3,277,291
edits
ἐναντίος: Difference between revisions
From LSJ
6_4
(13_7_3) |
(6_4) |
||
| Line 12: | Line 12: | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0827.png Seite 827]] α, ον, geg enüb er; – a) eigtl. mit zugewandtem Gesicht, wie Eustath. oft erkl. [[ἀντιπρόσωπος]], zugewendet; so bei ἧσθαι, ὁρμᾶσθαι, [[ἐλθεῖν]], Il. 9, 190. 5, 12. 6, 251; αὐτῷ δ' [[οὔπω]] φαίνετ' ἐναντίη, von Angesicht zu Angesicht, Od. 6, 329; auch von Sachen, ἀκταὶ ἐν. ἀλλήλῃσιν προὔχουσιν 10, 89; in entgegengesetzter Richtung, ἐναντίοι ἀλλήλοισιν ὀγμὸν ἐλαύνουσιν Il. 11, 67. So überall auch in Prosa; δύο ἅμαξαι ἐναντίαι ἀλλήλαις τοὺς λίθους ἐπῆγον Thuc. 1, 93; τοῖς προσώποις ἐναντίοις κειμένοις Plat. Conv. 190 a. Dah. – b) feindlich gegenüberstehend; in dieser Bdtg bei Hom. mit dem gen., ἐναντίοι ἔσταν Ἀχαιῶν Il. 5, 497; Ἕκτορος ἦλθ' ἐν. Soph. Ai. 1285; τινί, Eur. Suppl. 856; Xen. An. 3, 2, 10; τὸ [[ἐναντίον]] [[στρατόπεδον]] Plat. Lach. 193 a; ὧν [[ἐναντίον]] ἀπέδωκε Dem. 27, 21; Lys. 17, 2 u. öfter; ὁ [[ἐναντίος]], der Gegner, Aesch. Spt. 357 Eum. 746; Soph. El. 986; Thuc. 4, 64; Plat. Rep. V, 471 b. – c) übh. entgegengesetzt; δίκαια καὶ [[τἀναντία]] Soph. Ant. 663; τινί u. τινός, Plat. Crat. 413 e; Rep. III, 394 b; [[τἀναντία]] τῶν συμφερόντων συμβουλεύειν Dem. 19, 8; oft [[τοὐναντίον]], das Gegentheil, ἐκείνῳ τούτου Plat. Phil. 39 e; Lys. 215 e; ἐπὶ [[τοὐναντίον]] ἕλκειν, auf die entgegengesetzte Seite, Phaed. 94 b; πάντα [[τἀναντία]] συμβαίνει ἤ Xen. Mem. 3, 12, 4. – Sehr gew. von Hom. an ist [[ἐναντίον]] adverb. gebraucht, in den verschiedenen Bdtgn; εἰς ὦπα ἰδέσθαι [[ἐναντίον]] Od. 23, 107; προσβλέπειν ἐν. Eur. Hec. 968; [[ἐναντίον]] ἵστασ' [[ἐμεῖο]] Il. 13, 448, vgl. Od. 17, 544; [[ἐναντίον]] [[φίλων]] [[ἐλθεῖν]] Pind. frg. 253; ὀνειδίζεις με τῶνδ' [[ἐναντίον]] Soph. O. C. 1006, vor diesen; wie [[ἐναντίον]] ἁπάντων λέγειν Thuc. 6, 25, [[ἐναντίον]] Σωκράτους εἶπε Plat. Crat. 427 d; vgl. Is. 1, 11; ὅρκον τίθεσθαι ἐν. [[Διός]] Pol. 