Anonymous

δεύτερος: Difference between revisions

From LSJ
2,065 bytes removed ,  20 December 2022
m
no edit summary
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)(btext.*?)([a-zA-ZÀ-ÿŒ'œ]+)’" to "$1$2'")
mNo edit summary
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=deyteros
|Transliteration C=deyteros
|Beta Code=deu/teros
|Beta Code=deu/teros
|Definition=α, ον, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[second]], (perhaps from [[δύο]] with Comp. termination): </span><span class="sense"><span class="bld">I</span> [[next]] in Order (with a notion of [[time]]), in Il. (not in Od.) of one who [[comes in second]] in a race, <span class="bibl">23.265</span>; δ. ἐλθεῖν <span class="bibl">22.207</span>; δ. αὖτ'… προΐει… ἔγχος [[next]], <span class="bibl">20.273</span>, etc.; <b class="b3">οὔ μ' ἔτι δ. ὧδε ἵξετ'</b> [[ἄχος]] no [[second]] grief, i.e. none [[hereafter]] like this, <span class="bibl">23.46</span>; as Comp., c. gen., <b class="b3">ἐμεῖο δεύτεροι</b> [[after]] my [[time]], ib.<span class="bibl">248</span>; <b class="b3">σοὶ δ' οὐκέτι δ. ἔσται</b> no [[second choice]] will be allowed thee, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>34</span>; in Att. and Trag. with Art., ὁ δ. <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>1315</span>, etc.; <b class="b3">αἱ δ. πως φροντίδες σοφώτεραι</b> [[second]] thoughts are wisest, <span class="bibl">E.<span class="title">Hipp.</span>436</span>: [[proverb|prov.]], <b class="b3">δ. πλοῦς</b> the [[next best]] way, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span>99d</span>, etc.; ὁ δ. πλοῦς ἐστι δήπου λεγόμενος, ἂν ἀποτύχῃ τις οὐρίου, κώπαισι πλεῖν <span class="bibl">Men.241</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> of [[time]], [[next]], [[later]], <b class="b3">δ. χρόνῳ</b> in [[after]] time, <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>1.43</span>; <b class="b3">δ. ἡμέρῃ</b> on the [[next]] day, <span class="bibl">Hdt.1.82</span>; <b class="b3">δ. ἔτεϊ τούτων</b> in the year [[after]] this, <span class="bibl">Id.6.46</span>: neut. as adverb, <b class="b3">δεύτερον αὖ, αὖτε, αὖτις</b>, [[a second time]], <span class="bibl">Il.3.332</span>, <span class="bibl">191</span>, <span class="bibl">Od.9.354</span>; ἐν τᾷ δ. ἐκκλησίᾳ <span class="title">SIG</span>644.20: with the Art., τὸ δ. <span class="bibl">Sapph.<span class="title">Supp.</span>4.11</span>, <span class="bibl">Hdt.1.79</span>, <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1082</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>2.2.1</span>: also pl., <span class="bibl">Hdt.3.53</span>, <span class="bibl">9.3</span>; <b class="b3">τὰ δ. κινδυνεύσοντας</b> about to run the [[next]] dangers, <span class="bibl">Th.6.78</span>; later, <b class="b3">ἐκ δευτέρου</b> for [[the second time]], Ev.Marc.14.72, Dsc.5.87.10; ἐκ δευτέρης <span class="bibl">Babr. 114.5</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">PStrassb.</span>100.22</span> (ii B. C.): regul. Adv. δευτέρως <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span> 955e</span>, <span class="bibl">Sallust.18</span>, etc. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> <b class="b3">ὁ δ</b>. the [[younger]], <span class="bibl"><span class="title">BGU</span>592.10</span> (ii A. D.). </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> in Order or Rank (without any notion of [[time]]), [[second]], δ.μετ' ἐκεῖνον <span class="bibl">Hdt.1.31</span>, cf. <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>1442</span>, etc.; πολὺ δ. <span class="bibl">Id.<span class="title">OC</span>1228</span> (lyr.); <b class="b3">πολὺ δ. μετά τι</b> very much [[behind]], <span class="bibl">Th.2.97</span>; μετὰ τὸ πλουτεῖν δ. <span class="bibl">Antiph.144.9</span>: c. gen., <b class="b3">δ. οὐδενός</b> [[second]] to none, <span class="bibl">Hdt.1.23</span>, <span class="bibl">Plb.31.27.16</span>; δ. παιδὸς σῆς <span class="bibl">E.<span class="title">Tr.</span>618</span>; πάντα τἄλλα δεύτερ' ἦν τῶν προσδοκιῶν <span class="bibl">D.19.24</span>; πρὸς τὰ χρήματα θνητοῖσι τἄλλα δεύτερ' <span class="bibl">S.<span class="title">Fr.</span>354.5</span>; τὰ ἄλλα πάντα δ. τε καὶ ὕστερα λεκτέον <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phlb.</span>59c</span>; logically or metaphysically [[posterior]], πᾶν πλῆθος δ. ἐστι τοῦ ἑνός <span class="bibl">Procl.<span class="title">Inst.</span>5</span>, cf. <span class="bibl">36</span>, <span class="bibl">Dam.<span class="title">Pr.</span>126</span>, al.; <b class="b3">δεύτερ' ἡγεῖσθαι</b> think [[quite secondary]], <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span> 351</span>; <b class="b3">δεύτερον ἄγειν, δεύτερα ποιεῖσθαι</b>, <span class="bibl">Luc.<span class="title">Symp.</span>9</span>, Plu.2.162e; ἐν δευτέρῳ τίθεσθαι <span class="bibl">Id.<span class="title">Fab.</span>24</span>, cf. <span class="bibl">Jul.<span class="title">Or.</span>8.242b</span>; <b class="b3">ἱερὸν δ</b>. [[of the second class]], <span class="title">OGI</span>56.59 (iii B. C.), etc. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[the second of two]], <b class="b3">δ. αὐτή</b> herself [[with another]], <span class="bibl">Hdt.4.113</span>, cf. <span class="title">AB</span>89; <b class="b3">ἑπτὰ δ. σοφοί</b> a [[second]] seven sages, <span class="bibl">Euphro 1.12</span>; <b class="b3">εἷς καὶ δ</b>. [[unus et alter]], Hdn.Gr.<span class="bibl">2.934</span>; εἷς ἢ δ. <span class="bibl">Jul.<span class="title">Or.</span>6.190d</span>; ἕν τι… ἢ δεύτερον <span class="bibl">D.Chr.33.7</span>; <b class="b3">δ. καὶ τρίτος</b> [[two]] or three, <span class="bibl">Plb.26.1.1</span>.; neut. as adverb, <b class="b3">ἅπαξ καὶ δεύτερον</b> once or [[twice]], Jul. [[ad Ath]].278c. