View source for πιστεύω

{{LSJ1
|Full diacritics=πιστεύω
|Medium diacritics=πιστεύω
|Low diacritics=πιστεύω
|Capitals=ΠΙΣΤΕΥΩ
|Transliteration A=pisteúō
|Transliteration B=pisteuō
|Transliteration C=pisteyo
|Beta Code=pisteu/w
|Definition=fut. -εύσω : plpf. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> πεπιστεύκειν <span class="bibl"><span class="title">Act.Ap.</span>14.23</span> : (πίστις) :—<b class="b2">trust, put faith in, rely on</b> a person, thing, or statement, τινι <span class="bibl">Hdt.1.24</span> ; τῷ λόγῳ <span class="bibl">Id.2.118</span>, cf. <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>886</span>, etc. ; π. θεῶν θεσφάτοισι <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>800</span> ; τῇ τύχῃ <span class="bibl">Th.5.112</span> ; σφίσιν αὐτοῖς <span class="bibl">Id.3.5</span>; ταῖς ἀληθείαις <span class="bibl">D.44.3</span> ; [<b class="b3">σημείοις</b>] <span class="bibl">Antipho 5.81</span> ; π. τινὶ περί τινος <span class="bibl">Arist. <span class="title">EN</span>1157a21</span> ; ὑπὲρ τῶν ὅλων <span class="bibl">Plb.2.43.2</span> : with neut. Adj. or Pron., <b class="b3">λόγοις ἐμοῖσι πίστευσον τάδε</b> <b class="b2">believe</b> my words herein, <span class="bibl">E.<span class="title">Hel.</span>710</span>; τοῦτ' . . Αἰγυπτίοις πιστεῦσαι δεῖ <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mete.</span>343b10</span> ; μὴ πάντα πειρῶ πᾶσι πιστεύειν <span class="bibl">Men.<span class="title">Mon.</span>335</span> : later with Preps., <b class="b3">π. ἐν τῷ Θεῷ, ἐν τῷ εὐαγγελίῳ</b>, <span class="bibl">LXX<span class="title">Ps.</span>77(78).22</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ev.Marc.</span>1.15</span> ; π. εἰς τὸν Θεόν <span class="bibl"><span class="title">Ev.Jo.</span>14.1</span>, al.; <b class="b3">εἰς τὸ ὄνομά τινος</b> ib.<span class="bibl">1.12</span>; π. ἐπὶ τὸν Κύριον <span class="bibl"><span class="title">Act.Ap.</span>9.42</span> : abs., <b class="b2">believe</b>, περὶ μὲν τούτου . . οὔτε ἀπιστέω οὔτε ὦν π. τι λίην <span class="bibl">Hdt.4.96</span>; <b class="b3">χαλεπὰ παντὶ ἑξῆς τεκμηρίῳ πιστεῦσαι</b> although it is hard <b class="b2">to believe</b> every single bit of evidence about them, <span class="bibl">Th.1.20</span> : c. acc. cogn., <b class="b3">π. δόξαν</b> <b class="b2">entertain a confident</b> opinion, <span class="bibl">Id.5.105</span> :—Pass., <b class="b2">to be trusted</b> or <b class="b2">believed</b>, ἄνδρες ἄξιοι πιστεύεσθαι <span class="bibl">Pl.<span class="title">La.</span>181b</span>, cf.<span class="bibl"><span class="title">Ep.</span>309a</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>4.2.8</span>; <b class="b3">πιστευθῆναι ὑπό τινος</b> <b class="b2">enjoy</b> his <b class="b2">confidence</b>, ib.<span class="bibl">6.1.39</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">An.