Anonymous

Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

incito: Difference between revisions

From LSJ
No change in size ,  19 October 2022
m
Text replacement - "(?s)({{Lewis.*?}}\n)({{.*}}\n)({{LaEn.*?}}$)" to "$3 $1$2"
(2)
m (Text replacement - "(?s)({{Lewis.*?}}\n)({{.*}}\n)({{LaEn.*?}}$)" to "$3 $1$2")
Line 1: Line 1:
{{LaEn
|lnetxt=incito incitare, incitavi, incitatus V :: enrage; urge on; inspire; arouse
}}
{{Lewis
{{Lewis
|lshtext=<b>in-cĭto</b>: āvi, ātum, 1, v. a.,<br /><b>I</b> to [[set]] in [[rapid]] [[motion]], to [[hasten]], [[urge]] forwards; and [[with]] se, to [[put]] one's [[self]] in [[rapid]] [[motion]], to [[hasten]], [[rush]] (freq. and [[class]].).<br /><b>I</b> Lit.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>A</b> In gen.: vehementius equos incitare, Caes. B. C. 2, 41, 4: saxa per pronum, Sall. H. 3, 22 Dietsch: hastas, Val. Fl. 1, 409: stellarum [[motus]] tum incitantur, tum retardantur, Cic. N. D. 2, 40, 103: naves longas remis, Caes. B. G. 4, 25, 1; cf.: lintres magno sonitu remorum incitatae, id. ib. 7, 60, 4: navigio remis incitato, id. ib. 3, 14, 6: alii ex castris [[sese]] incitant, [[sally]] [[out]], id. B. C. 2, 14, 3; cf.: cum ex [[alto]] se [[aestus]] incitavisset, had rushed in, id. B. G. 3, 12, 1; and: quo major vis aquae se incitavisset, id. ib. 4, 17, 7: duabus ex partibus [[sese]] (naves) in eam (navem) incitaverant, id. B. C. 2, 6, 4; cf. id. ib. 3, 24, 3.—Prov.: incitare currentem, to [[spur]] a [[willing]] [[horse]], i. e. to [[urge]] a [[person]] [[who]] does not [[need]] urging, Cic. Phil. 3, 8, 19; cf. id. Q. Fr. 1, 1, 16; v. [[curro]].—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> In partic., to [[cause]] to [[grow]] larger, i. e. to [[augment]], [[increase]], to [[promote]] the [[growth]] of (not [[ante]]-Aug.; cf. [[excito]], I. B.): hibernis ([[Enipeus]] [[amnis]]) [[incitatus]] pluviis, [[swollen]], Liv. 44, 8, 6: frequentibus fossuris [[terra]] permiscetur, ut incitari [[vitis]] possit, Col. 4, 22, 3; 4, 33. fin.; 3, 21, 7.—<br /><b>II</b> Trop., to [[incite]], [[encourage]], [[stimulate]], [[rouse]], [[excite]], [[spur]] on.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>A</b> In gen.: aliquem imitandi cupiditate, Cic. Brut. 92, 317: quibus (causis) mentes aut incitantur aut reflectuntur, id. de Or. 1, 32, 53: animos, opp. sedare, id. Or. 19, 63: ipsum [[ingenium]] [[diligentia]] [[etiam]] ex tarditate incitat, id. ib. 2, 35, 147: quorum [[studio]] legendi [[meum]] scribendi [[studium]] in [[dies]] incitatur, id. Div. 2, 2, 5: [[quamquam]] ea incitatur in civitate [[ratio]] vivendi, id. de Or. 3, 60, 226: stultas cogitationes, Hirt. B. G. 8, 10, 4: [[quoniam]] ad hanc voluntatem ipsius naturae stimulis incitamur, Cic. Rep. 1, 2 fin.; cf.: juvenes ad [[studium]] et ad laborem, id. de Or. 1, 61, 262: aliquem ad servandum [[genus]] hominum, id. Fin. 3, 20, 66: [[multa]] Caesarem ad id [[bellum]] incitabant, Caes. B. G. 3, 10, 1: aliquem ad [[bellum]] [[atque]] [[arma]], Liv. 1, 27, 3: aliquem ad amplissimam spem, Suet. Caes. 7: cujus voluptatis avidae libidines [[temere]] et [[effrenate]] ad potiundum incitarentur, Cic. de Sen. 12, 39: incitabant (animum ferocem) [[praeterea]] conrupti civitatis [[mores]], Sall. C. 5, 8: cum [[tibia]] lumbos incitat, Juv. 6, 315. —<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> In partic.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; To [[inspire]]. nam terrae vis Pythiam Delphis incitabat, naturae Sibyllam, Cic. Div. 1, 36, 79: mente incitati, id. Ac. 2, 5, 14; id. Cat. 63, 93.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>2</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; In a [[bad]] [[sense]], to [[excite]], [[arouse]], [[stir]] up: [[neque]] [[enim]] desunt, qui istos in me [[atque]] in optimum quemque incitent, Cic. Fl. 28, 66; cf. id. Fam. 12, 2, 1: et consules senatum in tribunum et [[tribunus]] populum in consules incitabat, Liv. 4, 2, 1: his vocibus cum in se [[magis]] incitarent dictatorem, id. 8, 33, 1: opifices [[facile]] [[contra]] vos incitabuntur, Cic. Ac. 2, 47, 144 ([[shortly]] [[before]], concitentur); Hirt. B. G. 8, 35 fin.: milites nostri pristini diei perfidiā incitati, Caes. B. G. 4, 14, 3: [[civitas]] ob eam rem incitata, id. ib. 1, 4: judices, Quint. 6, 4, 10.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>3</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; (Acc. to I. B.) To [[augment]], [[increase]], [[enhance]]: [[consuetudo]] exercitatioque et intellegendi prudentiam acuit et eloquendi celeritatem incitat, Cic. de Or. 1, 20, 90; so, caelibum poenas, Tac. A. 3, 25.—Hence, incĭtātus, a, um, P. a. ([[set]] in [[rapid]] [[motion]]; [[hence]]), [[swiftly]] [[running]], [[flowing]], [[sailing]], [[flying]], etc.; in gen., [[rapid]], [[swift]].<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>A</b> Lit.: [[imperator]] equo incitato se in hostes immittens, at [[full]] [[speed]], Cic. N. D. 3, 6, 15: equo incitato, Caes. B. G. 4, 12 fin. (for [[which]]: citato equo; v. [[cito]]): milites cursu incitato in summo colle ab hostibus conspiciebantur, advancing [[rapidly]], id. ib. 2, 26, 3; cf. in the foll. B.: mundi incitatissima [[conversio]], Cic. Rep. 6, 18 ([[shortly]] [[before]]: [[conversio]] concitatior).—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> Trop.: [[cursus]] in oratione incitatior, Cic. Or. 59, 201; cf. so of [[speech]]: [[Herodotus]] [[sine]] ullis salebris [[quasi]] [[sedatus]] [[amnis]] fluit: [[Thucydides]] incitatior fertur, id. ib. 12, 39.—Adv.: incĭtātē (acc. to B.), of [[speech]], [[quickly]], [[rapidly]], [[violently]]: fluit incitatius, Cic. Or. 63, 212: [[quod]] incitatius feratur ([[locutio]]), id. ib. 20, 67.
