σύνταξις: Difference between revisions

|Definition=-εως, ἡ,<br><span class="bld">A</span> [[putting together in order]], [[arranging]], especially of soldiers, <b class="b3">τοῦ στρατεύματος σύνταξιν ποιήσασθαι</b> = [[array in battle-order]], Th.6.42, cf. [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''2.4.1, Arist.''Pol.''1322a36; <b class="b3">ἡ στρατιωτικὴ σύνταξις</b> [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''8.1.14; ἄνευ συντάξεως ἄχρηστον τὸ ὁπλιτικόν Arist.''Pol.''1297b19.<br><span class="bld">2</span> generally, [[system]], [[arrangement]], [[organization]], Pl.''R.''462c,591d, ''Ti.'' 24c; <b class="b3">ἡ συσταθεῖσα σύνταξις</b> its [[organization]], of the [[Assyrian]] [[empire]], Id.''Lg.''685c; τῆς [[πολιτεία]]ς Arist.''Pol.''1325a3; <b class="b3">ὅλον τὸν τρόπον τῆς συντάξεως</b> (of the symmoriae) D.14.17; <b class="b3">σύνταξις μίαν εἶναι τὴν αὐτὴν τοῦ τε λαμβάνειν καὶ τοῦ ποιεῖν τὰ δέοντα</b> one and the same [[system]] or [[rule]] for... Id.1.20, cf. 13.9; ἡ σύνταξις τοῦ βίου Alex.162.10; the [[order]] or [[system]] of the [[world]], Sosip.1.31; <b class="b3">τῶν ὅλων</b>, as a definition of [[εἱμαρμένη]], Chrysipp.Stoic.2.293; σύνταξις βιβλιοθήκης Str.13.1.54: also concrete, εἰς τὰς σάρκας καὶ τὴν ἄλλην σύνταξιν τῶν μερῶν [[Aristotle|Arist.]]''[[Meteorologica|Mete.]]''355b10; <b class="b3">συντάξιες [ἁρμονίης]</b> = [[musical]] [[mode]]s, Hp.''Vict.''1.18, cf. Artemoap.Ath.14.636e; <b class="b3">ἡ σύνταξις τοῦ ἐνιαυτοῦ</b> the [[composition]] or [[system]] of the [[year]], the calendar year, ''OGI'' 56.43 (Canopus, iii B.C.); <b class="b3">ἡ σύνταξις τοῦ περιθύρου</b> the [[framework]], [[structure]], Ephes.4(1) No.28 (v A.D.).<br><span class="bld">b</span> [[ἐκτὸς κοινῆς συντάξεως]] = [[extra ordinem]], of [[admission]] of envoys to the Senate, ''Supp.Epigr.''3.378B18 (Delph., Roman law, ii/i B.C.).<br><span class="bld">3</span> [[composition]], but more freq. concrete, [[systematic]] [[treatise]], Arist.''Rh.Al.''1446a34, Plb.1.3.2, 1.4.2, al., Hipparch.1.1.8, Phld.''Rh.''1.130 S., [[Dionysius of Halicarnassus|D.H.]]''[[De Compositione Verborum|Comp.]]''4, Str.1.1.23; [[collection]] of [[treatise]]s, [[composite]] [[volume]], D.L.7.190 sqq.: pl., Ptol.''Tetr.'' 16, Gal.19.200; [[rules for construction]], Ph.''Bel.''55.18: but <b class="b3">ἡ τοῦ μεγέθους σύνταξις</b> the [[scale]], ib.57.10.<br><span class="bld">4</span> [[grammatical]] [[put]]ting [[together]] of [[word]]s, [[syntax]], <b class="b3">περὶ τῆς συντάξεως τῶν λεγομένων</b>, title of work by [[Chrysippus]], ''Stoic.''2.6, cf. Plu.2.731f (pl.); τὴν σύνταξιν τῶν ὀνομάτων Gal.16.736, cf. 720; <b class="b3">περὶ συντάξεως</b>, title of work by A.D.; but also, [[compound]] [[form]]s, Id.''Conj.''214.7; <b class="b3">ποιεῖσθαι μετά τινος τὴν σύνταξιν</b> ib.221.19; also, [[rule]] for [[combination]] of [[sound]]s or [[letter]]s, <b class="b3">τὸ χ</b> (in [[δέγμενος]]) εἰς γ μετεβλήθη, τῆς συντάξεως οὕτως ἀπαιτούσης ''EM''252.45, cf. Luc.''Jud. Voc.''3; also, [[connect]]ed [[speech]], <b class="b3">ἐν τῇ συντάξει ἐγκλιτέον</b> Sch.Il.16.85.