ποιότης: Difference between revisions

|Definition=-ητος, ἡ, [[quality]], [[Plato|Pl.]]''[[Theaetetus|Tht.]]''182a (where he apologizes for the use of the word as <b class="b3">ἀλλόκοτον ὄνομα</b>), [[Aristotle|Arist.]]''[[Categories|Cat.]]''8b26, ''EN''1173a15 (pl.), Gal.''Nat.Fac.''1.2, ''[[Oxyrhynchus Papyri|POxy.]]''2113.16 (iv A.D.), etc.; of size, Babr. 28.10, Aesop.84.

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0652.png Seite 652]] ητος, ἡ, Beschaffenheit, Eigenschaft, qualitas; Plat. Theaet. 182 a; Arist. eth. Nic. 10, 3, 1 im plur.; Sp., wie S. Emp.; Plut. adv. Col. 5; vgl. Lob. Phryn. p. 350.

|btext=ητος (ἡ) :<br />[[qualité d'une chose]].<br />'''Étymologie:''' [[ποῖος]].

|elnltext=ποιότης -ητος, ἡ [ποιός] [[hoedanigheid]], [[eigenschap]]

|lsmtext='''ποιότης:''' -ητος, ἡ, [[ποιότητα]], σε Πλάτ., Αριστ.

|lstext='''ποιότης''': -ητος, ἡ, ὡς καὶ νῦν, Λατ. qualitas, Πλάτ. Θεαίτ. 182Α ([[ἔνθα]] ἀπολογεῖταί πως ἐπὶ τῇ χρήσει τῆς λέξεως ἣν καλεῖ ἀλλόκοτον [[ὄνομα]]), Ἀριστ. Κατηγ. 8. 1 κἑξ., Ἠθικ. Νικ. 10. 3, 1· ἐπὶ μεγέθους ἢ ὄγκου, Βαβρ. 28. 10· πρβλ. Λοβέκ. εἰς Φρύνιχ. 350.

|mltxt=η / [[ποιότης]], -ητος, ΝΜΑ, και ποιότη Ν [[ποιός]]<br />η [[φύση]] ενός πράγματος [[κατά]] την [[αξία]] του και σε [[αντιδιαστολή]] [[προς]] την [[ποσότητα]], η εσωτερική του [[υπόσταση]], το [[ποιόν]] (α. «[[εμπόρευμα]] κακής ποιότητας» β. «[[κρασί]] εξαιρετικής ποιότητας» γ. «[[ποιότης]] τρυγός», Γεωπ.)<br /><b>2.</b> <b>(φιλοσ.)</b> α) (με γενική σημ.) [[κάθε]] [[ιδιότητα]] [[είτε]] αυτή ανήκει στην [[ουσία]] ενός πράγματος [[είτε]] αποδίδεται επιπρόσθετα σ' αυτήν<br />β) (ως ειδική [[κατηγορία]]) [[εσωτερικός]] [[απόλυτος]] [[προσδιορισμός]] της ουσίας, [[προσδιορισμός]] της ουσίας σε [[σχέση]] με αυτήν την [[ίδια]] και όχι σε [[σχέση]] με [[κάτι]] [[άλλο]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> [[εμπόρευμα]] που διακρίνεται από ένα ομοειδές του [[χάρη]] στις ιδιότητές του (α. «πρώτη [[ποιότητα]]» β. «δεύτερη [[ποιότητα]]»)<br /><b>2.</b> (βυζ. μουσ.) [[τρόπος]] εκτέλεσης που ομορφαίνει το [[μέλος]]<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> α) «απόκρυφες ποιότητες»<br />(στη σχολαστική φιλοσ.) αυθύπαρκτες ιδιότητες που επιτρέπουν την [[εξήγηση]] ορισμένων φυσικών φαινομένων, όπως λ.χ. του μαγνητισμού<br />β) «αντικειμενικές ποιότητες»<br />([[κατά]] τον Γαλιλαίο και τον Καρτέσιο) οι ιδιότητες που έχουν εξ αντικειμένου τα πράγματα, όπως [[είναι]] λ.χ. το [[σχήμα]], το [[μέγεθος]], η [[κίνηση]]<br />γ) «υποκειμενικές ποιότητες»<br />([[κατά]] τον Γαλιλαίο και τον Καρτέσιο) ποιότητες που συνδέονται με την αισθητηριακή [[ικανότητα]] του ανθρώπου, όπως [[είναι]] λ.χ. το [[χρώμα]], ο [[ήχος]], η [[γεύση]]<br />δ) «πρώτες [ή πρώτιστες ή αρχικές] ποιότητες» — όρος που χρησιμοποιήθηκε αρχικά από τη σχολαστική [[φιλοσοφία]] και αργότερα από τον Λοκ και άλλους φιλοσόφους [[προς]] [[διάκριση]] τών θεωρούμενων ως βασικών ποιοτήτων, αδιαχώριστων από την [[ιδέα]] της ύλης και ενυπαρχουσών στα σώματα, από τις λεγόμενες δεύτερες ή δευτερεύουσες ποιότητες, οι οποίες απορρέουν από τις πρώτες και δεν ενυπάρχουν στα σώματα<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> το [[μέγεθος]]<br /><b>2.</b> ο όγκος.

|mdlsjtxt=[[ποιότης]], ητος, ἡ,<br />[[quality]], Plat., Arist.