7, 9, 2; – [[τοὐναντίον]], im Gegentheil, Xen. Cyr. 8, 4, 9 u. öfter; bes. Plat., der auch [[ἐναντίον]] ἤ, Legg. XII, 966 a (vgl. Ar. Plut. 14 Her. 1, 22), u. ἐν. [[καί]], Rep. VIII, 567 d Legg. XII, 967 a vrbdt, Eben so adverb. gebraucht ἐξ ἐναντίας, Her. 8, 7 Thuc. 4, 33 u. Folgende; ἐκ τῶν ἐναντίων, Pol. 5, 9, 9; κατὰ [[τἀναντία]], Plat. Tim. 39 a; οἱ ἐκ τοῦ ἐναντίου, die Gegenüberstehenden, Xen. Hell. 4, 5, 15, im Ggstz von οἱ ἐκ πλαγίου. – Seltner ἐναντίως, auf entgegengesetzte Weise, Plat. Phaed. 84 a u. Folgde; ἐναντίως ἔχειν Plat. Euthyd. 278 a; τοῖς ἐναντίως ἢ ὡς ἀνδραπόδοις τραφεῖ. σιν Theaet. 175 d. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0827.png Seite 827]] α, ον, geg enüb er; – a) eigtl. mit zugewandtem Gesicht, wie Eustath. oft erkl. [[ἀντιπρόσωπος]], zugewendet; so bei ἧσθαι, ὁρμᾶσθαι, [[ἐλθεῖν]], Il. 9, 190. 5, 12. 6, 251; αὐτῷ δ' [[οὔπω]] φαίνετ' ἐναντίη, von Angesicht zu Angesicht, Od. 6, 329; auch von Sachen, ἀκταὶ ἐν. ἀλλήλῃσιν προὔχουσιν 10, 89; in entgegengesetzter Richtung, ἐναντίοι ἀλλήλοισιν ὀγμὸν ἐλαύνουσιν Il. 11, 67. So überall auch in Prosa; δύο ἅμαξαι ἐναντίαι ἀλλήλαις τοὺς λίθους ἐπῆγον Thuc. 1, 93; τοῖς προσώποις ἐναντίοις κειμένοις Plat. Conv. 190 a. Dah. – b) feindlich gegenüberstehend; in dieser Bdtg bei Hom. mit dem gen., ἐναντίοι ἔσταν Ἀχαιῶν Il. 5, 497; Ἕκτορος ἦλθ' ἐν. Soph. Ai. 1285; τινί, Eur. Suppl. 856; Xen. An. 3, 2, 10; τὸ [[ἐναντίον]] [[στρατόπεδον]] Plat. Lach. 193 a; ὧν [[ἐναντίον]] ἀπέδωκε Dem. 27, 21; Lys. 17, 2 u. öfter; ὁ [[ἐναντίος]], der Gegner, Aesch. Spt. 357 Eum. 746; Soph. El. 986; Thuc. 4, 64; Plat. Rep. V, 471 b. – c) übh. entgegengesetzt; δίκαια καὶ [[τἀναντία]] Soph. Ant. 663; τινί u. τινός, Plat. Crat. 413 e; Rep. III, 394 b; [[τἀναντία]] τῶν συμφερόντων συμβουλεύειν Dem. 19, 8; oft [[τοὐναντίον]], das Gegentheil, ἐκείνῳ τούτου Plat. Phil. 39 e; Lys. 215 e; ἐπὶ [[τοὐναντίον]] ἕλκειν, auf die entgegengesetzte Seite, Phaed. 