<br><span class="bld">II</span> = [[σύνταγμα]], [[body of troops]], <b class="b3">ἡ εἰς τοὺς μυρίους σύνταξις</b> their [[contingent]] towards... X.''HG''5.2.37; <b class="b3">σύνταξις Ἑλληνική</b> the [[combined]] [[force]]s of [[Greece]], Plu.''Arist.''21.<br><span class="bld">b</span> [[company]], [[troupe]] of [[entertainer]]s, ''PColumbia'' 441 (''JEA''18.16).<br><span class="bld">2</span> [[covenant]], [[previous]] [[arrangement]], ἐκ τῶν Πατρῶν κατὰ τὴν σύνταξιν ἔπλει Plb.5.3.3; <b class="b3">κατὰ τὴν τοῦ Ἀριανοῦ σύνταξιν</b> at the [[time]] and [[place]] [[arrange]]d by A., Id.8.16.5; ὥσπερ ἀπὸ συντάξεως ἥκοντας τὴν αὐτὴν λέγειν γνώμην Plu.2.813b; [[ordinance]] or [[resolution]], ''SIG''577.8 (Milet., iii/ii B.C.).<br><span class="bld">3</span> [[assign]]ed [[impost]], [[tribute]], [[levy]], D.5.13; <b class="b3">χρημάτων σύνταξις</b> Id.18.234; <b class="b3">κοινωνεῖν τῆς συντάξεως</b> Aeschin.3.96; σ. ὑποτελεῖν Isoc.7.2; διδόναι Id.8.29, D.58.37, cf. Theopomp.Hist. 92, ''OGI''1.14 (Epist. Alex. Magni); κατ' ἄνδρα τελούντων σύνταξιν ''PTeb.''103.1 (i B.C.), cf. 189 (i B.C.); <b class="b3">ὑφίσταται τοῦ ζυτοπωλίου . . σ. δώσειν εἰς τὸ βασιλικὸν τὴν ἡμέραν κριθῶν ([[ἀρταβῶν]]) ιβ</b>, i.e. [[undertake]]s to [[deliver]] the [[product]] (in [[beer]]) of 12 [[artaba]]e of [[barley]] per day, ''PCair.Zen.''199.4 (iii B.C.), cf. ''PPetr.''3pp.219,221 (iii B.C.), ''PRev.Laws''47.1,48.13 (iii B.C.), ''PLille''9.7 (iii B.C.); <b class="b3">λαϊκὴ σύνταξις</b> = [[λαογραφία]], ''PMich.Teb.''121r11 viii 2 (i A.D.).<br><span class="bld">4</span> [[subvention]], [[pension]], D.8.21,23 (pl.), Plu.''Alex.''21, ''Luc.''2; συντάξεις τῶν ἀναγκαίων D.S.1.75; εἰς τὰς συντάξις ἱερῶν ''PTeb.''5.54 (ii B.C.), cf. ''UPZ''40.6 (ii B.C.), ''PSI'' 10.1151.9 (ii A.D.); [[pay]] of [[soldier]]s and [[officer]]s, ''PStrassb.''105.2 (iii B.C.), D.S.5.46, Luc.''DMeretr.''15.3; [[salary]] of a [[barber]], ''PEnteux.'' 47.3 (iii B.C.); of the [[librarian]] of the Museum, σύνταξις βασιλική Ath.11.493f.<br><span class="bld">5</span> <b class="b3">ὅσοι . . ἐν συντάξει ἔχουσιν κώμας καὶ γῆν</b>, i.e. those who hold land in [[assignment]], i.e. are in [[receipt]] of [[revenue]] from [[land]] (without themselves [[administer]]ing it), ''PRev.Laws''43.12 (iii B.C.), cf. ''PTeb.''705.6 (iii B.C., restd.); <b class="b3">ὁ ἐπὶ τῆς συντάξεως</b> the [[official]] [[administrator]] of [[land]] so granted, ''PCair.Zen.''73.11 (iii B.C.); ὁ ἐπὶ συντάξεως ''PLille'' 4.24 (iii B.C.); ἀπαιτούμεθα τὸν τῆς συντάξεως στέφανον ''BGU''1851.3 (i B.C.); <b class="b3">τῶν φερομένων ἐν τῇ τῶν μαχίμων σύνταξιν</b> [[reckon]]ed in the [[assignment]] to the [[μάχιμος|μάχιμοι]], ''PTeb.''60.27 (ii B.C.); <b class="b3">ὁ πρὸς τῇ συντάξει τῶν κατοίκων ἱππέων</b> ib.31.6 (ii B.C.); <b class="b3">ὁ πρὸς ταῖς συντάξεσιν</b> ''PRein.''7.29 (ii B.C.).

