View source for χόλος

{{LSJ1
|Full diacritics=χόλος
|Medium diacritics=χόλος
|Low diacritics=χόλος
|Capitals=ΧΟΛΟΣ
|Transliteration A=chólos
|Transliteration B=cholos
|Transliteration C=cholos
|Beta Code=xo/los
|Definition=ὁ, rarely in physical sense (= later <b class="b3">χολή</b>), <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">gall, bile</b>, χόλῳ ἄρα σ' ἔτρεφε μήτηρ <span class="bibl">Il.16.203</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> generally, metaph., <b class="b2">gall, bitter anger, wrath</b>, οὐκ Ἀχιλῆϊ χ. φρεσίν <span class="bibl">Il.2.241</span>; φρενῶν χ. <span class="bibl">E.<span class="title">Med.</span>1266</span> (lyr.); χ. καὶ μῆνις <span class="bibl">Il.15.122</span>; χ. λάβε τινά <span class="bibl">1.387</span>, etc.; χ. ἔδυ τινά <span class="bibl">9.553</span>; χ. δάμασσέ τινα <span class="bibl">18.119</span>; χ. ᾕρει τινά <span class="bibl">4.23</span>; χ. ἔμπεσε θυμῷ <span class="bibl">9.436</span>, etc.; <b class="b3">χ. ἔχει θυμόν</b> ib.<span class="bibl">675</span>; <b class="b3">ὅτε χ. ἵκοι τινά</b> ib.<span class="bibl">525</span>; <b class="b3">οἰδάνεται κραδίη χόλῳ</b> ib.<span class="bibl">646</span>; <b class="b3">χόλον πέσσειν, καταπέσσειν</b> (v. sub vocc.); <b class="b3">σβέσσαι χ</b>. ib.<span class="bibl">678</span>; παῦσαι <span class="bibl">1.192</span>, etc.; ἐᾶν <span class="bibl">9.260</span>; μεθέμεν <span class="bibl">1.283</span>; ἐξακέσασθαι <span class="bibl">4.36</span>, <span class="bibl">Od.3.145</span>; ἐκ χόλου μεταστρέψαι ἦτορ <span class="bibl">Il.10.107</span>; <b class="b3">χόλοιο μεταλήγειν</b> (v. sub voc.); λήγειν <span class="bibl">Hes.<span class="title">Th.</span>221</span>; <b class="b3">χόλου παύθη</b> ib.<span class="bibl">533</span>; ἐκ δὲ χόλω τῶδε λαθοίμεθα Alc.<span class="title">Supp.</span>23.9; λωφῆσαι <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>378</span>; πόσει πάρες χόλον <span class="bibl">E.<span class="title">IA</span>1609</span>; opp. ἐν θυμῷ βάλλεσθαί τινι χόλον <span class="bibl">Il.14.50</span>; χ. ἔνθεο θυμῷ <span class="bibl">6.326</span>; χ. ἐνέχειν τινί <span class="bibl">Hdt.1.118</span>, <span class="bibl">6.119</span>, <span class="bibl">8.27</span>; ἔχειν τινί <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span>1118</span>; ὄρσαι <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>11.23</span>; κινεῖν <span class="bibl">E.