δέχομαι: Difference between revisions

|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> eol., jón., dór. arcad., y délf. [[δέκομαι]] Sapph.1.22, Pi.<i>O</i>.2.63, Hdt.3.135, <i>SEG</i> 37.340.10 (Mantinea IV a.C.), <i>CID</i> 1.9A.23, 53 (IV a.C.), <i>IGDS</i> 211.12 (III a.C.)<br /><b class="num">• Morfología:</b> jón. poét. pres. atem. 3^a plu. δέχαται <i>Il</i>.12.147, imperat. 2^a sg. δέκεο Hdt.6.69, δέκευ Pi.<i>O</i>.5.3, lesb. opt. 3^a plu. δεκοίατο Alc.316, inf. δέκετθαι <i>ICr</i>.4.162.5, 7 (Gortina III a.C.); jón. poét. fut. δεδέξομαι <i>Il</i>.5.238, <i>AP</i> 5.9 (Rufin.), Aristid.<i>Or</i>.28.24, [[δεξοῦμαι]] <i>IPE</i> 4.79.29 (III a.C.), <i>CID</i> 1.10.11 (IV a.C.); aor. ind. atem. [[ἐδέγμην]] <i>Od</i>.9.513, 3^a sg. [[δέκτο]] <i>Il</i>.15.88, ἔδεκτο Pi.<i>O</i>.2.49, Simon.126.2D., sigm. 3^a sg. δέξατο Pi.<i>P</i>.4.70, imperat. 2^a sg. δέξο <i>Il</i>.19.10, <i>h.Merc</i>.312, plu. δέχθε A.R.4.1554, inf. δέχθαι <i>Il</i>.1.23, E.<i>Rh</i>.525, part. δέχμενος Hsch., plu. δέγμενοι <i>Il</i>.18.524; part. [[δεδοκημένος]] v. s.u.<br /><b class="num">A</b> tr., c. suj. de animados y ac. de cosa o abstr.<br /><b class="num">I</b> c. matiz de voluntad respecto a lo posit.<br /><b class="num">1</b> [[recibir]], [[aceptar]]<br /><b class="num">a)</b> regalos, ofrendas, invitaciones, etc., frec. c. gen. del donante o c. giros prep. μήτ' ἄρ τις νῦν κτήματ' Ἀλεξάνδροιο δεχέσθω <i>Il</i>.7.400, τύνη δ' Ἡφαίστοιο πάρα κλυτὰ τεύχεα δέξο <i>Il</i>.19.10, τόδε ... [[ἐμεῦ]] πάρα <i>Il</i>.24.429, τὰ δῶρα διὰ τῶν ἐμῶν χειρῶν [[LXX]] <i>Ge</i>.33.10, (ξεινήιον) A.R.l.c.<br /><b class="num">•</b>c. dat. Θέμιστι ... [[δέκτο]] [[δέπας]] a Temis le aceptó una copa</i>, <i>Il</i>.15.88<br /><b class="num">•</b>sin indicación del donante αἰ δὲ δῶρα μὴ δέκετ', ἀλλὰ δώσει y si no acepta regalos, aún los ofrecerá</i> Sapph.1.22, πάντα τὰ διδόμενα ἐδέκετο Hdt.3.135, μηδὲ δῶρα δεξεῖσθαι μηδέποκα y no aceptar regalos nunca</i>, <i>CID</i> 1.10.11 (IV a.C.), cf. <i>IPE</i> [[l.c.]];<br /><b class="num">b)</b> abstr. χάριτας δέχεσθαι aceptar favores</i> Democr.B 92, τὸν ἐμὸν δ' ἔρωτ' Anacr.14.11, frec. de juramentos ὅρκους δοὺς καὶ δεξάμενος prestando y aceptando juramentos</i> Hdt.6.23, cf. <i>IG</i> 1³.54.18 (V a.C.), A.<i>Eu</i>.429, Ar.<i>Ra</i>.589, D.39.4, ψήφισμα <i>IEphesos</i> 2026.11 (III d.C.), de augurios, presagios, etc. δέκεσθαι τὸ χρησθέν aceptar el oráculo</i> Hdt.1.63, [[δέκομαι]] τὸν οἰωνόν Hdt.9.91, cf. 7.178, δέχου ... τὸν ὄρνιν τοῦ θεοῦ Ar.<i>Pl</i>.63, δέχεσθαι τὸ [[ἀνάθημα]] Luc.<i>Phal</i>.2.2;<br /><b class="num">c)</b> por parte de los dioses [[aceptar con agrado]], [[acoger propicio]] ἱρά <i>Il</i>.2.420, cf. Orph.<i>H</i>.18.3, 84.7, θυσίαν A.<i>Th</i>.701, τὰ σφάγια Ar.<i>Lys</i>.204, λιτὰς S.<i>Ant</i>.1019, νιν ὁ ... υἱὸς βαθυζώνοιο Λατοῦς δέκτο B.11.17<br /><b class="num">•</b>esp. en dedicatorias relig. c. dat. del oferente [[aceptar a]] παῖ [[Διός]], Ἐκπhάντοι δέκσαι τόδ' ἀμενπhὲς [[ἄγαλμα]] hija de Zeus, acéptale a Ecfanto esta estatua irreprochable</i>, <i>CEG</i> 418 (Melos VI a.C.?), en v. pas. οὐ δεχθήσεται ταῦτα (δῶρα) ὑμῖν esas (ofrendas) no os serán aceptadas</i> [[LXX]] <i>Le</i>.22.25;<br /><b class="num">d)</b> c. idea de intercambio [[aceptar]], [[convenir en recibir a cambio]] [[ἄποινα]] <i>Il</i>.1.20, 23, <i>h.Ven</i>.140<br /><b class="num">•</b>c. gen. de precio ἣ χρυσὸν φίλου ἀνδρὸς ἐδέξατο τιμήεντα la que aceptó oro a cambio de su esposo</i>, <i>Od</i>.11.327.