Anonymous

ἱέραξ: Difference between revisions

From LSJ
No change in size ,  15 October 2022
m
Text replacement - "(?s)({{trml.*}}\n)({{.*}}$)" to "$2 $1"
(CSV import)
m (Text replacement - "(?s)({{trml.*}}\n)({{.*}}$)" to "$2 $1")
Line 36: Line 36:
{{FriskDe
{{FriskDe
|ftr='''ἱέραξ''': -ακος (Alkm. 28, E., Ar., Arist. u. a.),<br />{hiérāks}<br />'''Forms''': [[ἴρηξ]], -ηκος (ep. ion. seit Il.)<br />'''Grammar''': m.<br />'''Meaning''': [[Habicht]], [[Falke]], übertr. als Fischname (Epich. 68 u. a.; nach Strömberg Fischnamen 1 13f. wahrscheinlich [[Hochflieger]]).<br />'''Composita''' : Vereinzelt in Kompp., z. B. [[ἱερακοβοσκός]] [[Falkner]] (Pap. u. a.).<br />'''Derivative''': Mehrere Ableitungen: Deminutivum [[ἱερακίσκος]] (Ar.); [[ἱερακίδιον]], -άδιον [[Statuette eines Habichts]] (Delos II<sup>a</sup>; zur Bedeutung Chantraine Formation 70), [[ἱερακεῖον]] [[Habichttempel]] (Pap. II<sup>a</sup>), [[ἱερακιδεύς]] [[junger Habicht]] (Eust.; wie [[ἀετιδεύς]] u. a.; Boßhardt Die Nomina auf -ευς 78f.); [[ἱερακάριος]] [[Falkner]] (''Cod''. ''Cat''. ''Astr''. u. a.); [[ἱερακίτης]] N. eines Steins, von der Farbe (Plin., Gal. u. a.; Redard Les noms grecs en -της 55), [[ἱεράκιον]], auch -ία, -ιάς, -ῖτις Pflanzenname, [[Habichtkraut]], [[Hieracium]] (Ps.-Dsk. u. a.; zum unklaren Benennungsmotiv Strömberg Pflanzennamen 118). — [[ἱεράκειος]], -ώδης [[habichtähnlich]] (spät).<br />'''Etymology''' : Obwohl [[ἴρηξ]] bei Hom. kein Digamma aufweist (Chantraine Gramm. hom. 1, 156), ergibt die H.-glosse [[βείρακες]]· ἱέρακες (wozu βειράκη· ἡ ἁρπακτική) ein urspr. *ϝιραξ mit suffixalem -ακ- wie in zahlreichen anderen Tiernamen. Auszugehen ist von einem Adj. (Nomen) *ϝιρος, das sich ungesucht zu (ϝ)ίεμαι [[sich vorwärts bewegen]] gesellt (Ebel KZ 4, 164f.). Die sekundäre Form [[ἱέραξ]] beruht auf Volksetymologie nach [[ἱερός]]. — Solmsen Unt. 148f., Bechtel Lex. s. [[ἴρηξ]]; weitere Lit. bei Bq und WP. 1, 229.<br />'''Page''' 1,712
|ftr='''ἱέραξ''': -ακος (Alkm. 28, E., Ar., Arist. u. a.),<br />{hiérāks}<br />'''Forms''': [[ἴρηξ]], -ηκος (ep. ion. seit Il.)<br />'''Grammar''': m.<br />'''Meaning''': [[Habicht]], [[Falke]], übertr. als Fischname (Epich. 68 u. a.; nach Strömberg Fischnamen 1 13f. wahrscheinlich [[Hochflieger]]).<br />'''Composita''' : Vereinzelt in Kompp., z. B. [[ἱερακοβοσκός]] [[Falkner]] (Pap. u. a.).