|lshtext=<b>in-cĭto</b>: āvi, ātum, 1, v. a.,<br /><b>I</b> to [[set]] in [[rapid]] [[motion]], to [[hasten]], [[urge]] forwards; and [[with]] se, to [[put]] one's [[self]] in [[rapid]] [[motion]], to [[hasten]], [[rush]] (freq. and [[class]].).<br /><b>I</b> Lit.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>A</b> In gen.: vehementius equos incitare, Caes. B. C. 2, 41, 4: saxa per pronum, Sall. H. 3, 22 Dietsch: hastas, Val. Fl. 1, 409: stellarum [[motus]] tum incitantur, tum retardantur, Cic. N. D. 2, 40, 103: naves longas remis, Caes. B. G. 4, 25, 1; cf.: lintres magno sonitu remorum incitatae, id. ib. 7, 60, 4: navigio remis incitato, id. ib. 3, 14, 6: alii ex castris [[sese]] incitant, [[sally]] [[out]], id. B. C. 2, 14, 3; cf.: cum ex [[alto]] se [[aestus]] incitavisset, had rushed in, id. B. G. 3, 12, 1; and: quo major vis aquae se incitavisset, id. ib. 4, 17, 7: duabus ex partibus [[sese]] (naves) in eam (navem) incitaverant, id. B. C. 2, 6, 4; cf. id. ib. 3, 24, 3.—Prov.: incitare currentem, to [[spur]] a [[willing]] [[horse]], i. e. to [[urge]] a [[person]] [[who]] does not [[need]] urging, Cic. Phil. 3, 8, 19; cf. id. Q. Fr. 1, 1, 16; v. [[curro]].—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> In partic., to [[cause]] to [[grow]] larger, i. e. to [[augment]], [[increase]], to [[promote]] the [[growth]] of (not [[ante]]-Aug.; cf. [[excito]], I. B.): hibernis ([[Enipeus]] [[amnis]]) [[incitatus]] pluviis, [[swollen]], Liv. 44, 8, 6: frequentibus fossuris [[terra]] permiscetur, ut incitari [[vitis]] possit, Col. 4, 22, 3; 4, 33. fin.; 3, 21, 7.—<br /><b>II</b> Trop., to [[incite]], [[encourage]], [[stimulate]], [[rouse]], [[excite]], [[spur]] on.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>A</b> In gen.: aliquem imitandi cupiditate, Cic. Brut. 92, 317: quibus (causis) mentes aut incitantur aut reflectuntur, id. de Or. 1, 32, 53: animos, opp. sedare, id. Or. 19, 63: ipsum [[ingenium]] [[diligentia]] [[etiam]] ex tarditate incitat, id. ib. 2, 35, 147: quorum [[studio]] legendi [[meum]] scribendi [[studium]] in [[dies]] incitatur, id. Div. 2, 2, 5: [[quamquam]] ea incitatur in civitate [[ratio]] vivendi, id. de Or. 3, 60, 226: stultas cogitationes, Hirt. B. G. 8, 10, 4: [[quoniam]] ad hanc voluntatem ipsius naturae stimulis incitamur, Cic. Rep. 1, 2 fin.; cf.: juvenes ad [[studium]] et ad laborem, id. de Or. 1, 61, 262: aliquem ad servandum [[genus]] hominum, id. Fin. 3, 20, 66: [[multa]] Caesarem ad id [[bellum]] incitabant, Caes. B. G. 3, 10, 1: aliquem ad [[bellum]] [[atque]] [[arma]], Liv. 1, 27, 3: aliquem ad amplissimam spem, Suet. Caes. 7: cujus voluptatis avidae libidines [[temere]] et [[effrenate]] ad potiundum incitarentur, Cic. de Sen. 12, 39: incitabant (animum ferocem) [[praeterea]] conrupti civitatis [[mores]], Sall. C. 5, 8: cum [[tibia]] lumbos incitat, Juv. 6, 315. —<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> In partic.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; To [[inspire]]. nam terrae vis Pythiam Delphis incitabat, naturae Sibyllam, Cic. Div. 1, 36, 79: mente incitati, id. Ac. 2, 5, 14; id. Cat. 63, 93.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>2</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; In a [[bad]] [[sense]], to [[excite]], [[arouse]], [[stir]] up: [[neque]] [[enim]] desunt, qui istos in me [[atque]] in optimum quemque incitent, Cic. Fl. 28, 66; cf. id. Fam. 12, 2, 1: et consules senatum in tribunum et [[tribunus]] populum in consules incitabat, Liv. 4, 2, 1: his vocibus cum in se [[magis]] incitarent dictatorem, id. 8, 33, 1: opifices [[facile]] [[contra]] vos incitabuntur, Cic. Ac. 2, 47, 144 ([[shortly]] [[before]], concitentur); Hirt. B. G. 8, 35 fin.: milites nostri pristini diei perfidiā incitati, Caes. B. G. 4, 14, 3: [[civitas]] ob eam rem incitata, id. ib. 1, 4: judices, Quint. 