Anonymous

πίστις: Difference between revisions

From LSJ
No change in size ,  29 November 2022
m
Text replacement - "(?s)({{elnl\n\|elnltext.*}}\n)({{pape.*}}\n)" to "$2$1"
m (Text replacement - "(?s)({{elru\n\|elrutext.*}}\n)({{.*}}\n)({{pape.*}}\n)" to "$3$1$2")
m (Text replacement - "(?s)({{elnl\n\|elnltext.*}}\n)({{pape.*}}\n)" to "$2$1")
Line 12: Line 12:
{{bailly
{{bailly
|btext=εως (ἡ) :<br /><b>I.</b> foi :<br /><b>1</b> confiance en autrui : πίστιν ἔχειν τινί SOPH avoir confiance en qqn ; πίστιν φέρειν τινί SOPH ajouter foi à qqn;<br /><b>2</b> <i>au sens commercial</i> confiance, crédit;<br /><b>3</b> bonne foi : [[πίστι]] <i>(ion.)</i> λαμβάνειν τινά HDT accueillir qqn de bonne foi;<br /><b>4</b> fidélité : διασῴζειν [[τι]] [[ἐν]] πίστει XÉN conserver qch fidèlement;<br /><b>5</b> [[foi]], [[croyance]], [[conviction]];<br /><b>II.</b> ce qui fait foi :<br /><b>1</b> gage de foi, caution, garantie : ἐμβάλλειν χειρὸς πίστιν SOPH <i>ou</i> [[δοῦναι]] χερὸς πίστιν, donner la garantie de la main, <i>càd</i> donner la main comme gage ; πίστιν δοῦναί τινι THC donner un gage à qqn ; πίστιν λαμβάνειν XÉN recevoir une garantie ; πίστιν [[δοῦναι]] καὶ [[λαβεῖν]] XÉN se fournir mutuellement une caution, donner et recevoir un gage;<br /><b>2</b> serment : [[θεῶν]] πίστεις ὀμνύναι THC jurer par les dieux;<br /><b>3</b> engagement, pacte : πίστιν ποιέεσθαι HDT conclure un pacte ; [[πρός]] τινα, ἀλλήλοις XÉN avec qqn, les uns avec les autres;<br /><b>III.</b> foi, croyance : [[πίστις]] [[θεῶν]] EUR la foi aux dieux ; [[τι]] ἔχειν πίστιν ARSTT qch mérite créance, est digne de foi;<br /><b>IV.</b> moyen d'inspirer confiance, de persuader, preuve ; <i>particul.</i> preuve juridique.<br />'''Étymologie:''' R. Πιθ, lier ; v. [[πείθω]].
|btext=εως (ἡ) :<br /><b>I.</b> foi :<br /><b>1</b> confiance en autrui : πίστιν ἔχειν τινί SOPH avoir confiance en qqn ; πίστιν φέρειν τινί SOPH ajouter foi à qqn;<br /><b>2</b> <i>au sens commercial</i> confiance, crédit;<br /><b>3</b> bonne foi : [[πίστι]] <i>(ion.)</i> λαμβάνειν τινά HDT accueillir qqn de bonne foi;<br /><b>4</b> fidélité : διασῴζειν [[τι]] [[ἐν]] πίστει XÉN conserver qch fidèlement;<br /><b>5</b> [[foi]], [[croyance]], [[conviction]];<br /><b>II.</b> ce qui fait foi :<br /><b>1</b> gage de foi, caution, garantie : ἐμβάλλειν χειρὸς πίστιν SOPH <i>ou</i> [[δοῦναι]] χερὸς πίστιν, donner la garantie de la main, <i>càd</i> donner la main comme gage ; πίστιν δοῦναί τινι THC donner un gage à qqn ; πίστιν λαμβάνειν XÉN recevoir une garantie ; πίστιν [[δοῦναι]] καὶ [[λαβεῖν]] XÉN se fournir mutuellement une caution, donner et recevoir un gage;<br /><b>2</b> serment : [[θεῶν]] πίστεις ὀμνύναι THC jurer par les dieux;<br /><b>3</b> engagement, pacte : πίστιν ποιέεσθαι HDT conclure un pacte ; [[πρός]] τινα, ἀλλήλοις XÉN avec qqn, les uns avec les autres;<br /><b>III.</b> foi, croyance : [[πίστις]] [[θεῶν]] EUR la foi aux dieux ; [[τι]] ἔχειν πίστιν ARSTT qch mérite créance, est digne de foi;<br /><b>IV.</b> moyen d'inspirer confiance, de persuader, preuve ; <i>particul.</i> preuve juridique.<br />'''Étymologie:''' R. Πιθ, lier ; v. [[πείθω]].
