Anonymous

πένομαι: Difference between revisions

From LSJ
6_5
(13_7_1)
(6_5)
Line 12: Line 12:
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0555.png Seite 555]] nur praes. u. imperf., 1) sich anstrengen, abmühen, <b class="b2">arbeiten</b>; ἀμφίπολοι ἐνὶ μεγάροισι πένοντο, Od. 10, 348; περὶ [[δεῖπνον]], um die Mahlzeit beschäftigt sein, 4, 624. Häufiger trans., verrichten, besorgen, fertig machen, δόμον κάτα δαῖτα πένοντο, Od. 2, 322, [[ἄριστον]], Il. 24, 124 u. öfter; ἔργα, Hes. O. 775; [[ὁππότε]] κεν δὴ ταῦτα πενώμεθα, wenn wir dies ausführen werden, Od. 13, 394; θοίνην πένεσθαι, Eur. El. 785. – 2) aus Armuth od. Durftigkeit arbeiten, Thuc. 2, 40; dah. <b class="b2">arm sein</b>, Aesch. Ag. 936; <b class="b2">entbehren</b>, τῶν σοφῶν γὰρ οὐ πένῃ, Eum. 409; vgl. Eur. Suppl. 222; Plat. Rep. X, 607 c. Ggstz von [[πλουτέω]], Polit. 293 a, wie Theogn. 315; πενόμενος καὶ κακῶς πράττων, dem [[πλούσιος]] entgegengesetzt, Is. 5, 35; Folgde. – Das activ. [[πένω]] ist bei Aesch. Ag. 1179 für πνέων [[χάριν]] vermuthet worden, mit Unrecht. Man vgl. übrigens die abgeleiteten [[πόνος]], πονέομαι.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0555.png Seite 555]] nur praes. u. imperf., 1) sich anstrengen, abmühen, <b class="b2">arbeiten</b>; ἀμφίπολοι ἐνὶ μεγάροισι πένοντο, Od. 10, 348; περὶ [[δεῖπνον]], um die Mahlzeit beschäftigt sein, 4, 624. Häufiger trans., verrichten, besorgen, fertig machen, δόμον κάτα δαῖτα πένοντο, Od. 2, 322, [[ἄριστον]], Il. 24, 124 u. öfter; ἔργα, Hes. O. 775; [[ὁππότε]] κεν δὴ ταῦτα πενώμεθα, wenn wir dies ausführen werden, Od. 13, 394; θοίνην πένεσθαι, Eur. El. 785. – 2) aus Armuth od. Durftigkeit arbeiten, Thuc. 2, 40; dah. <b class="b2">arm sein</b>, Aesch. Ag. 936; <b class="b2">entbehren</b>, τῶν σοφῶν γὰρ οὐ πένῃ, Eum. 409; vgl. Eur. Suppl. 222; Plat. Rep. X, 607 c. Ggstz von [[πλουτέω]], Polit. 293 a, wie Theogn. 315; πενόμενος καὶ κακῶς πράττων, dem [[πλούσιος]] entgegengesetzt, Is. 5, 35; Folgde. – Das activ. [[πένω]] ist bei Aesch. Ag. 1179 für πνέων [[χάριν]] vermuthet worden, mit Unrecht. Man vgl. übrigens die abgeleiteten [[πόνος]], πονέομαι.
}}
{{ls
|lstext='''πένομαι''': ἀποθ., ἐν χρήσει μόνον κατ’ ἐνεστ. καὶ παρατ.· (ἴδε ἐν τέλ.) Ι. ἀμεταβ., [[ἐργάζομαι]] πρὸς ἐξοικονόμησιν τοῦ καθημερινοῦ ἄρτου μου· [[καθόλου]], [[ἐργάζομαι]], μοχθῶ, ἀμφίπολοι …, ἐνὶ μεγάροισι πένοντο Οδ. Κ. 348· περὶ [[δεῖπνον]] ἐνὶ μεγάροισι π., μετ’ ἐπιμελείας ἠσχολοῦντο παρασκευάζουσαι τὸ [[δεῖπνον]], Δ. 624· ἀμφ’ αὐτὸν ἑταῖροι ἐσσυμένως ἐπένοντο Ἰλ. Ω. 124· [[ἐντεῦθεν]] μεθ’ Ὅμ., 2) εἶμαι [[πένης]], διατελῶ ἐν ἐνδείᾳ, Σόλων 16, Εὐρ. Ἑκ. 1220, Θουκ. 2. 40, κτλ.· πλουσία ἢ πενομένη [[πόλις]] Πλάτ. Πολ. 577Ε· πλουτοῦντες ἢ π. ὁ αὐτ. ἐν Πολιτ. 293Α· π. καὶ κάμνειν ὁ αὐτ. ἐν Γοργ. 477D. 3) εἶμαι [[πένης]] κατά τι, [[ἐνδεής]] τινος, τῶν σοφῶν (δηλ. τῆς σοφίας) Αἰσχύλ. Εὐμ. 431, πρβλ. Εὐρ. Ἱκέτ. 210· πάντων Πορφύρ. πρὸς Μαρκέλλαν σ. 48· ― μετ’ αἰτ., χρήματα Θεμίστ. 22Β. ΙΙ. μεταβ., [[ἐργάζομαι]] εἴς τι, [[παρασκευάζω]] τι, [[ἑτοιμάζω]], δόμον κάτα δαῖτα πένοντο Ὀδ. Β. 322, πρβλ. Γ. 428, κτλ.· ἔργα Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 771· ὁππότε κεν δὴ [[ταῦτα]] πενώμεθα, [[ὅταν]] εἰς [[ταῦτα]] ἀσχολώμεθα, Ὀδ. Ν. 394· τί σε χρὴ [[ταῦτα]] πένεσθαι Ω 407, πρβλ. Ἰλ. Τ. 200· ἴδε ἐν λέξ. [[διαλλαγή]]. ― Περὶ τῆς ἀκριβοῦς σημασίας τοῦ [[πένομαι]], [[πενία]], πρβλ. ἐπὶ πᾶσιν Ἀριστοφ. Πλ. 551 κἑξ. (Πρβλ. [[πένης]], [[πενία]], [[πενιχρός]],· [[πενέστης]], [[πόνος]], [[πονηρός]], [[πεῖνα]], καὶ [[ἴσως]] ἠπανία· Λατ. penuria, ἀλλ’ οἱ τύποι σπάνις, σπανία, κτλ., φαίνονται δηλοῦντες ὅτι ἡ πρώτη [[ῥίζα]] ἦτο ΣΠΑΝ, [[ὥστε]] τὸ [[πένομαι]] δυνατὸν νὰ ἦτο ἐξ ἀρχῆς τὸ αὐτὸ καὶ τὸ Γοτθ. spinnan (νήθειν), Ἀγγλο-Σαξον. spannan, κτλ.).
}}
}}