διαφθείρω: Difference between revisions

|dgtxt=<b class="num">• Morfología:</b> [impf. iter. διαφθείρεσκε Hdt.1.36; fut. ép. -θέρσω <i>Il</i>.13.625, jón. -φθερέω Hdt.5.51, át. -φθερῶ A.<i>A</i>.932, S.<i>OT</i> 438, en v. med. -φθερέομαι Hdt.8.108, en v. pas. -φθαρήσομαι Th.4.37; perf. ép. -έφθορα <i>Il</i>.15.128, át. -έφθαρκα E.<i>Med</i>.226, en v. med. 2^a sg. [[διέφρασαι]] Ibyc.48; en v. med. plusperf. plu. 3^a -εφθάρατο Hdt.8.90]<br /><b class="num">A</b> tr.<br /><b class="num">I</b> concr.<br /><b class="num">1</b> [[destruir]] πόλιν <i>Il</i>.13.625, τὰ τῶν Μυσῶν ἔργα Hdt.1.36, ἥδ' ἡμέρα φύσει σε καὶ διαφθερεῖ ese día será tu nacimiento y tu destrucción</i> S.<i>OT</i> 438, cf. Ar.<i>V</i>.1229, ἐὰν δὲ πολέμιοι ... διαφθείρωσι τὸν καρπόν <i>SEG</i> 21.644.13 (Ática IV a.C.), cf. Plb.5.19.8, τὰς τῶν ὑπεναντίων παρασκευάς Plb.1.48.1, τὰς [[γονάς]] Ph.2.306, τὴν γῆν [[LXX]] <i>Ie</i>.28.25, <i>Apoc</i>.11.18, cf. Herm.<i>Vis</i>.4.2.3, en v. pas. αἱ νέες Hdt.1.166, 8.90, And.<i>Myst</i>.142, cf. <i>IG</i> 2².1629.749, 1631.143 (ambas IV a.C.), λιμῷ ... ἡ στρατιὴ διαφθερέεται Hdt.8.108, cf. 9.42, αὐτοὺς ὑπὸ τῆς σφετέρας στρατιᾶς Th.l.c., cf. Ph.1.218, abs. [[LXX]] 2<i>Re</i>.20.20, <i>Si</i>.47.22<br /><b class="num">•</b>[[romper]] σημαντήριον A.<i>A</i>.610, τινα ὑγιῆ λίθον <i>IG</i> 7.3073.33 (Lebadea II a.C.), τὴν γραφήν Plu.2.183b, en v. pas. ὁ διαφθαρεὶς λίθος <i>IG</i> 7.3073.35 (Lebadea II a.C.), ἐνφανίζει τὰ θυρώματα διεφθάρθαι <i>IG</i> 2².1046.11 (I a.C.)<br /><b class="num">•</b>fig. [[matar]] ἐκείνους Hdt.9.88, τοὺς πλείστους Aen.Tact.4.9, τὸν μὲν Σκόπαν ... φαρμάκῳ Plb.18.54.6<br /><b class="num">•</b>en v. pas. ἐπὶ τοῖς ἱματίοις διαφθαρῆναι Antipho 2.2.5<br /><b class="num">•</b>[[sacrificar]] πρ(όβατα) ἓξ <i>POxy</i>.74.14 (II d.C.)<br /><b class="num">•</b>[[dilapidar]] τὰς οὐσίας Plb.6.9.6.<br /><b class="num">2</b> [[alterar]], [[corromper]] τοὺς μὲν χυμούς Gal.15.297<br /><b class="num">•</b>[[devorar]], [[picar]], [[apolillar]], <i>Eu.Luc</i>.12.33.<br /><b class="num">3</b> [[perder]] τὴν ἡμίσειαν τῆς δυνάμεως Plb.3.60.5<br /><b class="num">•</b>suj. mujer δ. τὰ ἔμβρυα [[abortar]] Hp.<i>Aph</i>.5.53, τὰ γεννώμενα διαφθείροντες abortando</i> Vett.Val.74.3, cf. 117.2, τὸ [[βρέφος]] Plu.2.242c, οὐκ ἀνδροκοιτήσει οὐδὲ διαφθερεῖ τὸ [[γάλα]] <i>PRoss.Georg</i>.18.316, cf. 74 (II d.C.), en v. med.