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> <b class="b3">δ. ἀριθμός</b> number [[whose prime factors are odd]], <span class="bibl">Nicom.<span class="title">Ar.</span>1.12</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> as [[substantive]], <b class="b3">τὰ δ</b>., = [[δευτερεῖα]], [[the second prize]] or [[place]], <span class="bibl">Il.23.538</span>; τὰ δ. φέρεσθαι <span class="bibl">Hdt.8.104</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[after-birth]], Dsc.1.48,50. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> <b class="b3">δευτέρα σαββάτου</b> (''[[sc.]]'' [[ἡμέρα]]) [[second day of the week]], <span class="bibl">[[LXX]] <span class="title">Ps.</span>47(48)</span> tit.</span>
|Definition=α, ον,<br><span class="bld">A</span> [[second]], (perhaps from [[δύο]] with Comp. termination):<br><span class="bld">I</span> [[next]] in Order (with a notion of [[time]]), in Il. (not in Od.) of one who [[come in second|comes in second]] in a [[race]], 23.265; δεύτερος [[ἐλθεῖν]] 22.207; δ. αὖτ'… προΐει… ἔγχος [[next]], 20.273, etc.; οὔ μ' ἔτι δ. ὧδε ἵξετ' [[ἄχος]] no [[second]] [[grief]], i.e. none [[hereafter]] like this, 23.46; as Comp., c. gen., [[ἐμεῖο δεύτεροι]] [[after]] my [[time]], ib.248; σοὶ δ' οὐκέτι δ. ἔσται = no [[second choice]] will be [[allow]]ed thee, Hes.''Op.''34; in Att. and Trag. with Art., ὁ δ. S.''OC''1315, etc.; [[αἱ δεύτεραί πως φροντίδες σοφώτεραι]] = [[somehow second thoughts are wiser]], E.''Hipp.''436: [[proverb|prov.]], δεύτερος [[πλοῦς]] = the [[next best]] [[way]], Pl.''Phd.''99d, etc.; ὁ δ. πλοῦς ἐστι δήπου λεγόμενος, ἂν ἀποτύχῃ τις οὐρίου, κώπαισι [[πλεῖν]] Men.241.<br><span class="bld">2</span> of [[time]], [[next]], [[later]], [[δευτέρῳ χρόνῳ]] = [[in after time]], Pi.''O.''1.43; [[δευτέρῃ ἡμέρῃ]] = [[on the next day]], Hdt.1.82; [[δευτέρῳ ἔτεϊ τούτων]] = [[in the year after this]], Id.6.46: neut. as adverb, [[δεύτερον αὖ]], [[αὖτε]], [[αὖτις]], [[a second time]], Il.3.332, 191, Od.9.354; ἐν τᾷ δ. ἐκκλησίᾳ ''SIG''644.20: with the Art., τὸ δεύτερον Sapph.''Supp.''4.11, Hdt.1.79, A.''Ag.''1082, X.''Cyr.''2.2.1: also pl., Hdt.3.53, 9.3; [[τὰ δεύτερα κινδυνεύσοντας]] = about to [[run]] the [[next]] [[danger]]s, Th.6.78; later, [[ἐκ δευτέρου]] = [[for the second time]], Ev.Marc.14.72, Dsc.5.87.10; ἐκ δευτέρης Babr. 114.5, cf. ''PStrassb.''100.22 (ii B. C.): regul. Adv. [[δευτέρως]] Pl.''Lg.'' 955e, Sallust.18, etc.<br><span class="bld">b</span> [[ὁ δεύτερος]] = the [[younger]], ''BGU''592.10 (ii A. D.).<br><span class="bld">II</span> in Order or Rank (without any notion of [[time]]), [[second]], δεύτερος μετ' ἐκεῖνον Hdt.1.31, cf. S.''Ph.''1442, etc.; πολὺ δ. Id.''OC''1228 (lyr.); [[πολὺ δεύτερος μετά τι]] = [[very]] [[much]] [[behind]], Th.2.97; μετὰ τὸ [[πλουτεῖν]] δ. Antiph.144.9: c. gen., [[δεύτερος οὐδενός]] = [[second to none]], Hdt.1.23, Plb.31.27.16; δ. παιδὸς σῆς E.''Tr.''618; πάντα τἄλλα δεύτερ' ἦν τῶν προσδοκιῶν D.19.24; πρὸς τὰ χρήματα θνητοῖσι τἄλλα δεύτερ' S.''Fr.''354.5; τὰ ἄλλα πάντα δ. τε καὶ ὕστερα λεκτέον Pl.''Phlb.''59c; [[logically]] or [[metaphysically]] [[posterior]], πᾶν [[πλῆθος]] δ. ἐστι τοῦ ἑνός Procl.''Inst.''5, cf. 36, Dam.''Pr.''126, al.; δεύτερ' [[ἡγεῖσθαι]] = [[think]] [[quite]] [[secondary]], S.''OC'' 351; δεύτερον [[ἄγειν]], δεύτερα [[ποιεῖσθαι]], Luc.''Symp.''9, Plu.2.162e; ἐν δευτέρῳ [[τίθεσθαι]] Id.''Fab.''24, cf. Jul.''Or.''8.242b; [[ἱερὸν δεύτερον]] = [[of the second class]], ''OGI''56.59 (iii B. C.), etc.<br><span class="bld">2</span> [[the second of two]], δ. [[αὐτή]] herself [[with another]], Hdt.4.113, cf. ''AB''89; [[ἑπτὰ δεύτεροι σοφοί]] = a [[second]] [[seven]] [[sage]]s, Euphro 1.12; [[εἷς καὶ δεύτερος]] = [[unus et alter]], Hdn.Gr.2.934; εἷς ἢ δ. Jul.''Or.''6.190d; ἕν τι… ἢ δεύτερον D.Chr.33.7; δεύτερος καὶ [[τρίτος]] = [[two]] or [[three]], Plb.26.1.1.; neut. as adverb, [[ἅπαξ καὶ δεύτερον]] = [[once or twice]], Jul. ''ad Ath''.278c.<br><span class="bld">3</span> δεύτερος [[ἀριθμός]] = [[number]] [[whose prime factors are odd]], Nicom.''Ar.''1.12.<br><span class="bld">III</span> as [[substantive]], [[τὰ δεύτερα]] = [[δευτερεῖα]], [[the second prize]] or [[the second place]], Il.23.538; τὰ δεύτερα [[φέρεσθαι]] Hdt.8.104.<br><span class="bld">2</span> [[afterbirth]], Dsc.1.48,50.<br><span class="bld">3</span> [[δευτέρα σαββάτου]] (''[[sc.]]'' [[ἡμέρα]]) [[second day of the week]], [[LXX]] ''Ps.''47(48) tit.
}}
}}
{{DGE
{{DGE
|dgtxt=-α, -ον<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> jón. fem. -η Hdt.4.113, Hp.<i>Epid</i>.1.26.1, <i>Steril</i>.225<br /><b class="num">A</b> <b class="num">I</b>indicando orden consecutivo en el espacio y rel. c. el movimiento [[segundo]], [[que ocupa el segundo lugar]] como pred. δ. αὖτ' Ἀχιλεὺς προΐει ... [[ἔγχος]] <i>Il</i>.20.273, δ. ἐλθεῖν llegar después</i>, <i>Il</i>.10.368, ἀλύων ἐφαίνετο δ. καὶ τρίτος Plb.26.1.1<br /><b class="num">•</b>subst. ἄεθλα θῆκε ... τρίποδ' ... τῷ πρώτῳ· ... τῷ δευτέρῳ ἵππον puso como premio un trípode para el primero, un caballo para el segundo</i> de una carrera <i>Il</i>.23.265<br /><b class="num">•</b>δεύτερα premio para el que llega segundo</i>, el segundo premio</i>, <i>Il</i>.23.538.<br /><b class="num">II</b> en el tiempo<br /><b class="num">1</b> [[segundo]], [[posterior]]<br /><b class="num">a)</b> esp. en la generación [[segundo]], [[nacido después]] δεύτερον [[αὖτις]] ἔτικτεν ... Κέρβερον Hes.<i>Th</i>.310, δεύτερον [[αὖτε]] γένος ... ἀργύρεον ποίησαν en el mito de las edades, Hes.