητος]]. Συντάσσεται:<br /><b class="num">1.</b> με αιτ. προσ. μόνο, [[λανθάνω]] τινά, [[ξεφεύγω]] της προσοχής κάποιου, Λατ. [[latere]] aliquem, σε Όμηρ., Αττ.· απρόσ., <i>σὲ λέληθε</i>, διέφυγε της προσοχής [[σου]], σε Πλάτ.<br /><b class="num">2.</b> [[συχνά]] με μτχ., [[οπότε]] η μτχ. μεταφράζεται ως [[ρήμα]], και το [[λανθάνω]] με επίρρ., απροσδόκητα, απαρατήρητα, αόρατα· και αυτό, <b>α)</b> [[είτε]] με αιτ. προσ., ἄλλον τινὰ [[λήθω]] μαρνάμενος, δεν βλέπομαι από κάποιον ενώ [[μάχομαι]], δηλ. [[μάχομαι]] [[χωρίς]] να [[φαίνομαι]], σε Ομήρ. Ιλ.· <i>μὴ λάθῃ με προσπεσών</i>, [[μήπως]] επέρθει απροσδόκητα, σε Σοφ. <b>β)</b> [[είτε]] [[χωρίς]] αιτ., <i>μὴ διαφθαρείς λάθῃ</i>, [[μήπως]] καταστραφεί [[χωρίς]] να το καταλάβει, στον ίδ.· <i>δουλεύων λέληθας</i>, έγινες [[σκλάβος]] [[χωρίς]] να το καταλάβεις, σε Αριστοφ. Η [[σύνταξη]] αυτή αντιστρέφεται και το [[λαθών]] τίθεται αντί μτχ., ἀπὸ τείχεος [[ἇλτο]] [[λαθών]] (αντί ἔλαθεν [[ἁλόμενος]]), σε Ομήρ. Ιλ.· <i>λήθουσά μ' ἐξέπινες</i>, σε Σοφ. <b>Β.</b> Ενεργ., [[ληθάνω]], αόρ. βʹ <i>λέλᾰθον</i>, βλ. κατωτ. Τα [[σύνθετα]] ρήματα ἐκ-[[ληθάνω]], ἐπι-[[λήθω]] λαμβάνουν μτβ. [[σημασία]], κάνω κάποιον να ξεχάσει [[κάτι]], με γεν. πράγμ.· ομοίως στον αναδιπλ. αόρ. βʹ <i>λέλᾰθον</i>, [[ὄφρα]] [[λελάθῃ]] ὀδυνάων, για να τον κάνει να λησμονήσει τους πόνους του, σε Ομήρ. Ιλ. <b>Γ.</b> Μέσ. και Παθ. <i>λανθάνομαι</i>· <i>λήθομαι</i>, σε Ομήρ. Ιλ., Τραγ., Δωρ. λάθομαι [ᾱ], Επικ. παρατ. <i>λανθανόμην</i>, μέλ. [[λήσομαι]], Δωρ. <i>λᾱσεῦμαι</i>, επίσης [[λελήσομαι]], αόρ. <i>ἐλησάμην</i>, επίσης <i>ἐλήσθην</i>, Δωρ. απαρ. [[λασθῆμεν]], αόρ. βʹ <i>ἐλᾰθόμην</i>, Επικ. <i>λαθ-</i>, επίσης Επικ. με αναδιπλ. <i>λελάθοντο</i>, κ.λπ. (βλ. κατωτ.)· — [[λέλησμαι]], Επικ. [[λέλασμαι]], μτχ. <i>λελασμένος</i>, κ.λπ.· πρβλ. [[ἐπιλήθω]]. Μέσ. και Παθ., [[αφήνω]] [[κάτι]] να μου διαφύγει, [[ξεχνώ]], [[λησμονώ]]·<br /><b class="num">1.</b> απόλ. ή με γεν. πράγμ., [[λησμονώ]], σε Όμηρ.· ομοίως στον αναδιπλ. αόρ., οὐδὲ [[σέθεν]] θεοὶ λελάθοντο, σε Ομήρ. Ιλ., κ.λπ.· ομοίως, Παθ. παρακ., [[ἐμεῖο]] λελασμένος, στο ίδ.· <i>κείνου λελῆσθαι</i>, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> [[λησμονώ]] [[επίτηδες]], [[αντιπαρέρχομαι]], <i>ἢ λάθετ' ἢ οὐκ ἐνόησεν</i>, ή είχε κατά νου να προσφέρει [[θυσία]] και το ξέχασε ή δεν σκέφτηκε [[καθόλου]] [[κάτι]] τέτοιο, σε Ομήρ. Ιλ.