<br />'''Derivative''': Mehrere Ableitungen: Deminutivum [[ἱερακίσκος]] (Ar.); [[ἱερακίδιον]], -άδιον [[Statuette eines Habichts]] (Delos II<sup>a</sup>; zur Bedeutung Chantraine Formation 70), [[ἱερακεῖον]] [[Habichttempel]] (Pap. II<sup>a</sup>), [[ἱερακιδεύς]] [[junger Habicht]] (Eust.; wie [[ἀετιδεύς]] u. a.; Boßhardt Die Nomina auf -ευς 78f.); [[ἱερακάριος]] [[Falkner]] (''Cod''. ''Cat''. ''Astr''. u. a.); [[ἱερακίτης]] N. eines Steins, von der Farbe (Plin., Gal. u. a.; Redard Les noms grecs en -της 55), [[ἱεράκιον]], auch -ία, -ιάς, -ῖτις Pflanzenname, [[Habichtkraut]], [[Hieracium]] (Ps.-Dsk. u. a.; zum unklaren Benennungsmotiv Strömberg Pflanzennamen 118). — [[ἱεράκειος]], -ώδης [[habichtähnlich]] (spät).<br />'''Etymology''' : Obwohl [[ἴρηξ]] bei Hom. kein Digamma aufweist (Chantraine Gramm. hom. 1, 156), ergibt die H.-glosse [[βείρακες]]· ἱέρακες (wozu βειράκη· ἡ ἁρπακτική) ein urspr. *ϝιραξ mit suffixalem -ακ- wie in zahlreichen anderen Tiernamen. Auszugehen ist von einem Adj. (Nomen) *ϝιρος, das sich ungesucht zu (ϝ)ίεμαι [[sich vorwärts bewegen]] gesellt (Ebel KZ 4, 164f.). Die sekundäre Form [[ἱέραξ]] beruht auf Volksetymologie nach [[ἱερός]]. — Solmsen Unt. 148f., Bechtel Lex. s. [[ἴρηξ]]; weitere Lit. bei Bq und WP. 1, 229.<br />'''Page''' 1,712
}}
{{elmes
|esmgtx=ὁ [[hierático]], [[propio de los sacerdotes]] de cierta clase de papiro λαβὼν χάρτην ἱερατικὸν γράψον τὰ προκείμενα ὀνόματα ζμυρνομέλανι Ἑρμαϊκῷ <b class="b3">toma un rollo de papiro hierático y escribe los nombres descritos con tinta de Hermes</b> P I 233 P II 61 P III 178 P IV 2363 P V 304 γράψον τὸν λόγον εἰς χάρτην ἱερατικόν <b class="b3">escribe la fórmula en un papiro hierático</b> P V 382 λαβὼν χάρτην ἱερατικὸν γράψον εἰς αὐτὸν ζμυρνομέλανι καὶ αἵματι κυνοκεφάλου <b class="b3">toma un papiro hierático y escribe en él con tinta de mirra y sangre de papión</b> P XIII 315 ἐπιγραφόμενον (φυλακτήριον) ἐπὶ χρυσέου πετάλου ἢ ἀργυρέου ἢ κασσιτερίνου ἢ εἰς ἱερατικὸν χάρτην <b class="b3">amuleto que se graba en una hoja de oro, de plata, de estaño o en un rollo de papiro hierático</b> P VII 581 λαβὼν χαρτίον ἱερατικὸν ἐπίγραφε <b class="b3">toma una hoja de papiro hierático y escribe</b> P VII 969 καταγράφεται ... τὸ δὲ τοῦ ἱερατικοῦ αἵματι ἐγχέλεως, ῷ συμμίσγεται ἀκακία <b class="b3">la hoja de papiro hierático se pinta con sangre de anguila, a la que se mezcla acacia</b> P IV 2105 λαβὼν ἱερατικὸν κόλλημα γράψον ἐπ' αὐτοῦ τῷ σοι μηνυθησομένῳ μέλανι τὸ ζῴδιον τὸ μηνυθησόμενον <b class="b3">toma una hoja de papiro hierático y dibuja, con la tinta que se te va a explicar, la figura que se te indicará</b> P IV 2068 λαβὼν ἱερατικὸν κόλλημα φόρει περὶ τὸν δεξιὸν