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1033.png Seite 1033]] εως, ἡ, [[Zusammenordnung]], [[Zusammenstellung]], [[Anordnung]], ξύμπασαν τὴν διακόσμησιν καὶ σύνταξιν, Plat. Tim. 24 c. Daher Ordnung, Stellung, Stand, εἰς μίαν σύνταξιν τὴν τοῦ ἄρχοντος, Rep. V, 462 c; ἡ τῶν ὅλων [[σύνταξις]], die [[Weltordnung]]. – Bes. – a) die [[Aufstellung]] der Soldaten; Thuc. 6, 42; σύνταξιν ποιεῖσθαι, Xen. Cyr. 2, 4, 1; geordnete Schaar, 8, 1, 14; Pol. 1, 21, 10 u. öfter; Schlachtordnung; [[σύνταξις]] Ἑλληνική, ein aus allen Hellenischen Bundesstaaten zusammengesetztes Heer, Plut. Aristid. 21; vgl. ἡ εἰς τοὺς μυρίους σ., Xen. Hell. 5, 2, 37, wie [[σύνταγμα]]. – b) das [[Zusammensetzen]], [[Abfassen]] eines Buches, die [[Schrift]], [[Abhandlung]], ἡ τῶν [[καθόλου]] πραγμάτων [[σύνταξις]] Pol. 1, 4, 2, u. öfter αἱ πρὸ τοῦ συντάξεις, die frühern Bücher. – c) bei den Gramm. die Wortfügung, die Lehre von der sprachrichtigen Verbindung der Wörter unter einander zu ganzen Sätzen, die Syntax. – d) [[Verabredung]], [[Vertrag]], [[Vergleich]]; Dem. 58, 37; Pol. 5, 3, 3; τὰ χρήματα τὰ κατὰ τὰς συντάξεις ὁμολογηθέντα, 5, 95, 1. – e) eine auferlegte Abgabe an die Staatskassen, ein in Athen von Kallistratos eingeführter milderer Ausdruck für [[φόρος]], Harpocr.; vgl. Xen. Ath. 3, 5 u. Aesch. 3, 96; [[ὑποτελεῖν]], Isocr. 7, 2; σύνταξιν τελεῖν τινι, Pol. 22, 27, 2, [[Tribut]]; – dah. [[Einkommen]], σύνταξιν κατασκευάζειν τῇ πόλει, Dem. 5, 13. – f) der [[Sold]], die [[Löhnung]] der Soldaten, milderer [[Ausdruck]] für [[μισθός]], [[οὔτε]] τὰς συντάξεις Διοπείθει δίδομεν, Dem. 8, 22; D. Sic.; auch [[Pension]], [[Jahrgeld]], Plut. Alex. 21; καὶ [[δαπάνη]], Lucull. 2, u. a. Sp.; vgl. Schaefer D. Hal. de C. V. p. 363.

|elnltext=σύνταξις -εως, ἡ [[συντάττω]] [[het ordenen]], [[het geordend zijn rangschikking]], [[opstelling]]:; τοῦ στρατεύματος σύνταξιν ποιήσασθαι het leger in slagorde opstellen Thuc. 6.42.1; legereenheid. Xen. Hell. 5.2.37. [[organisatie]], [[systeem]]:; τῆς πολιτείας σ. de organisatie van de staat Aristot. Pol. 1325a3; gramm. [[syntaxis]]:. σύνταξις γὰρ ἐμοὶ καὶ θάνατον παρέχει syntaxis bezorgt mij zelfs de dood AP 9.171.4. [[belasting]], [[geldelijke bijdrage]]:. δώδεκα τάλαντα σύνταξιν ἐνιαύσιον twaalf talenten als jaarlijks pensioen Plut. Arat. 41.5.