<i>Op</i>.127<br /><b class="num">•</b>en pap. para diferenciar dos familiares del mismo nombre, gener. hermanos Δίωνι τῷ δευτέρῳ μοι υἱῷ <i>SB</i> 1285.8 (I a.C.), Στοτοῆτις δ. Estotoetis segundo</i> e.e. hermano (menor) de Estotoetis</i>, <i>PGen</i>.8.5 (II d.C.), cf. <i>PCol</i>.292.8 (V/VI d.C.)<br /><b class="num">•</b>subst. μάκαρες ... καλέονται, δεύτεροι son llamados bienaventurados los segundos, e.d. los nacidos después en la edad de plata o segunda edad</i> Hes.<i>Op</i>.142, c. gen. οἵ κεν ... [[ἐμεῖο]] δεύτεροι ... λίπησθε los que quedéis después de mí</i>, e.d. los que me sobreviváis</i>, <i>Il</i>.23.248;<br /><b class="num">b)</b> gener. de acciones y abstr. αἱ δεύτεραι ... φροντίδες σοφώτεραι E.<i>Hipp</i>.436, δ. γάμος <i>PMasp</i>.28.17 (VI d.C.), δ. πλοῦς una segunda travesía (de la vida), e.d., una vida posterior o segunda oportunidad</i>, Pl.<i>Phd</i>.99d, cf. Arist.<i>Pol</i>.1284<sup>b</sup>19, πᾶν πλῆθος δεύτερόν ἐστι τοῦ ἑνός todo lo múltiple es posterior al uno</i> Procl.<i>Inst</i>.5, cf. Hdn.Gr.2.934<br /><b class="num">•</b>subst. δευτέρων ἀμεινόνων los segundos (intentos) son mejores</i>, e.e., intentar algo por segunda vez con mejor resultado, Pl.<i>Lg</i>.723d, Zen.3.15<br /><b class="num">•</b>medic. subst. τό, τὰ δ. [[secundinas]]: el [[corion]] Paul.Aeg.6.75.1<br /><b class="num">•</b>la [[placenta]] Dsc.1.48, 50, Gal.14.150, 165.<br /><b class="num">2</b> [[segundo]], [[siguiente]] c. medidas de tiempo o ref. a actos periódicos, frec. dat. ἡμέρῃ δὲ δευτέρῃ παρῆσαν al día siguiente se presentaron</i> Hdt.1.81, δευτέρῳ χρόνῳ Pi.<i>O</i>.1.43, ἐν τᾷ δευτέρᾳ ἐκκλησίᾳ op. ἐπὶ μίαν ἐκκλησίαν <i>SIG</i> 644.20 (Seleucia de Cilicia II a.C.)<br /><b class="num">•</b>c. gen. δευτέρῳ ἔτεϊ τούτων en el año que siguió a estos acontecimientos</i> Hdt.6.46<br /><b class="num">•</b>subst. (ἡ) δευτέρα [[el segundo día]] δευτέρῃ πάντα παρωξύνθη en el segundo día (de la enfermedad) todo se agudizó</i> Hp.<i>Epid</i>.1.26.1, cf. 2, διὰ δευτέρης cada dos días</i>, en días alternos</i> Hp.<i>Steril</i>.225, δευτέρα σαββάτου el segundo día después del sábado</i> [[LXX]] <i>Ps</i>.47.1, δευτέρα φθίνοντος segundo día de la tercera parte del mes</i> Hsch.<br /><b class="num">•</b>en la serie mensual [[el día dos]] προσδοκῶ ... μέχρι δευτέρας ἀπελθεῖν πρὸς τὴν ἀδελφὴν σου espero ir a ver a tu hermana antes del día dos (del mes)</i> <i>POxy</i>.3998.18 (IV d.C.).<br /><b class="num">III</b> cualitativo<br /><b class="num">1</b> [[calificado el segundo]] de pers. δ. μετ' ἐκεῖνον segundo después de aquél</i> por su riqueza o felicidad, Hdt.1.31, c. gen. (κιθαρῳδός) οὐδενός δ. (citarista) segundo de nadie, e.e. inferior a nadie</i> Hdt.1.23, cf. Plb.31.27.16, εἰ [[γάρ]] με ... δεύτερον ἄξεις Ἕρμωνος si me colocas detrás de Hermón</i> Luc.<i>Symp</i>.9<br /><b class="num">•</b>subst. ὁ δ. [[el segundo en rango]] en la enumeración de los «Siete contra Tebas», S.<i>OC</i> 1315<br /><b class="num">•</b>τὰ δεύτερα [[segundo rango]] φερόμενος οὐ τὰ δεύτερα τῶν εὐνούχων παρὰ βασιλεῖ no teniendo rango inferior entre los eunucos del círculo real</i> Hdt.8.104, ἔχων τὰ δεύτερα τῆς βασιλείας Ἀλεξάνδρου que tenía el segundo puesto del reino de Alejandro</i> Ps.Callisth.3.19B.<br /><b class="num">2</b> [[secundario]], [[de segundo orden o clase]] de cosas y abstr. οἶνος δ. aguapié</i>, vino de la segunda pisada</i> Hp.<i>Morb</i>.2.73, ἱερὸν δ. <i>PPetr</i>.3.97.8 (III a.C.), cf. <i>OGI</i> 56.59 (III a.C.), τὰ ἁδρότατα αὐτῶν (τῶν σκόρδων) καὶ τὰ δεύτερα κατὰ γένος δεσμεύσας atando en ristras los (ajos) más tiernos y los de calidad inferior según el tipo</i>, <i>PSI</i> 433.9 (III a.C.), ἰχθῦς δ. pescado de segunda calidad</i> op. κάλλιστος <i>DP</i> 5.4, δεύτερα ἄλφιτα Hsch.<br /><b class="num">•</b>esp. en uso pred. [[segundo en importancia]], [[secundario]] πρὸς τὰ χρήματα θνητοῖσι τἄλλα δεύτερ' ante las riquezas lo demás es secundario para los mortales</i> S.<i>Fr</i>.354.5, πρῶτον μὲν οὖν καὶ δ. καὶ μέγιστον ... ὁ παροιχόμενος [[βίος]] ἐστί μοι Gorg.B 11a.29, μετὰ τὸ πλουτεῖν δεύτερον lo segundo después de ser rico</i> Antiph.142.10, δεύτερ' ἡγεῖται τὰ τῆς οἴκοι διαίτης considera secundaria la vida del hogar</i> S.<i>OC</i> 351, (μὴ φῦναι) ... τὸ δ' ... πολὺ δεύτερον no haber nacido (es lo mejor), pero eso (el morir cuanto antes si se ha nacido) es lo mejor en segundo grado</i> S.<i>OC</i> 1227, πάντα ... τἄλλ' ... δεύτερ' ἦν τῶν ὑποκειμένων προσδοκιῶν D.19.24, cf. <i>ISmyrna</i> 573.4 (III a.C.), Plb.31.24.9, ὑπὸ τῶν δευτέρων ἁπάντων por todo aquello que es de segunda categoría</i> Dam.<i>Pr</i>.126, c. gen. ἅπαντα δεύτερα τοῦ ζητεῖν τὸν φόνον ἐποιοῦντο consideraron secundario todo lo que no fuera buscar al asesino</i> Plu.2.162e<br /><b class="num">•</b>subst. ἐν δευτέρῳ ... τίθεσθαι poner en segundo lugar</i> e.e. por debajo en importancia</i> Plu.<i>Fab</i>.24, cf. Iul.<i>Or</i>.4.242b.<br /><b class="num">IV</b> indicando alteridad [[un segundo]], [[otro igual]] τὴν Ἀμαζόνα εὗρε δευτέρην αὐτὴν ὑπομένουσαν y encontró a aquella segunda amazona esperando</i> Hdt.4.113<br /><b class="num">•</b>[[el segundo de dos]], [[otro]] οὔ μ' ἔτι δεύτερον ὧδε ἵξετ' [[ἄχος]] no me llegará un segundo dolor, e.e. otro dolor</i> como el que ahora siento <i>Il</i>.23.46, [[ἄλλος]] τις [[Αἴας]] ... δ. un segundo Áyax</i> ref. a Agamenón, E.<i>Tr</i>.618, δευτέρα ταφή otro sarcófago</i>, e.e., sarcófago exterior que contiene al otro <i>SB</i> 13176.103, 109 (II d.C.).