<br /><b class="num">2</b> de argumentos, teorías, cosas dichas, etc. [[aceptar]], [[escuchar]], [[estar de acuerdo]] τὸ ῥηθέν S.<i>El</i>.668, τὸν λόγον Hdt.9.5, cf. Hdt.6.69, Th.1.95, Epicur.<i>Fr</i>.[96] 6, [[LXX]] <i>Iu</i>.11.5, Plb.1.32.5, 43.4, pero εἰ ... μὴ δέχῃ λόγον si no entiendes mis palabras</i> A.<i>A</i>.1060, ξυμμαχίαν ... δέξασθαι aceptar una alianza</i> Th.1.37, διδόναι καὶ δέχεσθαι τὰ δίκαια ofrecer y aceptar estipulaciones justas</i> Th.1.37, ὑπτίαις χερσὶ δέξαι τὰ λεγόμενα Eun.<i>VS</i> 467<br /><b class="num">•</b>c. adv. [[tomar]] las cosas en cierto sentido, [[entender]] ὅπῃ βούλῃ δέξασθαι, ταύτῃ δέχου tómalo o entiéndelo como quieras</i> Pl.<i>Ep</i>.315c, οὐ μέντοι σωματικῶς [[δεῖ]] δέχεσθαι τὰς ἐπεμβάσεις Vett.Val.433.5<br /><b class="num">•</b>tb. c. παρά y gen. de pers. τοῦτο δέχεσθαι τὸ διδόμενον παρὰ σοῦ aceptar ese argumento que me has dado</i> Pl.<i>Grg</i>.499c.<br /><b class="num">3</b> c. μᾶλλον ... ἢ ... o [[ἀντί]] y gen. [[aceptar]] una cosa antes que otra, [[preferir]] δέξαιο ἂν οὖν σὺ μᾶλλον τὸ κάκιον καὶ τὸ αἴσχιον ἀντὶ τοῦ ἧττον; Pl.<i>Grg</i>.475d<br /><b class="num">•</b>tb. c. inf. οὐδεὶς ἀνθρώπων δέξαιτ' ἂν μᾶλλον ἀδικεῖν ἢ ἀδικεῖσθαι Pl.<i>Grg</i>.475e, ἐγὼ [[γοῦν]] δεξαίμην ἂν πάσας τὰς ἀσπίδας ἐρριφέναι ἢ τοιαύτην γνώμην ἔχειν περὶ τὸν πατέρα Lys.10.21, cf. Pl.<i>Ap</i>.41a, <i>Phlb</i>.63b, X.<i>HG</i> 5.1.14, And.<i>Myst</i>.5.<br /><b class="num">4</b> jur. y admin. [[admitir]] τὴν πρόκλησιν D.40.10, προκαλοῦμαί σε ταυτί· [[δέχομαι]] te dirijo este requerimiento.- Lo admito</i> D.37.42, μηκέτι δεκέσθων ἀμμόνια que ya no admitan más recargos por demora</i>, <i>CID</i> 1.9A.53, cf. 23 (IV a.C.), μηθένα τῶν ἐπὶ τῶν κριτηρίων ... δ. ἐγκλήματα κατὰ τῶν ὑποτεταγμένων τῇ διοικήσει que ningún presidente de tribunal admita a trámite quejas contra los agentes del fisco</i>, <i>COrd.Ptol</i>.61.3 (II a.C.).<br /><b class="num">II</b> [[respecto a algo que puede ser neg]].<br /><b class="num">1</b> [[acatar]], [[obedecer]] órdenes καὶ χαλεπόν περ ἐόντα δεχώμεθα μῦθον Ἀχαιοὶ Τηλεμάχου acatemos la orden de Telémaco, argivos, por dura que sea</i>, <i>Od</i>.20.271, τὰ παραγγελλόμενα ὀξέως δεχόμενοι Th.2.11.<br /><b class="num">2</b> [[asumir]] gastos, castigos δός δὲ δίκην καὶ δέξο paga el castigo y asúmelo</i>, <i>h.Merc</i>.312, τὴν ἐπιτίμησιν Aristid.<i>Or</i>.28.24, τὴν δαπάνην Plb.31.28.5.<br /><b class="num">3</b> [[perdonar]] injusticias δέξαι τὴν ἀδικίαν τῶν θεραπόντων τοῦ θεοῦ τοῦ πατρός σου perdona el crimen de los servidores del Dios de tu padre</i> [[LXX]] <i>Ge</i>.50.17.<br /><b class="num">III</b> sin matiz de voluntariedad<br /><b class="num">1</b> [[recibir]]<br /><b class="num">a)</b> gener. σκῆπτρον πατρώϊον <i>Il</i>.2.186, [[γέρας]] Pi.<i>O</i>.2.49, cf. B.8.25, δέξατο Νέσσου πάρα [[δαιμόνιον]] τέρας B.16.35, ἀπονέστερον ἐσλοὶ δέκονται βίοτον los justos reciben una existencia sin pesares</i> Pi.<i>O</i>.2.63, τὸν φόρον Th.1.96, παρακαταθήκην χρυσίου ἢ ἀργυρίου δεξάμενος habiendo recibido un depósito de oro o de plata</i> Pl.<i>R</i>.442e, τὴν χάριν τοῦ Θεοῦ 2<i>Ep.Cor</i>.6.1, τὴν γένεσιν Ocell.18, τὰς μεταβολάς Ocell.30, τὴν πληγήν <i>PLips</i>.40.3.2 (IV/V d.C.)