πίπτω: Difference between revisions

|btext=<i>f.</i> πεσοῦμαι, <i>ao.2</i> [[ἔπεσον]], <i>pf.</i> [[πέπτωκα]];<br />tomber :<br /><b>A.</b> <i>avec un n. de <i>pers.</i> pour suj.</i><br /><b>I.</b> [[faire une chute]] :<br /><b>1</b> <i>avec idée d'une chute involontaire</i> [[πέσε]] [[πρηνής]] IL il tomba en avant ; πέσεν [[ὕπτιος]] IL, OD il tomba à la renverse ; πίπτειν [[ἐν]] κονίῃσιν IL tomber dans la poussière (et y rester couché) ; <i>en prose</i>, πίπτειν [[ἐν]] ποταμῷ XÉN tomber dans un fleuve ; ἐπὶ χθονί OD, ἐπὶ γᾷ SOPH tomber à terre ; <i>avec le dat.</i> πίπτειν πεδίῳ IL tomber dans la plaine ; πέδῳ ESCHL tomber à terre ; <i>fig.</i> χαμαὶ πίπτειν, tomber à terre, <i>càd</i> être vain, inutile <i>en parl. de paroles ; avec un rég. de mouv.</i> πίπτειν ἐπὶ γᾶν ESCHL tomber à terre ; πρὸς [[οὖδας]] EUR tomber contre le sol;<br /><b>2</b> <i>avec idée d'une chute volontaire</i> se précipiter, se jeter : ἠὲ πεσὼν ἐκ νηὸς [[ἀποφθίμην]] ἐνὶ πόντῳ OD (je délibérai) si je me précipiterais du navire et périrais dans la mer ; <i>particul. avec idée d'hostilité</i> tomber sur, fondre sur : ἐνὶ [[νήεσσι]], IL, sur les vaisseaux ; [[ἐν]] βουσί SOPH, πρὸς μῆλα καὶ ποίμνας SOPH sur des bœufs, sur des moutons et des bergeries ; περὶ ξίφει SOPH se précipiter sur son épée ; <i>sans idée d'hostilité</i> tomber sur les genoux, se jeter aux pieds de qqn : πρὸς [[βρέτη]] [[θεῶν]] ESCHL devant les statues des dieux ; ἀμφὶ [[γόνυ]] τινός EUR en embrassant les genoux de qqn ; ttf. πίπτειν εἰς [[γόνατα]], tomber à genoux;<br /><b>II.</b> <i>particul.</i> tomber mort, succomber ; οἱ πεπτωκότες XÉN ceux qui sont tombés ; πίπτειν [[δορί]] EUR tomber frappé par une lance ; [[ὑπό]] τινος tomber par les mains de qqn, tomber <i>ou</i> être tué par qqn ; <i>en parl. de choses (épis fauchés, arbres, branches, fleurs, fruits qui tombent, etc.) ; en parl. d'un poète</i> échouer avec sa pièce;<br /><b>III.</b> tomber, <i>càd</i> faire une faute, se tromper, manquer;<br /><b>IV.</b> <i>fig.</i> tomber dans, <i>càd</i> en arriver à ; <i>en mauv. part</i> [[ἐς]] [[κακόν]], εἰς κακά, εἰς ξυμφοράν, <i>etc.</i> ATT dans le malheur ; <i>avec le dat.</i> πίπτειν δυσπραξίαις SOPH, αἰσχύνῃ SOPH tomber dans le malheur, dans la honte ; <i>en b. part</i> εἰς ἔρον τοῦ [[μαθεῖν]] EUR en venir à désirer passionnément apprendre ; εἰς ὕπνον SOPH, ὕπνῳ ESCHL tomber dans le sommeil ; <i>avec un gén.</i> πίπτειν φρενῶν EUR perdre la raison;<br /><b>B.</b> <i>p. anal. avec un n. de chose pour suj.</i><br /><b>1</b> <i>en parl. du vent</i> tomber, s'apaiser, cesser, faiblir;<br /><b>2</b> <i>en parl. des dés</i> ἀεὶ [[εὖ]] πίπτουσιν οἱ Διὸς κύβοι SOPH les dés de Zeus tombent toujours bien ; ὁ [[παρά]] τινα πίπτων [[κλῆρος]], <i>ou</i> τινι πίπτων PLAT le sort qui échoit à qqn ; τὰ πεπτωκότα ce qui est tombé, le dé, d'où <i>fig.</i> ce qui échoit comme lot à qqn, sort, destinée, événement ; <i>p. suite en gén.</i> échoir, arriver inopinément, se produire : [[εὖ]], [[καλῶς]] πίπτειν EUR avoir une heureuse issue, se terminer bien, réussir ; ᾗ πεσέεται ἡ [[μάχη]] HDT comment la bataille tournera, se terminera;<br /><b>3</b> <i>en parl. d'argent qui échoit à qqn, d'échéances, de revenus</i>;<br /><b>4</b> <i>en parl. d'événements qui tombent à une époque déterminée</i>.<br />'''Étymologie:''' R. Πετ, tomber, &gt; avec redoubl. *πιπέτω &gt; [[πίπτω]] ; cf. [[γίγνομαι]] p. *γιγένομαι, [[μίμνω]] p. *μιμένω, etc. ; cf. [[πίτνω]].