|elrutext='''σύνταξις:''' εως ἡ<br /><b class="num">1</b> [[строй]], [[устройство]] (τῆς πολιτείας Arst.);<br /><b class="num">2</b> воен. [[построение]], [[строй]], [[порядок]] (σύνταξιν ποιεῖσθαι τοῦ στρατεύματος Thuc.);<br /><b class="num">3</b> [[организация]] Arst.: σ. στρατιωτική Xen. [[организация]] [[армии]];<br /><b class="num">4</b> [[отряд]], [[войско]] (σ. [[Ἑλληνική]] Plut.);<br /><b class="num">5</b> [[сочетание]], [[связь]], [[система]] (ἡ σ. τῶν μερῶν Arst.);<br /><b class="num">6</b> [[сочинение]], [[повествование]], [[изложение]] Arst., Polyb., Diog. L.;<br /><b class="num">7</b> грам. [[конструкция]], [[синтаксис]] Plut., Luc.;<br /><b class="num">8</b> [[соглашение]], [[договор]] Dem., Polyb., Plut.;<br /><b class="num">9</b> [[союз]], [[заговор]]: σ. ἐφ᾽ αὑτοὺς τῶν Ἑλλήνων Plut. междоусобные заговоры среди греков;<br /><b class="num">10</b> [[налог]], [[подать]] Isocr., Aeschin., Dem.;<br /><b class="num">11</b> [[жалование]], [[плата]] Dem., Plut., Diod.;<br /><b class="num">12</b> [[доход]] (σύνταξιν κατασκευάζειν τῇ πόλει Dem.).

|lstext='''σύνταξις''': -εως, ἡ, ἡ κατὰ τάξιν [[διευθέτησις]], τακτοποίησις, [[παράταξις]], [[μάλιστα]] ἐπὶ στρατιωτῶν, σ. ποιεῖσθαι τοῦ στρατεύματος, διευθετεῖν εἰς τελείαν τάξιν, Θουκ. 6. 42, πρβλ. Ξεν. Κύρ. 2. 4, 1· σύν. στρατιωτικὴ [[αὐτόθι]] 8. 1, 14· [[ἄνευ]] συντάξεως ἄχρηστον τὸ ὁπλιτικὸν Ἀριστ. Πολιτικ. 4. 13, 10. 2) [[καθόλου]], [[σύστημα]], τακτοποίησις, [[τάξις]], Λατ. constitutio, Πλάτ. Πολ. 462D, 591D, Τίμ. 24C· ἡ συσταθεῖσα σ., ὁ ὀργανισμός, συνδιάταξις, ὁ αὐτ. ἐν Νόμ. 685C· τῆς πολιτείας Ἀριστ. Πολιτικ. 7. 2, 16· ἐπὶ τοῦ συστήματος τῶν συμμοριῶν, Δημ. 182. 25· μίαν [[εἶναι]] τὴν σ. τοῦ τε λαμβάνειν καὶ τοῦ ποιεῖν, τὸ αὐτὸ [[σύστημα]], ὁ αὐτὸς κανὼν τοῦ..., ὁ αὐτ. 14. 27, πρβλ. 168. 22· τὰ μέρη δ’ ἡμῶν χἠ [[σύνταξις]] τοῦ βίου ἐστὶν [[κύαμος]], [[θέρμος]], [[λάχανον]] Ἄλεξις ἐν «Ὀλυνθίᾳ» 1. 10· ― τὸ [[σύστημα]], ἡ [[τάξις]] τοῦ σύμπαντος, ἐν περιφορᾷ τῆς ὅλης συντάξεως Σωσίπατρος ἐν «Καταψευδομένῳ» 1. 31· σύν. βιβλιοθήκης Στράβ. 608· ― [[ὡσαύτως]] ὡς συγκεκριμένον, εἰς τὰς σάρκας καὶ τὴν [[ἄλλην]] σ. τῶν μερῶν Ἀριστ. Μετεωρ. 2. 2, 14. 3) συστηματικὴ [[πραγματεία]], [[συγγραφή]], Ἀριστ. Ρητ. πρ. Ἀλέξ. 39, 10· [[βιβλίον]], [[διήγημα]], Πολύβ. 1. 3, 2., 4. 2, κ. ἀλλ., Διογ. Λ. 7. 193 κἑξ. 4) γραμματικὴ [[σύνταξις]], αἱ πρὸς ἄλληλα σ. Πλούτ. 2. 731Ε, πρβλ. Λουκ. Δίκ. Φωνηέντ. 3· ἴδε τὴν τοῦ Ἀπολλωνίου πραγματείαν περὶ συντάξεως. ΙΙ. ὡς τὸ [[σύνταγμα]], [[σῶμα]] στρατιωτῶν, τὴν εἰς μυρίους σύνταξιν [[αὐτός]] τε καὶ ἅπαντες συνεξέπεμπον Ξεν. Ἑλλ. 5. 