κραίνω: Difference between revisions

{{ls

|lstext='''κραίνω''': μέλλ. κρᾰνέω Ἐμπεδ. 25 Stern, Ἀττ. συνῃρ. κρᾰνῶ Αἰσχύλ. Χο. 1075, Εὐρ., κρᾱνῶ ἐν συνθέσει: ἀντεπικρᾱνεῖ, Αἰσχύλ. Ἀγ. 1340· πρβλ. φᾱνῶ, μέλλ. τοῦ [[φαίνω]]· ἀόρ. ἔκρᾱνα Τραγ., Ἐπικ. ἔκρηνα Ὀδ. ― Μέσ., ἀπαρ. μέλλ. [[μετὰ]] παθ. σημασ. κρᾰνέεσθαι Ἰλ.· ἀόρ. ἐπεκρήναντο Κόϊντ. Σμ. 14. 297. ― Παθ., μέλλ. κρανθήσομαι Αἰσχύλ. Πρ. 911· ἀόρ. ἐκράνθην Πίνδ., Εὐρ.· κέκρανται γϳ παθ. πρκμ. ἑνικόν τε καὶ πληθ., πρβλ. Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 943, Εὐρ. Ἱππ. 1255. ― Ἀλλ’ ὁ Ὅμ. κατὰ τὸ πλεῖστον μεταχειρίζεται τὸν Ἐπικ. ἐκτεταμ. ἐνεστ. κραιαίνω, παρατ. ἐκραίαινεν, ἀόρ. προστ. κρήηνον, κρηήνατε, ἀπαρ. [[κρηῆναι]]· γϳ παθ. πρκμ. [[κεκράανται]] καὶ ὑπερσ. κεκράαντο· οὕτω ἐκρᾱάνθην Θεόκρ. 25. 196. (Ἐκ τῆς √ΚΡΑ, ΚΡΑΝ παράγονται [[ὡσαύτως]] αἱ λ. [[κραντήρ]], κράντωρ, κράτος (αὐτοκράτωρ), κρέων, κρείων, καὶ [[ἴσως]] [[Κρόνος]]· πρβλ. Σανσκρ. kr.i (facere), kartr.-i (creator)· Λατ. cre-o, καὶ πιθ. caeri-monia· Λιθ. kur-iú (aedifico).) Ποιητ. [[ῥῆμα]], ἐκτελῶ, ἐκπληρῶ, τόδε μοι κρήηνον ἐέλδωρ Ἰλ. Α. 41, 504, πρβλ. Ὀδ. Ρ. 242· οἵ μευ φέρτεροί εἰσι νοῆσαί τε κρῆναί τε, καλλίτεροί μου καὶ εἰς τὸ νὰ ἐπινοήσωσι καὶ εἰς τὸ νὰ ἐκτελέσωσι, Ε. 170· κρῆνον νῦν καὶ ἐμοί... [[ἔπος]] [[ὅττι]] κεν εἴπω Υ. 115· τοῦ δ’ ἐκραίαινεν ἐφετμὰς Ἰλ. Ε. 508, πρβλ. Πινδ. Ο. 3. 19· οἵ ῥ’ ἔτυμα κραίνουσιν, ἐκπληροῦνται, ἀληθεύουσιν, Ὀδ. Τ. 567· [[συχν]]. παρ’ Αἰσχύλ., ἰδίως ἐπὶ τῆς Μοίρας, ὡς ἐν Πρ. 512, Ἀγ. 369, κ. ἀλλ.· [[ὡσαύτως]] Σοφ. Ο. Κ. 914, Τρ. 127, Εὐρ. Ἠλ. 1248, κτλ. ― Παθ., [[μετὰ]] μέσ. μέλλ., ἐκτελοῦμαι, [[λαμβάνω]] [[τέλος]], οὐ γάρ μοι δοκέει μύθοιο τελευτὴ τῇδέ γ’ ὁδῶ κρανέεσθαι, «[[τέλος]] λήψεσθαι» Ἰλ. Ι. 626 (622)· οὕτω παρὰ Τραγ., πατρὸς δ’ ἀρά... τότ’ ἤδη παντελῶς κρανθήσεται; Αἰσχύλ. Πρ. 911, πρβλ. 211· κέκρανται [[ψῆφος]], ἡ [[ψῆφος]] ἔχει ὁρισθῆ, ὁ αὐτ. Ἱκέτ. 943, πρβλ. Εὐμ. 347· κρανθεῖσα [[ψῆφος]], ἡ ὑπερισχύουσα [[ψῆφος]], Εὐρ. Ἑκ. 219, κτλ.· ― περὶ τῆς φράσεως, ἐπὶ χείλεα κεκράαντο, ἴδε ἐν λέξ. [[ἐπικραίνω]]. 2) ἐν Ὕμνῳ Ὁμ. εἰς Ἑρμ. 427, κραίνων ἀθανάτους τε θεοὺς καὶ γαῖαν ἐρεμνήν, ὡς ἐγένοντο, ([[ἔνθα]] τὸ κραίνων κοινῶς ἑρμηνεύεται διὰ τοῦ τιμῶν), πιθανῶς σημαίνει: τελειώνων τὴν διήγησιν τῶν θεῶν καὶ τῆς γῆς, πῶς δηλ. ἐγένοντο· ὁ Ἕρμαν. προτείνει κλείων, ψάλλων περὶ τῶν... ΙΙ. ἀπολ., ἐξασκῶ ἐξουσίαν, ἄρχω, [[δώδεκα]] γὰρ κατὰ δῆμον... ἀρχοὶ κραίνουσιν Ὀδ. Θ. 391· [[μετὰ]] συστοίχ. αἰτ., σκῆπτρα κραίνειν, κυβερνᾶν [[μετὰ]] σκήπτρου, Σοφ. Ο. Κ. 449. 2) μεθ’ Ὅμ., [[μετὰ]] γεν., βασιλεύω, [[ἡγεμονεύω]], διοικῶ, τοῦ στρατοῦ, τῆς χώρας, γῆς, χθονὸς Σοφ. Αἴ. 1050, Ο. Κ. 296, 862, 926· παρὰ μεταγεν. Ἐπικ. [[μετὰ]] δοτ., Ἕρμανν. εἰς Ὀρφ. σ. XIX· μετ’ αἰτ., κρ. Διὸς οἴκους Ἑλλην. Ἐπιγράμμ. προλ. σ. XVIII. ΙΙΙ. ἀμετάβ., [[φθάνω]] εἰς [[πέρας]], [[καταλήγω]] εἴς τι ὡς τὸ [[τελευτάω]], Ἱππ. π. Ἀέρ. 810, Αἰσχύλ. Χο. 1075.

}}