View source for σχετικός

{{LSJ1
|Full diacritics=σχετικός
|Medium diacritics=σχετικός
|Low diacritics=σχετικός
|Capitals=ΣΧΕΤΙΚΟΣ
|Transliteration A=schetikós
|Transliteration B=schetikos
|Transliteration C=schetikos
|Beta Code=sxetiko/s
|Definition=σχετική, σχετικόν,<br><span class="bld">A</span> of or for [[holding firm]], [[retentive]], τινος Plu.2.428d, 725b: abs., ib.952b; [[stable]], [[permanent]], σ. τυπώσεις ''Stoic.''2.229.<br><span class="bld">II</span> [[relative]], Iamb. ''in Nic.''p.11 P. Adv. [[σχετικῶς]], Dam.''Pr.''131.<br><span class="bld">III</span> [[depend]]ing on a [[σχέσις]] 1.1, [[temporary]], [[πυρετός]], opp. [[ἑκτικός]], Gal.10.533. Adv. [[σχετικῶς]] = [[as the result of precarious conditions]], opp. ἀπὸ ἕξεως καὶ διαθέσεως, Ph.1.129, cf. Sor.1.43.
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1054.png Seite 1054]] 1) [[haltend]], [[festhaltend]], [[abhaltend]], [[zurückhaltend]], τινός, Plut. Symp. 8, 5, 1, öfter. – 2) in der Logik = [[relativ]], [[bezüglich]].
}}
{{bailly
|btext=ή, όν :<br /><b>1</b> [[qui maintient]];<br /><b>2</b> [[qui retient]], gén. ; <i>abs.</i> [[astringent]].<br />'''Étymologie:''' [[ἔχω]].
}}
{{elru
|elrutext='''σχετικός:'''<br /><b class="num">1</b> [[удерживающий]], [[закрепляющий]]: σχετικαὶ τυπώσεις Plut. удерживающие(ся) впечатления;<br /><b class="num">2</b> [[сдерживающий]], [[закрепляющий]], [[вяжущий]] ([[δύναμις]] Plut.);<br /><b class="num">3</b> [[сохраняющий]], [[предохраняющий]] (от гниения) (ἡ [[ψυχρότης]] Plut.).
}}
{{ls
|lstext='''σχετικός''': -ή, -όν, ὁ ἀνήκων ἢ ἁρμόζων εἰς ἐπίσχεσιν ἢ ἀναχαίτισιν, [[ἀνασταλτικός]], τινος Πλούτ. 2. 428Ε, 725Α· ἀπολ., [[αὐτόθι]] 952Β, κλπ. ΙΙ. παρὰ τοῖς Ἐκκλ., ὡς καὶ νῦν, [[σχετικός]] [[ὡσαύτως]], οὐχὶ [[οὐσιώδης]], τυχαίως.
}}
{{grml
|mltxt=-ή, -ό / [[σχετικός]], -ή, -όν, ΝΜΑ<br />αυτός που έχει [[σχέση]] αναλογίας ή ομοιότητας με κάποιον [[άλλο]], [[συναφής]] (α. «σχετικές έννοιες» — έννοιες τών οποίων τα αντικείμενα σχετίζονται, όπως λ.χ. [[αιτία]] και <i>αιτιατό</i>, [[ωκεανός]] και [[πέλαγος]]<br />β. «πεπρᾱχθαί φησι κατ' ἀλήθειαν ἢ κατὰ συνάφειαν σχετικὴν δουλοπρεποῦς καὶ ἀνυποστάτου μορφῆς», Θεοδώρ.)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> (<b>για πρόσ.</b>) αυτός που διατηρεί φιλικές σχέσεις με κάποιον, [[οικείος]], [[γνώριμος]]<br /><b>2.</b> αυτός που υφίσταται υπό όρους, που εξαρτάται από ορισμένους όρους, εξαρτημένος, σε [[αντιδιαστολή]] [[προς]] τον απόλυτο («το [[βάρος]] του ανθρώπου [[είναι]] σχετικό με το ύψος του»)<br /><b>3.</b> <b>συνεκδ.</b> αυτός που υπάρχει σε μικρή [[ποσότητα]], [[μέτριος]], [[αρκετός]] («έχει σχετική [[μόρφωση]]»)<br /><b>4.