βραχίονά σου, ἐν ᾧ ἐπιθύσεις <b class="b3">toma una hoja de papiro hierático y llévalo alrededor del brazo derecho mientras realizas la ofrenda</b> P IV 2512 εἰς ἱερατικὸν κόλλημα γράψας τὸ ὄνομα φόρει <b class="b3">escribe el nombre en una hoja de papiro y llévalo</b> P XIII 253 εἰς πιττάκιον ἱερατικὸν γράφε τὰ ὀνόματα ταῦτα <b class="b3">en un tablilla hierática escribe estos nombres</b> P IV 3142 P VII 412 τοῦτο γράφεις εἰς ἱερατικὸν βιβλίον <b class="b3">escribes esto en una hoja de papiro hierático</b> P XIc 1 εἰς τομίον ἱερατικὸν γράψας ζμύρνῃ <b class="b3">escribe en un trozo de papiro hierático con mirra</b> P XIXb 5 de una clase de kifi ἐπίθυμα τῆς πράξεως· ... κατανάγκης βοτάνης... κῦφι ἱερατικόν <b class="b3">ofrenda de la práctica: planta de arveja, kifi hierático</b> P IV 1314 ἐπιθύων ἐπ' ἀνθράκων δρυίνων κοῖφι ἱερατικόν <b class="b3">ofrece sobre carbones de encina kifi hierático</b> P VII 538
}}
}}
{{trml
{{trml
Line 42: Line 45:
===falcon===
===falcon===
Albanian: skifter, fajkua, petrit; Arabic: صَقْر‎, شَاهِين‎; Egyptian Arabic: صقر‎; Hijazi Arabic: صقر‎; Armenian: բազե; Assamese: চিলনী, শেন চৰাই; Asturian: falcón; Avar: лачен; Azerbaijani: qızılquş, laçın; Bashkir: ыласын; Basque: belatz handi; Belarusian: сокал; Breton: falc'hun; Bulgarian: сокол; Catalan: falcó; Central Atlas Tamazight: ⴰⴼⴰⵍⴽⵓ; Chechen: леча; Chinese Mandarin: 隼; Chukchi: рэвыԓьын; Czech: sokol; Danish: falk; Daur: shogoo, showoo; Dutch: [[valk]]; Esperanto: falko; Estonian: pistrik; Ewe: aʋako; Faroese: falkur, smyril, fálkur; Finnish: jalohaukka; French: [[faucon]]; Friulian: falcuç; Galician: falcón; Georgian: შავარდენი, ბაზი, ფალკონი; German: [[Falke]]; Greek: [[γεράκι]]; Ancient Greek: [[ἱέραξ]], [[κίρκος]]; Hebrew: בז‎; Hindi: बाज़, बाज, श्येन; Hungarian: sólyom; Icelandic: fálki; Ido: falkono; Indonesian: alap-alap; Ingush: лаьча; Irish: fabhcún; Italian: falco, falcone; Japanese: 隼, ハヤブサ; Kazakh: сұңқар; Khitan: 𘬥𘲼𘯺; Korean: 매, 송골매; Kurdish Kyrgyz: шумкар, ылаачын; Sorani: شاھین‎, باز‎; Ladin: falcon; Latin: [[falco]]; Latvian: lielais piekūns; Lithuanian: sakalas keleivis; Low German: Falk; Luxembourgish: Fallek; Macedonian: сокол; Malay: falkon; Maltese: falkun; Manchu: ᡧᠣᠩᡴᠣᠨ; Maori: kāeaea, kārearea; Middle English: faucoun; Mongolian: шонхор; Nahuatl: cuauhtohtli; Navajo: giní; Nivkh: тʼолхаскр; Norwegian Bokmål: falk; Nynorsk: falk; Occitan: moisset, falcon; Pali: sena; Persian: شاهین‎, باز‎, قوش‎; Polish: sokół; Portuguese: falcão; Quechua: waman; Romani: falkono; Romanian: șoim; Romansch: falcun; Russian: [[сокол]]; Sangisari: قوش; Sanskrit: श्येन; Sardinian: àcchili piscadrixi, tilibriu, astori perdighinu; Scottish Gaelic: seabhag; Serbo-Croatian Cyrillic: соко, сокол; Roman: soko, sokol; Slovak: sokol; Slovene: sokol; Sorbian Lower Sorbian: sokoł; Upper Sorbian: sokoł; Southern Altai: шоҥкор; Spanish: [[halcón]], [[falcón]]; Swedish: falk; Tagalog: palkon; Telugu: డేగ; Turkish: doğan, gökdoğan; Ukrainian: сокіл; Urdu: باز‎; Vietnamese: cắt; Volapük: falok; Walloon: fåcon; Welsh: hebog, gwalch, gwalchod; West Frisian: falk; Zazaki: baz
Albanian: skifter, fajkua, petrit; Arabic: صَقْر‎, شَاهِين‎; Egyptian Arabic: صقر‎; Hijazi Arabic: صقر‎; Armenian: բազե; Assamese: চিলনী, শেন চৰাই; Asturian: falcón; Avar: лачен; Azerbaijani: qızılquş, laçın; Bashkir: ыласын; Basque: belatz handi; Belarusian: сокал; Breton: falc'hun; Bulgarian: сокол; Catalan: falcó; Central Atlas Tamazight: ⴰⴼⴰⵍⴽⵓ; Chechen: леча; Chinese Mandarin: 隼; Chukchi: рэвыԓьын; Czech: sokol; Danish: falk; Daur: shogoo, showoo; Dutch: [[valk]]; Esperanto: falko; Estonian: pistrik; Ewe: aʋako; Faroese: falkur, smyril, fálkur; Finnish: jalohaukka; French: [[faucon]]; Friulian: falcuç; Galician: falcón; Georgian: შავარდენი, ბაზი, ფალკონი; German: [[Falke]]; Greek: [[γεράκι]]; Ancient Greek: [[ἱέραξ]], [[κίρκος]]; Hebrew: בז‎; Hindi: बाज़, बाज, श्येन; Hungarian: sólyom; Icelandic: fálki; Ido: falkono; Indonesian: alap-alap; Ingush: лаьча; Irish: fabhcún; Italian: falco, falcone; Japanese: 隼, ハヤブサ; Kazakh: сұңқар; Khitan: 𘬥𘲼𘯺; Korean: 매, 송골매; Kurdish Kyrgyz: шумкар, ылаачын; Sorani: شاھین‎, باز‎; Ladin: falcon; Latin: [[falco]]; Latvian: lielais piekūns; Lithuanian: sakalas keleivis; Low German: Falk; Luxembourgish: Fallek; Macedonian: сокол; Malay: falkon; Maltese: falkun; Manchu: ᡧᠣᠩᡴᠣᠨ; Maori: kāeaea, kārearea; Middle English: faucoun; Mongolian: шонхор; Nahuatl: cuauhtohtli; Navajo: giní; Nivkh: тʼолхаскр; Norwegian Bokmål: falk; Nynorsk: falk; Occitan: moisset, falcon; Pali: sena; Persian: شاهین‎, باز‎, قوش‎; Polish: sokół; Portuguese: falcão; Quechua: waman; Romani: falkono; Romanian: șoim; Romansch: falcun; Russian: [[сокол]]; Sangisari: قوش; Sanskrit: श्येन; Sardinian: àcchili piscadrixi, tilibriu, astori perdighinu; Scottish Gaelic: seabhag; Serbo-Croatian Cyrillic: соко, сокол; Roman: soko, sokol; Slovak: sokol; Slovene: sokol; Sorbian Lower Sorbian: sokoł; Upper Sorbian: sokoł; Southern Altai: шоҥкор; Spanish: [[halcón]], [[falcón]]; Swedish: falk; Tagalog: palkon; Telugu: డేగ; Turkish: doğan, gökdoğan; Ukrainian: сокіл; Urdu: باز‎; Vietnamese: cắt; Volapük: falok; Walloon: fåcon; Welsh: hebog, gwalch, gwalchod; West Frisian: falk; Zazaki: baz
