View source for σφάκελος

{{LSJ1
|Full diacritics=σφᾰκελος
|Medium diacritics=σφάκελος
|Low diacritics=σφάκελος
|Capitals=ΣΦΑΚΕΛΟΣ
|Transliteration A=sphákelos
|Transliteration B=sphakelos
|Transliteration C=sfakelos
|Beta Code=sfa/kelos
|Definition=ὁ, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">gangrene, mortification</b>, or, of bones, <b class="b2">caries</b>, <span class="bibl">Hp.<span class="title">Aph.</span>7.78</span>; <b class="b3">τοῦ ἐγκεφάλου</b> Id. <b class="b2">Aër</b>.<span class="bibl">10</span> (pl.); so called when farther advanced than <b class="b3">γάγγραινα</b>, cf. Gal.2.632, 18(1).687. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> generally, <b class="b2">spasm, convulsion</b>, <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>878</span> (anap.); <b class="b3">κατὰ δ' ἐγκέφαλον πηδᾷ σ</b>. <span class="bibl">E.<span class="title">Hipp.</span>1352</span> (anap.): metaph., <b class="b3">σ. ἀνέμων</b> <b class="b2">the convulsive fury</b> of winds, <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>1045</span> (anap.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> <b class="b2">the middle finger</b>, Suid.s.v. [[σφακελισμός]]; so σφάκηλος (or φάκηλος) <span class="bibl"><span class="title">PLond.</span>1821.297</span>.</span>
}}
{{ls
|lstext='''σφάκελος''': [ᾰ], ὁ, [[γάγγραινα]], [[νέκρωσις]], καὶ ἐπὶ ὀστῶν [[ξήρανσις]] καὶ [[νέκρωσις]], Ἱππ. Ἀφ. 1261· τοῦ ἐγκεφάλου ὁ αὐτ. π. Ἀέρ. 287· ὁ τεχνικὸς ὅρος [[εἶναι]] [[γάγγραινα]], πρβλ. Γαλην. 2. 263. 2) [[καθόλου]], [[σπασμός]], [[σπασμώδης]] [[κίνησις]], [[σφαδασμός]], Αἰσχύλ. Πρ. 878· κατὰ δ’ ἐγκέφαλον πηδᾷ σφ. Εὐριπ. Ἱππ. 1353· μεταφορ., σφ. ἀνέμων, ἡ [[σπασμώδης]] [[μανία]] καὶ ὁρμὴ τῶν ἀνέμων, Αἰσχύλ. Πρ. 1046. - Ἴδε Κόντου Παρατηρήσεις εἰς Ἀριστ. Ἀθην. Πολιτείαν τομ. Γ΄, σ. 365.
}}
{{bailly
|btext=ου (ὁ) :<br /><b>1</b> gangrène sèche;<br /><b>2</b> douleur violente avec convulsions ; convulsion ; <i>fig.</i> tourmente, tempête.<br />'''Étymologie:''' DELG terme techn. médic.
}}
{{grml
|mltxt=<b>(I)</b><br />ο, ΝΑ<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[νεκρωτικός]] [[ιστός]] που βρίσκεται σε [[εξέλιξη]] [[προς]] την [[αποβολή]] του, όπως στη [[γάγγραινα]] του δέρματος<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (για οστά) [[σήψη]]<br /><b>2.</b> [[σπασμώδης]] [[κίνηση]], [[σπασμός]] («ὑπό μ' αὖ [[σφάκελος]] καὶ φρενοπληγεῑς μανίαι θάλπουσι», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> «[[σφάκελος]] ἀνέμων» — η ορμητική [[κίνηση]] τών ανέμων.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Τεχνικός [[ιατρικός]] όρος άγνωστης ετυμολ. με [[επίθημα]] -<i>ελος</i> (<b>πρβλ.</b> <i>πύ</i>-<i>ελος</i>, <i>σκόπ</i>-<i>ελος</i>). Η [[σύνδεση]] του τ. με το αρχ. άνω γερμ. <i>spachen</i> «[[σχίζω]]» δεν φαίνεται πιθανή].———————— <b>(II)</b><br />ο, ΝΜΑ, και [[σφάκηλος]] και [[φάκηλος]] Α<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br /><b>1.</b> υβριστική [[χειρονομία]] που γίνεται με ανοιχτή [[παλάμη]], [[φάσκελο]], [[μούντζα]]<br /><b>2.</b> υβριστική [[χειρονομία]] η οποία γίνεται με κλειστή την [[παλάμη]] σε [[θέση]] πυγμής ενώ το μεγάλο [[δάχτυλο]] διέρχεται [[μεταξύ]] του λιχανού και του μέσου<br /><b>αρχ.</b><br />το μεσαίο [[δάχτυλο]] του χεριού.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. [[σφάκελος]] αποτελεί πιθανότατα διαφορετική [[μορφή]] του τ. [[φάκελος]] (<b>πρβλ.</b> <i>φαλάγγίον</i>: [[σφαλάγγι]]) ενώ οι τ. [[σφάκηλος]] και [[φάκηλος]] εσφ. γρφ. του [[σφάκελος]]. Από το αρχ. [[σφάκελος]] έχει</i> σχηματιστεί με [[μετάθεση]] του -<i>σ</i>- ο νεοελλ. τ. [[φάσκελο]] (<b>βλ. λ.</b> [[φάκελος]] και [[φάσκελο]])].
}}
{{lsm
|lsmtext='''σφάκελος:''' [ᾰ], ὁ, [[γάγγραινα]], [[σηψαιμία]], [[απονέκρωση]]· και για οστά, [[νέκρωση]], [[οστεοπόρωση]]· γενικά, [[σπασμός]], [[σφαδασμός]], σε Αισχύλ., Ευρ.· μεταφ., [[σφάκελος]] ἀνέμων, σφοδρή [[μανία]] και [[ορμή]] των ανέμων, σε Αισχύλ.
}}