</span>7.6.33</span> ; π. παρά τινι <span class="bibl">D.23.4</span>, <span class="bibl">58.44</span> ; πρός τινας <span class="bibl">Id.20.25</span> ; <b class="b3">ὡς πιστευθησόμενος</b> as if <b class="b2">he would be believed</b>, <span class="bibl">Id.27.54</span>, cf. <span class="bibl">36.43</span> ; π. ὡς δημοτικὸς ὤν <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span> 1305a28</span> ; <b class="b3">πιστεύονται [οἱ λόγοι</b>] <span class="bibl">Id.<span class="title">EN</span>1172b6</span> ; <b class="b3">ἐπιστεύοντο ἃ ἔλεγον</b> they <b class="b2">were believed</b> in what they said, <span class="bibl">D.32.4</span> ; <b class="b3">πρόγνωσιν ἐπεπίστευντο</b> <b class="b2">were believed to possess</b> foreknowledge, <span class="bibl">J.<span class="title">AJ</span>17.2.4</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">comply</b>, <b class="b3">ὡς οὐχ ὑπείξων οὐδὲ πιστεύσων λέγεις</b>; <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>625</span>, cf. <span class="bibl">646</span> ; opp. <b class="b3">ἀπιστέω</b>, <span class="bibl">Id.<span class="title">Tr.</span>1228</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> c. inf., <b class="b2">believe that, feel confident that</b> a thing is, will be, has been, <span class="bibl">E.<span class="title">HF</span>146</span>; ἀληθῆ εἶναι <span class="bibl">Pl.<span class="title">Grg.</span>524a</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">R.</span> 450d</span>; ὃς ἂν γνώμῃ πιστεύῃ τῶν ἐναντίων προὔχειν <span class="bibl">Th.2.62</span> ; προέσθαι τὴν προῖκ' οὐκ ἐπίστευσεν <span class="bibl">D.30.7</span> ; <b class="b3">π. ὡς... ὅτι</b>... <span class="bibl">X.<span class="title">Hier.</span>1.37</span>, <span class="bibl">Arist. <span class="title">Ph.</span>254a3</span>, al. : the inf. is sts. omitted, <b class="b3">τὰ μὲν οὐ πιστεύουσιν οἱ νέοι</b> (sc. <b class="b3">εἶναι</b> or <b class="b3">γεγονέναι</b>) <span class="bibl">Id.<span class="title">EN</span>1142a19</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">APr.</span>68b13</span>, <span class="bibl"><span class="title">GA</span>716a7</span> :—Pass., παρὰ Διὸς . . οἱ νόμοι πεπιστευμένοι ἦσαν γεγονέναι <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>636d</span>; <b class="b3">πιστευθεὶς ἀληθεύσειν</b> <b class="b2">believed sure to</b>... <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>7.7.25</span> ; ὁ ἥλιος . . πεπίστευται εἶναι μείζων τῆς οἰκουμένης <span class="bibl">Arist. <span class="title">de An.</span>428b4</span>; πρῶτοι νόμοις ἐγγράπτοις χρήσασθαι πεπιστευμένοι <span class="bibl">Str.6.1.8</span> : without inf., πιστευθείσης εἱμαρμένης αἴρεται πᾶσα νουθεσία <span class="bibl">Diog.Oen.33</span>, cf. <span class="bibl">23</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> c. dat. et inf., <b class="b3">τοῖσι ἐπίστευε σιγᾶν</b> to whom <b class="b2">he trusted</b> that they would keep silence, <span class="bibl">Hdt.8.110</span>, cf. <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>3.3.55</span>, <span class="bibl">Lys.19.54</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">5</span> <b class="b2">have faith</b>, Act.Ap.2.44, 19.18, etc. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> <b class="b3">π. τινί τι</b> <b class="b2">entrust</b> something to another, <b class="b3">τινὶ ἡγεμονίαν, χρήματα</b>, <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>4.4.17</span>, <span class="bibl"><span class="title">Smp.</span>8.36</span>; τὰν ὠνὰν τῷ θεῷ <span class="title">GDI</span>1684, al. (Delph.); γυναικὶ μὴ πίστευε τὸν . . βίον <span class="bibl">Men.<span class="title">Mon.</span>86</span>; also περὶ τῶν ἐμῶν τούτῳ ἀξιῶ πιστεύειν ὑμᾶς <span class="bibl">Lys.30.7</span>:—Med., <b class="b2">have entrusted to one</b>, ἀρχήν <b class="b2">Berichte der russ. Akad. fuür Gesch. der materiellen Kultur</b> <span class="bibl">4.82</span> (Olbia, ii/iii A.D.):—Pass., <b class="b3">πιστεύεσθαί τι</b> <b class="b2">to be entrusted with</b> a thing, <b class="b2">have</b> it <b class="b2">committed</b> to one, <b class="b3">παρά</b> or <b class="b3">ὑπό τινος</b>, <span class="bibl">Plb.3.69.1</span>, <span class="bibl">Phylarch.24J.</span>, cf. Vett. Val.<span class="bibl">65.3</span>: c. inf., πιστευθέντας τοῖς ἐχθροῖς διαφθείρειν <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1287a39</span> (nisi leg.<b class="b3">πεισθέντας</b>): c. gen., πιστευθεὶς τῆς Κύπρου <span class="bibl">Plb.18.55.6</span>, cf. <span class="bibl">6.56.13</span>, <span class="bibl">D.S.12.15</span>, etc.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0620.png Seite 620]] tra <b class="b2">uen, vertrauen</b>, sich auf Jemand oder auf eine Sache verlassen, τινί, εἴ τι πιστεῦσαι θεῶν χρὴ θεσφάτοισιν, Aesch. Pers. 786; θεοῖς τε πιστεύσαντα τοῖς τ' ἐμοῖς λόγοις, Soph. Phil. 1360, u. öfter; dah. auch = <b class="b2">glauben</b>, sich überreden lassen, ὦ πρὸς θεῶν πίστευσον, [[Οἰδίπους]], τάδε, O. R. 646; Ggstz [[ἀπιστέω]], Tr. 1218; γυναιξὶ [[πιστεύω]] βραχύ, Eur. Or. 1103; λόγοις ἐμοῖσι πίστευσον τάδε, Hel. 716; u. in Prosa, Her. 1, 24; Thuc. 1, 20; glauben, ἃ ἐγὼ ἀκηκοὼς [[πιστεύω]] ἀληθῆ εἶναι, Plat. Gorg. 524 a; οὐ πιστεύεις σαυτῷ οἷός τ' ἂν εἶναι [[ταῦτα]] οὕτω διελέσθαι; Crat. 425 b; mit ὅτι, Plut.; τοῖς λόγοις, Plat., oft, u. Folgde; τῷ ἐξελέγχειν, Dem. 29, 2; – pass., πιστεύεσθαι ὑπό τινος, von Jemandem Zutrauen genießen, Xen. Conv. 4, 29; ἐπιστεύετο ὑφ' ὑμῶν, Is. 11, 6; ὑπ' ἀνδρῶν ἀξίων πιστεύεσθαι, Plat. Lach. 181 b; aber auch ἐπιστεύοντο ἃ περὶ [[ἀλλήλων]] ἔλεγον, man glaubte, was sie von einander sagten, Dem. 32, 4; – παρὰ Διὸς αὐτοῖς οἱ νόμοι πεπιστευμένοι [[ἦσαν]] γεγονέναι, Plat. Legg. I, 636 d; πιστευθείς, Xen. Cyr. 5, 3, 17 An. 7, 6, 33 u. Sp., wie Pol. 16, 31, 4 u. öfter; auch = anvertrauen, τὴν ἀρχὴν πεπιστευμένος, dem der Oberbefehl anvertraut worden, Plat. Ep. I, 636 d; vgl. Xen. Cyr. 4, 2, 8; πεπιστευμένος τὴν πόλιν παρὰ Ῥωμαίων, Pol. 3, 69, 1; auch c. gen., 6, 56, 13. 18, 38, 6. – Πιστεύειν εἰς θεόν, ἐπὶ κύριον, an Gott glauben, N. T., K. S.