|txtha=([[imperfect]] ἔπιπτον (T Tr marginal [[reading]] WH)); [[future]] πεσοῦμαι; 2nd aorist [[ἔπεσον]] and according to the Alex. [[form]] ([[received]] [[everywhere]] by Lachmann ([[except]] Tdf. ([[except]] Tr ([[except]] ibid.), WH; and [[also]] used by R G in [[ἔπεσα]] (cf. (WH s Appendix, p. 164; Tdf. Proleg., p. 123); Lob. ad Phryn., p. 724 f; [[Alexander]] Buttmann (1873) Ausf. Spr. ii., p. 277f, and [[see]] [[ἀπέρχομαι]] at the [[beginning]]); [[perfect]] [[πέπτωκα]], 2nd [[person]] [[singular]] πεπτωκες (T WH; [[see]] [[κοπιάω]]), 3rd [[person]] plural πεπτωκαν (Tr [[text]] WH [[text]]; [[see]] [[γίνομαι]]); (from ΠΑΤΩ, as [[τίκτω]] from ΤΑΚΩ (cf. [[Curtius]], Etymol. § 214; Verbum, ii., p. 398)); from Homer down; the Sept. [[chiefly]] for נָפַל; to [[fall]]; used:<br /><b class="num">1.</b> of [[descent]] from a [[higher]] [[place]] to a [[lower]];<br /><b class="num">a.</b> [[properly]], to [[fall]] ([[either]] from or [[upon]], equivalent to Latin incido, decido): [[ἐπί]] [[with]] the accusative of [[place]], T omits; L WH Tr marginal [[reading]] brackets the [[verse]]); T Tr WH κατέπεσεν), 8 εἰς τί (of the [[thing]] [[that]] is entered; [[into]]), L marginal [[reading]] [[ἐπί]]); R G L marginal [[reading]] ([[but]] L [[text]] T Tr WH ἐμπεσοῦνται); G L T Tr WH (L T Tr WH); εἰς ([[upon]]) [[τήν]] γῆν, ἐν μέσῳ, [[with]] the genitive of the [[thing]], [[παρά]] [[τήν]] ὁδόν, to [[fall]] from or down: followed by [[ἀπό]] [[with]] the genitive of [[place]], Tdf. ἐκ; ἐκ [[with]] the genitive of [[place]] (L T Tr WH); to be [[thrust]] down, οὐ πίπτει [[ἐπί]] τινα ὁ [[ἥλιος]], i. e. the [[heat]] of the [[sun]] does [[not]] [[strike]] [[upon]] [[them]] or [[incommode]] [[them]], [[ἀχλύς]] [[καί]] [[σκότος]], L T Tr WH); ὁ [[κλῆρος]] πίπτει [[ἐπί]] τινα, the [[lot]] falls [[upon]] [[one]], [[φόβος]] πίπτει [[ἐπί]] τινα, falls [[upon]] or seizes [[one]] (L Tr); (τό [[πνεῦμα]] τό [[ἅγιον]], [[πίπτω]] [[ὑπό]] κρίσιν, to [[fall]] [[under]] [[judgment]], [[come]] [[under]] condemnation, st εἰς [[ὑπόκρισιν]]).<br /><b class="num">2.</b> of [[descent]] from an [[erect]] to a [[prostrate]] [[position]] (Latin labor, ruo; prolabor, procido; collabor, etc.);<br /><b class="num">a.