τρίβω: Difference between revisions

|Definition=[ῑ], <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>251</span>, etc.: Ep. impf. <span class="sense"><span class="bld">A</span> τρίβεσκον <span class="bibl">A.R.2.480</span>: fut. τρίψω <span class="bibl">S.<span class="title">Fr.</span>483</span>, ([[ἀποτρίβω]]) <span class="bibl">Od.17.232</span>: aor. ἔτριψα <span class="bibl">Pherecr.181</span>; inf. τρῖψαι <span class="bibl">Od.9.333</span>, etc.: pf. τέτρῐφα <span class="bibl">M.Ant.9.10</span>, ([[συντρίβω]]) <span class="bibl">Eub.62</span>:—Med., fut. [[τρίψομαι]] (προσ-) <span class="bibl">Antipho 4.2.8</span>: aor. ἐτριψάμην <span class="bibl">Call.<span class="title">Lav.Pall.</span>25</span>, <span class="bibl">A.D. <span class="title">Synt.</span>210.26</span>:—Pass., fut. τριφθήσομαι <span class="bibl">App.<span class="title">BC</span>4.65</span>, etc.; τρῐβήσομαι <span class="bibl">Plu.<span class="title">Dio</span>25</span>, ([[ἐκτρίβω]]) <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>428</span>, (κατα-) <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>5.4.60</span>; also [[τετρίψομαι]] ([[ἐπιτρίβω]]) <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pax</span>246</span>; fut. Med. in pass. sense, <span class="bibl">Th.6.18</span>, <span class="bibl">7.42</span>: aor. ἐτρίφθην <span class="bibl">Id.2.77</span>, <span class="bibl">Hp.<span class="title">Epid.</span>5.6</span>, <span class="bibl">Antiph. 102</span>; ([[διατρίβω]]) <span class="bibl">D.19.164</span>: more freq. aor. 2 <b class="b3">ἐτρίβην [ῐ]</b> <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pr.</span>893b40</span>; (δι-) <span class="bibl">Th.1.125</span>; ([[ἐκτρίβω]]) <span class="bibl">Hdt.7.120</span>; (ἐπ-) freq. in <span class="bibl">Ar., <span class="title">Th.</span>557</span>, al.; (κατ-) <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>678d</span>; ([[συντρίβω]]) <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pax</span> 71</span>, etc.: pf. τέτριμμαι <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span>116d</span>; Ion. 3pl. τετρίφᾰται <span class="bibl">Hdt.2.93</span>. [ῐ only in pf. Act. and Pass., and fut. and aor. 2 Pass.]:—[[rub]], <b class="b3">τριβέμεναι κρῖ</b>, i. e. [[thresh]], [[thresh]] it [[out]], because this was done by [[trampling]] under the [[feet]] of [[ox]]en, <span class="bibl">Il.20.496</span>; <b class="b3">μοχλὸν τρῖψαι ἐν ὀφθαλμῷ</b> [[work round]] the [[stake]] in his [[eye]], <span class="bibl">Od.9.333</span>; <b class="b3">χρυσὸν τριβόμενον βασάνῳ</b> [[rub]]bed on a [[touchstone]], so as to test its purity, <span class="bibl">Thgn.450</span>; <b class="b3">τρίβω τὸ σκέλος</b> [[rub]] the leg, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span>60b</span>; τὰς τῆς ψώρας ἰάσεις τῷ τρίβειν <span class="bibl">Id.