3,274,159
edits
στάθμη: Difference between revisions
From LSJ
m
no edit summary
mNo edit summary |
mNo edit summary |
||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=stathmi | |Transliteration C=stathmi | ||
|Beta Code=sta/qmh | |Beta Code=sta/qmh | ||
|Definition=ἡ,<br><span class="bld">A</span> [[carpenter's line]] or [[carpenter's rule]], ξέσσε δ' ἐπισταμένως <b class="b3">καὶ ἐπὶ στάθμην ἴθυνεν [δοῦρα]</b> Od.5.245, cf.23.197; [πελέκεας] ἐπὶ σ. ἴθ. 21.121; also [[στάθμη]] δόρυ νήϊον ἐξιθύνει Il.15.410; τόρνου καὶ στάθμης καὶ γνώμονος.. ἰθύτερον Thgn.805; <b class="b3">ἐπὶ σ. θεῖναι μίαν</b> on a [[level]], [[Aristotle|Arist.]]''[[De Partibus Animalium|PA]]''657a10: prop. [[στάθμη]] was the [[line]] [[rub]]bed with [[chalk]] or [[red]] [[ochre]], being distinguished from the rule ([[κανών]]) by [[Plato|Pl.]]''[[Philebus|Phlb.]]'' 56c, X.''Ages.''10.2; κανόσι καὶ στάθμαις Plu.2.807d, etc.; <b class="b3">λευκὴ | |Definition=ἡ,<br><span class="bld">A</span> [[carpenter's line]] or [[carpenter's rule]], ξέσσε δ' ἐπισταμένως <b class="b3">καὶ ἐπὶ στάθμην ἴθυνεν [δοῦρα]</b> Od.5.245, cf.23.197; [πελέκεας] ἐπὶ σ. ἴθ. 21.121; also [[στάθμη]] δόρυ νήϊον ἐξιθύνει Il.15.410; τόρνου καὶ στάθμης καὶ γνώμονος.. ἰθύτερον Thgn.805; <b class="b3">ἐπὶ σ. θεῖναι μίαν</b> on a [[level]], [[Aristotle|Arist.]]''[[De Partibus Animalium|PA]]''657a10: prop. [[στάθμη]] was the [[line]] [[rub]]bed with [[chalk]] or [[red]] [[ochre]], being distinguished from the rule ([[κανών]]) by [[Plato|Pl.]]''[[Philebus|Phlb.]]'' 56c, X.''Ages.''10.2; κανόσι καὶ στάθμαις Plu.2.807d, etc.; <b class="b3">λευκὴ στάθμη</b>, v. [[λευκός]] II.1a: metaph., <b class="b3">ἀτεχνῶς λευκὴ σ. εἰμὶ πρὸς τοὺς καλούς</b> a white [[measuring-line]], i.e. unable to discriminate, Pl.''Chrm.''154b, cf. Plu.2.513f.<br><span class="bld">2</span> <b class="b3">παρὰ στάθμην</b> [[by the rule]], εἶμι παρὰ σ. ὀρθὴν ὁδόν Thgn.945, cf. 543; τέκτονος παρὰ σ. ἰόντος S.''Fr.''474; for A.''Ag.''1045 v. [[παρά]] c. 11.2; <b class="b3">κατὰ στάθμην ἵστασθαι</b>, c. gen., [[in a straight line with]], Democr. ap. Plu.2.929c; <b class="b3">κατὰ σ. ἐνόησας</b> you [[guess]]ed [[aright]], Theoc.25.194; ὡς ἂν ἀπὸ στάθμης [[Dionysius of Halicarnassus|D.H.]]''[[De Compositione Verborum|Comp.]]''23; στάθμῃ Aret.''SD''2.11; <b class="b3">πρὸς στάθμῃ πέτρον τίθεσθαι, μή τι πρὸς πέτρῳ στάθμην</b>, i.e. when facts are obstinate, do not relax your standard, Com.(?) ap.Plu.2.75f(cf. Bergk ''PLG''3.740); <b class="b3">στάθμα πατρῴα</b> perhaps the [[measure]] [of piety] towards his [[father]], Pi.''P.''6.45; <b class="b3">στάθμας ἑλκόμενοι περισσᾶς</b> perhaps straining at an over-exact [[measure]], ib.2.90.<br><span class="bld">3</span> [[verification]], [[certification]], <b class="b3">τὰς σ. τῶν μέτρων ἀπὸ τοῦ βελτίστου ποιεῖσθαι</b> prob. in ''PTeb.''5.88 (ii B.C.).<br><span class="bld">II</span> [[plummet]] or [[plumbline]], [[μολιβαχθής]] ''AP''6.103 (Phil.); <b class="b3">ῥιπτεῖσθαι ἄνω κατὰ στάθμην</b> to [[be thrown]] [[perpendicular|perpendicularly]] [[upwards]], Arist.''Cael.''296b24.