3,254,072
edits
m (Text replacement - " τοῑς " to " τοῖς ") |
(CSV import) |
||
Line 1: | Line 1: | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=ΜΑ, και μόνον στην αρχ. [[ῥέμβω]] Α<br /><b>1.</b> περιφέρομαι εδώ κι [[εκεί]], τριγυρνάω άσκοπα ή απογραμμάτιστα (α. «χρόνον γάρ τινα ἔξω ῥέμβεται», ΠΔ<br />β. «ῥεμβόμενος ἀπὸ τοῦ στρατοπέδου καὶ τὴν τάξιν ἐκλείπων», <b>Πλούτ.</b><br />γ. «τὸ μὲν [[κάλλος]] ἐκ φύσεως ἔχουσαν, κακῶς δὲ τούτῳ χρωμένην, ῥεμβομένην τε καὶ ἀσωτευομένην», Νείλ.)<br /><b>2.</b> [[είμαι]] [[άστατος]] ή [[αβέβαιος]] (α. «ῥεμβομενον ἐν τοῖς πράγμασι καταμαθὼν αὐτόν», <b>Πλούτ.</b><br />β. «παρθενευέτω καὶ ἡ [[διάνοια]]<br />μὴ ῥεμβέσθω, μὴ πλανάσθω», <b>Γρηγ. Ναζ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (για [[διατροφή]]) [[τρώω]] [[χωρίς]] όρεξη<br /><b>2.</b> (για [[λέξη]]) έχω ασαφή, αμφίβολη [[σημασία]]<br /><b>3.</b> <b>ενεργ.</b> [[ῥέμβω]]<br />[[περιστρέφω]], [[γυρίζω]] κυκλικά [[κάτι]] («ῥέμβει<br />πλανᾱται», <b>Ησύχ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Εκφραστικός όρος, αβέβαιης ετυμολ. Το ρ. <i>ῥέμβομαι</i>, [[κατά]] μία [[άποψη]], ανάγεται σε μία ΙΕ [[ρίζα]] <i>wer</i>- «[[στρέφω]], [[γυρίζω]]» (με [[μετάθεση]] φθόγγων) και εμφανίζει έρρινο [[ένθημα]] -<i>μ</i>- και χειλικό -<i>β</i>-. Η [[σύνδεση]] του ρ. με το μεσ. γερμ. <i>wrimpen</i> «[[ρυτιδώνω]], [[ζαρώνω]]» και η [[αναγωγή]] σε [[ρίζα]] <i>wremb</i>- προσκρούει σε σημασιολογικές δυσχέρειες. Από την ετεροιωμένη [[βαθμίδα]] <i>ῥομβ</i>- του <i>ῥέμβομαι</i> έχει σχηματιστεί η λ. [[ῥόμβος]]]. | |mltxt=ΜΑ, και μόνον στην αρχ. [[ῥέμβω]] Α<br /><b>1.</b> περιφέρομαι εδώ κι [[εκεί]], τριγυρνάω άσκοπα ή απογραμμάτιστα (α. «χρόνον γάρ τινα ἔξω ῥέμβεται», ΠΔ<br />β. «ῥεμβόμενος ἀπὸ τοῦ στρατοπέδου καὶ τὴν τάξιν ἐκλείπων», <b>Πλούτ.</b><br />γ. «τὸ μὲν [[κάλλος]] ἐκ φύσεως ἔχουσαν, κακῶς δὲ τούτῳ χρωμένην, ῥεμβομένην τε καὶ ἀσωτευομένην», Νείλ.)<br /><b>2.</b> [[είμαι]] [[άστατος]] ή [[αβέβαιος]] (α. «ῥεμβομενον ἐν τοῖς πράγμασι καταμαθὼν αὐτόν», <b>Πλούτ.</b><br />β. «παρθενευέτω καὶ ἡ [[διάνοια]]<br />μὴ ῥεμβέσθω, μὴ πλανάσθω», <b>Γρηγ. Ναζ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (για [[διατροφή]]) [[τρώω]] [[χωρίς]] όρεξη<br /><b>2.</b> (για [[λέξη]]) έχω ασαφή, αμφίβολη [[σημασία]]<br /><b>3.</b> <b>ενεργ.</b> [[ῥέμβω]]<br />[[περιστρέφω]], [[γυρίζω]] κυκλικά [[κάτι]] («ῥέμβει<br />πλανᾱται», <b>Ησύχ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Εκφραστικός όρος, αβέβαιης ετυμολ. Το ρ. <i>ῥέμβομαι</i>, [[κατά]] μία [[άποψη]], ανάγεται σε μία ΙΕ [[ρίζα]] <i>wer</i>- «[[στρέφω]], [[γυρίζω]]» (με [[μετάθεση]] φθόγγων) και εμφανίζει έρρινο [[ένθημα]] -<i>μ</i>- και χειλικό -<i>β</i>-. Η [[σύνδεση]] του ρ. με το μεσ. γερμ. <i>wrimpen</i> «[[ρυτιδώνω]], [[ζαρώνω]]» και η [[αναγωγή]] σε [[ρίζα]] <i>wremb</i>- προσκρούει σε σημασιολογικές δυσχέρειες. Από την ετεροιωμένη [[βαθμίδα]] <i>ῥομβ</i>- του <i>ῥέμβομαι</i> έχει σχηματιστεί η λ. [[ῥόμβος]]]. | ||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=(=περιπλανιέμαι). Ἴσως ἀπό τή ρίζα ρεπ- τοῦ [[ρέπω]].<br><b>Παράγωγα:</b> ρέμβη (=[[πλάνη]]), ρέμβος, ρεμβώδης, [[ρόμβος]] (=σβούρα), ρομβῶ (=[[περιστρέφω]]), ρομβοειδής, ρύμβος ([[ἀντί]] [[ρόμβος]]), ρυμβών, ρυμβονάω (=[[περιστρέφω]]). | |||
}} | }} |