ἔξειμι: Difference between revisions

|btext=<span class="bld">1</span><b>1</b> (<i>seul. 3ᵉ pl.</i> ἔξεισι) être originaire de, descendre de, gén.;<br /><b>2</b> <i>d'ord. • impers.</i> [[ἔξεστι]] (<i>inf.</i> [[ἐξεῖναι]], <i>impf.</i> [[ἐξῆν]], <i>f.</i> ἐξέσται) il est permis ; [[κἄξεστιν]] αὐτῇ δρᾶν λέγειν θ’ ἃ βούλεται SOPH il lui est permis de faire et de dire ce qu’elle veut ; σοὶ ἔξεστιν ἀνδρὶ [[γενέσθαι]] XÉN il t’est permis de devenir un homme ; <i>rar. avec l'acc.</i> Λακεδαιμονίοις ἔξεστιν [[ὑμῖν]] φίλους [[γενέσθαι]] THC il est possible aux Lacédémoniens de devenir vos amis ; <i>abs. part.</i> • [[ἐξόν]] avec l'inf., quand <i>ou</i> puisqu’il est permis <i>ou</i> possible de ; <i>fut.</i> • ἐξεσόμενον lorsqu’il sera possible.<br />'''Étymologie:''' [[ἐξ]], [[εἰμί]].<br /><span class="bld">2</span><i>inf.</i> ἐξιέναι, <i>impf.</i> ἐξῄειν <i>ou</i> [[ἐξήϊα]], <i>etc., v.</i> [[εἶμι]];<br /><b>I.</b> <i>en parl. de pers.</i><br /><b>1</b> sortir : μεγάρων OD du palais ; χώρας SOPH <i>ou</i> ἐκ χώρης HDT sortir d'un pays ; <i>particul.</i> partir pour une expédition ; avec un acc. : ἀγῶνας SOPH aller affronter des luttes ; ἐκδήμους THC partir pour des expéditions lointaines ; [[θύραζε]] OD sortir à la porte;<br /><b>2</b> <i>fig.</i> se retirer : ἐκ τῶν ἱππέων HDT quitter le service de la cavalerie;<br /><b>3</b> en venir à : [[εἰς]] ἔλεγχον SOPH à une preuve;<br /><b>II.</b> <i>en parl. de choses</i> [[arriver à son terme]], [[cesser]].<br />'''Étymologie:''' [[ἐξ]], [[εἶμι]].

|lsmtext='''ἔξειμι:''' ([[εἶμι]] [[ibo]]), Επικ. βʹ ενικ. [[ἔξεισθα]]· Αττ. προστ. [[ἔξει]], αντί <i>ἔξιθι</i>· χρησιμ. ως Αττ. μέλ. του [[ἐξέρχομαι]], [[αλλά]] με παρατ. <i>ἐξῄειν</i>, Ιων. [[ἐξήϊα]]·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[βγαίνω]] έξω, [[εξέρχομαι]] από το [[σπίτι]], σε Όμηρ.· με γεν. τόπου, σε Ομήρ. Οδ., Σοφ.· ἐξ ἐκ τῶν ἱππέων, [[έξοδος]] από την [[τάξη]] των ιππέων, σε Ηρόδ.· εἰςἔλεγχον [[ἐξιέναι]], [[υποβολή]] σε έλεγχο, [[κρίση]], δοκιμασια, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> [[εξέρχομαι]], [[εξορμώ]] με στρατό, σε Θουκ., Ξεν.· με σύστ. αιτ., [[εξέρχομαι]] σε [[εκστρατεία]] ή [[επιχείρηση]], σε Σοφ., Ευρ. κ.λπ.<br /><b class="num">3.</b> εμφανίζομαι, [[παρουσιάζομαι]] στη [[σκηνή]], σε Αριστοφ.<br /><b class="num">II.</b> λέγεται για χρόνο ή περιστατικά, [[παρέρχομαι]], [[λήγω]], σε Ηρόδ., Σοφ.<br /><b class="num">• [[ἔξειμι]]:</b> ([[εἰμί]], [[sum]]), χρησιμ. μόνο σε απρόσωπους τύπους, βλ. [[ἔξεστι]].