}}
{{elmes
|esmgtx=ὁ [[hierático]], [[propio de los sacerdotes]] de cierta clase de papiro λαβὼν χάρτην ἱερατικὸν γράψον τὰ προκείμενα ὀνόματα ζμυρνομέλανι Ἑρμαϊκῷ <b class="b3">toma un rollo de papiro hierático y escribe los nombres descritos con tinta de Hermes</b> P I 233 P II 61 P III 178 P IV 2363 P V 304 γράψον τὸν λόγον εἰς χάρτην ἱερατικόν <b class="b3">escribe la fórmula en un papiro hierático</b> P V 382 λαβὼν χάρτην ἱερατικὸν γράψον εἰς αὐτὸν ζμυρνομέλανι καὶ αἵματι κυνοκεφάλου <b class="b3">toma un papiro hierático y escribe en él con tinta de mirra y sangre de papión</b> P XIII 315 ἐπιγραφόμενον (φυλακτήριον) ἐπὶ χρυσέου πετάλου ἢ ἀργυρέου ἢ κασσιτερίνου ἢ εἰς ἱερατικὸν χάρτην <b class="b3">amuleto que se graba en una hoja de oro, de plata, de estaño o en un rollo de papiro hierático</b> P VII 581 λαβὼν χαρτίον ἱερατικὸν ἐπίγραφε <b class="b3">toma una hoja de papiro hierático y escribe</b> P VII 969 καταγράφεται ... τὸ δὲ τοῦ ἱερατικοῦ αἵματι ἐγχέλεως, ῷ συμμίσγεται ἀκακία <b class="b3">la hoja de papiro hierático se pinta con sangre de anguila, a la que se mezcla acacia</b> P IV 2105 λαβὼν ἱερατικὸν κόλλημα γράψον ἐπ' αὐτοῦ τῷ σοι μηνυθησομένῳ μέλανι τὸ ζῴδιον τὸ μηνυθησόμενον <b class="b3">toma una hoja de papiro hierático y dibuja, con la tinta que se te va a explicar, la figura que se te indicará</b> P IV 2068 λαβὼν ἱερατικὸν κόλλημα φόρει περὶ τὸν δεξιὸν βραχίονά σου, ἐν ᾧ ἐπιθύσεις <b class="b3">toma una hoja de papiro hierático y llévalo alrededor del brazo derecho mientras realizas la ofrenda</b> P IV 2512 εἰς ἱερατικὸν κόλλημα γράψας τὸ ὄνομα φόρει <b class="b3">escribe el nombre en una hoja de papiro y llévalo</b> P XIII 253 εἰς πιττάκιον ἱερατικὸν γράφε τὰ ὀνόματα ταῦτα <b class="b3">en un tablilla hierática escribe estos nombres</b> P IV 3142 P VII 412 τοῦτο γράφεις εἰς ἱερατικὸν βιβλίον <b class="b3">escribes esto en una hoja de papiro hierático</b> P XIc 1 εἰς τομίον ἱερατικὸν γράψας ζμύρνῃ <b class="b3">escribe en un trozo de papiro hierático con mirra</b> P XIXb 5 de una clase de kifi ἐπίθυμα τῆς πράξεως· ... κατανάγκης βοτάνης... κῦφι ἱερατικόν <b class="b3">ofrenda de la práctica: planta de arveja, kifi hierático</b> P IV 1314 ἐπιθύων ἐπ' ἀνθράκων δρυίνων κοῖφι ἱερατικόν <b class="b3">ofrece sobre carbones de encina kifi hierático</b> P VII 538
}}
}}