-pas. mism. sent. τῶν διαφθαρεισέων τὰ ἔμβρυα de las que han abortado</i> Hp.<i>Mul</i>.1.72, en v. pas. πλεῖστα διαφθείρεται τῶν κυημάτων Arist.<i>HA</i> 583^b13, abs. Hp.<i>Epid</i>.7.73, <i>Aph</i>.5.53, Is.8.36, de perras, X.<i>Cyn</i>.7.2.<br /><b class="num">II</b> fig.<br /><b class="num">1</b> [[echar a perder]], [[arruinar]] c. compl. abstr. ἡμῶν ὅπως μὴ τὴν τύχην διαφθερεῖς no sea que eches a perder nuestra suerte</i> S.<i>Ph</i>.1069, πρᾶγμα κάλλιστον Ar.<i>Pax</i> 323, νόστον σόν E.<i>Hel</i>.884, ἄελπτον πρᾶγμα ... ψυχὴν διέφθαρκ' E.<i>Med</i>.226, cf. <i>Hipp</i>.389, Aristid.Quint.2.6, τὴν συνουσίαν Pl.<i>Prt</i>.338d, τὰς τῆς φύσεως ... χάριτας Ph.2.308<br /><b class="num">•</b>perf. rad. διέφθορα sólo tr. en trag. y com. [[echar a perder]], [[arruinar]] τὰς ... ἐλπίδας S.<i>El</i>.306, τὰς φρένας E.<i>Hipp</i>.1014, τὸν λόγον Cratin.323, (μουσικήν) Pherecr.155.15.<br /><b class="num">2</b> en sent. moral [[corromper]], [[pervertir]] c. compl. ref. a pers. γνώμην μὲν ἴσθι μὴ διαφθεροῦντ' ἐμέ sábete que jamás pervertiré mi juicio, e.e. no lo desvirtuaré</i> A.<i>A</i>.932, cf. Ign.<i>Rom</i>.7.1, διαφθερέει σε ὁ ξεῖνος Hdt.5.51, cf. Lys.28.9, (ὁ προδότης) τὸ δὲ πλῆθος διαφθείρει Gorg.B 11a.17, τοὺς νεωτέρους Pl.<i>Ap</i>.25a, cf. 30b, D.Chr.43.10, τοὺς κριτάς D.21.5, τὴν ἐκείνου ψυχήν Plb.12.12b.2, τὰ ἤθη τῶν ἀνθρώπων D.S.16.54, en v. pas. ᾗ διέφθαρται [[βίος]] E.<i>Hipp</i>.376, τῶν ... διαφθειρομένων ἐπὶ χρήμασι D.18.45<br /><b class="num">•</b>tb. en perf. rad. act. [[corromper]] τὸν νεανίσκον ... διέφθορε Eup.367, τοῦτον τὸν ἄνδρ' Ar.<i>Fr</i>.506<br /><b class="num">•</b>[[corromper]], [[seducir]] τὴν σὴν γυναῖκα Lys.1.16, cf. 37, 13.68, Plu.<i>Galb</i>.12, τὴν κόρην <ὁ> διεφθορώς Men.<i>Fr</i>.5, en v. pas. E.<i>Ba</i>.318.<br /><b class="num">3</b> [[falsear]], [[falsificar]] τοὺς νόμους Isoc.18.11, τὸ [[γραμματεῖον]] Isoc.17.33, τὰ Ϝεϝαδεϙότα <i>IG</i> 9²(1).718.38 (Calión V a.C.), cf. <i>IG</i> 1³.21.48 (V a.C.).<br /><b class="num">4</b> [[aflojar]], [[dejar desfallecer]] χεῖρα δ' οὐ διαφθερῶ no dejaré que mi brazo desfallezca</i> E.<i>Med</i>.1055, οὐδὲν ... διαφθείρας ... τοῦ προσώπου Pl.<i>Phd</i>.117b.<br /><b class="num">B</b> intr. en v. med.-pas. y perf. rad. act.