<br /><b class="num">•</b>c. παρά y gen. [[recibir de manos de]] δεξάμενοι γὰρ παρ' Ὀροφέρνους ... ἐν παραθήκῃ τετρακόσια τάλαντα Plb.33.6.2, cf. <i>POxy</i>.1158.7 (III d.C.);<br /><b class="num">b)</b> c. doble ac. [[recibir en concepto de]] δέχεσθαι μισθὸν τῆς φυλακῆς τοσοῦτον ὅσον ... Pl.<i>R</i>.416e.<br /><b class="num">2</b> [[guardar]], [[recoger]] ὀπὸν ἀργινεφῆ ... χαλκέοισι κάδοις δέχεται recoge el jugo blanquecino en recipientes de bronce</i> S.<i>Fr</i>.534.3<br /><b class="num">•</b>medic. y fisiol. [[admitir]], [[recibir]] dicho de partes del cuerpo τὴν γὰρ γονὴν δέχονται μὲν αἱ μῆτραι Hp.<i>Steril</i>.213, cf. 229, τὸ σιτίον Hp.<i>de Arte</i> 10, cf. <i>Vict</i>.1.8, 2.66, τὸ κλύσμα Mnesith.Ath.51.3<br /><b class="num">•</b>en zool. δέχεται τὴν τροφὴν καὶ τὸ ὑγρόν recibe el alimento y el líquido</i> de las ascidias, Arist.<i>HA</i> 531^a23, cf. <i>PA</i> 681^a29.<br /><b class="num">3</b> [[percibir]] sonidos ὠσὶν ἠχὴν οὐ σαφῶς δεδεγμέναι E.<i>Ba</i>.1086, cf. Call.<i>Dian</i>.63, πῶς ἂν ... δέξαιτ' ὀμφάν E.<i>Med</i>.175.<br /><b class="num">4</b> [[recibir y seguir]], [[recoger]], [[continuar]] cantos convivales τούτοις ξυνὼν τὰ σκόλι' ὅπως δέξει en compañía de tales comensales, a ver cómo continuas los escolios</i> Ar.<i>V</i>.1222.<br /><b class="num">B</b> tr., c. suj. y ac. de animado<br /><b class="num">I</b> en actitud favorable<br /><b class="num">1</b> [[recibir]], [[acoger]] οὐδ' [[αὖτις]] ἐδέξατο νοστήσαντα y ya no lo volvió a recibir a su regreso</i>, <i>Il</i>.18.238, cf. 331, Hes.<i>Fr</i>.257.5, τὸ δ' ... [[ἔθνος]] ... δέκονται θυσίαισιν ἄνδρες Pi.<i>P</i>.5.86, cf. <i>O</i>.5.3, A.<i>A</i>.517, 521, 601, νεῶν κατάσκοπον δέχθαι Δόλωνα recibir a Dolón, espía de naves</i> E.<i>Rh</i>.525, δέχεσθε τὰν θεόν, ὦ κῶραι Call.<i>Lau.Pall</i>.137, cf. <i>Del</i>.154, 223, μητέρας ... δέχονται Opp.<i>H</i>.4.327, ἄνθρωπον προδιαβεβλημένον οὐ δέχεται ἡ ψυχή el alma no acoge favorablemente a un hombre considerado sospechoso</i> Arist.<i>Rh</i>.1418^b15, en v. pas. δεχθεὶς ὑπὸ τοῦ τῶν Ἰουδαίων πλήθους recibido por la multitud judía</i> I.<i>AI</i> 18.123, [[Ἀγρίππας]] δὲ φιλίᾳ δεχθεὶς ὑπὸ τῆς Ἀντωνίας I.<i>AI</i> 18.166, δείπνοις δεξόμεθ' ὑμᾶς Anaxandr.42.2<br /><b class="num">•</b>a niños, esp. [[coger en brazos]] ἣ κεῖνον δύστηνον ... τρέφεν ... δεξαμένη χείρεσσ' <i>Od</i>.19.355, εἴθ' ὁ [[Βακχεῖος]] θεὸς ... εὕρημα δέξατ' ἔκ του Νυμφᾶν S.<i>OT</i> 1106, ἐδέξατο αὐτὸ (τὸ παιδίον) εἰς τὰς ἀγκάλας <i>Eu.Luc</i>.2.28.<br /><b class="num">2</b> acompañado de dat. loc. u otras precisiones circunstanciales [[acoger]], [[admitir]], [[dar entrada en]] δεξάμενος δέ με κεῖνος ἐν ... δόμοισιν <i>Od</i>.17.110, τινα δόμοις δέχεσθαι S.<i>OT</i> 818, τίς τὸν πλανήτην Οἰδίπουν ... σπανιστοῖς δέξεται δωρήμασιν ...; ¿quién acogerá al errabundo Edipo con míseros dones?</i> en su casa, S.<i>OC</i> 4, δεξάμενοι αὐτὸν τῇ πόλει Th.4.103, cf. 6.44, οὐδ' εἰς τὸ τεῖχος τοὺς ἀσθενοῦντας ἐδέχοντο X.<i>An</i>.5.5.6, συκοφάντην εἰς ἀρχὴν ἐδέξα<ν>το Epicur.<i>Fr</i>.[59] 8, ὅταν ... δέξωνταί με εἰς τοὺς οἴκους αὑτῶν <i>Eu.Luc</i>.16.4, τὸν ἀδελφόν μου σύν συ δέξε (<i>sic</i>) acoge a mi hermano en tu casa como mensajero</i> <i>BGU</i> 276.20 (II/III d.C.)<br /><b class="num">•</b>tb. en sent. erót., de una mujer [[aceptar]], [[recibir]] a un hombre πρὸς ἔργον ἀφροδίσιον ἐλθόντ' ἑταῖρον ὁντινῶν ἐδέξατο acepta a cualquier hombre que venga en busca del acto de Afrodita</i> Semon.8.49, μελέεσσιν ἐδέξατο ... ἀκοίτην Nonn.<i>D</i>.38.135.<br /><b class="num">3</b> c. doble ac. [[admitir]], [[aceptar en calidad de]] Κερκυραίους ... μήτε ξυμμάχους δέχεσθε Th.1.43, δέξαι δὲ χώρᾳ καὶ δόμοις ἐφέστιον admíteme en el país y en palacio como huésped</i> E.<i>Med</i>.713, δέξασθαί με διάδοχον αὐτοῦ εἰς ἕνα ἐνιαυτόν <i>POxy</i>.125.8 (VI d.C.)<br /><b class="num">•</b>[[tomar por]], [[considerar como]] μηδὲ συμφορὰν δέχου τὸν ἄνδρ' y no consideres al hombre como una desgracia, e.e. no te cohiba su presencia</i> S.<i>Ai</i>.68, κἂν ὡς ἄφρονα δέξασθέ με aunque me toméis por insensato</i> 2<i>Ep.Cor</i>.11.16.<br /><b class="num">II</b> en actitud hostil, tb. de anim. [[recibir a pie firme]], [[hacer frente a]] τόνδε δ' ἐγὼν ἐπιόντα δεδέξομαι a éste cuando ataque seré yo quien lo reciba a pie firme</i>, <i>Il</i>.5.238, ἀγροτέροισι σύεσσιν ἐοικότε, τώ τ' ... ἀνδρῶν ἠδὲ κυνῶν δέχαται κολοσυρτὸν ἰόντα parecidos los dos a jabalíes hacen frente a la tumultuosa embestida de hombres y de perros</i>, <i>Il</i>.12.147, οὐτ' ἂν ἐπιόντας δέξαιτο ῥᾳδίως Th.7.77, δεξάμενοι δὲ τοὺς Λακεδαιμονίους Hdt.3.54<br /><b class="num">•</b>[[aguantar]], [[resistir la embestida]], [[recibir]] τὴν πρώτην ἔφοδον Th.4.126<br /><b class="num">•</b>abs. οἱ δὲ οὐκ ἐδέξαντο X.<i>An</i>.4.3.31<br /><b class="num">•</b>εἰς χεῖρας δέχεσθαι [[trabar combate cuerpo a cuerpo]] ἦσαν ὡπλισμένοι ... πρὸς ... τὸ εἰς χεῖρας δέχεσθαι οὐχ ἱκανῶς X.<i>An</i>.4.3.31<br /><b class="num">•</b>de un animal domesticado [[aguantar]], [[admitir]] χείλεσι [[δέκτο]] χαλινά Opp.<i>C</i>.2.538.<br /><b class="num">C</b> c. suj. de animado y or. complet.<br /><b class="num">1</b> de inf. [[consentir]], [[aceptar un encargo]], [[comprometerse a]] εἴρετο ... ἐπὶ τίνι χρήματι δεξαίατ' ἂν τελευτῶντας τοὺς πατέρας κατακαίειν πυρί preguntó por qué suma consentirían en quemar en una hoguera a sus padres a la muerte de éstos</i> Hdt.3.38, ἐδέξατο κέραμον παρίσχειν κορινθοειδῆ <i>CID</i> 2.56.1.35, cf. 45 (IV a.C.), c. el inf. impl. δεξαμένου τοῦ Κύρου οἱ βουλεύοντες ... αἱροῦνται αὐτὸν ἄρχοντα tras haber aceptado Ciro, los miembros de la asamblea lo nombran jefe</i> X.<i>Cyr</i>.1.5.5, cf. Antipho 1.12, Eun.<i>VS</i> 496.<br /><b class="num">2</b> [[esperar a que]] c. inf. fut. τινα φῶτα μέγαν καὶ καλὸν [[ἐδέγμην]] ἐνθάδ' ἐλεύσεσθαι yo esperaba a que viniera aquí un hombre corpulento y hermoso</i>, <i>Od</i>.9.513<br /><b class="num">•</b>c. ac. prolép. y or. interr. indir. δέγμενος Αἰακίδην, ὁπότε λήξειεν ἀείδων esperando a que el Eácida dejase de cantar</i>, <i>Il</i>.9.191, δεδεγμένος εἰς ὅ κεν ἔλθῃς esperando a que llegues</i>, <i>Il</i>.10.62, δέγμενοι ὁππότε μῆλα ἰδοίατο <i>Il</i>.18.524, δεδεγμένος ὁππόθ' ἵκοιτο Theoc.25.228<br /><b class="num">•</b>abs. en part. perf. dicho del cazador [[presto]], [[al acecho]] δεδεγμένος ἐν προδοκῇσι βεβλήκει πρὸς στῆθος tras acecharla en emboscada la ha herido en el pecho</i> a una cabra montés <i>Il</i>.4.107.<br /><b class="num">D</b> tr. c. suj. de valor local<br /><b class="num">1</b> [[guardar]], [[recoger]], [[albergar]]<br /><b class="num">a)</b> esp. dicho de la tierra o la tumba πάσας δέξατο [[Γαῖα]] todas las (gotas de la sangre de Urano) recogió la tierra</i> Hes.