}}
{{ls
|lstext='''πιστεύω''': μέλλ. -εύσω· ὑπερσ. πεπιστεύκειν Πράξ. Ἀποστ. ιδ΄, 23· ([[πίστις]]). Ἔχω πίστιν, ἐμπιστεύομαι, ἔχω πεποίθησιν εἴς τινα ἤ τι, ἢ (ἐπὶ λόγου ἢ διηγήσεως) [[παρέχω]] πίστιν, [[δέχομαι]] ὡς ἀληθές, ἀλλ’ αἱ δύο ἔννοιαι συμπίπτουσιν ὡς θέλει φανῆ ἐκ τῶν παραδειγμάτων· π. τινὶ Ἡρόδ. 1. 24., 2. 118, 120, Τραγ., κλ.· θεῶν π. θεσφάτοισι Αἰσχύλ. Πέρσ. 800· τῇ τύχῃ Θουκ. 5. 112· σφίσιν αὐτοῖς 3. 5· ταῖς ἀληθείαις Δημ. 1081. 14· τῷ λόγῳ Σόφ. Ἠλ. 886, κτλ.· σημείοις Ἀντιφῶν 139. 4· π. τινὶ ἢ ὑπέρ τινος Ἀριστ. Ἠθικ. Νικ. 8. 4, 3. Πολύβ. 2. 45, 2· μετ’ οὐδ. ἀντωνυμ. ἢ ἐπιθέτ., λόγοις ἐμοῖσι πίστευσον τάδε, πίστευσον κατὰ τὰ ἑξῆς, Εὐρ. Ἑλ. 710· ταῦτ’... Αἰγυπτίοις πιστεῦσαι δεῖ Ἀριστ. Μετεωρ. 1. 6, 12· μὴ πάντα πειρῶ πᾶσι πιστεύειν Μενάνδρ. Μονόστιχ. 335· ― μεταγεν., [[μάλιστα]] ἐν τῇ Καιν. Διαθ. εὑρίσκομεν: π. εἰς Θεόν· [[ὡσαύτως]], π. ἐπὶ τὸν Κύριον Πράξ. Ἀποστ. θ΄, 42, ἴδε Ἰω. Βαλέττα Ἐπιστολιμ. Διατριβ. ἐν Λονδίνῳ 1871: ― ἀπολ., [[πιστεύω]], [[παραδέχομαι]] ὡς ἀληθές, περὶ μὲν τούτου..., [[οὔτε]] [[ἀπιστέω]] [[οὔτε]] ὧν π. τι [[λίην]] Ἡρόδ. 4. 96· χαλεπὸν παντὶ τεκμηρίῳ πιστεύειν, δύσκολον [[εἶναι]] νὰ πιστεύῃ τις εἰς πᾶσαν ἀπόδειξιν καὶ τὴν ἰσχυροτάτην, Θουκ. 1. 20· [[μετὰ]] συστοίχ. αἰτ., π. δόξαν, ἔχειν πεποίθησιν, πιστεύειν [[μετὰ]] πεποιθήσεως, [[αὐτόθι]] 5. 105. ― Παθ., πιστεύομαι, θεωροῦμαι [[ἀληθής]], [[ἄξιος]] πιστεύεσθαι Πλάτ. Λάχ. 181Β· πιστεύεσθαι ὑπό τινος, ἀπολαύειν τῆς ἐμπιστοσύνης [[αὐτοῦ]], Ξεν. Κύρ. 6. 1, 39, Ἀνάβ. 7. 6, 33· οὕτω π. [[παρά]] τινι Δημ. 622. 12., 1330. 23· [[πρός]] τινα ὁ αὐτ. 464. 20· ὡς πιστευθησόμενος, ὡς εἰ ἔμελλε νὰ πιστευθῇ, Δημ. 830. 15, πρβλ. 957. 26· π. ὡς δημοτικὸς ὢν Ἀριστ. Πολιτικ. 5. 5, 10· πιστεύονται [οἱ λόγοι] ὁ αὐτ. ἐν Ἠθ. Νικ. 10. 1, 4. ― Μέσ., [[πιστεύω]] ἀμοιβαίως, ἐπιστεύοντο ἃ περὶ [[ἀλλήλων]] ἔλεγον Δημ. 883. 14. 2) [[παραδέχομαι]], συμφωνῶ, οὔθ’ ὡς ὑπείξων οὔθ’ ὡς πιστεύσων Σοφ. Ο. Τ. 625, πρβλ. 646· ἀντίθ. τῷ [[ἀπιστέω]], ὁ αὐτ. ἐν Τρ. 1228. 3) μετ’ ἀπαρ., [[πιστεύω]] ὅτι..., εἶμαι [[βέβαιος]] ἢ πεπεισμένος ὅτι εἶναί τι ἢ θὰ [[εἶναι]] ἢ ὑπῆρξεν, Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 146· ἀληθῆ [[εἶναι]] Πλάτ. Γοργ. 524Α, κτλ., [[πιστεύω]] ἐμὲ προέχειν, εἰδέναι, κτλ., Θουκ. 2. 