<br /><b class="num">I</b> sent. propio<br /><b class="num">1</b> de pers. y anim. [[estar perdido]] διέφθορας ¡estás perdido!</i>, <i>Il</i>.15.128<br /><b class="num">•</b>[[perecer]], [[perderse]], [[destruirse]] οἱ μὲν εὐθὺς διεφθείροντο Th.7.84, op. [[σῴζεσθαι]] Democr.B 252, διαφθαρῆναι πολὺ τοῦ στρατεύματος X.<i>An</i>.4.1.11, λιμῷ διαφθειρόμενοι Eus.<i>HE</i> 10.8.11, cf. <i>PLond</i>.982.7 (IV d.C.), c. ac. de rel. διέφθαρμαι [[δέμας]] S.<i>Tr</i>.1056<br /><b class="num">•</b>[[romperse]] οἱ ἵπποι τὰ σκέλεα διεφθάρησαν Hdt.8.28.<br /><b class="num">2</b> [[estar inutilizado, tullido, disminuido]] τῶν οὕτερος μὲν διέφθαρτο, ἦν γὰρ δὴ κωφός Hdt.1.34, cf. 38, c. ac. de rel. διεφθαρμένος ... τὰ ὄμματα Pl.<i>R</i>.517a<br /><b class="num">•</b>[[sentirse mal]], [[sentir dolor]] διεφθορέναι οἱ τὴν γαστέρα πρὸς τὴν ἀδηφαγίαν ᾐτιᾶτο Hld.2.19.6.<br /><b class="num">3</b> [[corromperse]], [[estar corrompido]] de cosas νεκροί Pl.<i>R</i>.614b, [[αἷμα]] διεφθορός Hp.<i>Mul</i>.2.134, Phryn.131, τὸ σπέρμα διαφθαρέν Thphr.<i>CP</i> 4.4.8, [[γάλα]] διεφθορὸς ἤδη I.<i>AI</i> 5.207, τὸ ῥεῦμα ... διαφθαρήσεται Gal.1.280, διεφθορότα σώματα Plu.2.87c, cf. 128d<br /><b class="num">•</b>[[echarse a perder]], [[retirarse]] διὰ τὸ τῆς Καλλιτύχης ἐν ἀσθενείᾳ διατεθείσης διεφθάρθαι τὸ ταύτης [[γάλα]] <i>BGU</i> 1109.11, cf. 1110.11 (ambos I a.C.), μὴ ἀνδροκοιτεῖν πρὸς τὸ μὴ διαφθαρῆναι τὸ [[γάλα]] <i>SB</i> 7619.18 (I d.C.).<br /><b class="num">II</b> sent. fig.<br /><b class="num">1</b> [[destruirse]], [[estar perdido]] διέφθαρτό τε τῷ Κροίσῳ ἡ [[ἐλπίς]] la esperanza de Creso quedó destruida</i> Hdt.1.80, ἢν ἁμάρτωσι ... φιλέουσι διαφθείρεσθαι si fallan ... suelen estar perdidos</i> Democr.B 228, μου τὸ δεινὸν καὶ διαφθαρὲν φρενῶν E.<i>Or</i>.297, c. ac. de rel. σὰς διέφθαρσαι φρένας E.<i>Hel</i>.1192.<br /><b class="num">2</b> en sent. moral [[echarse a perder]], [[estar corrompido]] ὑπὸ τῶν ... ἐπιθυμιῶν Isoc.8.104, ὑπὸ τῆς [[ἄγαν]] παιδείας διέφθορας estás corrompido por el exceso de cultura</i> Luc.<i>Sol</i>.3, c. ac. de rel. διεφθαρμένοι τὸν νοῦν 1<i>Ep.Ti</i>.6.5<br /><b class="num">•</b>[[corromperse]], [[estar lleno de maldad]], [[prevaricar]] καὶ πάλιν διέφθειραν ὑπὲρ τοὺς πατέρας αὐτῶν y de nuevo prevaricaron por encima de sus padres e.d. más que sus padres</i> [[LXX]] <i>Id</i>.2.19, διεφθάρησαν καὶ ἐβδελύχθησαν ἐν ἀνομίαις [[LXX]] <i>Ps</i>.52.2.