<br /><b class="num">V</b> sólo numérico<br /><b class="num">1</b> [[segundo]], [[clasificado el segundo]] ordinal, a partir de un «primero» convencionalmente aceptado μέσαι δέ ἐντι τρῖς τᾷ μουσικᾷ, μία μὲν ἀριθμητικά, δευτέρα δὲ ἁ γεωμετρικά, τρίτα ... ἃν καλέοντι ἁρμονικάν las proporciones en la música son tres: la primera la aritmética, la segunda la geométrica y la tercera la que llaman armónica</i> Archyt.B 2, δάκτυλος δ. dedo índice</i>, <i>PAmh</i>.113.11 (II d.C.), Δεύτερος Νόμος tít. de uno de los escritos del AT Deuteronomio</i> Gr.Naz.M.37.473A<br /><b class="num">•</b>subst. τὸ δ. de los dedos de la mano [[índice]]: (δακτύλων) τὸ πρῶτον ... τὸ δ. ... τὸ τρίτον el pulgar, el índice, el corazón</i> Hp.<i>Art</i>.80<br /><b class="num">•</b>para numerar libros ἐν τῷ δευτέρῳ en el segundo libro</i> Hdn.Gr.2.933, ἐν τῷ δευτέρῳ τῶν εἰς τὸ δεύτερον τῶν ἐπιδημιῶν ὑπομνημάτων en el segundo libro del segundo comentario de las Epidemias</i> de Hipócrates, Gal.8.240<br /><b class="num">•</b>no ordinal [[dos]] ἄλλ' ἓν εἴποι τι μόνον ἢ δεύτερον D.Chr.33.7.<br /><b class="num">2</b> mat. δ. [[ἀριθμός]] [[número segundo]] e.e., aquél cuyos factores son números impares (como 9, 15, 21, etc.), Nicom.<i>Ar</i>.1.21.<br /><b class="num">B</b> (τὸ) δεύτερον, δεύτερα en usos adv. <br /><b class="num">I</b> temporal [[después]], [[a continuación]] en el diálogo o curso del texto εἴρετο δ. [[αὖτις]] <i>Il</i>.1.513, cf. Hes.<i>Th</i>.47, <i>Op</i>.34<br /><b class="num">•</b>para describir distintas fases consecutivas [[después]], [[posteriormente]] δ. αὖ θώρηκα περὶ στήθεσσιν ἔδυνε al revestirse las armas, Hes.<i>Sc</i>.124, πλεῖστον τὰ ἐγγύτατα τοῦ πήχεος· δ. χειρός· τρίτον δακτύλων (el anquilosamiento afecta) más que nada a las partes próximas al brazo, posteriormente a la mano y en tercer lugar a los dedos</i> Hp.<i>Art</i>.21, οὓς μὲν ἔθετο ὁ θεὸς πρῶτον ἀποστόλους, δ. προφήτας, τρίτον διδασκάλους 1<i>Ep.Cor</i>.12.28.<br /><b class="num">II</b> cualitativo-cuantitativo [[en número menor]], [[menos]] ἔσω πλεῖστα, ἔξω δ. (la dislocación de la cadera se produce) la mayor parte de las veces hacia dentro, menos veces hacia fuera</i> Hp.<i>Mochl</i>.20, τὴν τυραννίδα ... πλεῖστον ἀπέχειν πολιτείας, δ. δὲ τὴν ὀλιγαρχίαν Arist.<i>Pol</i>.1289<sup>b</sup>3, χειμῶνος ῥήιστα, ἦρος δ. Hp.<i>Aph</i>.1.18.<br /><b class="num">III</b> indicando repetición y alteridad [[como segundo intento]], [[otra ocasión]] δ. ἀπέστελλε ἐπ' αὐτὸν τὴν ἀδελφεήν Hdt.3.53<br /><b class="num">•</b>[[por segunda vez]], [[otra vez]], [[de nuevo]] οὐ ... σ' ὑποστρέψεσθαι ὀΐω δ. ἐς μέγαρον no creo que vuelvas por segunda vez al palacio</i>, <i>Od</i>.18.24, ἀπώλεσας ... τὸ δεύτερον me has destruido por segunda vez</i> A.<i>A</i>.1082, πρὶν ἢ τὸ δ. ἁλισθῆναι τῶν Λυδῶν τὴν δύναμιν Hdt.1.79, cf. X.<i>Cyr</i>.2.2.2, Call.<i>Dian</i>.120, 2<i>Ep.Cor</i>.13.2, <i>Eu.Io</i>.21.16, Aristaenet.1.10.86, <i>Orac.Sib</i>.7.113, [[ἅπαξ]] καὶ δ. una y dos veces</i>, una y otra vez</i> Iul.<i>ad Ath</i>.278c, ἐδήλωσα σοι [[ἅπαξ]] καὶ δ. ὅτι πέμ[ψ] ον μοι ὀρνίθι[α δ] έκα καὶ οὐδ[αμῶ] ς ἐφρόντισας <i>PMed</i>.83re.5 (IV d.C.), cf. Iust.<i>Nou</i>.137.4, δ. τοῦ ἐνιαυτοῦ dos veces por año</i>, <i>SB</i> 14000.7 (VI/VII d.C.), ἐκ δευτέρου por segunda vez</i>, <i>Eu.Marc</i>.14.72, Dsc.5.87.10, ἐν τῷ δευτέρῳ en la segunda ocasión</i>, <i>Act.Ap</i>.7.13<br /><b class="num">•</b>fem. ἐκ δὲ δευτέρης ἅπτων encendiendo otra vez</i> Babr.114.5, cf. <i>PStras</i>.100.22 (II a.C.).<br /><b class="num">C</b> adv. -ως<br /><b class="num">1</b> [[en segundo lugar]] Pl.<i>Lg</i>.696e, Arist.<i>Metaph</i>.1022<sup>a</sup>18, Sallust.18.<br /><b class="num">2</b> [[por segunda vez]] Pl.<i>Lg</i>.955e.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Dud.: ¿de un adv. *δευ que aparecería en [[δεῦρο]], [[δεῦτε]] qq.u. y suf. contrastivo -τερο-? ¿De la r. del verbo [[δεύω]], 2 [[δέω]] ‘[[faltar]]’, q.u., y suf. c. valor compar.?
|dgtxt=-α, -ον<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> jón. fem. -η Hdt.4.113, Hp.<i>Epid</i>.1.26.1, <i>Steril</i>.225<br /><b class="num">A</b> <b class="num">I</b>indicando orden consecutivo en el espacio y rel. c. el movimiento [[segundo]], [[que ocupa el segundo lugar]] como pred. δ. αὖτ' Ἀχιλεὺς προΐει ... [[ἔγχος]] <i>Il</i>.20.273, δ. ἐλθεῖν llegar después</i>, <i>Il</i>.10.368, ἀλύων ἐφαίνετο δ. καὶ τρίτος Plb.26.1.1<br /><b class="num">•</b>subst. ἄεθλα θῆκε ... τρίποδ' ... τῷ πρώτῳ· ... τῷ δευτέρῳ ἵππον puso como premio un trípode para el primero, un caballo para el segundo</i> de una carrera <i>Il</i>.23.265<br /><b class="num">•</b>δεύτερα premio para el que llega segundo</i>, el segundo premio</i>, <i>Il</i>.23.538.<br /><b class="num">II</b> en el tiempo<br /><b class="num">1</b> [[segundo]], [[posterior]]<br /><b class="num">a)</b> esp. en la [[generación]] [[segundo]], [[nacido después]] δεύτερον [[αὖτις]] ἔτικτεν ... Κέρβερον Hes.<i>Th</i>.310, δεύτερον [[αὖτε]] γένος ... ἀργύρεον ποίησαν en el mito de las edades, Hes.<i>Op</i>.127<br /><b class="num">•</b>en pap. para diferenciar dos familiares del mismo nombre, gener. hermanos Δίωνι τῷ δευτέρῳ μοι υἱῷ <i>SB</i> 1285.8 (I a.C.), Στοτοῆτις δ. Estotoetis segundo</i> e.e. hermano (menor) de Estotoetis</i>, <i>PGen</i>.8.5 (II d.C.), cf. <i>PCol</i>.292.8 (V/VI d.C.)<br /><b class="num">•</b>subst. μάκαρες ... καλέονται, δεύτεροι son llamados bienaventurados los segundos, e.d. los nacidos después en la edad de plata o segunda edad</i> Hes.<i>Op</i>.142, c. gen. οἵ κεν ... [[ἐμεῖο]] δεύτεροι ... λίπησθε los que quedéis después de mí</i>, e.d. los que me sobreviváis</i>, <i>Il</i>.23.248;<br /><b class="num">b)</b> gener. de acciones y abstr. αἱ δεύτεραι ... φροντίδες σοφώτεραι E.<i>Hipp</i>.436, δ. γάμος <i>PMasp</i>.28.17 (VI d.C.), δ. πλοῦς una segunda travesía (de la vida), e.d., una vida posterior o segunda oportunidad</i>, Pl.