<span class="title">Med.</span>99</span> (anap.); Τυφὼς ἐξαναζέσει χ. <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>372</span>; <b class="b3">χόλου ἄρξασθαι</b> ib.<span class="bibl">201</span>: c. gen. subj., a person's <b class="b2">rage</b>, <b class="b3">χ. Ἥρης, Ἀθηναίης</b>, <span class="bibl">Il.18.119</span> (v. supr.), <span class="bibl">Od.3.145</span> (v. supr.): also c. gen. obj., <b class="b2">anger towards</b> or <b class="b2">because of</b> a person, <span class="bibl">Il.6.335</span>, <span class="bibl">15.138</span>; or <b class="b2">anger for, because of</b> a thing, τίνος χόλον κατ' αὐτῶν ἐγκαλῶν ἐλήλυθας; <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>328</span>; ὧν ἔχων χ. <span class="bibl">Id.<span class="title">Tr.</span>269</span>: also <b class="b3">ὄφρα</b> ἑ . . χόλου . . ἀθανάτοις παύσειεν <span class="bibl"><span class="title">h.Cer.</span>350</span>, cf. <span class="bibl">410</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">HF</span>840</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">bitterness</b>, ἔριδος χ. <span class="bibl">Sol.4.39</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> <b class="b2">cause of anger</b>, AP11.381 (Pall.) —In Prose used only by Hdt. and late writers, as <span class="bibl">Luc.<span class="title">Am.</span>2</span>. (On the Root, v. [[χολή]].) </span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1363.png Seite 1363]] ὁ, in Prosa gew, [[χολή]] (w. m. s.), <b class="b2">Galle</b>; Hom., bes. als Ursache des Zornes, Hasses, μάλ' οὐκ Ἀχιλῆϊ [[χόλος]] φρεσίν Il. 2, 241, χόλῳ ἄρα σ' ἔτρεφε [[μήτηρ]] 16, 203; – dah. <b class="b2">Zorn</b>, Groll, Grimm : πὰρ Διὸς ἀθανάτοισι [[χόλος]] καὶ [[μῆνις]] ἐτύχθη 15, 122; χόλον πέσσειν 4, 513 u. öfter; [[χόλος]] ἔτ' ἔχει θυμόν 9, 675; [[χόλος]] ἔμπεσε θυμῷ 436 u. öfter; von einer Schlange Il. 22, 94; Hes.; Pind. βαρυπάλαμον ὄρσαι P. 11, 23; Tragg. oft; [[χόλος]] τινός, Zorn gegen Einen, auch τινί H. h. Cer. 351. 410; χόλον ἐνέχειν τινί Her. 1, 118, öfter; [[χόλος]] τινός auch Zorn wegen einer Sache, Soph. Phil. 327; [[χόλος]] μόχθων, das Bittere, Herbe der Leiden, Aesch. Prom. 313; μέγαν χόλον σοι καὶ τέκνοισιν εἶχεν Eur. Hec. 1118; οὐδὲ παύσεται [[χόλος]] Med. 94; πόσει πάρες χόλον I. A. 1609; κινεῖ χόλον Med. 99; παύει δ' ἀργαλέης ἔριδος χόλον Solon bei Dem. 19, 255 ff.; einzeln bei Sp., wie Pallad. 6 (XI, 381), Luc. Amor. 2.