}}
{{pape
|ptext=ἡ, <i>[[Treuen]], [[Glauben]], [[Vertrauen]], [[Zutrauen]]</i>; πίστεις καὶ ἀπιστίαι ὤλεσαν ἄνδρας, Hes. <i>O</i>. 370; ἐν ὄμμασι [[θέσθαι]] πίστιν, Pind. <i>N</i>. 8.44; Aesch. <i>Pers</i>. 435; θνήσκει δὲ [[πίστις]], βλαστάνει δ' [[ἀπιστία]], Soph. <i>O.C</i>. 617; εἴ τίς ἐστι [[πίστις]] ἐν τοῖς δρωμένοις, <i>Tr</i>. 585; νῦν γ' ἂν τῷ θεῷ πίστιν φέροις, <i>O.R</i>. 1445; ὅρκων φρούδη [[πίστις]], Eur. <i>Med</i>. 492; τὰν πίστιν σμικρὰν παρ' [[ἐμοί]] γ' [[ἔχει]], <i>El</i>. 737; οἷσιν [[οὔτε]] [[πίστις]] μένει, Ar. <i>Ach</i>. 289; Her. 8.105; πίστει χρήσασθαι μονίμῳ, Plat. <i>Rep</i>. VI.505e; [[δόξαι]] καὶ πίστεις γίγνονται βέβαιοι καὶ ἀληθεῖς, <i>Tim</i>. 37b; διασῴζειν τι ἐν πίστει, Xen. <i>Cyr</i>. 1.6.19; Folgde: <i>[[Kredit]]</i>, Dem. 36.57, vgl. 44; εἰς πίστιν διδόναι, 32.16. – <i>[[Beweis]], [[Unterpfand]] der [[Treue]], Versicherungs-, [[Überzeugungsmittel]]</i>, auch <i>[[Bürgschaft]], [[Zusicherung]]</i>, ἔμβαλλε χειρὸς πίστιν, Soph. <i>Phil</i>. 802, vgl. <i>O.C</i>. 1628; πίστιν ἐπιτιθέναι κατὰ τῶν ἱερῶν, Isae. 7.16; πίστιν καὶ ὅρκια ποιεῖσθαι, <i>einen [[Vertrag]], ein [[Bündnis]] [[machen]]</i>, Her. 9.32; auch im plur., τὰς [[πίστις]] ποιεῖσθαι, 3.8; [[πίστι]] [[λαβεῖν]], καταλαβεῖν τινα, <i>Einen nach gegebener [[Bürgschaft]] zum [[Freunde]] [[annehmen]]</i>, 3.74, 9.106; πρός τινα, Thuc. 4.51; ὅρκων καὶ πίστεων, Plat. <i>Legg</i>. III.701c; πίστεις τὰς μεγίστας ἡγουμένω ἀλλήλοιν δεδωκέναι καὶ δεδέχθαι, <i>Phaedr</i>. 256d; πίστεις ποιεῖσθαι ἀλλήλοις, Xen. <i>Hell</i>. 1.3.12; πίστιν [[δοῦναι]], Ar. <i>Lys</i>. 1185; καὶ [[λαβεῖν]], Xen. oft; vgl. τὴν ἑαυτῷ πρὸς [[ὑμᾶς]] γεγενημένην πίστιν ἀνεῖλε, Din. 3.18; Pol. oft, auch πίστεις [[θέσθαι]], 3.67.7; <i>er braucht es auch für das anvertraute [[Geschäft]]</i>, 6.35.8 und [[sonst]]; – Arist. <i>rhet</i>. 1.1 führt die πίστεις als [[künstliche]] [[Beweismittel]] an; πίστεσιν, αἷς ἄλλους πείθομεν, βουλευώμεθα, Isocr. 3.8; vgl. noch Plat. παραμυθίας δεῖται καὶ πίστεως, <i>Phaed</i>. 70b; <i>[[Versprechen]], [[Verheißung]]</i>, πίστεσιν ἐξαπατηθέντες, Xen. <i>Cyr</i>. 8.8.3.