</b> [[properly]]; α. to [[fall]] down: [[ἐπί]] λίθον, [[λίθος]] πίπτει [[ἐπί]] τινα, T omits; L WH Tr marginal [[reading]] brackets the [[verse]]); τό [[ὄρος]] [[ἐπί]] τινα, β. to be prostrated, [[fall]] [[prostrate]]; of those [[overcome]] by [[terror]] or [[astonishment]] or [[grief]]: [[χαμαί]], εἰς τό [[ἔδαφος]], [[ἐπί]] [[τήν]] γῆν, [[ἐπί]] [[πρόσωπον]], [[ἐπί]] τῆς γῆς, [[πρός]] [[τούς]] πόδας τίνος ὡς [[νεκρός]], [[πεσών]] ἐξέψυξε, ἔπεσεν [[παρά]] (L T Tr WH [[πρός]]) [[τούς]] πόδας τίνος, στόματι μαχαριας, γ. to [[prostrate]] [[oneself]]; used [[now]] of suppliants, [[now]] of persons [[rendering]] [[homage]] or [[worship]] to [[one]]: [[ἐπί]] τῆς γῆς, προσκυνεῖν, as [[finite]] [[verb]], πίπτειν [[καί]] προσκυνεῖν, [[ἔπεσα]] προσκυνῆσαι, [[πεσών]] εἰς [[τούς]] πόδας ([[αὐτοῦ]]), εἰς (T Tr WH [[πρός]]) [[τούς]] πόδας τίνος, [[πρός]] [[τούς]] πόδας τίνος, [[παρά]] [[τούς]] πόδας τίνος, [[ἔμπροσθεν]] τῶν ποδῶν τίνος, [[ἐνώπιον]] τίνος, [[ἐπί]] [[πρόσωπον]], [[ἐπί]] [[πρόσωπον]] [[παρά]] [[τούς]] πόδας τίνος, [[πεσών]] [[ἐπί]] [[τούς]] πόδας προσεκύνησε, [[πεσών]] [[ἐπί]] [[πρόσωπον]] προσκυνήσει, [[ἐπί]] τά πρόσωπα [[καί]] προσκυνεῖν, [[ἐπί]] [[πρόσωπον]] ); δ. to [[fall]] [[out]], [[fall]] from: [[θρίξ]] ἐκ τῆς κεφαλῆς πεσεῖται, equivalent to shall [[perish]], be [[lost]], ε. to [[fall]] down, [[fall]] in [[ruin]]: of buildings, walls, etc., T Tr WH συνεπεσε); [[οἶκος]] ἐπ' οἶκον πίπτει, [[ἐπί]], C. I:2c.); [[πύργος]] [[ἐπί]] τινα, [[σκηνή]] ἡ πεπτωκυῖα, the tabernacle [[that]] has [[fallen]] down, a figurative [[description]] of the [[family]] of David and the theocracy as reduced to [[extreme]] [[decay]] (cf. [[σκηνή]], at the [[end]]), ἔπεσε, i. e. has been overthrown, destroyed, α. to be [[cast]] down from a [[state]] of [[prosperity]]: [[πόθεν]] πέπωκας, from [[what]] a [[height]] of Christian [[knowledge]] and [[attainment]] thou hast declined, G L T Tr WH ([[see]] [[above]] at the [[beginning]]). β. to [[fall]] from a [[state]] of [[uprightness]], i. e. to [[sin]]: opposed to [[ἑστάναι]], στήκειν, [[with]] a dative of the [[person]] whose interests [[suffer]] by the sinning (cf. Winer's Grammar, § 31,1k.), Tr WH [[text]] ([[see]] [[πίνω]]). γ. to [[perish]], i. e. to [[come]] to an [[end]], [[disappear]], [[cease]]: of virtues, L T Tr WH (R. V. [[fail]]); to [[lose]] [[authority]], no [[longer]] [[have]] [[force]], of sayings, precepts, etc., [[ὥστε]] οὐ [[χαμαί]] πεσεῖται ὁ τί ἄν [[εἴπῃς]], [[Plato]], Euchyphr. § 17; irrita cadunt promissa, Livy 2,31). equivalent to to be removed from [[power]] by [[death]], to [[fail]] of participating in, [[miss]] a [[share]] in, the Messianic [[salvation]], ἐν, I:5f.). Compare: [[ἀναπίπτω]], [[ἀντιπίπτω]], [[ἀποπίπτω]], [[ἐκπίπτω]] ἐνπίπτω, [[ἐπιπίπτω]], [[καταπίπτω]], [[παραπίπτω]], [[περιπίπτω]], [[προσπίπτω]], [[συμπίπτω]].)