<i>Th</i>.184, como euf. por el enterramiento ἰὼ γᾶ γᾶ, [[εἴθε]] μ' ἐδέξω ¡ay tierra, tierra, ojalá me hubieras recibido, e.e., ojalá hubiera muerto!</i> A.<i>A</i>.1537, cf. Triph.661, en epitafios [[αὔριον]] ἀλλὰ πάτρη με δεδέξεται <i>AP</i> 5.9 (Rufin.), οὗτος Ἀνακρείοντα ... τύμβος ἔδεκτο Τέω Simon.<i>FGE</i> 967, cf. <i>Galeom</i>.5;<br /><b class="num">b)</b> otros subst. loc. y geog. Θήβα δέκτ[ο νιν Tebas lo acogió</i> B.10.31, cf. 17.85, A.<i>Pr</i>.860, Tim.15.109, Nonn.<i>D</i>.46.262, ἐπιτηδέη δέξασθαι ὅμιλον τοῦ Παρνησσοῦ ἡ κορυφή Hdt.8.32, cf. Pl.<i>Lg</i>.747e, ἐὰν ... ἱκαναὶ ὦσιν (οἰκίαι) ... δέξασθαι ... ὑμᾶς Welles, <i>RC</i> 3.10 (Teos IV a.C.), τὴν δὲ μίαν ... πάγος ... ἔδεκτο Call.<i>Dian</i>.109, de un río ἀμφοτέρους ἐόντας μεγάλους ὁ Ἴστρος δέκεται ref. a los afluentes, Hdt.4.49, σε δεχέσθω ... ἐμὸν λέχος Nonn.<i>D</i>.16.133.<br /><b class="num">2</b> [[recibir]], [[contener]] de recipientes τὸν μὲν ... ἐδέξατ' ... λέβης a él lo contuvo una caldera</i> A.<i>Fr</i>.1, οὐσίαν ... οἴνου ... κεραμικὰ ἀγγεῖα δεξάμενα Vett.Val.211.3, cf. dud. Alc.316, de unas cisternas ἵνα δεκόμεναι τὸ ὕδωρ σῴζωσι Hdt.3.9, cf. D.55.19, de la barca de Caronte μόλις γὰρ ἂν καὶ οὕτως δέξαιτο ὑμᾶς τὸ πορθμεῖον Luc.<i>DMort</i>.20.1<br /><b class="num">•</b>de puertos [[contener]], [[tener cabida para]] (λιμὴν) δεξάμενός σευ τοῦτο τὸ ναυτικόν Hdt.7.49, ἐμ] βάντες εἰς τοσαύτας ὅσας (ναῦς) ἤμελλεν ὁ ... λιμὴν δέξασθαι Wilcken <i>Chr</i>.1.2.19 (III a.C.).<br /><b class="num">3</b> geom. [[contener]], [[circunscribir]] ὅμοια τμήματα κύκλων ἐστὶ τὰ δεχόμενα γωνίας ἴσας Euc.3<i>Def</i>.11, κύκλος ... ὁ δεχόμενος τὸ πεντάγωνον Papp.422.<br /><b class="num">E</b> c. suj. de actividad o abstr.<br /><b class="num">1</b> [[presentarse]], [[acontecer]] τίς γὰρ ἀρχὰ δέξατο (αὐτούς) ναυτιλίας; ¿cómo se (les) presentó la navegación en su comienzo?</i> Pi.<i>P</i>.4.70.<br /><b class="num">2</b> ret. [[requerir]] αἰτίαν γὰρ καὶ ἀπόδειξιν μάλιστα δέχεται τὸ γεγονὸς διὰ τὸ ἀσαφές pues el suceso, por ser oscuro, sobre todo requiere causa y demostración</i> Arist.<i>Rh</i>.1368^a32.<br /><b class="num">F</b> intr., c. suj. de cosa y ἐκ c. gen. [[continuarse]], [[suceder]] ὥς μοι δέχεται κακὸν ἐκ κακοῦ αἰεί ¡cómo desgracia sobre desgracia me sucede sin cesar!</i>, <i>Il</i>.19.290, [[ἄλλος]] δ' ἐξ [[ἄλλου]] δέχεται χαλεπώτερος ἄεθλος una prueba más difícil sucede a otra</i> Hes.<i>Th</i>.800, cf. Emp.B 115.12, ἐκ δὲ τοῦ στεινοῦ τῆς Εὐβοίης ἤδη τὸ [[Ἀρτεμίσιον]] δέκεται desde el estrecho, ya en Eubea, se extiende el Artemisio</i> Hdt.7.176.<br /><b class="num">• Diccionario Micénico:</b> <i>de-ka-sa-to</i>.<br /><b class="num">• Etimología:</b> De *<i>dek</i>- ‘[[adecuarse]]’, ‘[[adaptarse]]’, que da lugar a [[δοκέω]] q.u., lat. <i>[[decet]]</i> ‘[[convenir]]’, ai. <i>dāṣṭi</i> ‘[[honrar]]’, het. <i>takkeš</i>-. La forma c. χ prob. procede de formas ambiguas con -γμ-.