2, 37· σ. Ἑλληνική, αἱ Ἑλληνικαὶ δυνάμεις [[ὁμοῦ]] ἡνωμέναι, Πλουτ. Ἀριστείδ. 21. 2) [[συνθήκη]], [[συμφωνία]], [[συμβόλαιον]], Δημ. 1334. 12, Πολύβ., κλπ.· [[ὥσπερ]] ἀπὸ συντάξεως, tanquam ex composito, Πλούτ. 2. 813Β. 3) ἐπιβαλλομένη [[συνδρομή]], [[συνεισφορά]], κατ’ εὐφημισμὸν ἀντὶ τοῦ [[φόρος]], Δημ. 60. 11., 305. 16· σ. τελεῖν, ὑποτελεῖν Αἰσχίν. 67. 21, Ἰσοκρ. 140Β· δοῦναι ὁ αὐτ. 165Α· εἰσήχθη δὲ ὑπὸ Καλλιστράτου, Θεοπόμπ. Ἱστ. 97, Böckh P. E. 2. 162, πρβλ. [[συντάσσω]] ΙΙ. 2. 4) πληρωμή, [[σύνταξις]], κατ’ εὐφημισμὸν ἀντὶ [[μισθός]], Δημ. 95. 9 καὶ 20, Διόδ. 5. 46, Πλουτ. Ἀλέξ. 21 κλπ.· συντάξεις τῶν ἀναγκαίων Διόδ. 1. 75. ― Ἴδε Κόντου Παρατηρήσεις εἰς Ἀριστ. Ἀθηναίων Πολιτείαν ἐν Ἀθηνᾶς τόμ. Δ΄, σ. 29.

|lsmtext='''σύνταξις:''' -εως, ἡ ([[συντάσσω]]),·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[τακτοποίηση]] από κοινού, [[διευθέτηση]] κατά [[τάξη]], [[συμπαράταξη]], [[οργάνωση]], σε Θουκ., Ξεν.· [[τάξη]], [[σύστημα]], [[τακτοποίηση]], σε Δημ.<br /><b class="num">2.</b> [[συστηματική]] [[πραγματεία]], [[σύγγραμμα]], σε Αριστ.· [[αφήγηση]], σε Πολύβ.<br /><b class="num">3.</b> [[γραμματική]] [[σύνταξη]], [[σύνταξη]] των [[μερών]] του λόγου, σε Λουκ.<br /><b class="num">II. 1.</b> στρατιωτική [[παράταξη]], [[σώμα]] στρατιωτών (όπως το [[σύνταγμα]])· ἡ εἰς μυρίους [[σύνταξις]], ένοπλο [[σώμα]] που ανέρχεται σε 10.000 άνδρες, σε Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> [[συνθήκη]], [[συμφωνία]], [[συμβόλαιο]], σε Δημ.<br /><b class="num">3.</b> καθορισμένη [[συνδρομή]], [[εισφορά]], [[φόρος]], [[συνεισφορά]] (ευφημ. αντί [[φόρος]]), στον ίδ., Αισχίν.<br /><b class="num">4.</b> [[πληρωμή]], [[αμοιβή]], [[μισθός]], [[σύνταξη]] (ευφημ. αντί [[μισθός]]), σε Δημ.

|mdlsjtxt=[[σύνταξις]], εως, [[συντάσσω]]<br /><b class="num">I.</b> a putting [[together]], arranging, [[arrangement]], [[organisation]], [[order]], Thuc., Xen.: [[rule]], Dem.<br /><b class="num">2.</b> a [[systematic]] [[treatise]], Arist.: a [[narrative]], Polyb.<br /><b class="num">3.</b> grammatical [[construction]], syntax, Luc.<br /><b class="num">II.</b> a [[body]] of [[troops]], ἡ εἰς μυρίους ς. [[their]] [[contingent]] [[towards]] 10, 000, Xen.<br /><b class="num">2.</b> a [[covenant]], [[contract]], Dem.<br /><b class="num">3.</b> an assigned [[impost]], [[contribution]], Dem., Aeschin.<br /><b class="num">4.</b> a [[payment]], [[allowance]], [[pension]], Dem.