<span class="title">Phlb.</span>46a</span>; τὸν ὀφθαλμόν <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pr.</span>957a38</span>; <b class="b3">ἀμφορέως τὸν πύνδακα</b> ib. <span class="bibl">938a14</span>; <b class="b3">τρίβω τὴν κεφαλήν</b>, in sign of perplexity, <span class="bibl">Aeschin.2.49</span>; ταῖς χερσὶ [τὰς τρίχας] τρίβω <span class="bibl">X.<span class="title">Eq.</span>5.5</span>; τὸν πόδα μύροις τρίβω <span class="bibl">Eub.108</span> (hex.); of a masseur, Gal.6.151, 187; in [[blood-letting]], Id.15.784:—Med., <b class="b3">χρηστηρίοις ἐν τοῖσδε . . τρίβεσθαι μύσος</b> [[rub]] one's [[pollution]] [[upon]] the [[shrine]]s, [[pollute]] them with it, <span class="bibl">A.<span class="title">Eu.</span>195</span>:—Pass., τετριμμένοι τὰ ἐπ' ἀριστερὰ τῶν κεφαλέων <span class="bibl">Hdt.2.93</span>; <b class="b3">ὕλη τριφθεῖσα ὑπ' ἀνέμων πρὸς αὑτήν</b>, so as to catch fire, <span class="bibl">Th.2.77</span>; ὀδόντες τριβόμενοι πρὸς ἀλλήλους <span class="bibl">Arist. <span class="title">PA</span>661b22</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[bruise]], [[pound]], [[knead]], <b class="b3">κεδρίδας, [κώνειον</b>], <span class="bibl">Ar. <span class="title">Th.</span>486</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span>117b</span>; ἑλλεβόρου ἅμαξαν <span class="bibl">Id.<span class="title">Euthd.</span>299b</span>; ποίαν <span class="title">IG</span> 42(1).122.121 (Epid., iv B. C.); <b class="b3">καταπλαυτόν, [μάζας]</b>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pl.</span>717</span>, <span class="bibl"><span class="title">Pax</span> 8</span>,<span class="bibl">16</span>; <b class="b3">κάρυα καὶ ἀμύγδαλα εἰς θυείαν τ</b>. Chrysipp. Tyan. ap. <span class="bibl">Ath.14.648a</span>, cf. <span class="bibl">Sor.1.62</span>, τὸ μέλαν [[grind]], <span class="bibl">D.18.258</span>:—Pass., θυμιήματα τετριμμένα <span class="bibl">Hdt.2.86</span>; ἄρτοι σφόδρα τετριμμένοι <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pr.</span>929a17</span>, cf. <span class="bibl">b8</span>; μηδὲν τετριμμένον, ἀλλὰ τεθλας μένων ὁ χυλός <span class="bibl">Diocl.Fr.138</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[crush]], βότρυν <span class="bibl">Arist.<span class="title">Fr.</span>571</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[wear out]] clothes (cf. [[τρίβων]] (A)), τῶν ὑποδημάτων τὰ τριβόμενα Plu.2.680a; τελαμῶνες μὴ λίαν τετριμμένοι <span class="bibl">Sor.1.83</span>; of a road, [[wear]] or [[tread]] it [[smooth]], <b class="b3">ἀτραπὸς τετριμμένη ἡ διὰ θυείας</b>, with a [[play]] on [[pound]]ing in a [[mortar]], <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>123</span>; τὴν τετρ. ὥσπερ ὁδὸν ἐπὶ τὸν μακάριον βίον Phld.<span class="title">Rh.