|lsmtext='''λανθάνω:''' και [[λήθω]] (√<i>ΛΑΘ</i>),<br /><b class="num">Α.</b> παρατ. <i>ἐλάνθανον</i>, <i>ἔληθον</i>, Επικ. [[λῆθον]], Ιων. γʹ ενικ. <i>λήθεσκεν</i>· μέλ. [[λήσω]], Δωρ. <i>λᾱσῶ</i>, αόρ. βʹ <i>ἔλᾰθον</i>, παρακ. [[λέληθα]], υπερσ. <i>ἐλελήθειν</i>, Αττ. βʹ και γʹ ενικ. <i>ἐλελήθης</i>, <i>ἐλελήθη</i>, Ιων. [[ἐλελήθεε]]· στους περισσότερους Ενεργ. χρόνους, [[διαφεύγω]] της προσοχής κάποιου, [[παραμένω]] [[άγνωστος]], [[αόρατος]], [[απαρατήρητος]]. Συντάσσεται:<br /><b class="num">1.</b> με αιτ. προσ. μόνο, [[λανθάνω]] τινά, [[ξεφεύγω]] της προσοχής κάποιου, Λατ. [[latere]] aliquem, σε Όμηρ., Αττ.· απρόσ., <i>σὲ λέληθε</i>, διέφυγε της προσοχής [[σου]], σε Πλάτ.<br /><b class="num">2.</b> [[συχνά]] με μτχ., [[οπότε]] η μτχ. μεταφράζεται ως [[ρήμα]], και το [[λανθάνω]] με επίρρ., απροσδόκητα, απαρατήρητα, αόρατα· και αυτό, <b>α)</b> [[είτε]] με αιτ. προσ., ἄλλον τινὰ [[λήθω]] μαρνάμενος, δεν βλέπομαι από κάποιον ενώ [[μάχομαι]], δηλ. [[μάχομαι]] [[χωρίς]] να [[φαίνομαι]], σε Ομήρ. Ιλ.· <i>μὴ λάθῃ με προσπεσών</i>, [[μήπως]] επέρθει απροσδόκητα, σε Σοφ. <b>β)</b> [[είτε]] [[χωρίς]] αιτ., <i>μὴ διαφθαρείς λάθῃ</i>, [[μήπως]] καταστραφεί [[χωρίς]] να το καταλάβει, στον ίδ.· <i>δουλεύων λέληθας</i>, έγινες [[σκλάβος]] [[χωρίς]] να το καταλάβεις, σε Αριστοφ. Η [[σύνταξη]] αυτή αντιστρέφεται και το [[λαθών]] τίθεται αντί μτχ., ἀπὸ τείχεος [[ἇλτο]] [[λαθών]] (αντί ἔλαθεν [[ἁλόμενος]]), σε Ομήρ. Ιλ.· <i>λήθουσά μ' ἐξέπινες</i>, σε Σοφ. <b>Β.</b> Ενεργ., [[ληθάνω]], αόρ. βʹ <i>λέλᾰθον</i>, βλ. κατωτ. Τα [[σύνθετα]] ρήματα ἐκ-[[ληθάνω]], ἐπι-[[λήθω]] λαμβάνουν μτβ. [[σημασία]], κάνω κάποιον να ξεχάσει [[κάτι]], με γεν. πράγμ.· ομοίως στον αναδιπλ. αόρ. βʹ <i>λέλᾰθον</i>, [[ὄφρα]] [[λελάθῃ]] ὀδυνάων, για να τον κάνει να λησμονήσει τους πόνους του, σε Ομήρ. Ιλ. <b>Γ.</b> Μέσ. και Παθ. <i>λανθάνομαι</i>· <i>λήθομαι</i>, σε Ομήρ. Ιλ., Τραγ., Δωρ. λάθομαι [ᾱ], Επικ. παρατ. <i>λανθανόμην</i>, μέλ. [[λήσομαι]], Δωρ. <i>λᾱσεῦμαι</i>, επίσης [[λελήσομαι]], αόρ. <i>ἐλησάμην</i>, επίσης <i>ἐλήσθην</i>, Δωρ. απαρ. [[λασθῆμεν]], αόρ. βʹ <i>ἐλᾰθόμην</i>, Επικ. <i>λαθ-</i>, επίσης Επικ. με αναδιπλ. <i>λελάθοντο</i>, κ.λπ. (βλ. κατωτ.)