3,270,824
edits
ἕλκος: Difference between revisions
From LSJ
big3_14b
(SL_1) |
(big3_14b) |
||
| Line 21: | Line 21: | ||
{{Slater | {{Slater | ||
|sltr=[[ἕλκος]] (ἕλκεος, -ει, -ος; -έων, -εα.) <br /> <b>1</b> [[wound]], [[sore]] ἕλκει τειρόμενον Ποίαντος υἱὸν (P. 1.52) ὅσσοι μόλον αὐτοφύτων ἑλκέων ξυνάονες (P. 3.48) τρωμὰν ἕλκεος ἀμφιπολεῖν (P. 4.271) ἦ μὰν ἀνόμοιά γε δᾴοισιν ἐν θερμῷ χροὶ ἕλκεα ῥῆξαν (N. 8.29) πολλὰ δ' ἕλκἐ ἔμβαλλε fr. 111. 2. met. στάθμας δέ τινος ἑλκόμενοι περισσᾶς ἐνέπαξαν [[ἕλκος]] ὀδυναρὸν ἑᾷ [[πρόσθε]] καρδίᾳ (P. 2.91) | |sltr=[[ἕλκος]] (ἕλκεος, -ει, -ος; -έων, -εα.) <br /> <b>1</b> [[wound]], [[sore]] ἕλκει τειρόμενον Ποίαντος υἱὸν (P. 1.52) ὅσσοι μόλον αὐτοφύτων ἑλκέων ξυνάονες (P. 3.48) τρωμὰν ἕλκεος ἀμφιπολεῖν (P. 4.271) ἦ μὰν ἀνόμοιά γε δᾴοισιν ἐν θερμῷ χροὶ ἕλκεα ῥῆξαν (N. 8.29) πολλὰ δ' ἕλκἐ ἔμβαλλε fr. 111. 2. met. στάθμας δέ τινος ἑλκόμενοι περισσᾶς ἐνέπαξαν [[ἕλκος]] ὀδυναρὸν ἑᾷ [[πρόσθε]] καρδίᾳ (P. 2.91) | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=-εος, τό<br /><br /><b class="num">• Morfología:</b> [gen. contr. -ους]<br /><b class="num">1</b> [[herida]], [[llaga]], [[úlcera]]<br /><b class="num">a)</b> gener. [[ἕλκος]] δ' ἰητὴρ ἐπιμάσσεται un médico palpará la herida</i>, <i>Il</i>.4.190, cf. 217, 5.361, ἕ. ἄκεσσαι <i>Il</i>.16.523, cf. E.<i>Tr</i>.1232, <i>AP</i> 6.330 (Aeschin.), <i>A.Thom.A</i> 67, ἀπὸ δ' ἕλκεος ἀργαλέοιο [[αἷμα]] μέλαν κελάρυζε <i>Il</i>.11.812, ἕλκεα ῥῆξαν Pi.<i>N</i>.8.29, μαχόμενοι [[ἕλκος]] ἔλαβον Lys.3.43, ὁ ἵππος ... ἂν ἕλκη ποιοίη X.<i>Eq</i>.5.1, οὐδὲ ... ἕλκε' ἀπαλθήσεσθον, ἅ κεν μάρπτῃσι κεραυνός ni siquiera cicatrizarán las heridas que el rayo (de Zeus) les haga</i>, <i>Il</i>.8.405, πατάξαι σε κύριος ἐν ἕλκει πονηρῷ ἐπὶ τὰ γόνατα como castigo divino, LXX <i>De</i>.28.35, cf. <i>Apoc</i>.16.2, 11, φύλλα ἐφ' ἕλκει καταδεδεμένα Aen.Tact.31.6, περὶ τὸν τράχηλον ἢ τὴν ὑπήνην ἕ. Artem.1.34, τὸ δ' ἐμπαθὲς ἐν ἀρχῇ ... μὴ φοβηθῆς ὡς [[ἕλκος]] ref. la primera experiencia sexual femenina, Plu.2.769e, de heridas por mordedura de anim. ἕλκεϊ ... ὕδρου ref. la de Filoctetes <i>Il</i>.2.723, cf. Pi.<i>P</i>.1.52, Arist.<i>HA</i> 630<sup>a</sup>8, Gal.1.73;<br /><b class="num">b)</b> esp. medic. ἐν τοῖς ἕλκεσι φαγέδαινα κάκιστον νόσημα Democr.B 281, τὸ σῶμα ... φλυκταίναις μικραῖς καὶ ἕλκεσιν ἐξηνθηκός Th.2.49, ἐφύετο δὲ καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων ἑλκέων πολλὰ καὶ ἐν αἰδοίοισιν Hp.