</span>1.260 S.; <b class="b3">τρίβει οὐρανόν</b> [[go]]es his [[way]] through [[heaven]] (cf. [[τρίβος]]), <span class="bibl">Arat.231</span>; <b class="b3">τρίβω κύματα</b>, of a [[ship]], <span class="title">AP</span>9.34 (Antiphil.); πόδας τρίβειν <span class="bibl">Theoc.7.123</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> of [[time]], [[wear away]], [[spend]], δυστυχῆ τ. βίον <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>602</span>; νησιώτην τρίβω βίον <span class="bibl">E.<span class="title">Heracl.</span>84</span>; γεωργὸν βίον τρίβω <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pax</span> 589</span> (lyr.); ὀδυνηρότερον τρίψεις βίοτον <span class="bibl">Id.<span class="title">Pl.</span>526</span> (anap.); <b class="b3">τρίβω πόλεμον</b> [[prolong]] a [[war]], <span class="bibl">Plb.2.63.4</span>: abs., [[waste time]], [[tarry]], <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1056</span>, <span class="bibl">D.23.173</span> vulg. (διατρ. cod. S):—Pass., ἐν τούτοις τρίβεται χρόνος ἐνίοτε μακρός Gal.16.578; <b class="b3">ἀμφισβήτησις . . τρειβομένη πολλῶν ἐτῶν</b> [[prolonged]], <span class="title">OGI</span>502.3 (Aezani, ii A. D.). </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[waste]] or [[ravage]] a [[country]], <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span>1142</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> of persons, [[wear out]], σκολιῇσι δίκῃσι ἀλλήλους τρίβουσι <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span> 251</span>; <b class="b3">τρίβεσθαι κακοῖσι</b> to [[be worn out]] by ills, <span class="bibl">Il.23.735</span>; ἄλλην γενεὰν τρίβειν θανάτοις <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1573</span> (anap.); <b class="b3">τρίβω ἀμφοτέρους</b> [[wear]] them both [[out]], <span class="bibl">Th.8.56</span>, cf. <span class="bibl">7.48</span>, <span class="bibl">Plu.<span class="title">Caes.</span>40</span>:—Med., <b class="b3">τρίψεσθαι αὐτὴν περὶ αὑτήν</b> [[wear]] itself [[out]] by [[internal]] [[struggle]]s, <span class="bibl">Th.6.18</span>, cf. <span class="bibl">7.42</span>:—Pass., τριβόμενος [[λεώς]] = [[oppressed]], <span class="bibl">Hdt. 2.124</span>; πολέμιοι τριφθησόμενοι ἐν σφίσιν App. l. c.; <b class="b3">τρίβεσθαι μάτην τερὶ</b> ([[ἐπὶ]] codd.) τὴν δίωξιν <span class="bibl">Plu.<span class="title">Pomp.</span>41</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> of [[money]] and [[property]], [[waste]], [[squander]] it, οὔτε τι τῶν οἰκηΐων τρίβουσι οὔτε δαπανῶνται <span class="bibl">Hdt.2.37</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[use constantly]], κατώμοσα . . μὴ πολὺν χρόνον θεοὺς ἔτι σκῆπτρα τἀμὰ [[τρίψειν]] <span class="bibl">Ar.<span class="title">Av.</span>636</span> (lyr.); κοινὰ ὀνόματα καὶ τετριμμένα <span class="bibl">D.H.