<i>Phd</i>.99d, cf. Arist.<i>Pol</i>.1284<sup>b</sup>19, πᾶν πλῆθος δεύτερόν ἐστι τοῦ ἑνός todo lo múltiple es posterior al uno</i> Procl.<i>Inst</i>.5, cf. Hdn.Gr.2.934<br /><b class="num">•</b>subst. δευτέρων ἀμεινόνων los segundos (intentos) son mejores</i>, e.e., intentar algo por segunda vez con mejor resultado, Pl.<i>Lg</i>.723d, Zen.3.15<br /><b class="num">•</b>medic. subst. τό, τὰ δ. [[secundinas]]: el [[corion]] Paul.Aeg.6.75.1<br /><b class="num">•</b>la [[placenta]] Dsc.1.48, 50, Gal.14.150, 165.<br /><b class="num">2</b> [[segundo]], [[siguiente]] c. medidas de tiempo o ref. a actos periódicos, frec. dat. ἡμέρῃ δὲ δευτέρῃ παρῆσαν al día siguiente se presentaron</i> Hdt.1.81, δευτέρῳ χρόνῳ Pi.<i>O</i>.1.43, ἐν τᾷ δευτέρᾳ ἐκκλησίᾳ op. ἐπὶ μίαν ἐκκλησίαν <i>SIG</i> 644.20 (Seleucia de Cilicia II a.C.)<br /><b class="num">•</b>c. gen. δευτέρῳ ἔτεϊ τούτων en el año que siguió a estos [[acontecimiento]]s</i> Hdt.6.46<br /><b class="num">•</b>subst. (ἡ) δευτέρα [[el segundo día]] δευτέρῃ πάντα παρωξύνθη en el segundo día (de la [[enfermedad]]) todo se agudizó</i> Hp.<i>Epid</i>.1.26.1, cf. 2, διὰ δευτέρης cada dos días</i>, en días alternos</i> Hp.<i>Steril</i>.225, δευτέρα σαββάτου el segundo día después del sábado</i> [[LXX]] <i>Ps</i>.47.1, δευτέρα φθίνοντος segundo día de la tercera parte del mes</i> Hsch.<br /><b class="num">•</b>en la serie mensual [[el día dos]] προσδοκῶ ... μέχρι δευτέρας ἀπελθεῖν πρὸς τὴν ἀδελφὴν σου espero ir a ver a tu hermana antes del día dos (del mes)</i> <i>POxy</i>.3998.18 (IV d.C.).<br /><b class="num">III</b> cualitativo<br /><b class="num">1</b> [[calificado el segundo]] de pers. δ. μετ' ἐκεῖνον segundo después de aquél</i> por su riqueza o felicidad, Hdt.1.31, c. gen. ([[κιθαρῳδός]]) [[οὐδενός δεύτερος]] ([[citarista]]) [[segundo de nadie]], e.e. [[inferior a nadie]]</i> Hdt.1.23, cf. Plb.31.27.16, εἰ [[γάρ]] με ... δεύτερον ἄξεις Ἕρμωνος si me colocas detrás de Hermón</i> Luc.<i>Symp</i>.9<br /><b class="num">•</b>subst. ὁ δεύτερος = [[el segundo en rango]] en la [[enumeración]] de los «Siete contra Tebas», S.<i>OC</i> 1315<br /><b class="num">•</b>[[τὰ δεύτερα]] = [[segundo rango]] φερόμενος οὐ τὰ δεύτερα τῶν εὐνούχων παρὰ βασιλεῖ no teniendo rango inferior entre los eunucos del círculo real</i> Hdt.8.104, ἔχων τὰ δεύτερα τῆς βασιλείας Ἀλεξάνδρου que tenía el segundo puesto del reino de Alejandro</i> Ps.Callisth.3.19B.<br /><b class="num">2</b> [[secundario]], [[de segundo orden o clase]] de cosas y abstr. [[οἶνος]] δεύτερος = [[aguapié]]</i>, vino de la segunda pisada</i> Hp.<i>Morb</i>.2.73, ἱερὸν δεύτερον <i>PPetr</i>.3.97.8 (III a.C.), cf. <i>OGI</i> 56.59 (III a.C.), τὰ ἁδρότατα αὐτῶν (τῶν σκόρδων) καὶ τὰ δεύτερα κατὰ γένος δεσμεύσας atando en ristras los (ajos) más tiernos y los de calidad inferior según el tipo</i>, <i>PSI</i> 433.9 (III a.C.), ἰχθῦς δ. pescado de segunda calidad</i> op. κάλλιστος <i>DP</i> 5.4, δεύτερα ἄλφιτα Hsch.<br /><b class="num">•</b>esp. en uso pred. [[segundo en importancia]], [[secundario]] πρὸς τὰ χρήματα θνητοῖσι τἄλλα δεύτερ' ante las riquezas lo demás es secundario para los mortales</i> S.<i>Fr</i>.354.5, πρῶτον μὲν οὖν καὶ δεύτερον καὶ μέγιστον ... ὁ παροιχόμενος [[βίος]] ἐστί μοι Gorg.B 11a.29, μετὰ τὸ πλουτεῖν δεύτερον lo segundo después de ser rico</i> Antiph.142.10, δεύτερ' ἡγεῖται τὰ τῆς οἴκοι διαίτης considera secundaria la vida del hogar</i> S.<i>OC</i> 351, (μὴ φῦναι) ... τὸ δ' ... πολὺ δεύτερον no haber nacido (es lo mejor), pero eso (el morir cuanto antes si se ha nacido) es lo mejor en segundo grado</i> S.<i>OC</i> 1227, πάντα ... τἄλλ' ... δεύτερ' ἦν τῶν ὑποκειμένων προσδοκιῶν D.19.24, cf. <i>ISmyrna</i> 573.4 (III a.C.), Plb.31.24.9, ὑπὸ τῶν δευτέρων ἁπάντων por todo aquello que es de segunda categoría</i> Dam.<i>Pr</i>.126, c. gen. ἅπαντα δεύτερα τοῦ ζητεῖν τὸν φόνον ἐποιοῦντο consideraron secundario todo lo que no fuera buscar al asesino</i> Plu.2.162e<br /><b class="num">•</b>subst. ἐν δευτέρῳ ... τίθεσθαι poner en segundo lugar</i> e.e. por debajo en importancia</i> Plu.<i>Fab</i>.24, cf. Iul.<i>Or</i>.4.242b.<br /><b class="num">IV</b> indicando alteridad [[un segundo]], [[otro igual]] τὴν Ἀμαζόνα εὗρε δευτέρην αὐτὴν ὑπομένουσαν y encontró a aquella segunda amazona esperando</i> Hdt.4.113<br /><b class="num">•</b>[[el segundo de dos]], [[otro]] οὔ μ' ἔτι δεύτερον ὧδε ἵξετ' [[ἄχος]] no me llegará un segundo [[dolor]], e.e. otro dolor</i> como el que ahora siento <i>Il</i>.23.46, [[ἄλλος]] τις [[Αἴας]] ... δ. un segundo Áyax</i> ref. a [[Agamenón]], E.<i>Tr</i>.618, δευτέρα ταφή otro sarcófago</i>, e.e., sarcófago exterior que contiene al otro <i>SB</i> 13176.103, 109 (II d.C.).<br /><b class="num">V</b> sólo [[numérico]]<br /><b class="num">1</b> [[segundo]], [[clasificado el segundo]] ordinal, a partir de un «primero» convencionalmente aceptado μέσαι δέ ἐντι τρῖς τᾷ μουσικᾷ, μία μὲν ἀριθμητικά, δευτέρα δὲ ἁ γεωμετρικά, τρίτα ... ἃν καλέοντι ἁρμονικάν las proporciones en la música son tres: la primera la aritmética, la segunda la geométrica y la tercera la que llaman armónica</i> Archyt.B 2, δάκτυλος δ. dedo índice</i>, <i>PAmh</i>.113.11 (II d.C.), Δεύτερος Νόμος tít. de uno de los escritos del AT Deuteronomio</i> Gr.Naz.M.37.473A<br /><b class="num">•</b>subst. [[τὸ δεύτερον]] de los dedos de la [[mano]] [[índice]]: (δακτύλων) τὸ πρῶτον ... [[τὸ δεύτερον]] ... τὸ [[τρίτον]] el [[pulgar]], el [[índice]], el [[corazón]]</i> Hp.