Anonymous

χύμα: Difference between revisions

From LSJ
11 bytes removed ,  13 May 2023
m
Text replacement - "(*UTF)(*UCP)\[\[πρβλ\]\]\. (<i>)((?:(?=\p{Greek})\p{L})+)(<\/i>-<i>)((?:(?=\p{Greek})\p{L})+)(<\/i>)\)" to "πρβλ. $2$4)"
m (Text replacement - "<span class="bibl">LXX" to "<span class="bibl">LXX")
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)\[\[πρβλ\]\]\. (<i>)((?:(?=\p{Greek})\p{L})+)(<\/i>-<i>)((?:(?=\p{Greek})\p{L})+)(<\/i>)\)" to "πρβλ. )")
Line 14: Line 14:
}}
}}
{{grml
{{grml
|mltxt=-ύματος, το, ΝΜΑ, και χῡμα Α<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> (ως άκλ. επίθ.) (για εμπορεύματα και άλλα υλικά) αυτός που δεν [[είναι]] συσκευασμένος (α. «πουλάει [[χύμα]] [[κρασί]]» β. «αγόρασα [[ρύζι]] [[χύμα]]»)<br /><b>2.</b> (<b>ως επίρρ.</b>) ανάκατα, [[σωρηδόν]] («τοποθέτησε όλο το [[φορτίο]] [[χύμα]]»)<br /><b>3.</b> η [[κατηφοριά]]<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> α) «του τά [[είπα]] [[χύμα]]» — του μίλησα σκληρά, τον επέπληξα [[χωρίς]] ενδοιασμούς<br />β) «[[χύμα]] και τσουβαλάτα» — [[χωρίς]] περιστροφές, [[χωρίς]] [[καμιά]] [[επιφύλαξη]]<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br />(<b>ως επίρρ.</b>) (για τροπάρια) διαβαστά, [[χωρίς]] τη [[μελωδία]]<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br />[[καθετί]] που χύνεται, που ρέει [[προς]] τα έξω ή [[προς]] τα [[κάτω]] (α. «περιέχει καὶ στερεοὺς τόπους τὸ πολὺ τοῦτο [[χύμα]] τοῦ ὑγροῦ», <b>Ευστ.</b><br />β. «[[ζῷον]] ὃ... κατασκευάζει χῡμα διάφορον τῇ γλυκύτητι τοῦ παρ' ἡμῖν μέλιτος οὐ πολὺ λειπόμενον», <b>Διόδ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> <b>ως επίθ.</b> (για ανδριάντα) κατασκευασμένος από χυτό [[μέταλλο]] («Ἀλφιάδης χῡμα», <b>επιγρ.</b>)<br /><b>2.</b> όγκος μετάλλου («[[χύμα]] χρυσοῦν», <b>επιγρ.</b>)<br /><b>3.</b> υλικό, συστατικό («τὰ χύματα τῶν σφαιρῶν», Φιλόπ.)<br /><b>4.</b> <b>μτφ.</b> μεγάλο [[πλήθος]], άμετρη [[ποσότητα]] («τὸ [[χύμα]] τῶν ἀριθμῶν», ΠΔ)<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> «[[χύμα]] καρδίας» — [[περίσσευμα]] καρδιάς, [[μεγαλοψυχία]] (ΠΔ).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> θ. <i>χυ</i>- της μηδενισμένης βαθμίδας της ρίζας του ρ. <i>χέω</i> <span style="color: red;">+</span> κατάλ. -<i>μα</i> ([[πρβλ]]. <i>ῥεῦ</i>-<i>μα</i>)].
|mltxt=-ύματος, το, ΝΜΑ, και χῡμα Α<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> (ως άκλ. επίθ.) (για εμπορεύματα και άλλα υλικά) αυτός που δεν [[είναι]] συσκευασμένος (α. «πουλάει [[χύμα]] [[κρασί]]» β. «αγόρασα [[ρύζι]] [[χύμα]]»)<br /><b>2.</b> (<b>ως επίρρ.</b>) ανάκατα, [[σωρηδόν]] («τοποθέτησε όλο το [[φορτίο]] [[χύμα]]»)<br /><b>3.</b> η [[κατηφοριά]]<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> α) «του τά [[είπα]] [[χύμα]]» — του μίλησα σκληρά, τον επέπληξα [[χωρίς]] ενδοιασμούς<br />β) «[[χύμα]] και τσουβαλάτα» — [[χωρίς]] περιστροφές, [[χωρίς]] [[καμιά]] [[επιφύλαξη]]<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br />(<b>ως επίρρ.</b>) (για τροπάρια) διαβαστά, [[χωρίς]] τη [[μελωδία]]<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br />[[καθετί]] που χύνεται, που ρέει [[προς]] τα έξω ή [[προς]] τα [[κάτω]] (α. «περιέχει καὶ στερεοὺς τόπους τὸ πολὺ τοῦτο [[χύμα]] τοῦ ὑγροῦ», <b>Ευστ.</b><br />β. «[[ζῷον]] ὃ... κατασκευάζει χῡμα διάφορον τῇ γλυκύτητι τοῦ παρ' ἡμῖν μέλιτος οὐ πολὺ λειπόμενον», <b>Διόδ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> <b>ως επίθ.</b> (για ανδριάντα) κατασκευασμένος από χυτό [[μέταλλο]] («Ἀλφιάδης χῡμα», <b>επιγρ.</b>)<br /><b>2.</b> όγκος μετάλλου («[[χύμα]] χρυσοῦν», <b>επιγρ.</b>)<br /><b>3.</b> υλικό, συστατικό («τὰ χύματα τῶν σφαιρῶν», Φιλόπ.)<br /><b>4.</b> <b>μτφ.</b> μεγάλο [[πλήθος]], άμετρη [[ποσότητα]] («τὸ [[χύμα]] τῶν ἀριθμῶν», ΠΔ)<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> «[[χύμα]] καρδίας» — [[περίσσευμα]] καρδιάς, [[μεγαλοψυχία]] (ΠΔ).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> θ. <i>χυ</i>- της μηδενισμένης βαθμίδας της ρίζας του ρ. <i>χέω</i> <span style="color: red;">+</span> κατάλ. -<i>μα</i> ([[πρβλ]]. [[ῥεῦμα]])].
}}
}}
{{elru
{{elru
|elrutext='''χύμα:''' ατος (ῠ) τό [[χέω]] влага, жидкость Arst., Diod.
|elrutext='''χύμα:''' ατος (ῠ) τό [[χέω]] влага, жидкость Arst., Diod.
}}
}}