<span class="title">Comp.</span> 25</span>; ἡ τετριμμένη καὶ κοινὴ [[διάλεκτος]] <span class="bibl">Id.<span class="title">Th.</span>23</span>; τετριμμένος [[σχηματισμός]] = [[in common use]], <span class="bibl">A.D.<span class="title">Pron.</span>115.16</span>, cf. <span class="bibl">S.E.<span class="title">M.</span>1.229</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> Pass., to [[be much busied]] or [[be engrossed]] with a thing, πολέμῳ <span class="bibl">Hdt.3.134</span>; <b class="b3">ἀμφ' ἀρετῇ τρίβεσθαι</b> [[practise oneself in]], [[use oneself to]] it, <span class="bibl">Thgn.465</span>; [[τρίβεσθαι]] περὶ τοὺς δυνατούς <span class="bibl">Philostr.<span class="title">VA</span>4.41</span>: especially in pf. part. Pass. [[τετριμμένος]], [[practised]], [[expert]], ἔμπειροι καὶ τετριμμένοι Phld.<span class="title">Rh.</span>2.281 S.; οἱ ἐν ποήμασι τετριμμένοι Id.<span class="title">Po.</span>5.21; <b class="b3">τετριμμένη ἀκοή</b> a [[trained]], [[expert]] [[ear]], ib.24; πολεμικὸς καὶ τετριμμένος δι' ὅπλων <span class="bibl">Plu.<span class="title">Eum.</span>11</span>; ἀνὴρ [[φιλοπόνως]] ἐπὶ τῶν ἔργων τετρ. Gal.15.585, cf. 623.</span>

|btext=<i>f.</i> τρίψω, <i>ao.</i> ἔτριψα, <i>pf. inus.</i><br /><i>Pass. f.</i> τριφθήσομαι, <i>f.2</i> τριβήσομαι, <i>ao.</i> ἐτρίφθην, <i>ao.2</i> ἐτρίβην, <i>pf.</i> [[τέτριμμαι]];<br /><b>I. 1</b> frotter, acc.;<br /><b>2</b> triturer, broyer ; [[μέλαν]] DÉM broyer du noir (pour écrire) ; [[ὕλη]] τριφθεῖσα THC forêt enflammée par le frottement produit par le vent ; <i>particul.</i> triturer (le blé) avec un cylindre (pour l'égrener) ; μοχλὸν τρίβειν [[ἐν]] ὀφθαλμῷ OD frotter, <i>càd</i> tourner le pieu dans l'œil (du Cyclope);<br /><b>II.</b> user par le frottement :<br /><b>1</b> <i>au propre ; Pass.</i> être usé : ἀτραπὸς τετριμμένη AR chemin battu, fréquenté;<br /><b>2</b> <i>fig. en parl. de pers.</i> user, miner, affaiblir, exténuer : τρ. ἀμφοτέρους THC épuiser les deux partis ; τρίβεσθαι κακοῖσι IL être consumé <i>ou</i> épuisé par des souffrances ; τριβόμενος [[λεώς]] HDT peuple maltraité;<br /><b>3</b> <i>en parl. de choses (argent, bien)</i> consumer, dévorer, dissiper;<br /><b>4</b> user par l'exercice ; pratiquer ; <i>Pass.</i> s'exercer, être exercé : πολέμῳ HDT à la guerre;<br /><b>5</b> user peu à peu, exercer : βίον SOPH sa vie, traîner péniblement sa vie;<br /><b>6</b> user par des délais, traîner en longueur, différer : θυραίαν (τριβὴν) τρ. ESCHL s'arrêter, séjourner devant la porte ; τρ. τὸν πόλεμον χρόνῳ PLUT traîner la guerre en longueur ; τὸν χρόνον PLUT traîner le temps en longueur ; <i>abs.</i> différer, traîner le temps en longueur ; <i>Pass.</i> être retardé, s'arrêter;<br /><i><b>Moy.</b></i> τρίβομαι séjourner : χρηστηρίοις [[ἐν]] τοῖσδε τρίβεσθαι [[μύσος]] ESCHL (il ne convient pas) que des êtres impurs séjournent dans ce temple prophétique.<br />'''Étymologie:''' R. Τερ, Τρι, frotter ; cf. [[τείρω]], <i>lat.</i> tero, trivi, tritum.