</b> <b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>το σχετικό</i><br /><b>(φιλοσ.)</b> α) [[έννοια]] με την οποία υποδηλώνεται ότι τα αντικείμενα, τα γεγονότα και οι διαδικασίες της αντικειμενικής πραγματικότητας εξαρτώνται από άλλα αντικείμενα, γεγονότα ή διαδικασίες<br />β) αυτό που εξαρτάται από ένα [[υποκείμενο]], το υποκειμενικό, όπως λ.χ. [[είναι]] τα αισθήματα του θερμού και του ψυχρού, που ποικίλλουν από [[άτομο]] σε [[άτομο]], σε [[αντιδιαστολή]] [[προς]] το αντικειμενικό, που ισχύει για όλα τα άτομα ομοίως<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> «σχετική [[κίνηση]]»<br /><b>φυσ.</b> [[κίνηση]] αναφερόμενη σε [[σύστημα]] το οποίο δεν θεωρείται ακίνητο, όπως λ.χ. [[είναι]] η [[κίνηση]] ενός βλήματος ως [[προς]] τη Γη<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> αυτός που ανήκει ή αναφέρεται στην [[επίσχεση]], στη [[συγκράτηση]], [[ανασταλτικός]]<br /><b>2.</b> [[σταθερός]], [[μόνιμος]]<br /><b>3.</b> [[πρόσκαιρος]], [[παροδικός]] («σχετικὸς [[πυρετός]]», <b>Γαλ.</b>). <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br />[[σχετικώς]] / <i>σχετικῶς</i>, ΝΜΑ, και <i>σχετικά</i> Ν<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> εξαρτημένα, υπό όρους, σε [[αντιδιαστολή]] [[προς]] το <i>απολύτως</i><br /><b>2.</b> σε αρκετό βαθμό («[[είναι]] σχετικά όμορφη»)<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br />σε [[σχέση]] με [[κάτι]] [[άλλο]], αναφορικά με<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br />με ευμενή, ευνοϊκή [[διάθεση]], φιλικά<br /><b>αρχ.</b><br />ως [[αποτέλεσμα]] πρόσκαιρης κατάστασης.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> θ. <i>σχε</i>- της μηδενισμένης βαθμίδας του ρ. <i>ἔχω</i> (<b>πρβλ.</b> <i>σχέσθαι</i>, [[σχέσις]], [[σχετέος]]) <span style="color: red;">+</span> κατάλ. -<i>τικός</i> ([[πρβλ]]. [[βοηθητικός]]). Το επίθ. με την αρχ. σημ. «[[ανασταλτικός]]» διατηρεί τη σημ. της ρίζας του <i>έχω</i> <i>segh</i>- «[[κρατώ]] [[στερεά]]» (<b>πρβλ.</b> [[σχετέος]], [[σχετήριον]])].
}}
{{trml
|trtx====[[precarious]]===
Bulgarian: несигурен, ненадежден; Catalan: precari; Chinese Cantonese: 不穩嘅, 危險嘅, 朝不保夕嘅; Czech: nejistý, prekérní, ošidný; Dutch: [[vervaarlijk]], [[onzeker]]; Finnish: vaarallinen; French: [[précaire]]; German: [[prekär]], [[unsicher]], [[gefährdet]]; Greek: [[ακροσφαλής]], [[επισφαλής]]; Ancient Greek: [[ἀκροσφαλής]], [[ἀνωμαλής]], [[ἐπίκηρος]], [[ἐπικίνδυνος]], [[ἐπισφαλής]], [[περιστατικός]], [[σφαλερός]], [[σχετικός]]; Korean: 다루기 어려운; Latin: [[precarius]]; Norwegian Bokmål: prekær; Nynorsk: prekær; Plautdietsch: roakboa; Portuguese: [[precário]]; Russian: [[опасный]], [[рискованный]], [[ненадёжный]], [[шаткий]]; Spanish: [[precario]]; Swedish: prekär
}}