<i>Art</i>.80<br /><b class="num">•</b>para numerar libros ἐν τῷ δευτέρῳ en el segundo libro</i> Hdn.Gr.2.933, ἐν τῷ δευτέρῳ τῶν εἰς τὸ δεύτερον τῶν ἐπιδημιῶν ὑπομνημάτων en el segundo libro del segundo [[comentario]] de las Epidemias</i> de [[Hipócrates]], Gal.8.240<br /><b class="num">•</b>no ordinal [[dos]] ἄλλ' ἓν εἴποι τι μόνον ἢ δεύτερον D.Chr.33.7.<br /><b class="num">2</b> mat. δεύτερος [[ἀριθμός]] [[número segundo]] e.e., aquél cuyos factores son números impares (como 9, 15, 21, etc.), Nicom.<i>Ar</i>.1.21.<br /><b class="num">B</b> (τὸ) δεύτερον, δεύτερα en usos adv. <br /><b class="num">I</b> temporal [[después]], [[a continuación]] en el [[diálogo]] o [[curso]] del texto εἴρετο δ. [[αὖτις]] <i>Il</i>.1.513, cf. Hes.<i>Th</i>.47, <i>Op</i>.34<br /><b class="num">•</b>para [[describir]] distintas fases consecutivas [[después]], [[posteriormente]] δ. αὖ θώρηκα περὶ στήθεσσιν ἔδυνε al revestirse las armas, Hes.<i>Sc</i>.124, πλεῖστον τὰ ἐγγύτατα τοῦ πήχεος· δ. χειρός· τρίτον δακτύλων (el anquilosamiento afecta) más que nada a las partes próximas al brazo, posteriormente a la mano y en tercer lugar a los dedos</i> Hp.<i>Art</i>.21, οὓς μὲν ἔθετο ὁ θεὸς πρῶτον ἀποστόλους, δ. προφήτας, τρίτον διδασκάλους 1<i>Ep.Cor</i>.12.28.<br /><b class="num">II</b> cualitativo-cuantitativo [[en número menor]], [[menos]] ἔσω πλεῖστα, ἔξω δ. (la dislocación de la cadera se produce) la mayor parte de las veces hacia dentro, menos veces hacia fuera</i> Hp.<i>Mochl</i>.20, τὴν τυραννίδα ... πλεῖστον ἀπέχειν πολιτείας, δ. δὲ τὴν ὀλιγαρχίαν Arist.<i>Pol</i>.1289<sup>b</sup>3, χειμῶνος ῥήιστα, ἦρος δ. Hp.<i>Aph</i>.1.18.<br /><b class="num">III</b> indicando repetición y alteridad [[como segundo intento]], [[otra ocasión]] δ. ἀπέστελλε ἐπ' αὐτὸν τὴν ἀδελφεήν Hdt.3.53<br /><b class="num">•</b>[[por segunda vez]], [[otra vez]], [[de nuevo]] οὐ ... σ' ὑποστρέψεσθαι ὀΐω δ. ἐς μέγαρον no creo que vuelvas por segunda vez al palacio</i>, <i>Od</i>.18.24, ἀπώλεσας ... τὸ δεύτερον me has destruido por segunda vez</i> A.<i>A</i>.1082, πρὶν ἢ [[τὸ δεύτερον]] ἁλισθῆναι τῶν Λυδῶν τὴν δύναμιν Hdt.1.79, cf. X.<i>Cyr</i>.2.2.2, Call.<i>Dian</i>.120, 2<i>Ep.Cor</i>.13.2, <i>Eu.Io</i>.21.16, Aristaenet.1.10.86, <i>Orac.Sib</i>.7.113, [[ἅπαξ]] καὶ δ. una y dos veces</i>, una y otra vez</i> Iul.<i>ad Ath</i>.278c, ἐδήλωσα σοι [[ἅπαξ]] καὶ δ. ὅτι πέμ[ψ] ον μοι ὀρνίθια δέκα καὶ οὐδαμῶς ἐφρόντισας <i>PMed</i>.83re.5 (IV d.C.), cf. Iust.<i>Nou</i>.137.4, δ. τοῦ ἐνιαυτοῦ dos veces por año</i>, <i>SB</i> 14000.7 (VI/VII d.C.), ἐκ δευτέρου por segunda vez</i>, <i>Eu.Marc</i>.14.72, Dsc.5.87.10, ἐν τῷ δευτέρῳ en la segunda ocasión</i>, <i>Act.Ap</i>.7.13<br /><b class="num">•</b>fem. ἐκ δὲ δευτέρης ἅπτων encendiendo otra vez</i> Babr.114.5, cf. <i>PStras</i>.100.22 (II a.C.).<br /><b class="num">C</b> adv. [[δευτέρως]]<br /><b class="num">1</b> [[en segundo lugar]] Pl.<i>Lg</i>.696e, Arist.<i>Metaph</i>.1022<sup>a</sup>18, Sallust.18.<br /><b class="num">2</b> [[por segunda vez]] Pl.<i>Lg</i>.955e.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Dud.: ¿de un adv. *δευ que aparecería en [[δεῦρο]], [[δεῦτε]] qq.u. y suf. contrastivo -τερο-? ¿De la r. del verbo [[δεύω]], 2 [[δέω]] ‘[[faltar]]’, q.u., y suf. c. valor compar.?
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0553.png Seite 553]] der [[Zweite]]; comparativ. zum superlstiv. [[δεύτατος]] »der Letzte«, also eigentlich »der Letztere«, d. h. der Letzte von Zweien; δευτερος und [[δεύτατος]] hängen mit δύο nicht unmittelbar zusammen, sondern sind zunächst von δεύεσθαι abzuleiten, [[δεύτερος]] der Nachstehende, der (hinter dem Ersten) Zurückbleibende. Lehrreich ist besonders die Redensart οὐδενὸς [[δεύτερος]], Herodot. 1, 23, und Hom. Iliad. 23, 248 [[ἔπειτα]] δὲ καὶ τὸν (nämlich τύμβον) Ἀχαιοὶ εὐρύν θ' ὑψηλόν τε τιθήμεναι, οἵ κεν [[ἐμεῖο]] δεύτεροι ἐν νήεσσι πολυκλήισι λίπησθε, Scholl. Aristonic.<b class="b2"> δεύτεροι</b>: ὕστεροι. καὶ »[[δεύτατος]] ἦλθεν (Iliad. 19, 51)« ἀντὶ τοῦ [[ἔσχατος]]; Scholl. Aristonic. Iliad. 19, 51 ἡ [[διπλῆ]], ὅτι [[δεύτατος]] ἀπὸ τοῦ δεύεσθαι ὁ [[ἔσχατος]]· τὸ δὲ δεύεσθαι ἐνδεῖν ἐστι. Nun hängt aber δεύεσθαι selbst mit δύο zusammen; es ist mit Guna von der den Begriff der Trennung ausdrückenden Wurzel δυ- oder δFι-gebildet; von dieser Wurzel kommt δύο, das die Sonderung in Zwei bezeichnende Zahlwort, und δεύεσθαί τινος, von Etwas getrennt sein, es entbehren. Vgl. δίς, διά und das Latein. dis-. Δεύτερος findet sich von Homer an überall, das neutrum auch adverolat, »zweitens«, »zum zweiten Male«; bei Homer öfters in den Formen [[δεύτερος]] und δεύτερον; andere Formen nur im 23. Buche der Ilias: δευτέρῳ vs. 265. 750, δεύτεροι vs. 248. 498, δεύτερα vs. 538. In der Odyssee nur δεύτερον, 8, 1619, 354. 18, 24. 19, 65. 22, 69. Homer setzt gerne αὖ, [[αὖτε]], [[αὖτις]] hinzu; er gebraucht das Wort vom [[Raume]], von der [[Zeit]] und vom [[Range]], welche Kategorien sich aber meistens nicht genau sondern lassen. Entschieden [[räumlich]] ist wohl zu fassen Iliad. 23, 498 [[τότε]] δὲ γνώσεσθε ἵππους, οἳ δεύτεροι οἵ τε πάροιθεν; entschieden von der [[Zeit]] Iliad. 5, 855 [[πρόσθεν]] [[Ἄρης]] ὠρέξατο – [[δεύτερος]] αὖθ' ὡρμᾶτο [[Διομήδης]]; entschieden vom [[Range]] Iliad. 23, 538 ἀλλ' ἄγε δή οἱ δῶμεν [[ἀέθλιον]], ὡς ἐπιεικές, δεύτερ'· ἀτὰρ τὰ [[πρῶτα]] φερέσθω Τυδέος [[υἱός]], τὰ δεύτερα = der zweite Kampfpreis. Vgl. Iliad. 7, 248 [[δεύτερος]] [[αὖτε]], Iliad. 3, 191 δεύτερον [[αὖτε]] – τὸ τρίτον [[αὖτε]], Odyss. 3, 161 δεύτερον [[αὖτις]], Iliad. 6, 184 πρῶτον μέν – δεύτερον αὖ – τὸ τρίτον αὖ, Iliad. 