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0554.png Seite 554]] [[annehmen]], [[aufnehmen]], [[erwarten]]; Depon. Med., [[δέχομαι]], δέξομαι, ἐδεξάμην, δέδεγμαι, aorist. passiv. ἐδέχθην in passiver Bedeutung; das praes. heißt Ionisch, Aeolisch und Dorisch [[δέκομαι]], Ahrens Dial. Dor. p. 82; dies [[δέκομαι]] ist für die ältere Form zu halten, Wurzel Δεκ –, obgleich es sich bei Homer nicht findet, welcher die jüngere Präsens-Form, das Attische [[δέχομαι]], mehrmals gebraucht; außerdem finden sich bei Homer Formen vom futur. δέξομαι und vom aorist. ἐδεξάμην und einige Formen, welche verschieden beurtheilt werden können: δεδέξομαι, Iliad. 5, 238, der Form nach futur. exact., der Bdtg nach futur. exact. oder einfaches futur.; [[δέχαται]], Iliad. 12, 147, der Form nach wohl sicher perfect., ohne Reduplication, der Bdtg nach perfect. oder praes.; [[ἐδέγμην]], Odyss. 9, 513; [[δέκτο]], Iliad. 15, 88; imperativ. [[δέξο]], Iliad. 19, 10; imperativ. δέδεξο, Iliad. 20, 377; infinit. δέχθαι, Iliad. 1, 23; particip. [[δέγμενος]], Odyss. 20, 385; δέγμενοι Iliad. 18, 524; δεδεγμένος, Iliad. 4, 107; δεδεγμένα. Iliad. 23, 273. Wenn anders durch [[δέχαται]] feststeht, daß Homer ein nichtreduplicirtes perfect. von [[δέχομαι]] kennt, so können offenbar die Formen [[ἐδέγμην]], [[δέκτο]], [[δέξο]], δέδεξο, δέχθαι, [[δέγμενος]], δέγμενοι, δεδεγμένος, δεδεγμένα eben so wohl perfect. und plusquamperfect. wie syncopirte Aoriste sein; in δέδεξο und δεδεγμένος, δεδεγμένα shucopirte Aoriste zu sehn verhindert die Reduplication so wenig wie der Accent, welchen letzteren in δεδέξο und δεδέγμενος, δεδέγμενα zu ändern beliebig scelsteht, wie man auch δεγμένος, δεγμένοι statt [[δέγμενος]], δέγμενοι betonen darf, Von der syntactischen Tempusbdtg aus dem Zusammenhange der einzelnen Stellen Entscheidungsgründe in dieser Sache hernehmen zu wollen ist um so unthunlicher, als die Enallage der Temrora bei Homer ein so sehr weites Gebiet hat; man denke nur z. B. an βεβήκει und βεβλήκει. Deshalb ist auch Buttmanns Ansicht für verfehlt zu halten, welcher Ausf. Gr. Ausg. 2 Bd 2 § 114 S. 148 die fraglichen Formen in zwei Gruppen vertheilt, aorist. syncop. [[ἐδέγμην]] »[[ ich nahm an]]« und perfect. mit Präsens-Bedtg δέδεγμαι oder δέγμαι »[[ich erwarte]]« nebst plusquamperf. [[ἐδέγμην]] mit Imperfect-Bdtg. Wie mißlich es um diese zu scharfe Unterscheidung steht, zeigt schon z. B. die Stelle Iliad. 22, 340 ἀλλὰ σὺ μὲν χαλκόν τε [[ἅλις]] χρυσόν τε δέδεξο, wo Buttmann die einfache und natürliche Erklärung »nimm an« vetwerfen muß, um einen seiner Theorie entsprechenden Sinn »erwarte«, »sei gewärtig«, »sei bereit anzunehmen«, in die Worte des Dichters hineinzukünsteln. Auch Iliad. 11, 124 ist χρυσὸν Ἀλεξάνδροιο δεδεγμένος sicherlich nicht = »erwartend«, sondern = »empfangen habend«. Seiner Bedeutung wegen hat man auch das vereinzelte [[δεδοκημένος]] Iliad. 15, 730 hierhergezogen, welches der Form nach zu [[δοκέω]] gehört. ἔνθ' ἄρ' ὅ γ' ἑστήκει [[δεδοκημένος]], ἔγχεϊ δ' αίεὶ Τρῶας ἄμυνε νεῶν, den Angriff erwartend stand er da; Apoll. Lex. Homer. p. 57, 17 [[δεδοκημένος]]· ἐκδεχόμενος, ἐπιτηρῶν; vgl. [[δοκεύω]]. Die Formen [[δειδέχαται]]. [[δειδέχατο]], [[δείδεκτο]] s. s. v. [[δείκνυμι]]. Vgl. noch die Homerischen composita [[ἀναδέχομαι]], [[ἀποδέχομαι]], [[ἐκδέχομαι]], παραδὲχομαι, [[προσδέχομαι]], [[ὑποδέχομαι]]. Die Dichter nach Homer gebrauchen zum Theil die mehrdeutigen Homerischen Formen von [[δέχομαι]] und außerdem noch einige ähnliche; z. B. Hom. hymn. Apoll. 538 δέδεχθε, Hesiod. Scut. 214 [[δεδοκημένος]], Pind. Pyth. 8, 19 ἔδεκτο, Erinna Anth. P. 6, 352 (Bergh. P. L. G. ed. 2 frgm. 4 p. 703) [[δέξο]]; Eurip. Rhes. 525 δέχθαι; Theocrit. 7, 78 ἔδεκτο. Bei Aeschyl. und Sophocl. nur Formen vom regelmäß. Attischen a verbo [[δέχομαι]], δέξομαι, ἐδεξάμην, δέδεγμαι. Die Bedeutung von [[δέχομαι]] ist ursprünglich rein sinnlich; so z. B. Ham. Iliad. 