3,273,006
edits
ἀσπίς: Difference between revisions
From LSJ
m
Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1") |
m (Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2") |
||
| Line 19: | Line 19: | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=ίδος (ἡ) :<br />bouclier (rond) ; <i>p. suite</i> :<br /><b>1</b> troupe armée de boucliers ; μυρία [[ἀσπίς]] XÉN 10 000 boucliers, <i>càd</i> 10 000 hommes armés de boucliers;<br /><b>2</b> <i>t. de tact., pour désigner</i> • soit les rangs de soldats : ἐπ’ ἀσπίδας THC <i>ou</i> ἐπ’ ἀσπίδων [[πέντε]] καὶ [[εἴκοσι]] τάττεσθαι THC être rangé sur vingt-cinq rangs ; ἐπὶ μιᾶς ἀσπίδος ISOCR sur un seul rang ; • soit certains mouvements militaires : παρ’ ἀσπίδα καθίστασθαι XÉN se placer du côté du bouclier, <i>càd</i> à gauche ; ἐπ’ ἀσπίδα XÉN par le flanc gauche;<br /><b>3</b> abri, protection;<br /><b>4</b> aspic, serpent venimeux.<br />'''Étymologie:''' DELG peu clair -- Babiniotis pê apparenté à [[σπιδής]], « ce qui protège tout le long du corps ». | |btext=ίδος (ἡ) :<br />bouclier (rond) ; <i>p. suite</i> :<br /><b>1</b> troupe armée de boucliers ; μυρία [[ἀσπίς]] XÉN 10 000 boucliers, <i>càd</i> 10 000 hommes armés de boucliers;<br /><b>2</b> <i>t. de tact., pour désigner</i> • soit les rangs de soldats : ἐπ’ ἀσπίδας THC <i>ou</i> ἐπ’ ἀσπίδων [[πέντε]] καὶ [[εἴκοσι]] τάττεσθαι THC être rangé sur vingt-cinq rangs ; ἐπὶ μιᾶς ἀσπίδος ISOCR sur un seul rang ; • soit certains mouvements militaires : παρ’ ἀσπίδα καθίστασθαι XÉN se placer du côté du bouclier, <i>càd</i> à gauche ; ἐπ’ ἀσπίδα XÉN par le flanc gauche;<br /><b>3</b> abri, protection;<br /><b>4</b> aspic, serpent venimeux.<br />'''Étymologie:''' DELG peu clair -- Babiniotis pê apparenté à [[σπιδής]], « ce qui protège tout le long du corps ». | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἀσπίς:''' ίδος (ῐδ) ἡ<br /><b class="num">1)</b> [[щит]] (βοείη Hom.; [[κυκλοτερής]] Her.; ξυλίνη Xen.; [[διάχρυσος]] Plut.): παρ᾽ ἀσπίδα Xen. с левой стороны, слева и ἐπ᾽ ἀσπίδα Xen. влево, налево (т. к. щит держали в левой руке), ἐξ ἀσπίδος Polyb. слева направо;<br /><b class="num">2)</b> [[шеренга]], [[ряд]]: ἐπ᾽ ἀσπίδας или ἐπ᾽ ἀσπίδων [[πέντε]] ([[παρα]])τεταγμένοι Thuc. выстроенные в пять шеренг;<br /><b class="num">3)</b> [[тяжеловооруженное войско]], [[гоплиты]] (ὀκτακισχιλίη ἀ. Her.; μυρία ἀ. Xen.);<br /><b class="num">4)</b> [[воин]], [[солдат]] (τοσαύτας ἀσπίδας ἀντιτάξαι Plut.);<br /><b class="num">5)</b> [[сражение]], [[битва]] (εἰς ἀσπίδα ἥξειν и παρ᾽ ἀσπίδα [[στῆναι]] Eur.);<br /><b class="num">6)</b> перен. [[щит]], [[защита]] ([[οὗτος]] [[ἡμῖν]] ἀ. οὐ σμικρά Aesch.);<br /><b class="num">7)</b> зоол. [[аспид]] (Coluber [[aspis]], Coluber haye или Naia haye) Her., Arst., Men., Plut. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