62, Πλάτ. Πολ. 450D, κτλ.· π. ποιεῖν, τολμῶ νὰ πράξω τι, Δημ. 866. 1· π. ὡς..., ὅτι..., Ξεν. Ἱέρ. 1. 37, Ἀριστ. Φυσ. 8. 3, 8, κ. ἀλλ.· ― τὸ ἀπαρ. [[ἐνίοτε]] παραλείπεται, τὰ μὲν οὐ πιστεύουσιν οἱ νέοι (ἐξυπακ. [[εἶναι]] ἢ γεγονέναι) Ἀριστ. Ἠθικ. Νικ. 6. 8, 6, πρβλ. Ἀναλ. Πρότ. 2. 23, 1, π. Ζ. Γεν. 1. 2, 2· ― Παθ., παρὰ [[Διός]]... οἱ νόμοι πεπιστευμένοι ἦσαν γεγονέναι Πλάτ. Νόμ. 636D· πιστευθεὶς ἀληθεύσειν ἃ ἔλεγες... Ξεν. Ἀνάβ. 7. 7, 25· ὁ [[ἥλιος]]... πεπίστευται [[εἶναι]] μείζων τῆς οἰκουμένης Ἀριστ. π. Ψυχῆς 3. 3, 15. 4) [[μετὰ]] δοτ. καὶ ἀπαρ., τοῖσι ἐπίστευε σιγᾶν, εἰς οὓς εἶχε τὴν πεποίθησιν ὅτι θὰ ἐτήρουν σιγήν, εἰς ὧν τὴν ἐχεμυθίαν εἶχε τὴν πεποίθησιν, Ἡρόδ. 8. 110, πρβλ. Ξεν. Κύρ. 3. 3, 55, Λυσ. 156. 42. ― Παθ. 5) ἐν τῇ Καινῇ Διαθήκῃ καὶ παρὰ τοῖς Ἐκκλ., [[πιστεύω]] εἰς τὸν Ἰησοῦν Χριστόν, [[γίνομαι]] [[Χριστιανός]], Θεοφάν. 35, 7. ΙΙ. π. τινί τι, ἐμπιστεύομαί τι εἴς τινα, τίνι δ’ ἄν τις [[μᾶλλον]] πιστεύσει παρακαταθέσθαι ἢ χρήματα ἢ υἱοὺς ἢ θυγατέρας...; Ξεν. Ἀπομν. 4. 4, 17, Συμπ. 8, 36· ἑαυτόν τινι Λυσ. 183. 36· γυναικὶ μὴ πίστευε τόν... βίον Μενάνδρου Μονόστ. 86. ― Παθ., πιστεύομαί τι, μοὶ ἐμπιστεύουσί τι, Πλάτ. Ἐπιστ. 309Α, πρβλ. Ξεν. Κύρ. 4. 2, 8· π. τι παρὰ ἢ ὑπό τινος Πολύβ. 3. 69, Φύλαρχ. παρ’ Ἀθην. 593C· μετ’ ἀπαρ., πιστευθῆναι τοῖς ἐχθροῖς διαφθείρειν Ἀριστ. Πολιτικ. 3. 16, 10, πρβλ. Στράβ. 239· [[μετὰ]] γεν., πιστευθεὶς τῆς Κύπρου Πολύβ. 18. 38, 6, πρβλ. 6. 56, 13, Διόδ. 12. 15, κτλ. ― Ἴδε Κόντου Γλωσσ. Παρατηρ. σ. 19.
}}
{{bailly
|btext=<b>I.</b> <i>intr.</i><br /><b>1</b> croire en, se confier à, se fier à <i>ou</i> dans, τινι ; <i>Pass.</i> être traité avec confiance, recevoir des témoignages de confiance : [[ὑπό]] τινος de qqn;<br /><b>2</b> croire à, ajouter foi à : τινι à ce que dit qqn ; [[τι]] croire à qch ; <i>Pass.</i> être cru, avoir créance auprès de qqn ; avec un inf. : πιστευθεὶς ἀληθεύσειν ἃ ἔλεγες XÉN on avait la confiance que tu disais vrai;<br /><b>II.</b> <i>tr.</i> confier : τινί [[τι]] qch à qqn ; ἑαυτόν τινι LYS se confier à qqn ; <i>Pass.</i> recevoir en dépôt.<br />'''Étymologie:''' [[πιστός]]¹.
