Anonymous

Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

ξένος: Difference between revisions

From LSJ

ξένος (view source)

Revision as of 14:57, 3 October 2022

No change in size ,  3 October 2022
m
Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
m (Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2")
Line 15: Line 15:
{{bailly
{{bailly
|btext=η <i>ou</i> ος, ον :<br /><b>I.</b> <i>adj.</i><br /><b>1</b> étranger ; [[ξένη]] [[χθών]] SOPH, [[ξένη]] [[γαῖα]] SOPH, <i>abs.</i> ἡ [[ξένη]] SOPH la terre étrangère ; [[ἐν]] ξέναισιν [[χερσί]] SOPH dans les mains des étrangers;<br /><b>2</b> étranger à, qui ne connaît pas, gén.;<br /><b>3</b> étrange, insolite, étonnant, surprenant;<br /><b>II.</b> ὁ [[ξένος]] :<br /><b>1</b> l'hôte ; [[ξεῖνος]] [[πατρώϊος]] IL, [[ξένος]] [[πατρῷος]] EUR, [[ξένος]] [[παλαιός]] OD hôte des ancêtres;<br /><b>2</b> <i>en gén.</i> étranger auquel on accorde l'hospitalité ; étranger <i>en gén.</i><br />'''Étymologie:''' p. ξένϜος.
|btext=η <i>ou</i> ος, ον :<br /><b>I.</b> <i>adj.</i><br /><b>1</b> étranger ; [[ξένη]] [[χθών]] SOPH, [[ξένη]] [[γαῖα]] SOPH, <i>abs.</i> ἡ [[ξένη]] SOPH la terre étrangère ; [[ἐν]] ξέναισιν [[χερσί]] SOPH dans les mains des étrangers;<br /><b>2</b> étranger à, qui ne connaît pas, gén.;<br /><b>3</b> étrange, insolite, étonnant, surprenant;<br /><b>II.</b> ὁ [[ξένος]] :<br /><b>1</b> l'hôte ; [[ξεῖνος]] [[πατρώϊος]] IL, [[ξένος]] [[πατρῷος]] EUR, [[ξένος]] [[παλαιός]] OD hôte des ancêtres;<br /><b>2</b> <i>en gén.</i> étranger auquel on accorde l'hospitalité ; étranger <i>en gén.</i><br />'''Étymologie:''' p. ξένϜος.
}}
{{elru
|elrutext='''ξένος:'''<br /><b class="num">I</b> ион. [[ξεῖνος]], эол. [[ξέννος]] 3, редко<br /><b class="num">1)</b> [[чужой]] ([[γαῖα]] Pind.): ξένης ἐπὶ χθονός и γᾶς ἐπὶ ξένης Soph. в чужой стране, на чужбине; ἐν ξέναισι [[χερσί]] Soph. в руках чужих людей;<br /><b class="num">2)</b> [[чужеземный]] ([[πόλις]] Eur.);<br /><b class="num">3)</b> [[чуждый]], [[посторонний]], [[непричастный]] (τοῦ λόγου [[τοῦδε]] Soph.);<br /><b class="num">4)</b> [[странный]], [[необычный]], [[неслыханный]] (λόγοι Aesch.; [[διάλεκτος]] Arst.; [[πρᾶγμα]] Luc.).<br /><b class="num">II</b> ион. [[ξεῖνος]] ὁ<br /><b class="num">1)</b> [[чужестранец]], [[иноземец]], [[странник]] (пользовавшийся защитой законов): [[Ζεύς|Ζεὺς]] ξείνων [[ξένιος]] Hom. Зевс, хранитель чужеземцев; πρὸς Διὸς ξεῖνοί τε πτωχοί τε Hom. все странники и нищие от Зевса;<br /><b class="num">2)</b> (у лакедемонян) = [[βάρβαρος]] (ξείνους γὰρ ἐκάλεον τοὺς βαρβάρους Her.);<br /><b class="num">3)</b> воен. [[иноземный наемник]] (οἱ ξένοι ναυβάται Thuc.);<br /><b class="num">4)</b> [[связанный узами взаимного гостеприимства]] (хозяин или гость), друг, приятель (ξ. καὶ [[φίλος]] Dem.): ὁ τοῦ μεγάλου βασιλέως πατρικὸς ξ. Plat. наследственный (старинный) друг великого (т. е. персидского) царя; ὦ ξένε! Plat. друг мой!