<br><span class="bld">III</span> like [[γραμμή]], [[the line which bounds the racecourse]], [[goal]], <b class="b3">δραμεῖν ποτὶ στάθμαν</b>, metaph. of man's [[life]], Pi.''N.''6.7; παρ' οἵαν ἤλθομεν σ. βίου E.''Ion'' 1514.<br><span class="bld">2</span> [[starting point]], '[[scratch]]', στάθμης ὁρμηθέντες ἀπόσσυτοι Opp.''H.''4.102, cf. Eust.1023.5.<br><span class="bld">IV</span> metaph., [[law]], [[rule]], ὑπὸ στάθμᾳ νέμεσθαι Pi.''Fr.''1.4; <b class="b3">Υλλίδος στάθμας ἐν νόμοις</b>, i.e. according to laws of [[Dorian]] [[rule]], Id.''P.''1.62.<br><span class="bld">V</span> <b class="b3">δοράτων στάθμαι</b> [[butt-ends]], like [[σαυρωτήρ|σαυρωτῆρες]], D.S.17.35, cf. ''PCair.Zen.'' 782 (a).49 (iii B.C.). | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
| Line 42: | Line 42: | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''στάθμη''': {státhmē}<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': ‘Richtschnur, Richtscheit, Zielschnur, -linie, Senkblei, Regel, Norm' (seit ''O'' 410);<br />'''Composita''': [[ὑποστάθμη]] (: ὑπο- [[στῆναι]]) f. [[Bodensatz]], [[Hefe]], [[Grundlage]] (Pl., Hp. u. a.).<br />'''Derivative''': Davon 1. σταθμάομαι (ion. -έομαι), -άω, auch m. δια-, ἐπι-, ἀντι-, ‘(nach der Richtschnur) abmessen, abschätzen, ermessen, erwägen’ (Pi., ion. att.) mit -ημα, -ησις, -ητικός (sp.). 2. -ίζω, auch m. δια-, ib. (Aq., Sm.). — [[σταθμός]] m. ‘Standort, Stall, Gehöft, Nachtquartier, Reiseetappe, Tagesmarsch; Ständer, Pfosten, Türpfosten; Waage, Gewicht, Schwere’ (seit Il.); pl. auch -μά n. (nach τάλαντα, ζυγά), wozu sg. -όν [[Gewicht]], [[Waage]] (ion. att.), poet. auch [[Wohnstätte]], [[Gehöft]]; [[Türpfosten]] (Trag. u.a.; Egli Heteroklisie 40f.). Kompp., z.B. [[σταθμοῦχος]] m. [[Gutbesitzer]] (A. ''Fr''. 226 = 376 M., Antiph., Pap. u.a.), [[ἐπίσταθμος]] m. [[Quartiermeister]] (Isok.), ‘militä-rischer Beisasse’ (Pap.; Mayser I: 3, 175); [[ναύσταθμον]] n. (Th.), sekund. -ος m. (Plb., D.S., Plu.) ‘Ankerplatz Flotten-Station, Flotte’; eig. subst. Adj. wie [[βούσταθμον]] (vgl. zu [[βούτυρον]]). Davon 1. [[σταθμίον]] n. [[Waage]], [[Gewicht]] (hell. u. sp.); 2. -ικός [[zum Wägen gehörig]] (Gal.); 3. -ώδης [[reich an Bodensatz]] (Hp.; vgl. [[ὑποστάθμη]]); 4. -ίζω, auch m. δια-, συν- u. a. [[wägen]] mit -ισις f. [[das Wägen]], -ιστής m. [[Wäger]], -ιστί [[an Gewicht]], -ιστικός [[zum Wiegen]] (sp.); 5. -εύω, auch m. κατα-, ἐπι-, [[Quartier nehmen]], [[haben]] mit -εία f. (sp.).<br />'''Etymology''': Einzelheiten zur Bed. von [[στάθμη]] und [[σταθμός]] Jüthner Ἐπιτύμβιον Swoboda 107ff., Havers Glotta 25, 101ff., Holt Glotta 27, 194, Kieckers IF 38, 209f. Zu [[στάθμη]]: [[σταθμός]] vgl. [[δέσμη]]: [[δεσμός]] und andere Wortpaare bei Porzig Satzinhalte 283 f.; Bildung wie [[βαθμός]], ark. usw. [[θεθμός]] (s. [[θεσμός]]), [[ῥυθμός]] usw. Ein θ erscheint andererseits auch im [[εὐσταθής]] [[feststehend]], [[ruhig]] (ion. hell. u. sp. seit Il.), das indessen wahrscheinlich auf dem Aor. [[ἐστάθην]] aufgebaut ist (Risch 75). Das synonyme und später belegte [[σταθερός]] (A. ''Fr''. 276 = 479 M. usw.) kann dazu nach Muster von [[ἀφανής]]: [[φανερός]] u. a. gebildet sein. Vgl. Schwyzer 492 A. 12, 513 und Benveniste Origines 193 u. 200f. — Weiteres s. [[ἵστημι]].