3,277,220
edits
ταράσσω: Difference between revisions
From LSJ
m
Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1") |
m (Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2") |
||
| Line 15: | Line 15: | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=<i>f.</i> ταράξω, <i>ao.</i> ἐτάραξα, <i>pf. inus.</i><br /><i>Pass. f.</i> ταράξομαι, <i>ao.</i> ἐταράχθην, <i>pf.</i> τετάραγμαι, <i>pqp.</i> ἐτεταράγμην;<br /><b>I.</b> <i>tr.</i> <b>1</b> remuer, agiter : [[φάρμακον]] LUC préparer un médicament en agitant les ingrédients qui le composent ; τ. πόντον OD faire bouillir la mer, soulever les vagues ; μὴ ταράττεσθαι ἐπὶ [[τῶν]] ἵππων XÉN n’être pas troublé, parce qu’on est à cheval, <i>càd</i> conserver l'esprit libre pour voir, entendre ; [[θάλασσα]] ταράσσεται SOL (PLUT) la mer commence à bouillonner, est soulevée ; <i>en parl. d'une armée</i> jeter dans le désordre, <i>Pass.</i> tomber dans le désordre <i>ou</i> la confusion ; [[ἐν]] [[σφίσιν]] αὐτοῖς ταρασσόμενοι THC confondus les uns avec les autres ; <i>fig. en parl. d'affaires, de troubles politiques</i> πράγματα τεταραγμένα DÉM affaires embrouillées;<br /><b>2</b> mettre dans un état d'agitation intérieure (de l'âme), troubler, inquiéter ; agiter <i>en gén.</i> ; effaroucher (un cheval) ; troubler, inquiéter ; <i>Pass.</i> ταράσσεσθαι φρένας SOPH avoir l'esprit troublé ; <i>abs.</i> s'effrayer, être saisi de frayeur, être mis dans le trouble <i>ou</i> l'embarras;<br /><b>3</b> <i>fig.</i> exciter, soulever : [[νεῖκος]] SOPH une querelle ; ἐγκλήματα καὶ δίκας τινί PLUT des accusations et des procès contre qqn ; <i>Pass.</i> [[πόλεμος]] ἐταράχθη DÉM la guerre fut soulevée;<br /><b>II.</b> <i>intr. (au pf. épq.</i> [[τέτρηχα]]) être troublé, agité.<br />'''Étymologie:''' R. Τραχ rendre raboteux, cf. [[τραχύς]] ; d'où troubler, p. opp. à aplanir, apaiser, calmer. | |btext=<i>f.</i> ταράξω, <i>ao.</i> ἐτάραξα, <i>pf. inus.</i><br /><i>Pass. f.</i> ταράξομαι, <i>ao.</i> ἐταράχθην, <i>pf.</i> τετάραγμαι, <i>pqp.</i> ἐτεταράγμην;<br /><b>I.</b> <i>tr.</i> <b>1</b> remuer, agiter : [[φάρμακον]] LUC préparer un médicament en agitant les ingrédients qui le composent ; τ. πόντον OD faire bouillir la mer, soulever les vagues ; μὴ ταράττεσθαι ἐπὶ [[τῶν]] ἵππων XÉN n’être pas troublé, parce qu’on est à cheval, <i>càd</i> conserver l'esprit libre pour voir, entendre ; [[θάλασσα]] ταράσσεται SOL (PLUT) la mer commence à bouillonner, est soulevée ; <i>en parl. d'une armée</i> jeter dans le désordre, <i>Pass.</i> tomber dans le désordre <i>ou</i> la confusion ; [[ἐν]] [[σφίσιν]] αὐτοῖς ταρασσόμενοι THC confondus les uns avec les autres ; <i>fig. en parl. d'affaires, de troubles politiques</i> πράγματα τεταραγμένα DÉM affaires embrouillées;<br /><b>2</b> mettre dans un état d'agitation intérieure (de l'âme), troubler, inquiéter ; agiter <i>en gén.</i> ; effaroucher (un cheval) ; troubler, inquiéter ; <i>Pass.</i> ταράσσεσθαι φρένας SOPH avoir l'esprit troublé ; <i>abs.