|mltxt=ΝΜΑ<br /><b>1.</b> [[σύρω]] επανειλημμένως ένα [[σώμα]] [[πάνω]] σε [[άλλο]] συμπιέζοντάς το στο [[σημείο]] [[επαφής]] τους ή [[ξύνω]] [[κάτι]] μετακινώντας με [[πίεση]] [[άλλο]] [[σώμα]] [[πάνω]] σε αυτό (α. «τρίψε καλά τα μάρμαρα» β. «[[τρίβω]] το [[ξύλο]] με το [[γυαλόχαρτο]]» γ. «[[τρίβω]] τα μαχαιροπήρουνα» δ. «τὸν [[πόδα]] μύροις τρίβειν», Εύβουλ.)<br /><b>2.</b> [[βγάζω]] με την [[τριβή]] (α. «[[τρίβω]] το [[καλαμπόκι]]» β. «ὡς δ' ὅτε τις ζεύξῃ [[βόας]] ἄρσενας... τριβέμεναι κρῑλευκὸν ἐϋκτιμένη ἐν ἀλωῇ», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>3.</b> [[μεταβάλλω]] σε [[σκόνη]], [[λειοτριβώ]], [[κονιοποιώ]] (α. «[[τρίβω]] το [[πιπέρι]]» β. «[[τρίβω]] τον [[καφέ]]»)<br /><b>4.</b> (σχετικά με ενδύματα) [[φθείρω]] από την πολλή [[χρήση]] (α. «τρίφτηκε το [[πουκάμισο]] στον γιακά» β. «τῶν ὑποδημάτων τὰ τετριμμένα», <b>Πλούτ.</b>)<br /><b>5.</b> <b>παθ.</b> <i>τρίβομαι</i><br />[[είμαι]] [[εύθρυπτος]] ή φθείρομαι με την [[τριβή]]<br /><b>6.</b> (η μτχ. παθ. παρακμ. ως επίθ.) [[τετριμμένος]], -<i>η</i>, -<i>ο</i>(<i>ν</i>)<br />ο [[χωρίς]] [[σπουδαιότητα]], [[κοινός]], [[συνηθισμένος]] (α. «τετριμμένα [[λόγια]]» β. «ἡ τετριμμένη καὶ κοινὴ [[διάλεκτος]]», Δίον. Αλ.)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> (σχετικά με [[ζύμη]]) [[μαλάζω]] πολλές φορές<br /><b>2.</b> [[κάνω]] θεραπευτική [[εντριβή]] («τον έτριψα με [[αλοιφή]]»)<br /><b>3.</b> [[θωπεύω]] ερωτικά («τήν είχε στα γόνατά του και τήν έτριβε»)<br /><b>4.</b> [[καθαρίζω]] με την [[τριβή]] («[[τρίβω]] τον νεροχύτη»)<br /><b>5.</b> [[μετρώ]] χρηματικό [[ποσό]]<br /><b>6.</b> <b>παθ.</b> [[αποκτώ]] [[εμπειρία]] με τη συνεχή [[ενασχόληση]] με [[κάτι]] («τρίφτηκε πια στη δουλειά»)<br /><b>7.</b> <b>φρ.</b> α) «[[τρίβω]] τα χέρια μου» — [[εκδηλώνω]] υπερβολική [[ευχαρίστηση]]<br />β) «[[τρίβω]] τα μάτια μου» — εκπλήσσομαι βλέποντας [[κάτι]] απροσδόκητο<br />γ) «του το 'τρίψε στη [[μούρη]]» ή «του το 'τρίψε στην [[κασίδα]]» — του το έδωσε [[πίσω]] με τον χείριστο τρόπο<br />δ) «του 'τριψε τη [[μούρη]]» — τον τιμώρησε αυστηρά<br />ε) «θα ιδεί πώς το τρίβουν το [[πιπέρι]]» — θα ιδεί πόσο δύσκολο [[είναι]] το [[έργο]]<br /><b>8.</b> <b>παροιμ.</b> «[[λαγός]] την [[φτέρη]] έτριβε [[κακό]] της κεφαλής του» — δεν [[πρέπει]] να δίνεις [[αφορμή]] να σέ προσέξουν όταν από αυτό κινδυνεύεις να πάθεις [[κακό]] ή να ζημιωθείς<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[περιστρέφω]] («μοχλὸν ἀείρας τρῖψαι ἐν ὀφθαλμῷ», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>2.</b> [[συμπιέζω]], [[συνθλίβω]] («[[τρίβω]] βότρυν», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>3.