94 b; πάντα [[τἀναντία]] συμβαίνει ἤ Xen. Mem. 3, 12, 4. – Sehr gew. von Hom. an ist [[ἐναντίον]] adverb. gebraucht, in den verschiedenen Bdtgn; εἰς ὦπα ἰδέσθαι [[ἐναντίον]] Od. 23, 107; προσβλέπειν ἐν. Eur. Hec. 968; [[ἐναντίον]] ἵστασ' [[ἐμεῖο]] Il. 13, 448, vgl. Od. 17, 544; [[ἐναντίον]] [[φίλων]] [[ἐλθεῖν]] Pind. frg. 253; ὀνειδίζεις με τῶνδ' [[ἐναντίον]] Soph. O. C. 1006, vor diesen; wie [[ἐναντίον]] ἁπάντων λέγειν Thuc. 6, 25, [[ἐναντίον]] Σωκράτους εἶπε Plat. Crat. 427 d; vgl. Is. 1, 11; ὅρκον τίθεσθαι ἐν. [[Διός]] Pol. 7, 9, 2; – [[τοὐναντίον]], im Gegentheil, Xen. Cyr. 8, 4, 9 u. öfter; bes. Plat., der auch [[ἐναντίον]] ἤ, Legg. XII, 966 a (vgl. Ar. Plut. 14 Her. 1, 22), u. ἐν. [[καί]], Rep. VIII, 567 d Legg. XII, 967 a vrbdt, Eben so adverb. gebraucht ἐξ ἐναντίας, Her. 8, 7 Thuc. 4, 33 u. Folgende; ἐκ τῶν ἐναντίων, Pol. 5, 9, 9; κατὰ [[τἀναντία]], Plat. Tim. 39 a; οἱ ἐκ τοῦ ἐναντίου, die Gegenüberstehenden, Xen. Hell. 4, 5, 15, im Ggstz von οἱ ἐκ πλαγίου. – Seltner ἐναντίως, auf entgegengesetzte Weise, Plat. Phaed. 84 a u. Folgde; ἐναντίως ἔχειν Plat. Euthyd. 278 a; τοῖς ἐναντίως ἢ ὡς ἀνδραπόδοις τραφεῖ. σιν Theaet. 175 d. | ||
}} | |||
{{ls | |||
|lstext='''ἐναντίος''': -α, -ον, Λατ. adversus, ὡς τὸ [[ἀντίος]] ([[ὅπερ]] σπάνιον ἐν τῷ πεζῷ λόγῳ): 1) ἐπὶ τόπου, εἰς τὸ [[ἀπέναντι]] [[μέρος]], [[καταντικρύ]], [[μετὰ]] δοτ., ἀκταὶ ἐναντίαι ἀλλήλῃσι Ὀδ. Κ. 89· [[Πάτροκλος]] δέ οἱ [[ἐναντίον]] ἧστο Ἰλ. Ι. 190· πρβλ. Ὀδ. Ψ. 89: [[ἐντεῦθεν]], κατὰ [[πρόσωπον]], Λατ. coram, αὐτῷ οὔ ποτ᾿ ἐφαίνετ᾿ ἐναντίη Ζ. 329· δεῖξον τὸ σὸν [[πρόσωπον]] δεῦρ᾿ ἐν. πατρί, ἐνώπιον τοῦ πατρός, Εὐρ. Ἱππ. 947· [[μῶρον]] γὰρ τὸ κρατεῖν βουλομένους τὰ τυφλὰ τοῦ σώματος καὶ ἄοπλα καὶ ἄχειρα [[ταῦτα]] ἐναντία τάττειν τοῖς πολεμίοις φεύγοντας Ξεν. Κύρ. 3. 3, 45: ‒ ἐν. στῆναι Εὐρ. Ἱππ. 1078· κεῖσθαι Πλάτ. Συμπ. 190Λ· ἴδε κατωτ. ΙΙ. β) [[μετὰ]] ῥημάτων κινήσεως ἐκ τοῦ ἐναντίου μέρους, [[ἔνθα]] οἱ... ἐναντίη ἤλυθε [[μήτηρ]], ἦλθεν εἰς ἀπάντησιν [[αὐτοῦ]], Ἰλ. Ζ. 251· ἐναντίοι ἀλλήλοισιν ὄγμον ἐλαύνωσιν Λ. 67· δύο ἅμαξαι ἐν. ἀλλήλαις Θουκ. 1. 