· — [[λέλησμαι]], Επικ. [[λέλασμαι]], μτχ. <i>λελασμένος</i>, κ.λπ.· πρβλ. [[ἐπιλήθω]]. Μέσ. και Παθ., [[αφήνω]] [[κάτι]] να μου διαφύγει, [[ξεχνώ]], [[λησμονώ]]·<br /><b class="num">1.</b> απόλ. ή με γεν. πράγμ., [[λησμονώ]], σε Όμηρ.· ομοίως στον αναδιπλ. αόρ., οὐδὲ [[σέθεν]] θεοὶ λελάθοντο, σε Ομήρ. Ιλ., κ.λπ.· ομοίως, Παθ. παρακ., [[ἐμεῖο]] λελασμένος, στο ίδ.· <i>κείνου λελῆσθαι</i>, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> [[λησμονώ]] [[επίτηδες]], [[αντιπαρέρχομαι]], <i>ἢ λάθετ' ἢ οὐκ ἐνόησεν</i>, ή είχε κατά νου να προσφέρει [[θυσία]] και το ξέχασε ή δεν σκέφτηκε [[καθόλου]] [[κάτι]] τέτοιο, σε Ομήρ. Ιλ.
}}
{{elru
|elrutext='''λανθάνω:''' (fut. [[λήσω]] - дор. [[λασῶ|λᾱσῶ]], aor. 2 ἔλᾰθον - эп. λέλᾰθον, pf. [[λέληθα]], inf. aor. [[λαθεῖν]]; med.: fut. [[λήσομαι]], fut. 3 [[λελήσομαι]], pf. [[λέλησμαι]] - эп. [[λέλασμαι]], aor. ἐλαθόμην - эп. [[λελαθόμην]])<br /><b class="num">1)</b> [[быть скрытым]], [[оставаться незамеченным]]: [[ἆλτο]] [[λαθών]] Hom. (раненый Главк) незаметно (для всех) соскочил; [[λαθεῖν]] νόον τινός Hom. ускользнуть от чьего-л. внимания; [[ἔλαθον]] [[ἡμᾶς]] ἀποδράντες Xen. они бежали тайно от нас; μὴ [[λάθω]] τι παρανομήσας Xen. чтобы мне незаметно (для себя, т. е. невольно) не нарушить в чем-л. закона; λ. οἰόμενοι Thuc. полагая, что их не замечают; impers.: σὲ δὲ λέληθε περὶ [[τοῦτο]] Plat. об этом тебе (ничего) неизвестно; иногда med.: [[τοῦτο]] [[ἡμᾶς]] οὐ λήσεται Arst. это не будет для нас тайной;<br /><b class="num">2)</b> (в aor. 2) заставить забыть, избавить (τινα ὀδυνάων Hom.): [[οὔκουν]] ἐν Ἄργει μ᾽ [[οἷα]] πράττει λανθάνει Arph. мне небезызвестно, что творится в Аргосе;<br /><b class="num">3)</b> (преимущ. med.-pass.) предавать забвению, забывать (ἑταίρων πάντων λελῆσθαι Plat.): λελασμένος, ὅσσ᾽ [[ἐπεπόνθει]] Hom. забыв о прошлых страданиях; ἢ λάθετ᾽ ἢ οὐκ ἐνόησεν Hom. то ли забыл (принести жертву), то ли (вообще об этом) не думал; οὔ ποτε λησόμενον (pass.) [[κακόν]] Soph. горе, которое никогда не забудется;<br /><b class="num">4)</b> med. [[обходить молчанием]], [[молчать]]: μαθοῦσιν αὐδῶ [[κοὐ]] μαθοῦσιν λήθομαι Aesch. с понимающими я разговариваю, а с непонимающими молчу.
}}
}}
{{etym
{{etym