</i> s'effrayer, être saisi de frayeur, être mis dans le trouble <i>ou</i> l'embarras;<br /><b>3</b> <i>fig.</i> exciter, soulever : [[νεῖκος]] SOPH une querelle ; ἐγκλήματα καὶ δίκας τινί PLUT des accusations et des procès contre qqn ; <i>Pass.</i> [[πόλεμος]] ἐταράχθη DÉM la guerre fut soulevée;<br /><b>II.</b> <i>intr. (au pf. épq.</i> [[τέτρηχα]]) être troublé, agité.<br />'''Étymologie:''' R. Τραχ rendre raboteux, cf. [[τραχύς]] ; d'où troubler, p. opp. à aplanir, apaiser, calmer. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''τᾰράσσω:''' атт. τᾰράττω (fut. ταράξω; pass.: fut. ταράξομαι - поздн. ταραχθήσομαι, aor. ἐταράχθην, pf. τετάραγμαι)<br /><b class="num">1)</b> [[мешать]], [[размешивать]] ([[φάρμακον]] Luc.);<br /><b class="num">2)</b> [[смешивать]] ([[ὁμοῦ]] τὴν γῆν καὶ τὴν θάλατταν Arph.);<br /><b class="num">3)</b> [[волновать]], [[вздымать]] ([[πέλαγος]] Eur.; ταραχθεὶς [[πόντος]] Eur.);<br /><b class="num">4)</b> [[взрыхлять]], [[вспахивать]] (χθόνα Pind.);<br /><b class="num">5)</b> [[сотрясать]], [[сокрушать]] (βροντήμασι πάντα Aesch.);<br /><b class="num">6)</b> [[потрясать]], [[мутить]], [[приводить в смятение]], [[смущать]], [[тревожить]] (καρδίαν Eur.; τὴν ψυχήν Plat.; τινὰ λόγοις NT): ταράττομαι ἐν τοῖς ἄλλοις πᾶσι Plat. я теряюсь во всех прочих вопросах; ταράσσομαι φρένας Soph. мой ум мутится; ταράττεσθαι ἐπὶ τῶν ἵππων Xen. терять ясность восприятия при верховой езде; οὐ [[δεῖ]] ταράττεσθαι, μή τις φήσῃ Arst. не нужно смущаться тем, что кто-л. скажет; ἀκούσας ἐταράχθη Xen. услышав (это, он) встревожился;<br /><b class="num">7)</b> [[приводить в замешательство]], [[расстраивать]] (sc. τοὺς πολεμίους Her.; τὴν πόλιν Arph.): Θετταλοὶ τεταραγμένοι Dem. взбунтовавшиеся фессалийцы; τῶν πραγμάτων ταραττομένων Dem. когда начались неурядицы; ταράττεσθαι τὴν γαστέρα Arph. страдать расстройством желудка;<br /><b class="num">8)</b> [[ворошить]], [[разгребать]]: τ. τὸν θῖνά τινος Arph. трогать кого-либо до глубины души, задевать кого-л. за живое;<br /><b class="num">9)</b> [[возбуждать]], [[поднимать]], [[начинать]] ([[νεῖκος]] Soph.; πόλεμον Plat.): ἐγκλήματα τ. τινί Dem. выдвигать обвинения против кого-л.; [[πόλεμος]] πρός τινα ἐταράχθη Dem. вспыхнула война против кого-л.; τ. φωνάν Pind. запевать песню;<br /><b class="num">10)</b> (pf. [[τέτρηχα]]) находиться в волнении, волноваться: ἀγορὴ τετρηχυῖα Hom. бурное собрание; τετρηχυῖα [[θάλασσα]] Anth. бушующее море. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
| Line 36: | Line 39: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''τᾰράσσω:''' Αττ. [[ταράττω]], στους Αττ. επίσης συγκοπτ. [[θράσσω]] (<i>√ΤΑΡΑΧ</i>)· μέλ. <i>ταράξω</i>, αόρ. <i>ἐτάραξα</i>, παρακ. <i>τετάρᾰχα</i>, Επικ. [[τέτρηχα]] (βλ. κάτ. III) — Παθ., μέλ. <i>ταραχθήσομαι</i>, Μέσ., <i>ταράξομαι</i>, με Παθ. [[σημασία]]· αόρ. <i>ἐταράχθην</i>, παρακ. <i>τετάραγμαι</i>·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[αναταράσσω]], [[ανακατεύω]], [[ενοχλώ]], με [[φυσική]] [[σημασία]], <i>ἐτάραξε πόντον</i>, σε Ομήρ. Οδ.· [[ὁμοῦ]] [[ταράσσω]] [[τήν]] τε γῆν καὶ τὴν θάλατταν, σε Αριστοφ.