}}
{{ls
|lstext='''χόλος''': σπανίως ἐπὶ τῆς φυσικῆς σημασίας, = [[χολή]], χόλῳ σ’ ἄρα ἔτρεφε [[μήτηρ]] Ἰλ. Π. 203· ἀκολούθως ἡ [[σημασία]] αὕτη περιωρίσθη εἰς τὴν λέξιν [[χολή]], ἴδε Λοβέκ. Proleg. Pattol. σ. 11. ΙΙ. [[καθόλου]] (μεταφορ.), ὡς τὸ Λατ. bilis, πικρὰ [[διάθεσις]] [[πρός]] τινα, [[ὀργή]], ὀργὴ [[μετὰ]] μίσους, θυμὸς [[ἄγριος]], Ὅμηρ., Ἡσίοδ., Ἡρόδ., καὶ παρὰ τοῖς Ἀττ. ποιηταῖς· [[ἕδρα]] [[αὐτοῦ]] ἦτο τὸ [[στῆθος]], ἀλλὰ μάλ’ οὐκ Ἀχιλῆϊ [[χόλος]] φρεσίν, ἀλλὰ [[μεθήμων]] Ἰλ. Β. 241· (οὕτω, χ. φρενῶν Εὐρ. Μήδ. 1266)· χ. καὶ [[μῆνις]] Ἰλ. Ο. 122· [[χόλος]] λάβε τινὰ Α. 387, κλπ· ἔδυ τινὰ Ι. 553· δάμασσέ τινα Σ. 119· ᾕρει τινὰ Δ. 23· [[χόλος]] ἔμπεσε θυμῷ Ι. 436, κλπ.· χ. ἔχει θυμὸν [[αὐτόθι]] 675· ὅτε χ. ἵκοι τινὰ [[αὐτόθι]] 646· χόλον πέσσειν, καταπέσσειν (ἴδε τὰς λέξεις)· χ. σβέσσαι [[αὐτόθι]] 678· παῦσαι Α. 192, κλπ.· ἐᾶν Ι. 260· [[μεθέμεν]] Α. 283· ἐξακέσασθαι Δ. 36, Ὀδ. Γ. 145· [[ὡσαύτως]], ἐκ χόλου μεταστρέψαι τινὰ Ἰλ. Κ. 107· χόλοιο μεταλήγειν (ἴδε τὴν λέξιν)· λήγειν Ἡσ. Θ. 221· χόλου παύεσθαι [[αὐτόθι]] 533· λωφᾶν Αἰσχύλ. Πρ. 376· παριέναι χόλον τινὶ Εὐρ. Ι. Α. 1609· ― ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ ἐν θυμῷ βάλλεσθαί τινι χόλον Ἰλ. Ξ. 50· χόλον τόνδ’ ἔνθεο θυμῷ Ζ. 326· χ. ἐνέχειν τινὶ Ἡρόδ. 1. 118, 6. 119., 8. 27· ἔχειν τινὶ Εὐρ. Ἑκ. 1118· ὄρσαι Πινδ. Π. 11. 38· κινεῖν Εὐρ. Μήδ. 99 ἐξαναζεῖν Αἰσχύλ. Πρ. 370· χόλου ἄρχεσθαι [[αὐτόθι]] 199. ― [[μετὰ]] γενικ., [[χόλος]] τινὸς (γενικὴ ὑποκειμενική), ἡ [[ὀργή]] τινος, Ἰλ. Σ. 119, Ὀδ. Γ. 145, κ. ἀλλ.· ἀλλὰ καὶ (γενικ. ἀντικειμενικὴ) ὀργὴ [[πρός]] τινα ἢ ἐξ αἰτίας τινός, Ἰλ. Ζ. 335, Ο. 138· (οὕτω, [[χόλος]] τινὶ Ὕμν. Ὁμ. εἰς Δήμ. 351, 410, Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 840, πρβλ. Schäf. εἰς Pors. Εὐρ. Φοίν. 948)· [[προσέτι]] (γενικ. πράγματος), [[θυμός]], [[ὀργή]] ἐξ αἰτίας πράγματός τινος, Σοφ. Φιλ. 327, Τραχ. 268. 2) [[πικρία]], χ. ἔριδος Σόλων 15. 38. 3) [[πρόξενος]] ὀργῆς, πᾶσα γυνὴ [[χόλος]] ἐστὶν Ἀνθ. Π. 11. 381. ― Τὸ [[χόλος]] [[εἶναι]] ἀρχαιότερος καὶ ποιητικὸς [[τύπος]] τοῦ [[χολή]]· παρὰ τοῖς πεζογράφοις ἐν χρήσει μόνον παρ’ Ἡροδ. καὶ μεταγενεστέροις, [[οἷον]] Λουκ. ἐν Ἔρωσι 2. (Περὶ τῆς ῥίζης ἴδε ἐν λ. [[χολή]]).