93· [[ἄνεμος]] ἐν. ἔπνει Ξεν. Ἀν. 4. 5, 3. 2) ἐπὶ ἐχθρικῆς ἐννοίας, [[μετὰ]] γεν., ἐναντίοι ἔσταν Ἀχαιῶν, παρετάχθησαν [[ἐναντίον]] τῶν Ἀχαιῶν, Ἰλ. Ε. 497, κτλ.· πρβλ. Σοφ. Αἴ. 1284, Ξεν. Ἀν. 4. 3, 28· [[ὡσαύτως]] [[μετὰ]] δοτ., Ἰλ. Ε. 12, Εὐρ. Ἱκ. 856, Ι. Τ. 1415, Ξεν.: ‒ οἱ ἐναντίοι, ὡς καὶ νῦν, οἱ πολέμιοι, Αἰσχύλ. Θήβ. 375, Χο. 142, κτλ., Θουκ. 4. 64, κτλ. 6) [[καθόλου]], [[ἐναντίος]], τινὶ Σοφ. Φιλ. 642, Ξεν. Ἀν. 3. 2, 10· τὸ [[ἐναντίον]], ἡ [[ἀντίθετος]] [[μερίς]], Ξεν. Ἀθην. Πολ. 1. 4: παρουσιάζων κωλύματα, τινὶ Σοφ. Φιλ. 642. 3) παρὰ τοῖς Ἀττ. ποιητ. καὶ πεζογρ. καὶ ἐν τῷ πεζῷ λόγῳ ἐν γένει, τὸ [[ἐναντίον]], τὸ ἀντίθετον, τἀναντί᾿ εἰπεῖν Αἰσχύλ. Ἀγ. 1373· δίκαια καὶ [[τἀναντία]] Σοφ. Ἀντιγ. 667· τὸ πλεῖστον [[μετὰ]] γεν., τὰ ἐναντία τούτων, ἀκριβῶς τὰ ἀντίθετα τούτων, Ἡρόδ. 1. 82, Θουκ. 7. 75, κτλ.· δείξας... ἄστρων τὴν ἐν. ὁδόν, ὅ ἐ. τὴν τοῦ ἡλίου ὁδὸν ἐν. οὖσαν τοῖς ἄστροις, Εὐρ. Ἀποσπ. 583· ἀλλ᾿ [[ὡσαύτως]] [[μετὰ]] δοτ., Ὀρφεῖ δὲ γλῶσσαν τὴν ἐναντίαν ἔχεις Αἰσχύλ. Ἀγ. 1629· ἐναντία λέγει αὐτὸς αὑτῷ Πλάτ. Πρωτ. 339Β, πρβλ. Ἀριστοφ. Ἀχ. 493· [[τἀναντία]] τούτοις Πλάτ. Πρωτ. 323D· ἐναντία γνῶναι ταῖς πλείσταις πόλεσι Ξεν. Λακ. 1, 2· τὴν ἐναντίαν τινὶ ψῆφον θέσθαι Δημ. 361. 26· [[ὡσαύτως]], τὴν ἐναντίαν θέσθαι τινὶ Πλάτ. Λάχ. 184D: ‒ [[ὡσαύτως]] ἑπομένου ἤ, τοὺς ἐναντίους λόγους, ἢ ὡς αὐτὸς κατεδόκεε Ἡρόδ. 1. 22· [[τοὐναντίον]] δρᾶν ἢ προσήκει Ἀριστοφ. Πλ. 14· [[τοὐναντίον]] ἔπαθεν ἢ τὸ προσδοκώμενον Πλάτ. Νόμ. 966Ε· ἴδε κατωτ. ΙΙ. 1· [[συχνάκις]] μετ᾿ ἐπιτάσεως, πᾶν [[τοὐναντίον]], πάντα [[τἀναντία]], [[ὅλως]] τὰ ἀντίθετα, [[αὐτόθι]] 967Α, Ξεν. Ἀπομν. 3. 12, 4· ἀλλὰ πολὺ [[τοὐναντίον]] Στράττις ἐν «Ψυχασταῖς» 1· τὸ δὲ πολὺ [[ἐναντίον]] ἀποβήσεται Πλάτ. Ἀπολ. 39C. 4) ἐν τῇ λογ. τοῦ Ἀριστ., ἐναντίαι προτάσεις ἢ τὰ ἐναντία, [[εἶναι]] ὁ ἰσχυρότατος [[τύπος]] τῶν ἀντιθέσεων (ἀντικειμένων) περὶ Ἑρμην. 14, 15, πρβλ. Ἀναλυτ. Πρότ. 2. 