</b> (σχετικά με δρόμο) [[πατώ]] για να τον [[κάνω]] ομαλό («ἀλλ' ἔστιν ἀτραπὸς ξύντομος τετριμμένη ἡ διὰ θυείας», <b>Αριστοφ.</b>)<br /><b>4.</b> (σχετικά με [[χώρα]]) [[ερημώνω]] («[[κἄπειτα]] Θρῄκης [[πεδία]] τρίβοιεν [[τάδε]] λεηλατοῦντες», Ευ ρ.)<br /><b>5.</b> (σχετικά με πρόσ.) [[καταστρέφω]], [[αφανίζω]]<br /><b>6.</b> (σχετικά με χρήματα) [[κατασπαταλώ]]<br /><b>7.</b> [[μεταχειρίζομαι]] [[συνεχώς]]<br /><b>8.</b> <b>παθ.</b> [[ασχολούμαι]] πολύ με [[κάτι]] ή [[είμαι]] δοσμένος [[ολόψυχα]] σε [[κάτι]]<br /><b>9.</b> <b>φρ.</b> α) «[[τρίβω]] βίον» — [[περνώ]] τον καιρό μου<br />β) «[[τρίβω]] πόλεμον» — [[παρατείνω]] τον πόλεμο<br />γ) «χρηστηρίοις ἐν τοῖσδε... τρίβομαι [[μύσος]]» — [[μιαίνω]] τα ιερά.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το ρ. <i>τρῑβω</i> ανάγεται στην [[μορφή]] <i>tr</i>-<i>i</i><i>ә</i>-<i>bh</i>- της ΙΕ ρίζας <i>ter</i>- «[[τρυπώ]], [[διαπερνώ]]» (<b>πρβλ.</b> [[τείρω]], [[τέρετρον]], [[τετραίνω]]) με παρεκτάσεις -<i>ī</i>- και χειλικό -<i>β</i>-. Ο [[φωνηεντισμός]] -<i>ī</i>- απαντά και στον τ. <i>tr</i><i>ī</i><i>v</i><i>ī</i>, παρακμ. του ρ. <i>ter</i><i>ō</i> «[[τρίβω]]» (<b>βλ.</b> και [[τρεις]], [[τρία]]). Οι τ. του ρ. [[τρίβω]] με βραχύ -<i>ĭ</i>- [[είναι]] σχηματισμένοι αναλογικά [[προς]] αντίστοιχους τ. με θεματικό -<i>ĭ</i>- (<b>πρβλ.</b> <i>τρῐβῆναι</i>: <i>ρῐφῆναι</i>, <i>τρῐβή</i>: <i>στῐχή</i>, <i>τρῐβος</i>: <i>στῐβος</i>).<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[τριβάς]](-<i>άδα</i>), [[τριβεύς]](-<i>έας</i>), [[τριβή]], [[τρίβος]], [[τρίβων]], [[τριπτήρας]], [[τρίπτης]](-<i>φτης</i>), [[τριπτός]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[τριβαία]], [[τρίβανον]], <i>τρίβάξ</i>, <i>τριβήδι</i>(<i>ο</i>)<i>ν</i>, [[τριψημερώ]], [[τρίψις]]<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[τριβακός]], <i>τριψ</i>(<i>ε</i>)[[ίδιον]]<br /><b>μσν.</b><br />[[τρίπτρον]], [[τριψεργία]]<br /><b>μσν.- νεοελλ.</b><br />[[τρίψιμο]](<i>ν</i>)<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[τριβίδα]], [[τριβίδι]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Β' συνθετικό) [[αποτρίβω]], [[διατρίβω]], [[εκτρίβω]], [[ενδιατρίβω]], [[εντρίβω]], [[κατατρίβω]], [[παρατρίβω]], [[περιτρίβω]], [[συντρίβω]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[ανατρίβω]], <i>αντιτρίβω</i>, [[αποδιατρίβω]], <i>επανατρίβω</i>, [[επεντρίβω]], [[επιδιατρίβω]], [[επιτρίβω]], [[προανατρίβω]], [[προδιατρίβω]], [[προκατατρίβω]], [[προσανατρίβω]], [[προσαποτρίβω]], [[προσδιατρίβω]], [[προσεπιτρίβω]], [[προστρίβω]], [[προσυντρίβω]], [[προτρίβω]], [[συγκατατρίβω]], [[συνανατρίβω]], [[συνδιατρίβω]], [[συνεκτρίβω]], [[συνεπιτρίβω]], [[υποδιατρίβω]], [[υποτρίβω]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[κατασυντρίβω]], <i>ξανατρίβω</i>, <i>ξετρίβω</i>, [[ψιλοτρίβω]]].