}}
{{bailly
|btext=ου (ὁ) :<br /><b>1</b> bile <i>ou</i> fiel;<br /><b>2</b> <i>fig.</i> colère, haine, ressentiment, rancune : [[χόλος]] τινός, colère éprouvée par qqn, <i>ou</i> au sujet de qqn <i>ou</i> de qch, <i>rar.</i> contre qqn ; χόλον ἔχειν τινός SOPH avoir du dépit <i>ou</i> du ressentiment au sujet de qqn <i>ou</i> de qch ; χόλον ἔχειν τινί EUR avoir du dépit <i>ou</i> être irrité contre qqn ; <i>en parl. des animaux</i> la fureur.<br />'''Étymologie:''' cf. [[χολή]], <i>lat.</i> fel.
}}
{{Autenrieth
|auten=(cf. fel): [[gall]], Il. 16.203; [[then]], [[wrath]], of animals, [[rage]], Il. 22.94.
}}
{{Slater
|sltr=[[χόλος]] <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[anger]] ἐν θυμῷ πιέσαις χόλον οὐ φατὸν ὀξείᾳ μελέτᾳ (O. 6.37) [[χόλος]] δ' [[οὐκ]] [[ἀλίθιος]] γίνεται παίδων [[Διός]] (P. 3.11) πότερόν νιν ἄρ' Ἰφιγένεἰ ἔκνισεν βαρυπάλαμον ὄρσαι χόλον (P. 11.23) ξεινίου πατρὸς χόλον δείσαις (N. 5.33)
}}
{{grml
|mltxt=ο, ΝΑ<br />[[άγριος]] [[θυμός]], [[μίσος]], [[κακία]] (α. «είχε μεγάλο χόλο για το [[κακό]] που του έκανε και ζητούσε [[εκδίκηση]]» β. «Ἀστυάγης δὲ κρύπτων τον οἱ ἐνεῑχε χόλον διὰ τὸ [[γεγονός]]», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (σπαν. με τη [[φυσική]] [[σημασία]]) [[χολή]]<br /><b>2.</b> [[πικρία]] («[[χόλος]] ἔριδος;», Σόλ.)<br /><b>3.</b> (για [[φίδι]]) [[δηλητήριο]]<br /><b>4.</b> ο [[πρόξενος]] θυμού («πᾱσα γυνὴ [[χόλος]] ἐστίν», <b>Ανθ. Παλ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Βλ. λ. [[χολή]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''χόλος:''' ὁ,<br /><b class="num">I.</b> όπως το [[χολή]], [[χολή]], [[υγρό]] χολής, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">II. 1.</b> γενικά, μεταφ., [[χολή]], [[θυμός]], πικρή [[διάθεση]], [[οργή]], σε Όμηρ., Ηρόδ., Αττ.· [[χόλος]] ἔδυ τινά, σε Ομήρ. Ιλ.· [[χόλος]] ἔμπεσε θυμῷ, στον ίδ.· <i>χόλον πέσσειν</i>, <i>καταπέσσειν</i>· [[χόλος]] [[σβέσσαι]] παῦσαι, στον ίδ.· <i>χόλου παύθη</i>, σε Ησίοδ.· με γεν. αντικ., [[οργή]] προς κάποιον ή εξαιτίας κάποιου, σε Ομήρ. Ιλ.· με γεν. πράγμ., [[θυμός]] για [[κάτι]], εξαιτίας ενός πράγματος, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> το [[αντικείμενο]] της οργής, σε Ανθ.
}}
{{elru
|elrutext='''χόλος:''' ὁ<b class="num">1)</b> редко желчь Hom.;<br /><b class="num">2)</b> желчь, раздражение, злоба Hes., Her., Pind., Trag. etc.: χ. τινός Hom. раздражение чье-л. или (тж. χ. τινί HH, Eur.) раздражение против кого-л.;<br /><b class="num">3)</b> предмет или причина гнева: μέγαν χόλον ἐγκαλεῖν τινος [[κατά]] τινος Soph. гневно обвинять кого-л. в чем-л.;<br /><b class="num">4)</b> яд ([[ἐχιδναῖος]] χ. Anth.).
}}