View source for ἴαμβος

{{LSJ1
|Full diacritics=ἴαμβος
|Medium diacritics=ἴαμβος
|Low diacritics=ίαμβος
|Capitals=ΙΑΜΒΟΣ
|Transliteration A=íambos
|Transliteration B=iambos
|Transliteration C=iamvos
|Beta Code=i)/ambos
|Definition=[<b class="b3">ῐ], ὁ</b>, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">iambus</b>, the metrical foot, <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>400b</span>, etc.; ὁ ἴ. αὐτὴ . . ἡ λέξις ἡ τῶν πολλῶν <span class="bibl">Arist.<span class="title">Rh.</span>1408b33</span>; <b class="b3">δάκτυλος ὁ κατὰ ἴαμβον</b>, =, <span class="bibl">Anon.Rhythm.<span class="title">Oxy.</span>2.3</span>, <span class="bibl">Aristid.Quint.1.17</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> <b class="b2">iambic verse</b>, <span class="bibl">Archil.22</span> (pl.) <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ion</span>534c</span>, etc.; ἴαμβος τρίμετρος <span class="bibl">Hdt. 1.12</span>; ἴ. Ἱππώνακτος <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>661</span>, cf. <span class="bibl">Arist.<span class="title">Rh.</span>1418b29</span>, <span class="bibl"><span class="title">Po.</span>1448b33</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> <b class="b2">iambic poem</b>, such as those of Callimachus, <span class="bibl">Str.8.3.30</span>; esp. <b class="b2">lampoon</b>, mostly in pl., <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>935e</span>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1336b20</span>; ἐφ' ὑβριστῆρας ἰάμβους <span class="title">AP</span>7.352 (Mel.(?)): also in Prose, <b class="b3">οἱ καταλογάδην ἴ</b>. <span class="bibl">Ath.10.445b</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">b</span> of the persons lampooned, <span class="bibl">Luc.<span class="title">Pseudol.</span> 2</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">a kind of extempore play</b> got up by <b class="b3">αὐτοκάβδαλοι</b>, who themselves had the same name, <span class="bibl">Semus 20</span>. (For the termination perh. cf. <b class="b3">διθύραμβος, θρίαμβος</b>.)</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1233.png Seite 1233]] ὁ (s. [[ἰάπτω]] zu Ende; nach den Alten von Ιάμβη, s. Nom. pr.), der <b class="b2">Jambus</b>, der bekannte Versfuß ñ –, Plat. Rep. III, 400 b; jambischer Vers, ἴαμβον Ἱππώνακτος ἀνεμιμνησκόμην Ar. Ran. 661, wie Strab. VIII, 354; im plur. jambisches Gedicht, ὁ δ' ἔπη, ὁ δ' ἰάμβους οἷός τε ποιεῖν Plat. Ion 534 c; ὡς ἱστορεῖ Ἀρχέλαος ἐν τοῖς ἰάμβοις Ath. XII, 554 e; οἱ [[καταλογάδην]] ἴαμβοι werden erwähnt X, 445 a; von Archilochos bes. zu Schmähgedichten gebraucht, daher auch Schmäh-, Spottgedicht, ἴαμβοι ὑβριστῆρες Mel. 119 (VII, 3521; λυσσῶντες Hsdriän. 5 (ib. 674, vgl. 69. 70). – Auch die Dichter u. Sänger hießen ἴαμβοι, bes. die einer Art improvisirten Drama's, auch αὐτοκάβδαλοι genannt, Ath. XIV, 622 b.
}}
{{ls
|lstext='''ἴαμβος''': ὁ, μετρικὸς ποὺς συνιστάμενος ἐκ βραχείας καὶ μακρᾶς συλλαβ., Πλάτ. Πολ. 400Β, κτλ.· ὁ δ’ [[ἴαμβος]] αὐτή ἐστιν ἡ [[λέξις]] ἡ τῶν πολλῶν Ἀριστ. Ρητ. 3. 8, 4. ΙΙ. ἰαμβικὸς [[στίχος]], ὁ [[τρίμετρος]], ὃν κατὰ πρῶτον μετεχειρίσθησαν οἱ σκωπτικοὶ ποιηταὶ Ἀρχίλοχος καὶ Ἱππῶναξ ([[ὅθεν]] ὁ Ὁράτ. criminosi lambi), [[ἴαμβος]] [[τρίμετρος]] Ἡρόδ. 1. 12· [[ἴαμβος]] Ἰππώνακτος Ἀριστοφ. Βάτρ. 661, πρβλ. Ἀριστ. Ρητ. 3. 17, 16, Ποιητ. 4. 10. Πολιτικ. 7. 17, 11. ΙΙΙ. ἰαμβικὸν [[ποίημα]], Στράβ. 354· ἰδίως λοίδορον, ὑβριστικὸν [[ποίημα]], τὸ πλεῖστον κατὰ πληθ., Πλάτ. Ἴων 534C, Νόμ. 935Ε· ἐφ’ ὑβριστῆρας ἰάμβους Ἀνθ. Π. 7. 352, κτλ. 2) [[εἶδος]] αὐτοσχεδίων δραματικῶν ῥήσεων ἀπαγγελλομένων ὑπὸ τῶν αὐτοκαβδάλων καλουμένων, οἵτινες [[ὕστερον]] καὶ αὐτοὶ ὠνομάσθησαν ἴαμβοι, Σῆμος ὁ [[Δήλιος]] παρ’ Ἀθην. 622Β. (Ἐκ τοῦ [[ἰάπτω]], [[ἐπειδὴ]] ὑπῆρξεν ὁ ποὺς ἢ τὸ [[μέτρον]] [[ὅπερ]] κατὰ πρῶτον οἱ σατυρικοὶ ποιηταὶ μετεχειρίσθησαν, ἴδε ἀνωτ.· πρβλ. κορυφή, κόρυμβος. - Οἱ μυθολογοῦντες λέγουσιν ὅτι, ὅτε ἡ [[Δημήτηρ]] ἦτο κατατεθλιμμένη διὰ τὴν ἁρπαγὴν τῆς θυγατρός της Περσεφόνης, γραῖά τις καλουμένη Ἰάμβη σκώψασα τῆν θεὸν ἐποίησε μειδιᾶσαι Ἀπολλόδωρ. 1. 5, 3. - Ἡ [[κατάληξις]] ἀπαντᾷ καὶ ἐν ταῖς λέξεσι [[διθύραμβος]], θρίαμβος, ὧν τὴν ἀρχὴν ἀγνοοῦμεν).