|mdlsjtxt=<br /><b class="num">I.</b> to rub: to rub or [[thresh]] [[corn]], Il.; μοχλὸν [[τρῖψαι]] ἐν ὀφθαλμῶι to [[work]] [[round]] the [[stake]] in his eye, Od.; χρυσὸν βασάνωι τρ. to rub it on a touchstone, so as to [[test]] its [[purity]] (cf. [[παρατρίβω]]), Theogn.:—Mid., χρηστηρίοις ἐν τοῖσδε τρίβεσθαι [[μύσος]] to rub one's [[pollution]] [[upon]] these shrines, [[pollute]] them with it, Aesch.<br /><b class="num">2.</b> to rub [[down]], [[grind]], [[pound]], Ar., etc.<br /><b class="num">3.</b> to [[crush]], βότρυν Ar.<br /><b class="num">II.</b> to [[wear]] out by [[rubbing]]: Pass., of a [[road]], to [[wear]] or [[tread]] it [[smooth]], ἀτραπὸς τετριμμένη Ar.<br /><b class="num">2.</b> of [[time]], to [[wear]] [[away]], [[spend]], Lat. terere vitam, Soph., Eur.:— absol. to [[waste]] [[time]], [[tarry]], Aesch.<br /><b class="num">3.</b> to [[waste]] or [[ravage]] a [[country]], Eur.<br /><b class="num">III.</b> metaph.,<br /><b class="num">1.</b> of persons, to [[wear]] out, Hes.: Pass. to be [[worn]] out, Il., Thuc.:—Mid., τρίψεσθαι αὐτὴν περὶ αὑτήν to [[wear]] itself out by [[internal]] struggles, Thuc.:—Pass., τριβόμενος [[ληός]] an oppressed [[people]], Hdt.<br /><b class="num">2.</b> of [[money]] and [[property]], to [[waste]], [[squander]] it, Hdt.<br /><b class="num">3.</b> to use [[constantly]], Ar.<br /><b class="num">4.</b> Pass. to be [[much]] busied or engrossed with a [[thing]], Hdt.

|mantxt=Ἀπό ρίζα τερ- τοῦ [[τείρω]]. Θέματα: α) ἀσθενές τρῐβκαί β) τρῑβ-. Παράγωγα ἀπό ἴδια ρίζα: [[τριβή]] καί τά σύνθ. (ἀπο, δια, [[ἐν]], προσ, συν) [[τριβή]], [[ἀτριβής]] (=[[ἀπάτητος]], [[σπάνιος]]), [[ἐντριβής]] (=[[ἔμπειρος]]), [[παιδοτρίβης]] (=δάσκαλος τῆς γυμναστικῆς), [[τρίβος]], ὁ, ἡ (=μονοπάτι), [[τρίβων]], ὁ (=τριμμένο ροῦχο), [[τρίβων]], ὁ, ἡ (ἐπίθ. = [[ἔμπειρος]], [[πανοῦργος]]), [[τριβωνεύομαι]], [[τριβώνιον]], [[τριβωνάριον]], [[τριβωνικῶς]], [[ἀτρίβαστος]] (ἐνν. [[ἵππος]] = [[ἀγύμναστος]] νά βαδίζει σέ ἀνώμαλο δρόμο), [[τρῖμμα]], [[ἔντριμμα]], [[ἐπίτριμμα]] (=φτιασίδι), [[παράτριμμα]] (=[[σύγκαμμα]]), [[περίτριμμα]] (=τιποτένιος [[ἄνθρωπος]]), [[σύντριμμα]], [[τριμμός]] (=[[δρόμος]] ὅπου συχνάζουν πολλοί ἄνθρωποι), [[συντριμμός]], [[τριπτέον]], [[τριπτήρ]] -ῆρος, ὀ (=γουδοχέρι), [[τριπτήριον]] (=τρίφτης), [[τρίπτης]], [[συντριπτικός]], [[συντριπτέον]], [[τριπτός]], [[ἄτριπτος]], [[ἐπίτριπτος]] (=[[πανοῦργος]]), [[τρῖψις]] (=τρίψιμο), [[ἀπότριψις]], [[χρονοτριβῶ]].