23, 265 τῷ πρώτῳ· ἀτὰρ αὖ τῷ δευτέρῳ – αὐτὰρ τῷ τριτάτῳ – τῷ δὲ τετάρτῳ – πέμπτῳ δέ. – Folgende: a) der Zeit nach: δευτέρῳ χρόνῳ Pind. Ol. 1, 43; μετ' ἐμὲ [[δεύτερος]], sogleich nach mir, Xen. Cyr. 2, 2, 4. – b) der Oldnung, dem Range nach: οὐδενὸς [[δεύτερος]], keinem nachstehend, Her. 1, 23; Pol. 32, 13, 16; καὶ [[ὕστερος]] Plat. Phil. 59 c; δεύτερα ἦν τῶν ὑποκειμένων προσδοκιῶν καὶ τῶν ἐλπίδων, war unter den Erwartungen, blieb hinter den Erwartungen zurück, Dem. 19, 24; ἰσχύϊ δὲ μάχης καὶ στρατοῦ πλήθει πολὺ δευτέρα ἦν μετὰ τὴν Σκυθῶν, an Heereszahl stand sie weit der Macht der Scythen nach, Thuc. 2, 97; Her. 1, 31; μετὰ Πᾶνα τὸ δεύτερον [[ἆθλον]] ἀποισῇ Theocr. 1, 3; vgl. ἐμοὶ μὲν μετὰ τὸ πλουτεῖν δεύτερον Alexis Ath. VI, 258 e. – So ἄγειν, ἡγεῖσθαι, ποιεῖν, τιθέναι τινὰ δεύτερόν τινος, Jemand einem Andern nachsetzen, Soph. O. C. 351; Luc. Lapith. 9 enc. Dem. 34; Plut. u. a. Sp.; ἐν δευτέρῳ καὶ γονεῖς καὶ παῖδας τῶν τῆς πατρίδος καλῶν τίθεσθαι, Plut. Fab. 24; ἐν δευτέρᾳ τάξει τινὸς ποιεῖσθαι Dsm. 13. – c) übh. der Andere neben Einem, [[δεύτερος]] [[αὐτός]], selbzweiter, d. i. allein mit dem Andern, Her. 4, 113 u. sonst; δευτέρῳ ἔτει τούτων, im zweiten Jahre darauf; δευτέρῃ ἡμέρῃ ἀπ' ἧς ὁ χειμὼν ἔγένετο, den Tag nach dem Sturme, 7, 192; Sp. = [[ἕτερος]], εἷς καὶ [[δεύτερος]], vgl. Schäfer D. Hal. C. V. p. 174. – Das neutr. δεύτερον, Her. u. Att. gew. τὸ δεύτερον, [[zweitens]], [[zumzweiten Male]], wiederum, oft noch mit αὖ, [[αὖτε]] u. ähnl. vbdn; δεύτερον [[πάλιν]], Plat. Polit. 260 d; δεύτερα, Herodot. 1, 46; τὰ δεύτερα, Thuc. 6, 78; ἐκ δευτέρου, zum zweitenmale, Aesop., N. T.; – τὰ δεύτερα, der zweite Preis, Rang, Her. 8, 104; Xen. Cyr. 4, 6, 11; τὰ δεύτερα φέρεσθαι, Luc. – Bei Medic. = Nachgeburt. – Adv. δευτέρως, Plat. Tim. 56 b u. öfter; Arist.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0553.png Seite 553]] der [[Zweite]]; comparativ. zum superlstiv. [[δεύτατος]] »der Letzte«, also eigentlich »der Letztere«, d. h. der Letzte von Zweien; δευτερος und [[δεύτατος]] hängen mit δύο nicht unmittelbar zusammen, sondern sind zunächst von δεύεσθαι abzuleiten, [[δεύτερος]] der Nachstehende, der (hinter dem Ersten) Zurückbleibende. Lehrreich ist besonders die Redensart οὐδενὸς [[δεύτερος]], Herodot. 1, 23, und Hom. Iliad. 23, 248 [[ἔπειτα]] δὲ καὶ τὸν (nämlich τύμβον) Ἀχαιοὶ εὐρύν θ' ὑψηλόν τε τιθήμεναι, οἵ κεν [[ἐμεῖο]] δεύτεροι ἐν νήεσσι πολυκλήισι λίπησθε, Scholl. Aristonic.<b class="b2"> δεύτεροι</b>: ὕστεροι. καὶ »[[δεύτατος]] ἦλθεν (Iliad. 19, 51)« ἀντὶ τοῦ [[ἔσχατος]]; Scholl. Aristonic. Iliad. 19, 51 ἡ [[διπλῆ]], ὅτι [[δεύτατος]] ἀπὸ τοῦ δεύεσθαι ὁ [[ἔσχατος]]· τὸ δὲ δεύεσθαι ἐνδεῖν ἐστι. Nun hängt aber δεύεσθαι selbst mit δύο zusammen; es ist mit Guna von der den Begriff der Trennung ausdrückenden Wurzel δυ- oder δFι-gebildet; von dieser Wurzel kommt δύο, das die Sonderung in Zwei bezeichnende Zahlwort, und δεύεσθαί τινος, von Etwas getrennt sein, es entbehren. Vgl. δίς, διά und das Latein. dis-. Δεύτερος findet sich von Homer an überall, das neutrum auch adverolat, »zweitens«, »zum zweiten Male«; bei Homer öfters in den Formen [[δεύτερος]] und δεύτερον; andere Formen nur im 23. Buche der Ilias: δευτέρῳ vs. 265. 750, δεύτεροι vs. 248. 498, δεύτερα vs. 538. In der Odyssee nur δεύτερον, 8, 1619, 354. 18, 24. 19, 65. 22, 69. Homer setzt gerne αὖ, [[αὖτε]], [[αὖτις]] hinzu; er gebraucht das Wort vom [[Raume]], von der [[Zeit]] und vom [[Range]], welche Kategorien sich aber meistens nicht genau sondern lassen. Entschieden [[räumlich]] ist wohl zu fassen Iliad. 23, 498 [[τότε]] δὲ γνώσεσθε ἵππους, οἳ δεύτεροι οἵ τε πάροιθεν; entschieden von der [[Zeit]] Iliad. 5, 855 [[πρόσθεν]] [[Ἄρης]] ὠρέξατο – [[δεύτερος]] αὖθ' ὡρμᾶτο [[Διομήδης]]; entschieden vom [[Range]] Iliad. 23, 538 ἀλλ' ἄγε δή οἱ δῶμεν [[ἀέθλιον]], ὡς ἐπιεικές, δεύτερ'· ἀτὰρ τὰ [[πρῶτα]] φερέσθω Τυδέος [[υἱός]], τὰ δεύτερα = der zweite Kampfpreis. Vgl. Iliad. 7, 248 [[δεύτερος]] [[αὖτε]], Iliad. 3, 191 δεύτερον [[αὖτε]] – τὸ τρίτον [[αὖτε]], Odyss. 3, 161 δεύτερον [[αὖτις]], Iliad. 6, 184 πρῶτον μέν – δεύτερον αὖ – τὸ τρίτον αὖ, Iliad. 23, 265 τῷ πρώτῳ· ἀτὰρ αὖ τῷ δευτέρῳ – αὐτὰρ τῷ τριτάτῳ – τῷ δὲ τετάρτῳ – πέμπτῳ δέ. – Folgende: a) der Zeit nach: δευτέρῳ χρόνῳ Pind. Ol. 1, 43; μετ' ἐμὲ [[δεύτερος]], sogleich nach mir, Xen. Cyr. 2, 2, 4. – b) der Oldnung, dem Range nach: οὐδενὸς [[δεύτερος]], keinem nachstehend, Her. 1, 23; Pol. 32, 13, 16; καὶ [[ὕστερος]] Plat. Phil. 59 c; δεύτερα ἦν τῶν ὑποκειμένων προσδοκιῶν καὶ τῶν ἐλπίδων, war unter den Erwartungen, blieb hinter den Erwartungen zurück, Dem. 19, 24; ἰσχύϊ δὲ μάχης καὶ στρατοῦ πλήθει πολὺ δευτέρα ἦν μετὰ τὴν Σκυθῶν, an Heereszahl stand sie weit der Macht der Scythen nach, Thuc. 2, 97; Her. 1, 31; μετὰ Πᾶνα τὸ δεύτερον [[ἆθλον]] ἀποισῇ Theocr. 1, 3; vgl. ἐμοὶ μὲν μετὰ τὸ πλουτεῖν δεύτερον Alexis Ath. VI, 258 e. – So ἄγειν, ἡγεῖσθαι, ποιεῖν, τιθέναι τινὰ δεύτερόν τινος, Jemand einem Andern nachsetzen, Soph. O. C. 351; Luc. Lapith. 9 enc. Dem. 34; Plut. u. a. Sp.; ἐν δευτέρῳ καὶ γονεῖς καὶ παῖδας τῶν τῆς πατρίδος καλῶν τίθεσθαι, Plut. Fab. 24; ἐν δευτέρᾳ τάξει τινὸς ποιεῖσθαι Dsm. 13. – c) übh. der Andere neben Einem, [[δεύτερος]] [[αὐτός]], selbzweiter, d. i. allein mit dem Andern, Her. 4, 113 u. sonst; δευτέρῳ ἔτει τούτων, im zweiten Jahre darauf; δευτέρῃ ἡμέρῃ ἀπ' ἧς ὁ χειμὼν ἔγένετο, den Tag nach dem Sturme, 7, 192; Sp. = [[ἕτερος]], εἷς καὶ [[δεύτερος]], vgl. Schäfer D. Hal. C. V. p. 174. – Das neutr. δεύτερον, Her. u. Att. gew. τὸ δεύτερον, [[zweitens]], [[zumzweiten Male]], wiederum, oft noch mit αὖ, [[αὖτε]] u. ähnl. vbdn; δεύτερον [[πάλιν]], Plat. Polit. 260 d; δεύτερα, Herodot. 1, 46; τὰ δεύτερα, Thuc. 6, 78; ἐκ δευτέρου, zum zweitenmale, Aesop., N. T.; – τὰ δεύτερα, der zweite Preis, Rang, Her. 8, 104; Xen. Cyr. 4, 6, 11; τὰ δεύτερα φέρεσθαι, Luc. – Bei Medic. = Nachgeburt. – Adv. δευτέρως, Plat. Tim. 56 b u. öfter; Arist.