}}
}}
{{elnl
{{elnl
|elnltext=πίστις -εως, ἡ [πιστός] Ion. gen. πίστιος, dat. πίστῑ, plur. dat. πίστισι, acc. πίστῑς vertrouwen in een ander vertrouwen:; σὺ νῦν γ’ ἂν τῷ θεῷ πίστιν φέροις nu zul je de godheid wel vertrouwen willen schenken Soph. OT 1445; met gen. in iets. σωφροσύνης πίστιν περὶ ὑμῶν ἔχοντες vertrouwen hebbend in jullie redelijkheid Dem. 18.215; κατὰ πίστιν op basis van vertrouwen Aristot. EN 1162b30. vertrouwenwekkendheid, betrouwbaarheid:; τιμιώτεροί εἰσι οἱ εὐνοῦχοι πίστιος εἵνεκα de eunuchen zijn meer waard vanwege hun betrouwbaarheid Hdt. 8.105.2; θνῄσκει δὲ πίστις, βλαστάνει δ’ ἀπιστία betrouwbaarheid sterft en onbetrouwbaarheid bloeit op Soph. OC 611; jur.. τὴν οὐσίαν αὐτῆς ὁ Κικέρων ἐν πίστει κληρονόμος ἀπολειφθείς διεφύλαττεν Cicero beheerde haar vermogen, omdat hij was aangewezen als fiduciair erfgenaam ( Lat. heres fiduciarius) Plut. Cic. 41.5. christ. geloofsovertuiging, geloof:. νυνὶ δὲ μένει πίστις, ἐλπίς, ἀγαπή nu zijn blijvend geloof, hoop en liefde NT 1 Cor. 13.13; ὁ διώκων ἡμᾶς ποτε νῦν εὐαγγελίζεται τὴν πίστιν de man die ons ooit vervolgde, verkondigt nu het geloof NT Gal. 1.23. dat wat vertrouwen bevestigt waarborg, belofte:. δοῦναι πίστιν zijn woord van trouw geven Hdt. 9.91.2; δοῦναι πίστεις waarborgen geven Thuc. 4.86.2; ποιεῖσθαι πίστεις afspraken maken Thuc. 4.51; πίστιν παρ’ αὐτοῦ λαβεῖν een garantie van zijn kant te krijgen Lys. 12.9; φόβων πίστις ἅδε πρώτα dat is de eerste garantie tegen angst Eur. Suppl. 627. bewijsmiddel, bewijs, argument:. ταῖς... πίστεσιν αἷς τοὺς ἄλλους... πείθομεν met de argumenten waarmee wij de anderen proberen te overtuigen Isocr. 3.8; τῶν δὲ διὰ τοῦ λόγου ποριζομένων πίστεων τρία εἴδη ἐστίν van de bewijzen die door het woord worden geleverd, bestaan drie soorten Aristot. Rh. 1356a2; διὰ τῆς τῶν λόγων πίστεως door het bewijsmiddel van de theorie Aristot. Pol. 1326a29. personif. ἡ Πίστις Vertrouwen (= Lat. Fides).
|elnltext=πίστις -εως, ἡ [πιστός] Ion. gen. πίστιος, dat. πίστῑ, plur. dat. πίστισι, acc. πίστῑς vertrouwen in een ander vertrouwen:; σὺ νῦν γ’ ἂν τῷ θεῷ πίστιν φέροις nu zul je de godheid wel vertrouwen willen schenken Soph. OT 1445; met gen. in iets. σωφροσύνης πίστιν περὶ ὑμῶν ἔχοντες vertrouwen hebbend in jullie redelijkheid Dem. 18.215; κατὰ πίστιν op basis van vertrouwen Aristot. EN 1162b30. vertrouwenwekkendheid, betrouwbaarheid:; τιμιώτεροί εἰσι οἱ εὐνοῦχοι πίστιος εἵνεκα de eunuchen zijn meer waard vanwege hun betrouwbaarheid Hdt. 8.105.2; θνῄσκει δὲ πίστις, βλαστάνει δ’ ἀπιστία betrouwbaarheid sterft en onbetrouwbaarheid bloeit op Soph. OC 611; jur.. τὴν οὐσίαν αὐτῆς ὁ Κικέρων ἐν πίστει κληρονόμος ἀπολειφθείς διεφύλαττεν Cicero beheerde haar vermogen, omdat hij was aangewezen als fiduciair erfgenaam ( Lat. heres fiduciarius) Plut. Cic. 41.5. christ. geloofsovertuiging, geloof:. νυνὶ δὲ μένει πίστις, ἐλπίς, ἀγαπή nu zijn blijvend geloof, hoop en liefde NT 1 Cor. 13.13; ὁ διώκων ἡμᾶς ποτε νῦν εὐαγγελίζεται τὴν πίστιν de man die ons ooit vervolgde, verkondigt nu het geloof NT Gal. 1.23. dat wat vertrouwen bevestigt waarborg, belofte:. δοῦναι πίστιν zijn woord van trouw geven Hdt. 9.91.2; δοῦναι πίστεις waarborgen geven Thuc. 4.86.2; ποιεῖσθαι πίστεις afspraken maken Thuc. 4.51; πίστιν παρ’ αὐτοῦ λαβεῖν een garantie van zijn kant te krijgen Lys. 12.9; φόβων πίστις ἅδε πρώτα dat is de eerste garantie tegen angst Eur. Suppl. 627. bewijsmiddel, bewijs, argument:. ταῖς... πίστεσιν αἷς τοὺς ἄλλους... πείθομεν met de argumenten waarmee wij de anderen proberen te overtuigen Isocr. 3.8; τῶν δὲ διὰ τοῦ λόγου ποριζομένων πίστεων τρία εἴδη ἐστίν van de bewijzen die door het woord worden geleverd, bestaan drie soorten Aristot. Rh. 1356a2; διὰ τῆς τῶν λόγων πίστεως door het bewijsmiddel van de theorie Aristot. Pol. 1326a29. personif. ἡ Πίστις Vertrouwen (= Lat. Fides).