6, 4, 10.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>3</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; (Acc. to I. B.) To [[augment]], [[increase]], [[enhance]]: [[consuetudo]] exercitatioque et intellegendi prudentiam acuit et eloquendi celeritatem incitat, Cic. de Or. 1, 20, 90; so, caelibum poenas, Tac. A. 3, 25.—Hence, incĭtātus, a, um, P. a. ([[set]] in [[rapid]] [[motion]]; [[hence]]), [[swiftly]] [[running]], [[flowing]], [[sailing]], [[flying]], etc.; in gen., [[rapid]], [[swift]].<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>A</b> Lit.: [[imperator]] equo incitato se in hostes immittens, at [[full]] [[speed]], Cic. N. D. 3, 6, 15: equo incitato, Caes. B. G. 4, 12 fin. (for [[which]]: citato equo; v. [[cito]]): milites cursu incitato in summo colle ab hostibus conspiciebantur, advancing [[rapidly]], id. ib. 2, 26, 3; cf. in the foll. B.: mundi incitatissima [[conversio]], Cic. Rep. 6, 18 ([[shortly]] [[before]]: [[conversio]] concitatior).—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> Trop.: [[cursus]] in oratione incitatior, Cic. Or. 59, 201; cf. so of [[speech]]: [[Herodotus]] [[sine]] ullis salebris [[quasi]] [[sedatus]] [[amnis]] fluit: [[Thucydides]] incitatior fertur, id. ib. 12, 39.—Adv.: incĭtātē (acc. to B.), of [[speech]], [[quickly]], [[rapidly]], [[violently]]: fluit incitatius, Cic. Or. 63, 212: [[quod]] incitatius feratur ([[locutio]]), id. ib. 20, 67.
Line 7: Line 10:
{{Georges
{{Georges
|georg=in-[[cito]], āvī, ātum, āre, in rasche [[Bewegung]] [[setzen]], [[antreiben]], [[anregen]], I) eig. u. übtr.: A) eig. (Ggstz. tardare), equos, Caes.: hastas, Val. Flacc.: naves remis, Caes.: currentem, s. [[curro]](Bd. 1. s. [[1839)]]. – refl. se incitare u. medial incitari, [[sich]] in schnelle [[Bewegung]] [[setzen]], seinen [[Lauf]] [[beschleunigen]], [[alii]] ex castris [[sese]] incitant, [[stürzen]] aus usw., Caes.: ex [[alto]] se [[aestus]] incitat, dringt [[heran]], Caes. – stellarum [[motus]] tum incitantur, tum retardantur, Cic. – B) übtr., [[erregen]], [[aufregen]], [[antreiben]], [[anspornen]], [[anstacheln]], [[anfeuern]], [[reizen]], [[anreizen]] (Ggstz. reprimere, refrenare, languefacere), 1) im allg.: alcis animum (Ggstz. sedare, lenire), Cic.: [[studium]], Cic.: sitim, Ov.: suos [[sensus]] voluptarios omnes, Cic.: incitatā illā suā vecordi mente, in heftiger [[Aufregung]] seines wahnsinnigen Geistes, Cic. – alqm cupiditate imitandi, Cic.: alqm ad [[studium]], Cic.: ad id [[bellum]], Caes.: his vocibus in se dictatorem, Liv. – 2) insbes.: a) divinatorisch [[anregen]], [[begeistern]], Pythiam, Cic.: [[quasi]] mente incitati, Cic. – b) [[feindlich]] [[aufregen]], [[reizen]], [[aufreizen]], [[aufbringen]], alqm in alqm, Cic., od. [[contra]] alqm, Hirt. b. G.: [[civitas]] ob [[eam]] rem incitata, Caes. – II) prägn., [[wachsen]] [[machen]], [[vergrößern]], A) eig.: 1) im allg.: [[amnis]] [[hibernus]] [[incitatus]] pluviis, Liv. 44, 8, 6. – 2) insbes., [[als]] t. t. [[des]] Landbaus = das [[Wachstum]] eines Baumes [[befördern]], [[einen]] [[Baum]] [[treiben]], vitem, Colum. u. Pallad. – B) übtr.: a) [[steigern]], eloquendi celeritatem, Cic.: poenas, [[verschärfen]], Tac. – b) [[Passiv]] incitari, lebhafter [[werden]] (v. Farben), Ggstz. relanguescere, Sen. nat. qu. 1, 3, 13.