1, 596 παιδὸς ἐδέξατο χειρὶ [[κύπελλον]], Odyss. 5, 462 Ἰνὼ δέξατο χερσὶ φίλῃσιν. Von λαμβάνειν unterscheidet Ammon. Voc. diff.. δέχεσθαι so: [[Λᾳβεῖν]] καὶ δέξασθαι διαφέρει· [[λαβεῖν]] μὲν γάρ ἐστι τὸ κείμενόν τι ἀνελέσθαι, δέξασθαι δὲ τὸ διδόμενον ἐκ χειρός. Daß die Hand allerdings ursprünglich bei δέχεσθαι eine Haupteolle spielte, δέχεσθαι = mit der Hand annehmen, fassen, zeigt schon die Verwandtschaft mit [[δεξιός]] und [[δέκα]], welche man vgl. Δέχεσθαι und λαμβάνειν verbunden Demosth. 19, 139 οὐκ ἐδέξαντο οὐδ' ἔλαβον [[ταῦτα]] οἱ τῶν Θεβαίων πρέσβεις, nämlich χρήματα ἃ [[ἐκεῖνος]] ἐβούλετο δοῦναι; Xenoph. Cyr. 1, 4, 26 τοὺς λαβόντας καὶ δεξαμένους τὰ δῶρα. Im Einzelnen heißt [[δέχομαι]]; – 1) das Gegebene [[annehmen]], δεκόμεθα τὰ διδοῖς Her. 8, 137; ἀρχὴν διδομένην Thuc. 1, 76; τοῦτο δέχεσθαι τὸ διδόμενον παρὰ σοῦ Plat. Gorg. 499 c. So schon Hom. Iliad. 5, 227 μάστιγα καὶ [[ἡνία]] δέξαι, 6, 46 δέξαι [[ἄποινα]]; παρακαταθήκην Plat. Rep. IV, 442 e; τὶ ἐν παρακαταθήκῃ Pol. 33, 12; μισθὸν τῆς φυλακῆς Plat. Rep. III, 416 e; [[φόρον]] Thuc. 1, 96; [[χάριν]], ὅρκον u. ä. Oft verbunden διδόναι καὶ δέχεσθαι, z. B. δίκην H. h. Merc. 312; δίκαια Thuc. 1, 37; vgl. 5, 59; πίστεις Plat. Phaedr. 256 d. – Gew. [[παρά]] τινός τι, Il. 19, 10; Soph. Ai. 646; Her. 3, 39; μνήμῃ παρὰ τῶν πρότερον δεδεγμένος Thuc. 1, 9 u. Folgde; auch ἔκ τινος, z. B. τὸ διδόμενον ἐξ ἐκείνου Her. 8, 114; Soph. O. R. 1107; λόγον ἔκ τινος Eur. Mad. 924; mit dem bloßen gen., [[κύπελλον]] ἐδέξατο ἧς ἀλόχοιο Il. 24, 305; vgl. 14, 203 δεξάμενοι Ῥείας; zweideutig Iliad. 11, 124 χρυσὸν Ἀλεξάνδροιο δεδεγμένος, »Gold des A. empfangen habend« oder »vom A. Gold empfangen habend«; δέχου δὲ χειρὸς τῆς ἐμῆς βέλη τάδε Soph. Phil. 1271; vgl. Eur. Hipp. 89; aber χρυσὸν ἀνδρὸς ἐδέξατο τιμήεντα, Od. 11, 327, heißt: sie nahm Gold für ihren Mann. Auch c. dat., Einem etwas abnehmen, Θέμιστι [[δέκτο]] [[δέπας]] Il. 15, 88, vgl. Scholl. Aristonic.; Iliad. 2, 186 δέξατό οἱ [[σκῆπτρον]], Scholl. Aristonic. ἡ [[διπλῆ]], ὅτι ἀρχαϊκώτερον δέξατο αὐτῷ τὸ [[σκῆπτρον]] ἀντὶ τοῦ παρ' αὐτοῦ; vgl. Porson zu Eur. Hec. 533. – 2) gastlich [[aufnehmen]], bewirthen; oft absol.; Iliad. 18, 331 οὐδ' ἐμὲ νοστήσαντα δέξεται ἐν μεγάροισι [[γέρων]] Πηλεὺς οὐδὲ [[Θέτις]] [[μήτηρ]], also den heimkehrenden Sohn vom Hause; Odyss. 19, 316 ξείνους αἰδοίους ἀποπεμπέμεν ἠδὲ δέχεσθαι; Iliad. 6, 483 ἡ δ' ἄρα μιν κηώδεϊ δέξατο κόλπῳ, Andromache den Astyanar; χώρᾳ Eur. Med. 713; δόμοις Soph. O. R. 818 u. öfter; auch von der Erde, dem Hades, der die Todten aufnimmt, Tr. 1075; πόλει Thuc. 4, 103; – εἰς [[στέγος]] Soph. El. 1156; εἰς τὴν πόλιν Thuc. 3, 28; [[εἴσω]] 6, 44; dah. übertr., εἰς τὸ [[σῶμα]] πιόντα καὶ φαγόντα Plat. Prot. 314 a. – Auch mit folgenden Bestimmungen: ἀγαθῷ νόῳ, Her. 1, 60; δωρήμασιν, Soph. O. C. 4; [[φίλως]] τινά, Tr. 625; λαμπροῖς δείπνοις δεξόμεθ' ὑμᾶς, Anaxand. Ath. IV, 131 (v. 2); φιλοφρόνως, ἵλεῳ, Plat. Legg. V, 747 e VI, 771 a. Aehnl. ἱκέτην, Soph. O. C. 44; Xen. Cyr. 4, 6, 2. – Bei Men. fr. inc. 230 auch von der Frau, empfangen, ἐδεξάμην, ἔτικτον. – 3) [[gnädig aufnehmen]], [[annehmen]]; von Menschen, Iliad. 