}}
}}
{{ls
{{ls
Line 33: Line 36:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''ξένος:''' ὁ, Αιολ. ξέννος, Επικ. και Ιων. [[ξεῖνος]] (χρησιμ. επίσης από τους Τραγ.)·<br /><b class="num">Α. I. 1.</b> [[φίλος]] που γίνεται [[δεκτός]] ως φιλοξενούμενος, δηλ. [[οποιοσδήποτε]] [[πολίτης]] ξένης πόλης με τον οποίον υπάρχει [[συνθήκη]] φιλοξενίας τόσο γι' αυτόν όσο και για τους κληρονόμους του, [[συνθήκη]] που επιβεβαιώνεται με αμοιβαία δώρα ([[ξένια]]) και με [[επίκληση]] στο [[Δία]] ([[Ζεύς|Ζεὺς]] [[ξένιος]]), σε Όμηρ.·<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για το ένα από τα [[δύο]] μέρη που συνδέονται με δεσμούς φιλοξενίας, δηλ. [[είτε]] για τον φιλοξενούμενο [[είτε]] για τον <i>ξεινοδόκον</i>, οικοδεσπότη, ξενοδόχο, στον ίδ., σε Ηρόδ. κ.λπ.<br /><b class="num">3.</b> [[οποιοσδήποτε]] έχει [[δικαίωμα]] στη [[φιλοξενία]], [[αλλοδαπός]], [[πρόσφυγας]], [[επισκέπτης]], σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">4.</b> [[κάθε]] [[ξένος]] ή [[αλλοδαπός]], σε Ησίοδ., Αττ.· ο όρος, για λόγους ευγένειας, χρησιμοποιούνταν για οποιονδήποτε του οποίου το όνομα ήταν άγνωστο, και η [[προσφώνηση]] <i>ὦξένε</i> έφθασε να σημαίνει [[κάτι]] περισσότερο από το «ω, φίλε», σε Σοφ.<br /><b class="num">II.</b> [[ξένος]] [[στρατιώτης]], [[αργυρώνητος]], [[μισθοφόρος]], σε Θουκ., Ξεν. <b>Β.</b> ως επίθ., [[ξένος]], -η, -ον και -ος, -ον, Ιων. [[ξεῖνος]], -η, -ον,<br /><b class="num">I.</b>[[ξένος]], [[αλλοδαπός]], [[αλλοεθνής]], [[αλλόφυλος]], σε Σοφ., Ευρ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> με γεν. πράγμ., [[ξένος]] προς κάποιο [[ζήτημα]], [[άσχετος]], [[αδαής]] ως προς αυτό, [[ανίδεος]], [[άπειρος]], σε Σοφ.· επίρρ., [[ξένως]] [[ἔχω]] τῆς λέξεως, δε [[γνωρίζω]] αυτήν τη [[γλώσσα]], αυτόν τον τρόπο του λέγειν, σε Πλάτ.<br /><b class="num">III.</b> [[αλλότριος]], [[αλλόκοτος]], [[παράδοξος]], [[παράξενος]], [[ασυνήθιστος]], σε Αισχύλ.
|lsmtext='''ξένος:''' ὁ, Αιολ. ξέννος, Επικ. και Ιων. [[ξεῖνος]] (χρησιμ. επίσης από τους Τραγ.)·<br /><b class="num">Α. I. 1.</b> [[φίλος]] που γίνεται [[δεκτός]] ως φιλοξενούμενος, δηλ. [[οποιοσδήποτε]] [[πολίτης]] ξένης πόλης με τον οποίον υπάρχει [[συνθήκη]] φιλοξενίας τόσο γι' αυτόν όσο και για τους κληρονόμους του, [[συνθήκη]] που επιβεβαιώνεται με αμοιβαία δώρα ([[ξένια]]) και με [[επίκληση]] στο [[Δία]] ([[Ζεύς|Ζεὺς]] [[ξένιος]]), σε Όμηρ.