Anonymous

νέος: Difference between revisions

From LSJ
20 bytes removed ,  9 December 2022
m
Text replacement - "τι" to "τι"
m (Text replacement - "ἐκ" to "ἐκ")
m (Text replacement - "τι" to "τι")
Line 14: Line 14:
}}
}}
{{bailly
{{bailly
|btext=α, ον :<br />nouveau :<br /><b>I.</b> jeune : ;<br /><b>1</b> <i>en parl. de <i>pers.</i> : abs.</i> οἱ νέοι, les jeunes ; mineur ; τὸ νέον = [[νεότης]] ; <i>Cp.</i> [[νεώτερος]], plus jeune ; οἱ νεώτεροι THC les plus jeunes, les hommes de recrue ; plus jeune qu’il ne faudrait, trop jeune ; <i>Sp.</i> [[νεώτατος]], le plus jeune;<br /><b>2</b> [[juvénile]], [[qui convient au jeune homme]], [[conforme]] <i>ou</i> propre à l'âge de la jeunesse;<br /><b>II.</b> [[neuf]] :<br /><b>1</b> [[νέος]] [[θάλαμος]] IL chambre nouvelle ; τὰ [[νέα]] εὐδοκιμεῖ XÉN le nouveau est recherché ; ἐκ νέης HDT de nouveau;<br /><b>2</b> non ordinaire, inattendu, surprenant, extraordinaire : ἐδόκει [[τι]] νέον [[ἔσεσθαι]] THC on s'attendait à qqe événement extraordinaire, inattendu ; νεώτερόν [[τι]] HDT événement imprévu, malheur ; νεώτερα πρήγματα πρήσσειν HDT faire qch de nouveau, d'inattendu ; νεώτερόν [[τι]] ποιεῖν [[περί]] <i>ou</i> ἔς τινα HDT prendre contre qqn une mesure extraordinaire <i>ou</i> rigoureuse ; νεώτερα βουλεύειν [[περί]] τινος HDT avoir un méchant dessein caché contre qqn ; νεώτερόν [[τι]] ποιεῖν HDT exciter des troubles, faire une révolution (<i>cf. lat.</i> res novas moliri) ; <i>adv.</i> • νέον, nouvellement, fraîchement, récemment, dernièrement ; <i>avec l'article</i> : • τὸ νέον HDT récemment.<br />'''Étymologie:''' p. *νε-Ϝος ; cf. <i>lat.</i> [[novus]].
|btext=α, ον :<br />nouveau :<br /><b>I.</b> jeune : ;<br /><b>1</b> <i>en parl. de <i>pers.</i> : abs.</i> οἱ νέοι, les jeunes ; mineur ; τὸ νέον = [[νεότης]] ; <i>Cp.</i> [[νεώτερος]], plus jeune ; οἱ νεώτεροι THC les plus jeunes, les hommes de recrue ; plus jeune qu’il ne faudrait, trop jeune ; <i>Sp.</i> [[νεώτατος]], le plus jeune;<br /><b>2</b> [[juvénile]], [[qui convient au jeune homme]], [[conforme]] <i>ou</i> propre à l'âge de la jeunesse;<br /><b>II.</b> [[neuf]] :<br /><b>1</b> [[νέος]] [[θάλαμος]] IL chambre nouvelle ; τὰ [[νέα]] εὐδοκιμεῖ XÉN le nouveau est recherché ; ἐκ νέης HDT de nouveau;<br /><b>2</b> non ordinaire, inattendu, surprenant, extraordinaire : ἐδόκει τι νέον [[ἔσεσθαι]] THC on s'attendait à qqe événement extraordinaire, inattendu ; νεώτερόν τι HDT événement imprévu, malheur ; νεώτερα πρήγματα πρήσσειν HDT faire qch de nouveau, d'inattendu ; νεώτερόν τι ποιεῖν [[περί]] <i>ou</i> ἔς τινα HDT prendre contre qqn une mesure extraordinaire <i>ou</i> rigoureuse ; νεώτερα βουλεύειν [[περί]] τινος HDT avoir un méchant dessein caché contre qqn ; νεώτερόν τι ποιεῖν HDT exciter des troubles, faire une révolution (<i>cf. lat.</i> res novas moliri) ; <i>adv.</i> • νέον, nouvellement, fraîchement, récemment, dernièrement ; <i>avec l'article</i> : • τὸ νέον HDT récemment.<br />'''Étymologie:''' p. *νε-Ϝος ; cf. <i>lat.</i> [[novus]].