<br />'''Page''' 2,775 | |ftr='''στάθμη''': {státhmē}<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': ‘Richtschnur, Richtscheit, Zielschnur, -linie, Senkblei, Regel, Norm' (seit ''O'' 410);<br />'''Composita''': [[ὑποστάθμη]] (: ὑπο- [[στῆναι]]) f. [[Bodensatz]], [[Hefe]], [[Grundlage]] (Pl., Hp. u. a.).<br />'''Derivative''': Davon 1. σταθμάομαι (ion. -έομαι), -άω, auch m. δια-, ἐπι-, ἀντι-, ‘(nach der Richtschnur) abmessen, abschätzen, ermessen, erwägen’ (Pi., ion. att.) mit -ημα, -ησις, -ητικός (sp.). 2. -ίζω, auch m. δια-, ib. (Aq., Sm.). — [[σταθμός]] m. ‘Standort, Stall, Gehöft, Nachtquartier, Reiseetappe, Tagesmarsch; Ständer, Pfosten, Türpfosten; Waage, Gewicht, Schwere’ (seit Il.); pl. auch -μά n. (nach τάλαντα, ζυγά), wozu sg. -όν [[Gewicht]], [[Waage]] (ion. att.), poet. auch [[Wohnstätte]], [[Gehöft]]; [[Türpfosten]] (Trag. u.a.; Egli Heteroklisie 40f.). Kompp., z.B. [[σταθμοῦχος]] m. [[Gutbesitzer]] (A. ''Fr''. 226 = 376 M., Antiph., Pap. u.a.), [[ἐπίσταθμος]] m. [[Quartiermeister]] (Isok.), ‘militä-rischer Beisasse’ (Pap.; Mayser I: 3, 175); [[ναύσταθμον]] n. (Th.), sekund. -ος m. (Plb., D.S., Plu.) ‘Ankerplatz Flotten-Station, Flotte’; eig. subst. Adj. wie [[βούσταθμον]] (vgl. zu [[βούτυρον]]). Davon 1. [[σταθμίον]] n. [[Waage]], [[Gewicht]] (hell. u. sp.); 2. -ικός [[zum Wägen gehörig]] (Gal.); 3. -ώδης [[reich an Bodensatz]] (Hp.; vgl. [[ὑποστάθμη]]); 4. -ίζω, auch m. δια-, συν- u. a. [[wägen]] mit -ισις f. [[das Wägen]], -ιστής m. [[Wäger]], -ιστί [[an Gewicht]], -ιστικός [[zum Wiegen]] (sp.); 5. -εύω, auch m. κατα-, ἐπι-, [[Quartier nehmen]], [[haben]] mit -εία f. (sp.).<br />'''Etymology''': Einzelheiten zur Bed. von [[στάθμη]] und [[σταθμός]] Jüthner Ἐπιτύμβιον Swoboda 107ff., Havers Glotta 25, 101ff., Holt Glotta 27, 194, Kieckers IF 38, 209f. Zu [[στάθμη]]: [[σταθμός]] vgl. [[δέσμη]]: [[δεσμός]] und andere Wortpaare bei Porzig Satzinhalte 283 f.; Bildung wie [[βαθμός]], ark. usw. [[θεθμός]] (s. [[θεσμός]]), [[ῥυθμός]] usw. Ein θ erscheint andererseits auch im [[εὐσταθής]] [[feststehend]], [[ruhig]] (ion. hell. u. sp. seit Il.), das indessen wahrscheinlich auf dem Aor. [[ἐστάθην]] aufgebaut ist (Risch 75). Das synonyme und später belegte [[σταθερός]] (A. ''Fr''. 276 = 479 M. usw.) kann dazu nach Muster von [[ἀφανής]]: [[φανερός]] u. a. gebildet sein. Vgl. Schwyzer 492 A. 12, 513 und Benveniste Origines 193 u. 200f. — Weiteres s. [[ἵστημι]].<br />'''Page''' 2,775 | ||
}} | }} | ||
{{mantoulidis | {{mantoulidis | ||
|mantxt=Ἀπό τό [[ἵστημι]], ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα. Παράγωγα τοῦ [[στάθμη]]: [[σταθμάω]] -ῶ καί σταθμῶμαι (=[[μετρῶ]]), [[στάθμησις]] (=[[ζύγισμα]]), [[σταθμητέον]], [[σταθμητικός]], [[σταθμητός]], [[ἀστάθμητος]] (=[[ἀβέβαιος]]), [[σταθμίζω]]. | |mantxt=Ἀπό τό [[ἵστημι]], ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα. Παράγωγα τοῦ [[στάθμη]]: [[σταθμάω]] -ῶ καί σταθμῶμαι (=[[μετρῶ]]), [[στάθμησις]] (=[[ζύγισμα]]), [[σταθμητέον]], [[σταθμητικός]], [[σταθμητός]], [[ἀστάθμητος]] (=[[ἀβέβαιος]]), [[σταθμίζω]]. | ||
}} | }} | ||