}}
}}
{{bailly
{{bailly
Line 20: Line 20:
}}
}}
{{elnl
{{elnl
|elnltext=δεύτερος -α -ον [~ 2. δεύω en comp. uitgang] rangtelwoord tweede van volgorde: op de tweede plaats:; δεύτερος αὖτ’ Ἀχιλεὺς προΐει als tweede wierp op zijn beurt Achilles (zijn speer) Il. 20.273; n. adv. (τὸ) δεύτερον voor de tweede keer:; εἴρετο δεύτερον zij vroeg hem voor de tweede keer Il. 1.513; subst.. τὰ δεύτερα de tweede prijs Il. 23.538. van tijd: later: met gen. comp.: ἐμεῖο δεύτεροι na mij Il. 23.248; δευτέρῳ χρόνῳ in latere tijd Pind. Ol. 1.43; αἱ δεύτεραί πως φροντίδες σοφώτεραι latere gedachten ( vgl. ‘[[second thoughts]]’) zijn wellicht verstandiger Eur. Hipp. 436. overdr. secundair, minder belangrijk, tweederangs, minder goed:; δεύτερ’ ἡγεῖται τὰ τῆς οἴκοι διαίτης zij beschouwt de gemakken van thuis wonen als secundair Soph. OC 351; met gen. comp.:; οὐδενὸς δεύτερος voor niemand onderdoend Hdt. 1.23; ἐν δευτέρῳ καὶ γονεῖς καὶ παῖδας ἀεὶ τῶν τῆς πατρίδος καλῶν τιθέμενοι ouders en kinderen steeds achterstellend bij het heil van het vaderland Plut. FM 24.4; met prep. bep.: πολὺ δεύτερα μετὰ τὴν τῶν Σκυθῶν (het land) blijft ver achter bij dat van de Scythen Thuc. 2.97.5.
|elnltext=δεύτερος -α -ον [~ 2. δεύω en comp. uitgang] rangtelwoord tweede van volgorde: op de tweede plaats:; δεύτερος αὖτ’ Ἀχιλεὺς προΐει als tweede wierp op zijn beurt Achilles (zijn speer) Il. 20.273; n. adv. (τὸ) δεύτερον voor de tweede keer:; εἴρετο δεύτερον zij vroeg hem voor de tweede keer Il. 1.513; subst.. τὰ δεύτερα de tweede prijs Il. 23.538. van tijd: later: met gen. comp.: ἐμεῖο δεύτεροι na mij Il. 23.248; δευτέρῳ χρόνῳ in latere tijd Pind. Ol. 1.43; αἱ δεύτεραί πως φροντίδες σοφώτεραι latere gedachten ( vgl. ‘[[second thoughts]]’) zijn wellicht verstandiger Eur. Hipp. 436. overdr. secundair, minder belangrijk, tweederangs, minder goed:; δεύτερ’ ἡγεῖται τὰ τῆς οἴκοι διαίτης zij beschouwt de gemakken van thuis wonen als secundair Soph. OC 351; met gen. comp.:; οὐδενὸς δεύτερος voor niemand onderdoend Hdt. 1.23; ἐν δευτέρῳ καὶ γονεῖς καὶ παῖδας ἀεὶ τῶν τῆς πατρίδος καλῶν τιθέμενοι ouders en kinderen steeds achterstellend bij het heil van het vaderland Plut. FM 24.4; met prep. bep.: πολὺ δεύτερα μετὰ τὴν τῶν Σκυθῶν (het land) blijft ver achter bij dat van de Scythen Thuc. 2.97.5.
}}
}}
{{elru
{{elru
Line 29: Line 29:
}}
}}
{{Slater
{{Slater
|sltr=[[δεύτερος]] [[second]] [[ἔνθα]] δευτέρῳ χρόνῳ ἦλθε καὶ [[Γανυμήδης]] Ζηνὶ (''[[sc.]]'' as Tantalos had [[come]] at [[another]] [[time]]) (O. 1.43) [τραπέζαισί τ' ἀμφὶ δεύτερα (e codd. Athenaei Schweighauser: δεύτατα codd.) (O. 1.50) ] τὸ δὲ [[παθεῖν]] εὖ πρῶτον ἀέθλων· εὖ δ' ἀκούειν δευτέρα μοῖῤ (P. 1.99) ἀπ' Ἄργεος [[ἤλυθον]] δευτέραν ὁδὸν Ἐπίγονοι (i. e. the [[road]] [[that]] the [[original]] Seven had followed [[against]] [[Thebes]]) (P. 8.42) [[βασιλεύς]], ἐξ ωκεανοῦ [[γένος]] [[ἥρως]] [[δεύτερος]] (ἐξ ωκεανοῦ γὰρ [[Πηνειός]], ἀφ' οὗ ἐγένετο ὁ Ὑψεύς. Σ.) (P. 9.15) καὶ δεύτερον [[ἆμαρ]] ἐτείων τέρμ' ἀέθλων γίνεται (I. 4.67) δεύτερον κρατῆρα Μοισαίων μελέων κίρναμεν Λάμπωνος εὐαέθλου γενεᾶς [[ὕπερ]] i. e. [[for]] his [[second]] [[victory]] (I. 6.2) n. s. pro adv., [[Διόθεν]] τέ με σὺν ἀγλαίᾳ ἴδετε πορευθέντ' ἀοιδᾶν δεύτερον ἐπὶ τὸν κισσοδαῆ θεόν fr. 75. 8. cf. Vit. Pind., P. Oxy. 2438. 8: ἐφ' Ἱπ]πάρχου ἠγώνισται ἐν Ἀθήναι[ς διθυράμ]βῳ καὶ νενίκηκεν (supp. et emend. Lobel).
|sltr=[[δεύτερος]] [[second]] [[ἔνθα]] δευτέρῳ χρόνῳ ἦλθε καὶ [[Γανυμήδης]] Ζηνὶ (''[[sc.]]'' as Tantalos had [[come]] at [[another]] [[time]]) (O. 1.43) [τραπέζαισί τ' ἀμφὶ δεύτερα (e codd. Athenaei Schweighauser: δεύτατα codd.) (O. 1.50) ] τὸ δὲ [[παθεῖν]] εὖ πρῶτον ἀέθλων· εὖ δ' ἀκούειν δευτέρα μοῖῤ (P. 1.99) ἀπ' Ἄργεος [[ἤλυθον]] δευτέραν ὁδὸν Ἐπίγονοι (i. e. the [[road]] [[that]] the [[original]] Seven had followed [[against]] [[Thebes]]) (P. 8.42) [[βασιλεύς]], ἐξ ωκεανοῦ [[γένος]] [[ἥρως]] [[δεύτερος]] (ἐξ ωκεανοῦ γὰρ [[Πηνειός]], ἀφ' οὗ ἐγένετο ὁ Ὑψεύς. Σ.) (P. 9.15) καὶ δεύτερον [[ἆμαρ]] ἐτείων τέρμ' ἀέθλων γίνεται (I. 4.67) δεύτερον κρατῆρα Μοισαίων μελέων κίρναμεν Λάμπωνος εὐαέθλου γενεᾶς [[ὕπερ]] i. e. [[for]] his [[second]] [[victory]] (I. 6.2) n. s. pro adv., [[Διόθεν]] τέ με σὺν ἀγλαίᾳ ἴδετε πορευθέντ' ἀοιδᾶν δεύτερον ἐπὶ τὸν κισσοδαῆ θεόν fr. 75. 8. cf. Vit. Pind., P. Oxy. 2438. 8: ἐφ' Ἱπ]πάρχου ἠγώνισται ἐν Ἀθήναι[ς διθυράμ]βῳ καὶ νενίκηκεν (supp. et emend. Lobel).
}}
}}
{{StrongGR
{{StrongGR