}}
}}
{{elru
{{elru
Line 44: Line 44:
}}
}}
{{etym
{{etym
|etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[new]], [[joung]], [[youthful]], [[unusual]], [[unheard]]; comp forms [[νεώτερος]], <b class="b3">-τατος</b> (since Il.), also [[νέατος]] in the sense of [[novissimus]], [[last]] (trag.)?, s. [[νείατος]], [[νειός]].<br />Dialectal forms: Myc. [[newo]]<br />Compounds: Very often as 1. member, cf. <b class="b3">νεο-γιλλός</b>, <b class="b3">νεο-γν-ός</b>, <b class="b3">νέ-ορτος</b> (s. [[ὄρνυμι]]), [[νεοχμός]] etc.<br />Derivatives: 1. [[νεαρός]] [[young]], [[youthful]], [[tender]], [[fresh]] (Β 289; on the formation below) with [[νεάρωσις]] f. [[rejuvenation]] (Poet. in PIand. 78, 13). -- 2. <b class="b3">νεό-της</b>, Dor. <b class="b3">-τας</b>, <b class="b3">-ητος</b> f. [[age of youth]], [[youthful spirit]], [[young men]] (Il.), <b class="b3">-τήσιος</b> [[youthful]] (Ps.-Phok.). -- 3. [[νεοίη]] f. [[youthful thoughtlessness]] (Ψ 604), <b class="b3">νέοιαι ἀφροσύναι</b> H.; after [[ἀνοίη]], [[ἄνοια]], s. Wackernagel Unt. 242f.. -- 4. [[νέαξ]], <b class="b3">-κος</b> m. = [[νεανίας]] (Nicophon, Poll.); Björck Alpha impurum 264 f. -- Adverbs: 5. [[νεωστί]] [[newly]], [[fresh]] (IA.) from [[νέως]] + [[τι]] (Schwyzer 624). -- 6. [[νεόθεν]] [[anew]] (S. OC 1447 [lyr.]). -- Denomin. verbs: 7. [[νεάζω]], also w. prefix, e.g. <b class="b3">ἀνα-</b>, <b class="b3">ἐκ-</b>, <b class="b3">ἐν-</b>, [[be or become young]] (trag., com., Hdt., hell.) with [[ἐκνεασμός]] [[innovation]] (Simp.); [[νεασμός]] [[ploughing a fallow land]] (Gp.), s. [[νεάω]]. -- 8. [[νεόω]] [[make new]] (A.), also = [[νεάω]] (LXX, Poll.) with [[νεώματα]] pl. [[worked fallow land]] (LXX). -- 9. [[νεάω]] [[work fallow land]] (Hes. Op. 462), cf. Lat. [[novālis]] ([[ager]], [[terra]]) [[fallow land]]; besides deriv. from <b class="b3">νε(ι)ός</b> [[fallow land]] (s.v.) is possible. -- 10. [[νεώσσω]], <b class="b3">-ττω</b> [[renew]] (Hdn., H.); cf. Schwyzer 733. -- 11. [[νεωτερίζω]] [[renew]], [[(the state organistion) make innovations]] (Att.) with <b class="b3">νεωτερ-ισμός</b>, <b class="b3">-ισμα</b>, <b class="b3">-ισις</b>, <b class="b3">-ιστής</b>, <b class="b3">-ικός</b>. -- On [[νεανίας]] s. v.; on the meaning of [[νέος]] Porzig Sprachgesch. u. Wortbed. 343 ff.<br />Origin: IE [Indo-European] [769] <b class="b2">*neu̯os</b> [[new]]<br />Etymology: As inherited word [[νέος]] from [[νέϜος]] ([[νεϜόστατος]] Cypr.) is identical with Hitt. <b class="b2">neu̯a-</b>, Skt. [[náva-]], Lat. [[novus]], OCS [[novъ]], Toch. B [[ñuwe]], A [[ñu]]: IE <b class="b2">*néuos</b> [[new]]. Beside it a <b class="b2">i̯o-</b>deriv. in Skt. [[návya-]], Germ., e.g. Goth. [[niujis]], Celt., e.g. Gaul. [[Novio-dūnum]], Lith. [[naũjas]]. Also [[νεῖος]] (only A. R. 1, 125, verse-begin) could agree with this; but it is no more than a metrically lengthened [[νέος]]. An old [[r-]]formation could be [[νεαρός]], which has an agreement in Arm. [[nor]] [[new]] from <b class="b2">*neu̯erós</b> v.t.; cf. [[νηρός]]. The denominative [[νεάω]] agrees with Lat. [[novāre]] and Hitt. <b class="b2">neu̯ah̯h̯-</b> [[renew]]. The agreement of [[νεότης]] and Lat. [[novitās]], [[νέαξ]] and CSl. [[novakъ]] can result from parallel innovations. -- WP. 2, 324, Pok. 769.
|etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[new]], [[joung]], [[youthful]], [[unusual]], [[unheard]]; comp forms [[νεώτερος]], <b class="b3">-τατος</b> (since Il.), also [[νέατος]] in the sense of [[novissimus]], [[last]] (trag.)?, s. [[νείατος]], [[νειός]].<br />Dialectal forms: Myc. [[newo]]<br />Compounds: Very often as 1. member, cf. <b class="b3">νεο-γιλλός</b>, <b class="b3">νεο-γν-ός</b>, <b class="b3">νέ-ορτος</b> (s. [[ὄρνυμι]]), [[νεοχμός]] etc.<br />Derivatives: 1. [[νεαρός]] [[young]], [[youthful]], [[tender]], [[fresh]] (Β 289; on the formation below) with [[νεάρωσις]] f. [[rejuvenation]] (Poet. in PIand. 78, 13). -- 2. <b class="b3">νεό-της</b>, Dor. <b class="b3">-τας</b>, <b class="b3">-ητος</b> f. [[age of youth]], [[youthful spirit]], [[young men]] (Il.), <b class="b3">-τήσιος</b> [[youthful]] (Ps.-Phok.). -- 3. [[νεοίη]] f. [[youthful thoughtlessness]] (Ψ 604), <b class="b3">νέοιαι ἀφροσύναι</b> H.; after [[ἀνοίη]], [[ἄνοια]], s. Wackernagel Unt. 242f.. -- 4. [[νέαξ]], <b class="b3">-κος</b> m. = [[νεανίας]] (Nicophon, Poll.); Björck Alpha impurum 264 f. -- Adverbs: 5. [[νεωστί]] [[newly]], [[fresh]] (IA.) from [[νέως]] + τι (Schwyzer 624). -- 6. [[νεόθεν]] [[anew]] (S. OC 1447 [lyr.]). -- Denomin. verbs: 7. [[νεάζω]], also w. prefix, e.g. <b class="b3">ἀνα-</b>, <b class="b3">ἐκ-</b>, <b class="b3">ἐν-</b>, [[be or become young]] (trag., com., Hdt., hell.) with [[ἐκνεασμός]] [[innovation]] (Simp.); [[νεασμός]] [[ploughing a fallow land]] (Gp.), s. [[νεάω]]. -- 8. [[νεόω]] [[make new]] (A.), also = [[νεάω]] (LXX, Poll.) with [[νεώματα]] pl. [[worked fallow land]] (LXX). -- 9. [[νεάω]] [[work fallow land]] (Hes. Op. 462), cf. Lat. [[novālis]] ([[ager]], [[terra]]) [[fallow land]]; besides deriv. from <b class="b3">νε(ι)ός</b> [[fallow land]] (s.v.) is possible. -- 10. [[νεώσσω]], <b class="b3">-ττω</b> [[renew]] (Hdn., H.); cf. Schwyzer 733. -- 11. [[νεωτερίζω]] [[renew]], [[(the state organistion) make innovations]] (Att.) with <b class="b3">νεωτερ-ισμός</b>, <b class="b3">-ισμα</b>, <b class="b3">-ισις</b>, <b class="b3">-ιστής</b>, <b class="b3">-ικός</b>. -- On [[νεανίας]] s. v.; on the meaning of [[νέος]] Porzig Sprachgesch. u. Wortbed. 343 ff.<br />Origin: IE [Indo-European] [769] <b class="b2">*neu̯os</b> [[new]]<br />Etymology: As inherited word [[νέος]] from [[νέϜος]] ([[νεϜόστατος]] Cypr.) is identical with Hitt. <b class="b2">neu̯a-</b>, Skt. [[náva-]], Lat. [[novus]], OCS [[novъ]], Toch. B [[ñuwe]], A [[ñu]]: IE <b class="b2">*néuos</b> [[new]]. Beside it a <b class="b2">i̯o-</b>deriv. in Skt. [[návya-]], Germ., e.g. Goth. [[niujis]], Celt., e.g. Gaul. [[Novio-dūnum]], Lith. [[naũjas]]. Also [[νεῖος]] (only A. R. 1, 125, verse-begin) could agree with this; but it is no more than a metrically lengthened [[νέος]]. An old [[r-]]formation could be [[νεαρός]], which has an agreement in Arm. [[nor]] [[new]] from <b class="b2">*neu̯erós</b> v.t.; cf. [[νηρός]]. The denominative [[νεάω]] agrees with Lat. [[novāre]] and Hitt. <b class="b2">neu̯ah̯h̯-</b> [[renew]]. The agreement of [[νεότης]] and Lat. [[novitās]], [[νέαξ]] and CSl. [[novakъ]] can result from parallel innovations. -- WP. 2, 324, Pok. 769.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj