3,274,873
edits
λέχομαι: Difference between revisions
From LSJ
m
LSJ1 replacement
m (LSJ1 replacement) |
|||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=lechomai | |Transliteration C=lechomai | ||
|Beta Code=le/xomai | |Beta Code=le/xomai | ||
|Definition= | |Definition=<span class="bld">A</span> [[lie down]], pres. only in [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]] [[λέχεται]] ([[λεύχεται]] cod.)· κοιμᾶται, cf. Theognost.''Can.''139: pf. part. [[λελοχυῖα]](= [[λεχὼ γενομένη]]) [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]; other tenses in Ep.: fut. λέξομαι: aor. ἐλεξάμην; also 3sg. aor. ἔλεκτο, [[λέκτο]]; imper. [[λέξο]], [[λέξεο]] (v. infr.):—[[lie down]], esp. to sleep, <b class="b3">λέξεται ὕπνῳ</b> [[will lie]] asleep, Il.4.131, cf. Od.7.319; λέξομαι εἰς εὐνήν 17.102: aor., πὰρ δ' Ἑλένη ἐλέξατο 4.305; τῷ ἔνι λεξάσθην Il. 14.350; <b class="b3">λεξάσθων παρὰ τάφρον</b> [[let them bivouac]], 9.67, cf. 8.519; ἔλεκτο Od.19.50, Hes.''Sc.''46; λέκτο Od.4.453, al.; imper. λέξο Il.24.650, Od.10.320; λέξεο Il.9.617, Od.19.598.<br><span class="bld">II</span> causal in Act., [[lay asleep]], [[lull to sleep]], λέξον με Il.24.635; ἔλεξα Διὸς νόον 14.252. (Goth. [[ligan]], Engl. [[lie]], etc.) | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=[[λέχομαι]] (Α)<br /><b>1.</b> [[ξαπλώνω]] στο [[κρεβάτι]] για να κοιμηθώ («παιδὸς ἐέργη μυῑαν, ὅθ' ἡδέι λέξεται ὕπνῳ», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> [[βάζω]] κάποιον στο [[κρεβάτι]] για να κοιμηθεί (α. «λέξον νῦν με τάχιστα», <b>Ομ. Ιλ.</b><br />β. «ἦτοι ἐγὼ μὲν ἔλεξα Διὸς νόον αἰγιόχοιο», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>3.</b> <i>([[κατά]] τον <b>Ησύχ.</b>)</i> [[κοιμάμαι]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. [[λέχομαι]] ανάγεται στην ΙΕ [[ρίζα]] <i>legh</i>- «τίθεμαι, [[κείμαι]]», αντιστοιχεί πλήρως [[προς]] το γοτθ. <i>ligan</i> «κε'ιμαι, [[είμαι]] ξαπλωμένος» (ο γοτθ. τ. θεωρείται [[νεώτερος]] [[σχηματισμός]] του τ. <i>sitan</i> «[[κάθομαι]]») και συνδέεται με αρχ. σλαβ. <i>ležo</i>, ιρλδ. <i>laigid</i>. Ο αοριστικός τ. [[λέκτο]] <span style="color: red;"><</span> <i>λεχσ</i>-<i>το</i>. Στην [[ίδια]] [[βαθμίδα]] (<i>legh</i>-) ανάγεται και ο τ. [[λέχος]] ([[πρβλ]]. λατ. <i>lectus</i>, τοχαρ. Α', τοχαρ. Β' <i>lake</i> «[[κλίνη]]»)<br />την ετεροιωμένη [[βαθμίδα]] (<i>logh</i>-) εμφανίζουν οι τ. [[λόχος]], [[λόχμη]]. Στη λεξιλογική [[οικογένεια]] του [[λέχομαι]] περιλαμβάνονται λ. με σημ. «κείμαικλίνη» και λ. με σημ. «[[τμήμα]] στρατού» (<b>βλ.</b> και [[λόχος]]).<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[λέκτρο]], [[λόχμη]], [[λόχος]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[λέχος]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> <b>αρχ.</b> [[καταλέχομαι]], [[παρακαταλέχομαι]], [[παραλέχομαι]], [[προσλέχομαι]]]. | |mltxt=[[λέχομαι]] (Α)<br /><b>1.</b> [[ξαπλώνω]] στο [[κρεβάτι]] για να κοιμηθώ («παιδὸς ἐέργη μυῑαν, ὅθ' ἡδέι λέξεται ὕπνῳ», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> [[βάζω]] κάποιον στο [[κρεβάτι]] για να κοιμηθεί (α. «λέξον νῦν με τάχιστα», <b>Ομ. Ιλ.</b><br />β. «ἦτοι ἐγὼ μὲν ἔλεξα Διὸς νόον αἰγιόχοιο», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>3.</b> <i>([[κατά]] τον <b>Ησύχ.</b>)</i> [[κοιμάμαι]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. [[λέχομαι]] ανάγεται στην ΙΕ [[ρίζα]] <i>legh</i>- «τίθεμαι, [[κείμαι]]», αντιστοιχεί πλήρως [[προς]] το γοτθ. <i>ligan</i> «κε'ιμαι, [[είμαι]] ξαπλωμένος» (ο γοτθ. τ. θεωρείται [[νεώτερος]] [[σχηματισμός]] του τ. <i>sitan</i> «[[κάθομαι]]») και συνδέεται με αρχ. σλαβ. <i>ležo</i>, ιρλδ. <i>laigid</i>. Ο αοριστικός τ. [[λέκτο]] <span style="color: red;"><</span> <i>λεχσ</i>-<i>το</i>. Στην [[ίδια]] [[βαθμίδα]] (<i>legh</i>-) ανάγεται και ο τ. [[λέχος]] ([[πρβλ]]. λατ. <i>lectus</i>, τοχαρ. Α', τοχαρ. Β' <i>lake</i> «[[κλίνη]]»)<br />την ετεροιωμένη [[βαθμίδα]] (<i>logh</i>-) εμφανίζουν οι τ. [[λόχος]], [[λόχμη]]. Στη λεξιλογική [[οικογένεια]] του [[λέχομαι]] περιλαμβάνονται λ. με σημ. «κείμαικλίνη» και λ. με σημ. «[[τμήμα]] στρατού» (<b>βλ.</b> και [[λόχος]]).<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[λέκτρο]], [[λόχμη]], [[λόχος]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[λέχος]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> <b>αρχ.</b> [[καταλέχομαι]], [[παρακαταλέχομαι]], [[παραλέχομαι]], [[προσλέχομαι]]]. | ||
}} | }} | ||