|esmgtx=1 [[triturar]], [[machacar]] gener. plantas y partes de animales λαβὼν κλάδον δάφνης καὶ κύμινον Αἰθιοπικὸν καὶ στρύχνον βοτάνην ὁμοῦ τρίψον <b class="b3">toma una rama de laurel, comino etíope y una planta de adormidera y tritúralo todo junto</b> P II 36 τρίψας τὴν καρδίαν τῇ αʹ τῆς θεοῦ σύμμιξον τῷ μέλιτι <b class="b3">tritura el corazón en el día primero de la diosa y mézclalo con miel</b> P III 427 λαβὼν ᾠὸν κορώνης καὶ κορωνοποδίου βοτάνης χυλὸν καὶ χολὴν νάρκας ποταμίας τρῖψον μετὰ μέλιτος <b class="b3">toma un huevo de corneja, jugo de la planta «cuerno de ciervo» y la hiel de un torpedo de río y machácalo con miel</b> P XXXVI 284 ταῦτα τρίψας σὺν ἐλαίῳ σουσίνῳ <b class="b3">triturándolo todo con aceite de lilas</b> P I 248 ὁμοῦ πάντα τρίψας ἐπίχυννε εἰς τὸ ἔλαιον, ἄχρι οὗ ὡς ἔλαιον γένηται <b class="b3">tritúralo todo junto y viértelo en el aceite, hasta que se haga como aceite</b> P LXI 3 λαβὼν τὸν κάνθαρον τρίψον μετὰ κατανάγκης βοτάνης καὶ βάλε εἰς βησίον ὑελοῦν <b class="b3">toma un escarabajo, tritúralo con planta de arveja y échalo en una taza de cristal</b> P VII 975 τοῦ πιπερίου βʹ τρίψας μῖξον μετὰ ὀποπάνακος <b class="b3">tritura dos (granos) de pimienta y mézclalos con opopánax</b> SM 96A 67 τρῖψον τῷ τραπεζίῳ μετὰ κηροῦ <b class="b3">tritura (la estatuilla) en una mesa con cera</b> SM 96A 61 para ungirse λαβὼν βοτάνην ἀρτεμισίαν, ἡλιοπάλιον ..., τρίψας ὁμοῦ πάντα ... καὶ χρῖέ σου τὰ χείλη <b class="b3">toma una planta de artemisa, un heliópalo, tritúralo todo junto y úngete los labios</b> P II 19 λαβὼν μυῖαν καὶ στίμιν Kοπτικὸν τρῖψον, ἔγχριε τοὺς ὀφθαλμούς σου <b class="b3">toma una mosca y antimonio cóptico, tritúralos y úngete los ojos</b> P VII 336 λέγε τὸν λόγον, ὅταν τρίβῃς καὶ ὅταν συνχρίῃ τὸ αἰδοῖον σου <b class="b3">pronuncia la fórmula al triturar y al ungir tu sexo</b> P XXXVI 285 πέπερι μετὰ μέλιτος τρίψας χρῖέ σου τὸ πρᾶγμα <b class="b3">tritura pimienta con miel y unta tu cosa</b> P VII 185 P VII 192 para hacer aspersiones ῥοδοδάφνην μετ' ἅλμης βρέξας καὶ τρίψας ῥᾶνον <b class="b3">humedece adelfa con agua de mar, tritúralo y haz aspersiones</b> P VII 153 ῥοδοδάφνας τρῖψον μετὰ ὄξους καὶ ῥάντισον τὰ πρόθυρα τοῦ μνημείου <b class="b3">tritura hojas de adelfa con vinagre y rocía la entrada de la tumba</b> SM 97re 1 para beber στροβίλια πεντήκοντα μετὰ δύο κυάθων γλυκέος καὶ κόκκους πεπέρεως τρίψας πίε <b class="b3">machaca cincuenta piñones y granos de pimienta con dos tazas de vino dulce y bébelo</b> P VII 184 εὐζώμου σπέρμα μετὰ στροβιλίων σὺν οἴνῳ τρίψας νήστης πίε <b class="b3">machaca semilla de roqueta y piñones con vino y bebe en ayunas</b> SM 83 8 2 en v. med. [[frotarse]] la cabeza τρίψον σου τὴν κεφαλὴν καὶ καταβὰ<ς> κοιμῶ <b class="b3">frota tu cabeza, baja y ve a dormir</b> P VII 1010