}}
{{pape
|ptext=ἡ, <i>[[Treuen]], [[Glauben]], [[Vertrauen]], [[Zutrauen]]</i>; πίστεις καὶ ἀπιστίαι ὤλεσαν ἄνδρας, Hes. <i>O</i>. 370; ἐν ὄμμασι [[θέσθαι]] πίστιν, Pind. <i>N</i>. 8.44; Aesch. <i>Pers</i>. 435; θνήσκει δὲ [[πίστις]], βλαστάνει δ' [[ἀπιστία]], Soph. <i>O.C</i>. 617; εἴ τίς ἐστι [[πίστις]] ἐν τοῖς δρωμένοις, <i>Tr</i>. 585; νῦν γ' ἂν τῷ θεῷ πίστιν φέροις, <i>O.R</i>. 1445; ὅρκων φρούδη [[πίστις]], Eur. <i>Med</i>. 492; τὰν πίστιν σμικρὰν παρ' [[ἐμοί]] γ' [[ἔχει]], <i>El</i>. 737; οἷσιν [[οὔτε]] [[πίστις]] μένει, Ar. <i>Ach</i>. 289; Her. 8.105; πίστει χρήσασθαι μονίμῳ, Plat. <i>Rep</i>. VI.505e; [[δόξαι]] καὶ πίστεις γίγνονται βέβαιοι καὶ ἀληθεῖς, <i>Tim</i>. 37b; διασῴζειν τι ἐν πίστει, Xen. <i>Cyr</i>. 1.6.19; Folgde: <i>[[Kredit]]</i>, Dem. 36.57, vgl. 44; εἰς πίστιν διδόναι, 32.16. – <i>[[Beweis]], [[Unterpfand]] der [[Treue]], Versicherungs-, [[Überzeugungsmittel]]</i>, auch <i>[[Bürgschaft]], [[Zusicherung]]</i>, ἔμβαλλε χειρὸς πίστιν, Soph. <i>Phil</i>. 802, vgl. <i>O.C</i>. 1628; πίστιν ἐπιτιθέναι κατὰ τῶν ἱερῶν, Isae. 7.16; πίστιν καὶ ὅρκια ποιεῖσθαι, <i>einen [[Vertrag]], ein [[Bündnis]] [[machen]]</i>, Her. 9.32; auch im plur., τὰς [[πίστις]] ποιεῖσθαι, 3.8; [[πίστι]] [[λαβεῖν]], καταλαβεῖν τινα, <i>Einen nach gegebener [[Bürgschaft]] zum [[Freunde]] [[annehmen]]</i>, 3.74, 9.106; πρός τινα, Thuc. 4.51; ὅρκων καὶ πίστεων, Plat. <i>Legg</i>. III.701c; πίστεις τὰς μεγίστας ἡγουμένω ἀλλήλοιν δεδωκέναι καὶ δεδέχθαι, <i>Phaedr</i>. 256d; πίστεις ποιεῖσθαι ἀλλήλοις, Xen. <i>Hell</i>. 1.3.12; πίστιν [[δοῦναι]], Ar. <i>Lys</i>. 1185; καὶ [[λαβεῖν]], Xen. oft; vgl. τὴν ἑαυτῷ πρὸς [[ὑμᾶς]] γεγενημένην πίστιν ἀνεῖλε, Din. 3.18; Pol. oft, auch πίστεις [[θέσθαι]], 3.67.7; <i>er braucht es auch für das anvertraute [[Geschäft]]</i>, 6.35.8 und [[sonst]]; – Arist. <i>rhet</i>. 1.1 führt die πίστεις als [[künstliche]] [[Beweismittel]] an; πίστεσιν, αἷς ἄλλους πείθομεν, βουλευώμεθα, Isocr. 3.8; vgl. noch Plat. παραμυθίας δεῖται καὶ πίστεως, <i>Phaed</i>. 70b; <i>[[Versprechen]], [[Verheißung]]</i>, πίστεσιν ἐξαπατηθέντες, Xen. <i>Cyr</i>. 8.8.3.
}}
}}
{{elru
{{elru