26, 2, Μετὰ τὰ Φυσικ. 4. 10, 2, κ. ἀλλ. ΙΙ. συχνὸν ἐπὶ ποικίλων ἐπιρρηματικῶν χρήσεων: 1) ἀπὸ τοῦ Ὁμήρου καὶ [[ἐφεξῆς]], τὸ οὐδέτ. [[ἐναντίον]] ὡς ἐπίρρ., ἐν. ὧδε, ἐνώπιόν μου, Ὀδ. Ρ. 544· οὐδὲ εἰς ὦπα ἰδέσθαι [[ἐναντίον]], [[ἰδεῖν]] κατὰ [[πρόσωπον]], Ψ. 107· οὕτω παρ᾿ Ἀττ. [[ἐναντίον]] προσβλέπειν τινὰ Εὐρ. Ἑκ. 968, κτλ.· [[ὡσαύτως]], βλέπειν [[ἐναντίον]] τινὸς [[αὐτόθι]] 975· ἀπολ., Δημ. 51. 28, κτλ.: [[ἐντεῦθεν]] ὡς πρόθ. [[μετὰ]] γεν., ἐπὶ παρουσίᾳ τινός, ἐνώπιον, Λατ. coram, τῶνδ᾿ [[ἐναντίον]] Σοφ. Ο. Κ. 1002· μαρτύρων [[ἐναντίον]] Ἀριστοφ. Ἐκκλ. 448· [[ἐναντίον]] τοῦ παιδίου ὁ αὐτ. Λυσ. 907· [[ἐναντίον]] ἁπάντων λέγειν Θουκ. 6. 25, κτλ. β) ἐπὶ ἐχθρικῆς σημασίας, [[ἐναντίον]], ὡς τὸ ἀντίβιον, ἐναντίβιον, [[μετὰ]] γεν., [[ἐναντίον]] ἰέναι τινὸς Ἰλ. Φ. 574· [[ἐναντίον]] μαχέσασθαί τινος Υ. 97 (καὶ [[συχνάκις]] ἀπολ.)· ἀλλὰ καὶ αὐτὸς [[ἐναντίον]] ἵστασ᾿ ἐμεῖο Ν. 448· μίμνειν οὐκ ἐθέλεσκον [[ἐναντίον]] [[αὐτόθι]] 106· [[ὡσαύτως]] [[μετὰ]] [[μετὰ]] δοτ., νεικεῖν ἀλλήλοισιν ἐν. Υ. 252· ἐν θεοῖς Εὐρ. Ὀρ. 624· [[ὡσαύτως]], ἐν. καί... Πλάτ. Πολ. 567D, κτλ. γ) μετ᾿ ἄρθρου, ὡς καὶ παρ᾿ ἡμῖν, [[τοὐναντίον]], [[τοὐναντίον]] δὲ πάντας εὐτυχεῖν ἀεὶ Ἀντιφάν. ἐν «Διδύμοις» 2. 4· ἢ [[πάλιν]] [[τοὐναντίον]] Μένανδρ. ἐν «Τιτθῇ» 2, κτλ: ‒ [[ὡσαύτως]] οὐδ. πληθ. ἐναντία, ὡς ἐπίρρ., Ἡρόδ. 6. 32, Θουκ. 1, 29, κτλ. 2) παρὰ πεζοῖς [[ὡσαύτως]], ἐκ τοῦ ἐναντίου Λατ. ex adverso, e regione, ἀντίθετον τῷ ἐκ πλαγίου, Ξεν. Ἑλλην. 4. 5, 15, κτλ.· [[οὕτως]], ἐξ ἐναντίας, Ἰων. -ίης, Ἡρόδ. 7. 225, Θουκ. 4. 33. ἐκ τῶν ἐναντίων Πολύβ. 5. 9, 9· κατὰ [[τἀναντία]] Πλάτ. Τίμ. 39Α. 3) ὁμαλ. ἐπίρρ. ἐναντίως, [[μετὰ]] δοτ., τούτοις οὐκ ἐναντίως λέγεις Αἰσχύλ. Εὐμ. 642· ἐναντίως διακεῖσθαί τινι Πλάτ. Πολ. 361C, κτλ.· πικρῶς καὶ ἐναντίως, ἐχθρικῶς, ὡς [[ἐχθρός]], Δημ. 450. 11· ἐναντίως ἢ ὡς... Πλάτ. Θεαίτ. 175D: ― ἐναντίως ἔχειν, ἐναντίως διακεῖσθαι, ὁ αὐτ. Εὐθύδ. 278Α· [[πρός]] τι Δημ. 10. 14· ἰδίως ἐν τῇ λογ. τοῦ Ἀριστ. ἴδε τὸ [[ῥῆμα]] [[ἀντίκειμαι]]. | |||
}} | }} | ||