<i>Epid</i>.3.7, cf. <i>Epid</i>.2.1.11, <i>Art</i>.68, τὸ ἐν τῷ πνεύμονι [[ἕλκος]] Gal.17(1).948, cf. Aët.8.75, τὰ κατὰ τοὺς νεφροὺς Gal.8.4, τῶν ἐν τοῖς ἄρθροις ἑλκῶν Orib.44.4.28, τοῦ ἥπατος, [[ἔνθα]] τῶν ἑλκέων ἐστὶ ἡ ῥίζα Aret.<i>CD</i> 1.13.5, ἕλκη ξηρά Thphr.<i>HP</i> 9.11.2, cf. Plb.1.81.5, ἕλκη ... κακοήθη Gal.7.727, cf. medic. en <i>PSI XXI Congr</i>.3.2.11, Erot.<i>Fr</i>.47, dif. de τραῦμα Gal.4.770, junto a otras lesiones corporales ἕ. μὲν γὰρ ἐν σαρκώδει μορίῳ, κάταγμα δ' ἐν ὀστῷ, σπάσμα δ' ἐν νεύρῳ Gal.10.232<br /><b class="num">•</b>Περὶ ἑλκῶν tít. de una obra de Hipócrates, Erot.9.12, Gal.10.274.<br /><b class="num">2</b> [[rasguño]], [[señal]] en la piel, como la de una herida τὸν παῖδα ... γυμνὸν ἢν κνίσω τοῦτον οὐκ [[ἕλκος]] ἔξει; al niño desnudo ¿no le quedaría una señal, si le diera un pellizco?</i> en una pintura, Herod.4.60, hecho con la uña, Phot.s.u. ὄνυχος.<br /><b class="num">3</b> usos fig. [[herida]], en el sent. de [[desgracia]], [[dolor profundo deriv. de un suceso desgraciado]] αἱματόεν δ' [[ἕλκος]] ἀναστένομεν ref. los parios ahogados, Archil.7.8, ζητῶμεν δ' ἕλκει φάρμακα φυομένῳ Thgn.1134, ἐνέπαξαν ἕ. ὀδυναρὸν ἑᾷ πρόσθε καρδίᾳ infligieron una herida dolorosa en su propio corazón</i> Pi.<i>P</i>.2.91, cf. A.<i>A</i>.640, τί γὰρ γένοιτ' ἂν ἕ. μεῖζον ἢ φίλος κακός; S.<i>Ant</i>.652, aplicado a la agricultura, Pl.<i>Ax</i>.368c, καὶ γίγνεται ἕ. ἐφ' ἕλκει y sobreviene desgracia trás desgracia</i> Lib.<i>Ep</i>.1063.6<br /><b class="num">•</b>[[llaga]] c. gen. adnom. τὸν φθόνον ἕ. εἶναι ἀληθείας Ps.Democr.B 302<br /><b class="num">•</b>colect. [[plaga]] τοῦτ' ἤδη πάσῃ πόλει ἔρχεται ἕ. ἄφυκτον Sol.3.17<br /><b class="num">•</b>ref. al amor [[herida]], [[mal de amor]] ἔχθιστον ἔχων ὑποκάρδιον ἕ. Theoc.11.15, τὰ πρὸς τὸ ἕ. [[αὐτοῦ]] διελέγετο Pall.<i>H.Laus</i>.26.5<br /><b class="num">•</b>en juego de palabras, intercambiando [[ἕλκος]] con σύριγξ ‘herida’, ‘fístula’, ‘siringe’ y ‘Siringe (la amada de Pan)’ ὃς μοίσᾳ λιγὺ πᾶξεν ... ἕ., [[ἄγαλμα]] πόθοιο πυρισμαράγου el que a la Musa hizo aguda herida, monumento al deseo crepitante</i> Theoc.<i>Syr</i>.8, cf. Eust.968.51.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> De *<i>elkos</i> c. aspiración analóg., cf. lat. <i>ulcus</i>, ai. <i>árśas</i> ‘hemorroide’. | |||
}} | }} | ||