23, 647 τοῦτο ἐγὼ [[πρόφρων]] [[δέχομαι]]; von den Göttern, ἱρά, Il. 2, 420; σφάγια – [[εὐμενής]] Ar. Lys. 204; dgb. λιτὰς οὐ δέχεσθαι, nicht annehmen, verwerfen, Soph. Ant. 1007. So auch, wie δέχει δὲ τοῦτον τὸν νῦν διδόμενον λόγον Plat. Phil. 11 c gesagt wird, eine Rede gut aufnehmen, annehmen; Od. 20, 271 καὶ χαλεπόν περ ἐόντα δεχώμεθα μῦθον, laßt uns die Rede hinnehmen, obgleich sie hart ist; oft τοὺς λόγους, Aesch. Ag. 1090; Her. 9, 5; Thuc. 1, 95 u. öfter, die Rede billigen, wie Pol. 1, 45 ἐπαινέσαι καὶ δέξασθαι τὴν προθυμίαν vrbdt; auch allgem., [[vernehmen]], ὠσὶν ἠχήν, Eur. Bacch. 1086; φήμην, μύθων ὀμφάν, I. T. 1 496 Med. 175; annehmen, τὰ συμφέροντα τῶν λόγων, σύμβουλον, Soph. Phil. 131. 1305; νόμον, Plat. oft; τεκμήρια, Menex. 238 a; τὰ παραγγελλόμενα, Thuc. 2, 11, vgl. 4, 122; u. τὰς ἀκοὰς ἀβασανίστως δ. 1, 20. Dah. οἰωνόν, eine Vorbedeutung annehmen, Her. 9, 91; ebenso τὸ ῥηθέν, Soph. El. 658; Her. 1, 63; u. ohne Zusatz, Xen. An. 1, 8, 17; vgl. χαίρετον [[ἄμφω]] – δεχόμεθα Ar. Av. 645, u. Eupol. Dem. fr. 19; – auch =[[verstehen]], [[deuten]], bes. Schol. Übertr., μηδὲ συμφορὰν δέχου τὸν ἄνδρα Soph. Ai. 68, glaube nicht, daß dir dieser Mann zum Unglück sein wird. – Aehnl. κῆρα Il. 18, 115, erdulden, sich gefallen lassen; δαπάνην, über sich nehmen, Pol. 32, 14; vgl. Paus. 3, 17, 9. – 4) im feindlichen Sinne, Jemandem[[ Stand halten]], den Kampf mit ihm aufnehmen, τόνδε ἐπιόντα δ δέξομαι δουρί Il. 5, 238; so πολε μίους, oft Histor., von Her. 3, 54 an; τὴν ἔφοδον Thuc. 4, 126; übertr., τὴν πρώτην ἔφοδον τοῦ λόγου Plat. Phaed. 95 b; auch δέχεσθαι εἰς χεῖρας, Xen. An. 4, 3, 31. – 5) mit 4) hängt eng zusammen die Bdtg [[erwarten]], welche besonders den oben aufgeführten mehrdeutigen Homerischen Formen angehört; wenn von einem feindlichen Erwarten die Rede ist, lassen sich 4) und 5) meist gar nicht unterscheiden; interessantist z. B. Theocrit. 25, 228 αὐτὰρ ἐγὼ θάμνοισιν [[ἄφαρ]] σκιεροῖσιν ἐκρύφθην ἐν ῥίῳ ὑλήεντι δεδεγμένος ὁππόθ' ἵκοιτο, καὶ βάλον [[ἆσσον]] ἰόντος ἀριστερὸν εἰς κενεῶνα τηϋσίως: hier ist von feindlichem Erwarten die Rede, aber durch das ὁππόθ' ἵκοιτο ist doch deutlich, daß δεδεγμένος nicht das Aufnehmen des Kampfes bezeichnet, sondern nur das Warten vorher; Iliad. 4, 107 αἰγὸς ἀγρίου, ὅν ῥά ποτ' αὐτὸς ὑπὸ στέρνοιο τυχήσας πέτρης ἐκβαίνοντα, δεδεγμένος ἐν προδοκῇσιν, βεβλήκει πρὸς [[στῆθος]]; Iliad. 15, 745. 12, 147; – Odyss. 9, 513 [[αἰεί]] τινα φῶτα μέγαν καὶ καλὸν [[ἐδέγμην]] ἐνθάδ' ἐλεύσεσθαι; Odyss. 12, 230; Iliad. 2, 794 [[δέγμενος]] [[ὁππότε]] ναῦφιν ἀφορμηθεῖεν Ἀχαιοί; 18, 524 δέγμενοι [[ὁππότε]] μῆλα ἰδοίατο καὶ βοῦς; 9, 191 [[δέγμενος]] Αἰακίδην, [[ὁπότε]] λήξειεν ἀείδων; 10, 62 δεδεγμένος εἰς ὅ κεν ἔλθῃς; von Sachen, Iliad. 23, 273 ἱππῆαστάδ'ἄεθλα δεδεγμένα κεῖτ' ἐν ἀγῶνι, Apollon. Lex. Homer. p. 57, 12 [[δεδεγμένα]]· προσδεχόμενα. Das praes. hat diese Bdtg Eurip. Orest. 1217 παρθένου δέχου πόδα, erwarte die Ankunft der Jungfrau. – 6) Ausder Bdtg 3) folgt, gew. mit dem Zusatz [[μᾶλλον]], die Bdtg [[lieberwollen]]; δέχεσθαί τι [[ἀντί]] τινος, eins dem andern vorziehen, z. B. [[μᾶλλον]] ἢ τὸ Δαρείου [[χρυσίον]] κτήσασθαι δεξαίμην πολὺ πρότερον ἑταῖρον Plat. Lys. 211 e; vgl. Gorg. 475 d: Xen. Hell. 5, 1, 14. Auch μῶν οὐκ ἂν δέξαισθε οἰκεῖν μετὰ φρονήσεως ἁπάσης ἢ χωρὶς τοῦ φρονεῖν Plat. Phil. 63 b. – 7) intrans., ὥς μοι δέχεται κακὸν ἐκ κακοῦ [[αἰεί]], es folgt ein Uebel auf das andere, Il. 19, 290; [[ἄλλος]] δ' ἐξ [[ἄλλου]] δέχεται χαλεπώτερος [[ἆθλος]] Hes. Th. 800; ἐκ δὲ τοῦ στεινοῦ τὸ [[Ἀρτεμίσιον]] δέκεται [[αἰγιαλός]] Her. 7, 176.