}}
{{bailly
|btext=ου (ὁ) :<br /><b>1</b> ïambe, <i>pied composé d’une brève et d’une longue</i>;<br /><b>2</b> vers ïambique.<br />'''Étymologie:''' [[ἰάπτω]] ; pour la finale, cf. [[διθύραμβος]], [[θρίαμβος]].
}}
{{grml
|mltxt=ο (Α [[ἴαμβος]])<br />[[ποίημα]] που αποτελείται από ιάμβους, που έχει σκωπτικό και υβριστικό χαρακτήρα<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[μετρικός]] [[πόδας]] που αποτελείται από δύο συλλαβές, μία άτονη και μία τονιζόμενη<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[μετρικός]] [[πόδας]] που αποτελείται από δύο συλλαβές, μία βραχεία και μία μακρά (υ-) («εἰς βραχύ τε καὶ μακρὸν γιγνόμενον, καί,... ἴαμβον... ὠνόμαζε», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>2.</b> ο [[ιαμβικός]] [[στίχος]]<br /><b>3.</b> (<b>για πρόσ.</b>) αυτός που σατιρίζεται<br /><b>4.</b> [[είδος]] αυτοσχέδιων δραματικών ρήσεων οι οποίες απαγγέλλονταν από τους αυτοκαβδάλους, οι οποίοι αργότερα ονομάστηκαν και οι ίδιοι ίαμβοι.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ονομασία στίχου, μετρικού ποδός και λογοτεχνικού είδους. Η λ. [[είναι]] πιθ. προελληνικής προελεύσεως, όπως [[άλλωστε]] και οι τ. [[διθύραμβος]], [[θρίαμβος]], με τους οποίους ο [[ίαμβος]] παρουσιάζει [[ομοιότητα]] τόσο ως [[προς]] τη [[μορφή]] όσο και ως [[προς]] τη σημ. Κατ' [[άλλη]] [[άποψη]], η λ. προέρχεται από το <i>ἰά</i> «[[κραυγή]], [[φωνή]]».<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[ιαμβείος]], [[ιαμβικός]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[ιαμβιάζω]], [[ιαμβίζω]], [[ιαμβίς]], [[ιαμβύκη]], [[ιαμβύλος]], [[ιαμβώδης]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α' συνθετικό) [[ιαμβογράφος]], [[ιαμβοποιός]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[ιαμβέλεγος]], [[ιαμβοειδής]], [[ιαμβόκροτος]], [[ιαμβοφάγος]]<br /><b>μσν.</b><br />[[ιαμβανάπαιστος]], [[ιαμβόπλοκος]], [[ιαμβοπυρρίχιος]], <i>ιαμβοτριτεπίτριτος</i>. (Β' συνθετικό) [[μελίαμβος]], [[χορίαμβος]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[διίαμβος]], <i>ελεγίαμβος</i>, [[ηρωίαμβος]], [[κλεψίαμβος]], [[μιξίαμβος]], [[μολοσσίαμβος]], [[παρίαμβος]], [[στιχίαμβος]], [[τραγίαμβος]], [[χωλίαμβος]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἴαμβος:''' ὁ,<br /><b class="num">I.</b> [[ίαμβος]], [[μετρικός]] [[πόδας]] που αποτελείται από [[μία]] βραχεία και [[μία]] [[μακρά]] [[συλλαβή]], όπως το [[ἐγώ]], σε Πλάτ. κ.λπ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[ιαμβικός]] [[στίχος]], [[τρίμετρος]], σε Ηρόδ., Αριστοφ.<br /><b class="num">2.</b> ιαμβικό [[ποίημα]], σατυρικό, υβριστικό [[ποίημα]], σε Πλάτ. (από το [[ἰάπτω]] 2, [[επειδή]] οι ίαμβοι ήταν οι πρώτοι που χρησιμοποιήθηκαν από τους σατυρικούς ποιητές Αρχίλοχο και Ιππώνακτα· απ' όπου criminosi Iambi, σε Ρήτ.).
}}
{{elru
|elrutext='''ἴαμβος:''' ὁ<b class="num">1)</b> ямбическая стопа, ямб (∪‒) Plat., Arst.;<br /><b class="num">2)</b> ямбический стих (Ἱππώνακτος Arph.): ἴ. [[τρίμετρος]] Her. ямбический триметр;<br /><b class="num">3)</b> pl. ямбы, ямбическая поэма, т. е. сатира в ямбах (ἰάμβους ποιεῖν Plat.; ἴαμβοι ὑβριστῆρες Anth.).
}}