|georg=in-[[cito]], āvī, ātum, āre, in rasche [[Bewegung]] [[setzen]], [[antreiben]], [[anregen]], I) eig. u. übtr.: A) eig. (Ggstz. tardare), equos, Caes.: hastas, Val. Flacc.: naves remis, Caes.: currentem, s. [[curro]](Bd. 1. s. [[1839)]]. – refl. se incitare u. medial incitari, [[sich]] in schnelle [[Bewegung]] [[setzen]], seinen [[Lauf]] [[beschleunigen]], [[alii]] ex castris [[sese]] incitant, [[stürzen]] aus usw., Caes.: ex [[alto]] se [[aestus]] incitat, dringt [[heran]], Caes. – stellarum [[motus]] tum incitantur, tum retardantur, Cic. – B) übtr., [[erregen]], [[aufregen]], [[antreiben]], [[anspornen]], [[anstacheln]], [[anfeuern]], [[reizen]], [[anreizen]] (Ggstz. reprimere, refrenare, languefacere), 1) im allg.: alcis animum (Ggstz. sedare, lenire), Cic.: [[studium]], Cic.: sitim, Ov.: suos [[sensus]] voluptarios omnes, Cic.: incitatā illā suā vecordi mente, in heftiger [[Aufregung]] seines wahnsinnigen Geistes, Cic. – alqm cupiditate imitandi, Cic.: alqm ad [[studium]], Cic.: ad id [[bellum]], Caes.: his vocibus in se dictatorem, Liv. – 2) insbes.: a) divinatorisch [[anregen]], [[begeistern]], Pythiam, Cic.: [[quasi]] mente incitati, Cic. – b) [[feindlich]] [[aufregen]], [[reizen]], [[aufreizen]], [[aufbringen]], alqm in alqm, Cic., od. [[contra]] alqm, Hirt. b. G.: [[civitas]] ob [[eam]] rem incitata, Caes. – II) prägn., [[wachsen]] [[machen]], [[vergrößern]], A) eig.: 1) im allg.: [[amnis]] [[hibernus]] [[incitatus]] pluviis, Liv. 44, 8, 6. – 2) insbes., [[als]] t. t. [[des]] Landbaus = das [[Wachstum]] eines Baumes [[befördern]], [[einen]] [[Baum]] [[treiben]], vitem, Colum. u. Pallad. – B) übtr.: a) [[steigern]], eloquendi celeritatem, Cic.: poenas, [[verschärfen]], Tac. – b) [[Passiv]] incitari, lebhafter [[werden]] (v. Farben), Ggstz. relanguescere, Sen. nat. qu. 1, 3, 13.
}}
{{LaEn
|lnetxt=incito incitare, incitavi, incitatus V :: enrage; urge on; inspire; arouse
}}
}}