·<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για το ένα από τα [[δύο]] μέρη που συνδέονται με δεσμούς φιλοξενίας, δηλ. [[είτε]] για τον φιλοξενούμενο [[είτε]] για τον <i>ξεινοδόκον</i>, οικοδεσπότη, ξενοδόχο, στον ίδ., σε Ηρόδ. κ.λπ.<br /><b class="num">3.</b> [[οποιοσδήποτε]] έχει [[δικαίωμα]] στη [[φιλοξενία]], [[αλλοδαπός]], [[πρόσφυγας]], [[επισκέπτης]], σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">4.</b> [[κάθε]] [[ξένος]] ή [[αλλοδαπός]], σε Ησίοδ., Αττ.· ο όρος, για λόγους ευγένειας, χρησιμοποιούνταν για οποιονδήποτε του οποίου το όνομα ήταν άγνωστο, και η [[προσφώνηση]] <i>ὦξένε</i> έφθασε να σημαίνει [[κάτι]] περισσότερο από το «ω, φίλε», σε Σοφ.<br /><b class="num">II.</b> [[ξένος]] [[στρατιώτης]], [[αργυρώνητος]], [[μισθοφόρος]], σε Θουκ., Ξεν. <b>Β.</b> ως επίθ., [[ξένος]], -η, -ον και -ος, -ον, Ιων. [[ξεῖνος]], -η, -ον,<br /><b class="num">I.</b>[[ξένος]], [[αλλοδαπός]], [[αλλοεθνής]], [[αλλόφυλος]], σε Σοφ., Ευρ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> με γεν. πράγμ., [[ξένος]] προς κάποιο [[ζήτημα]], [[άσχετος]], [[αδαής]] ως προς αυτό, [[ανίδεος]], [[άπειρος]], σε Σοφ.· επίρρ., [[ξένως]] [[ἔχω]] τῆς λέξεως, δε [[γνωρίζω]] αυτήν τη [[γλώσσα]], αυτόν τον τρόπο του λέγειν, σε Πλάτ.<br /><b class="num">III.</b> [[αλλότριος]], [[αλλόκοτος]], [[παράδοξος]], [[παράξενος]], [[ασυνήθιστος]], σε Αισχύλ.
}}
{{elru
|elrutext='''ξένος:'''<br /><b class="num">I</b> ион. [[ξεῖνος]], эол. [[ξέννος]] 3, редко<br /><b class="num">1)</b> [[чужой]] ([[γαῖα]] Pind.): ξένης ἐπὶ χθονός и γᾶς ἐπὶ ξένης Soph. в чужой стране, на чужбине; ἐν ξέναισι [[χερσί]] Soph. в руках чужих людей;<br /><b class="num">2)</b> [[чужеземный]] ([[πόλις]] Eur.);<br /><b class="num">3)</b> [[чуждый]], [[посторонний]], [[непричастный]] (τοῦ λόγου [[τοῦδε]] Soph.);<br /><b class="num">4)</b> [[странный]], [[необычный]], [[неслыханный]] (λόγοι Aesch.; [[διάλεκτος]] Arst.; [[πρᾶγμα]] Luc.).<br /><b class="num">II</b> ион. [[ξεῖνος]] ὁ<br /><b class="num">1)</b> [[чужестранец]], [[иноземец]], [[странник]] (пользовавшийся защитой законов): [[Ζεύς|Ζεὺς]] ξείνων [[ξένιος]] Hom. Зевс, хранитель чужеземцев; πρὸς Διὸς ξεῖνοί τε πτωχοί τε Hom. все странники и нищие от Зевса;<br /><b class="num">2)</b> (у лакедемонян) = [[βάρβαρος]] (ξείνους γὰρ ἐκάλεον τοὺς βαρβάρους Her.);<br /><b class="num">3)</b> воен. [[иноземный наемник]] (οἱ ξένοι ναυβάται Thuc.);<br /><b class="num">4)</b> [[связанный узами взаимного гостеприимства]] (хозяин или гость), друг, приятель (ξ. καὶ [[φίλος]] Dem.): ὁ τοῦ μεγάλου βασιλέως πατρικὸς ξ. Plat. наследственный (старинный) друг великого (т. е. персидского) царя; ὦ ξένε! Plat. друг мой!
}}
}}
{{etym
{{etym
Retrieved from "https://lsj.gr/wiki/Special:MobileDiff/2684364"