| Line 40: | Line 43: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ἀσπίς:''' -[[ίδος]], ἡ,<br /><b class="num">I. 1.</b> στρογγυλή [[ασπίδα]], Λατ. [[clipeus]], από [[δέρμα]] βοδιού, καλυμμένη με μεταλλικές πλάκες, με [[προεξοχή]] ([[ὀμφαλός]]) στη [[μέση]], διακοσμημένη με αραποσιτιά (<i>θύσανοι</i>)· αντίθ. προς την στενόμακρη [[ασπίδα]] ([[ὅπλον]], Λατ. [[scutum]]) που χρησιμοποιείται από τους οπλίτες (<i>ὁπλῖται</i>).<br /><b class="num">2.</b> στον πεζό λόγο, για να δηλώσει το [[σώμα]] των στρατιωτών, ὀκτακισχιλίη [[ἀσπίς]], [[οκτώ]] χιλιάδες στρατιώτες οπλισμένοι, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">3.</b> σε στρατιωτικές φράσεις: ἐπ' ἀσπίδας [[πέντε]] καὶ [[εἴκοσι]] τάξασθαι, σε [[βάθος]] [[είκοσι]] [[πέντε]] [[ανδρών]], σε Θουκ.· <i>ἐπ'ἀσπίδα</i>, <i>παρ' ἀσπίδα</i> (αντίθ. ἐπὶ [[δόρυ]]), προς τα αριστερά ή στα αριστερά, [[επειδή]] η [[ασπίδα]] κρατιόταν από το αριστερό [[χέρι]], σε Ξεν.· παρ' ἀσπίδα [[στῆναι]], [[στέκομαι]] στη [[μάχη]], σε Ευρ.<br /><b class="num">II.</b> [[ασπίδα]], [[φίδι]] Αιγυπτιακό, σε Ηρόδ. | |lsmtext='''ἀσπίς:''' -[[ίδος]], ἡ,<br /><b class="num">I. 1.</b> στρογγυλή [[ασπίδα]], Λατ. [[clipeus]], από [[δέρμα]] βοδιού, καλυμμένη με μεταλλικές πλάκες, με [[προεξοχή]] ([[ὀμφαλός]]) στη [[μέση]], διακοσμημένη με αραποσιτιά (<i>θύσανοι</i>)· αντίθ. προς την στενόμακρη [[ασπίδα]] ([[ὅπλον]], Λατ. [[scutum]]) που χρησιμοποιείται από τους οπλίτες (<i>ὁπλῖται</i>).<br /><b class="num">2.</b> στον πεζό λόγο, για να δηλώσει το [[σώμα]] των στρατιωτών, ὀκτακισχιλίη [[ἀσπίς]], [[οκτώ]] χιλιάδες στρατιώτες οπλισμένοι, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">3.</b> σε στρατιωτικές φράσεις: ἐπ' ἀσπίδας [[πέντε]] καὶ [[εἴκοσι]] τάξασθαι, σε [[βάθος]] [[είκοσι]] [[πέντε]] [[ανδρών]], σε Θουκ.· <i>ἐπ'ἀσπίδα</i>, <i>παρ' ἀσπίδα</i> (αντίθ. ἐπὶ [[δόρυ]]), προς τα αριστερά ή στα αριστερά, [[επειδή]] η [[ασπίδα]] κρατιόταν από το αριστερό [[χέρι]], σε Ξεν.· παρ' ἀσπίδα [[στῆναι]], [[στέκομαι]] στη [[μάχη]], σε Ευρ.<br /><b class="num">II.</b> [[ασπίδα]], [[φίδι]] Αιγυπτιακό, σε Ηρόδ. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