· <i>βροντήμασι κυκάτω πάντα καὶ ταρασσέτω</i>, σε Αισχύλ.· πάντα [[ταράσσω]], λέγεται για ρήτορα, [[ανακατώνω]], [[μπερδεύω]], σε Δημ.· δεινὰ [[ταράσσω]], κάνω τα [[δεινά]] δεινότερα, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> [[ταράσσω]] το νου, [[αναταράσσω]], [[ενοχλώ]], [[ανησυχώ]], σε Τραγ., Πλάτ. κ.λπ.· απόλ., [[προξενώ]] [[σύγχυση]], σε Πλάτ.<br /><b class="num">3.</b> λέγεται για το στρατό, [[εμβάλλω]] σε [[διαταραχή]], σε Ηρόδ., Ξεν. κ.λπ. — Παθ., είμαι σε [[ταραχή]], σε Ηρόδ., Θουκ.<br /><b class="num">4.</b> λέγεται για πολιτικές υποθέσεις, [[συνταράσσω]], [[συγχύζω]], σε Αριστοφ. — Παθ., είμαι σε [[κατάσταση]] ταραχής ή αναρχίας, σε Θουκ., Δημ.<br /><b class="num">5.</b> ταράττεσθαι ἐπὶ [[τῶν]] ἵππων, κουνιέμαι καθήμενος στη [[σέλα]] αλόγου, σε Ξεν.<br /><b class="num">II.</b> [[αναταράσσω]] [[λάσπη]], [[ανυψώνω]] με το [[ανακάτεμα]], σε Αριστοφ.· μεταφ., [[ταράσσω]] [[νεῖκος]], <i>πόλεμον</i>, σε Σοφ., Πλάτ. — Παθ., [[πόλεμος]] ἐταράχθη, σε Δημ.<br /><b class="num">III.</b> αμτβ., παρακ. [[τέτρηχα]], βρίσκομαι σε [[κατάσταση]] αναστάτωσης, σύγχυσης, τετρήχει δ'[[ἀγορή]], σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ἀγορὴ τετρηχυῖα</i>, στο ίδ. | |lsmtext='''τᾰράσσω:''' Αττ. [[ταράττω]], στους Αττ. επίσης συγκοπτ. [[θράσσω]] (<i>√ΤΑΡΑΧ</i>)· μέλ. <i>ταράξω</i>, αόρ. <i>ἐτάραξα</i>, παρακ. <i>τετάρᾰχα</i>, Επικ. [[τέτρηχα]] (βλ. κάτ. III) — Παθ., μέλ. <i>ταραχθήσομαι</i>, Μέσ., <i>ταράξομαι</i>, με Παθ. [[σημασία]]· αόρ. <i>ἐταράχθην</i>, παρακ. <i>τετάραγμαι</i>·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[αναταράσσω]], [[ανακατεύω]], [[ενοχλώ]], με [[φυσική]] [[σημασία]], <i>ἐτάραξε πόντον</i>, σε Ομήρ. Οδ.· [[ὁμοῦ]] [[ταράσσω]] [[τήν]] τε γῆν καὶ τὴν θάλατταν, σε Αριστοφ.· <i>βροντήμασι κυκάτω πάντα καὶ ταρασσέτω</i>, σε Αισχύλ.· πάντα [[ταράσσω]], λέγεται για ρήτορα, [[ανακατώνω]], [[μπερδεύω]], σε Δημ.· δεινὰ [[ταράσσω]], κάνω τα [[δεινά]] δεινότερα, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> [[ταράσσω]] το νου, [[αναταράσσω]], [[ενοχλώ]], [[ανησυχώ]], σε Τραγ., Πλάτ. κ.λπ.· απόλ., [[προξενώ]] [[σύγχυση]], σε Πλάτ.<br /><b class="num">3.</b> λέγεται για το στρατό, [[εμβάλλω]] σε [[διαταραχή]], σε Ηρόδ., Ξεν. κ.λπ. — Παθ., είμαι σε [[ταραχή]], σε Ηρόδ., Θουκ.<br /><b class="num">4.</b> λέγεται για πολιτικές υποθέσεις, [[συνταράσσω]], [[συγχύζω]], σε Αριστοφ. — Παθ., είμαι σε [[κατάσταση]] ταραχής ή αναρχίας, σε Θουκ., Δημ.<br /><b class="num">5.</b> ταράττεσθαι ἐπὶ [[τῶν]] ἵππων, κουνιέμαι καθήμενος στη [[σέλα]] αλόγου, σε Ξεν.<br /><b class="num">II.</b> [[αναταράσσω]] [[λάσπη]], [[ανυψώνω]] με το [[ανακάτεμα]], σε Αριστοφ.· μεταφ., [[ταράσσω]] [[νεῖκος]], <i>πόλεμον</i>, σε Σοφ., Πλάτ. — Παθ., [[πόλεμος]] ἐταράχθη, σε Δημ.<br /><b class="num">III.</b> αμτβ., παρακ. [[τέτρηχα]], βρίσκομαι σε [[κατάσταση]] αναστάτωσης, σύγχυσης, τετρήχει δ'[[ἀγορή]], σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ἀγορὴ τετρηχυῖα</i>, στο ίδ. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