}}
{{Abbott
|astxt=[[πιστεύω]], [in LXX [[chiefly]] for אמן hi.;] <br /><b class="num">1.</b>intrans., to [[have]] [[faith]] (in), to [[believe]]; in cl., c. acc., dat., in NT [[also]] c. prep, (on the [[significance]] of the [[various]] constructions, v. M, Pr., 67f.; Vau. on Ro 4:5; Ellic. on I Ti 1:16; Abbott, JV, 19-80): absol., Mt 24:23, 26 Mk 13:21, I Co 11:18; c. acc. rei, Ac 13:41, I Co 13:7; c. dat. pers. (to [[believe]] [[what]] [[one]] says), Mk 16:[13, 14], I Jo 4:1; τ. ψεύδει, II Th 2:11; [[περί]] . . . [[ὅτι]], Jo 9:18; esp. and [[most]] freq. [[with]] [[reference]] to [[religious]] [[belief]]: absol., Mt 8:13, Mk 5:36, Lk 8:50, Jo 11:40, al.; seq. [[ὅτι]], Mt 9:28, al.; c. dat. (v. supr., and cf. DB, i, 829a), Jo 3:12 5:24 6:30 8:31, Ac 16:34, Ga 3:6 (LXX), II Ti 1:12, I Jo 5:10, al.; c. prep., (expressing [[personal]] [[trust]] and relianceas [[distinct]] [[from]] [[mere]] [[credence]] or [[belief]]; v. M, Pr., l.c.; DB, i, 829b), to [[believe]] in or on: ἐν (Ps 77 (78):22, al.), Mk 1:15 (v. Swete, in l.); [[εἰς]], Mt 18:6, Jo 2:11 (v. Westc., in l.), and freq., Ac 10:43 19:4, Ro 10:14, Ga 2:16, Phl 1:29, I Jo 5:10, I Pe 1:8; [[εἰς]] τ. [[ὄνομα]], Jo 1:12 2:23 3:18, I Jo 5:13; [[ἐπί]], c. acc., Mt 27:42, Ac 9:42 11:17 16:31 22:19, Ro 4:5; [[ἐπί]], c. dat., Ro 9:33 (LXX) 10:11 (ib.), I Ti 1:16, I Pe 2:6 (LXX); ptcp. pres., οἱ π., as subst., Ac 2:44, Ro 3:22, I Co 1:21, al.; aor., Mk 16:[16], Ac 4:32; pf., Ac 19:18 21:20 (on Johannine [[use]] of the tenses of π., v. Westc, Epp. Jo., 120). <br /><b class="num">2.</b>Trans., to [[entrust]]: c. acc. et dat., Lk 16:11, Jo 2:24; [[pass]]., to be entrusted [[with]]: c. acc., Ro 3:2, I Co 9:17, Ga 2:7, I Th 2:4 (v. Lft., Notes, 21f.), I Ti 1:11, Tit 1:3.
}}
{{StrongGR
|strgr=from [[πίστις]]; to [[have]] [[faith]] (in, [[upon]], or [[with]] [[respect]] to, a [[person]] or [[thing]]), i.e. [[credit]]; by [[implication]], to [[entrust]] ([[especially]] [[one]]'s [[spiritual]] [[well-being]] to Christ): [[believe]](-r), [[commit]] (to [[trust]]), [[put]] in [[trust]] [[with]].
}}
{{Thayer
|txtha=[[imperfect]] ἐπίστευον; [[future]] πιστεύσω; 1st aorist ἐπίστευσα; [[perfect]] πεπίστευκα; pluperfect ([[without]] [[augment]], cf. Winer s Grammar, § 12,9; (Buttmann, 33 (29))) πεπιστεύκειν (πεπίστευμαι; 1st aorist ἐπιστεύθην; ([[πιστός]]); the Sept. for הֶאֱמִין; in classical Greek from Aeschyl, [[Sophocles]], [[Euripides]], [[Thucydides]] [[down]]; to [[believe]], i. e.<br /><b class="num">1.</b> intransitive, to [[think]] to be true; to be persuaded of; to [[credit]], [[place]] [[confidence]] in;<br /><b class="num">a.</b> [[universally]]: the [[thing]] believed [[being]] [[evident]] from the [[preceding]] context, L T Tr WH ὁ for ᾧ), to [[credit]], [[have]] [[confidence]], followed by [[ὅτι]], τίνι, to [[believe]] [[one]]'s words, τίνι [[ὅτι]], τῷ ψεύδει, [[περί]] τίνος, [[ὅτι]], πιστεύειν is used in the N. T. of "the [[conviction]] and [[trust]] to [[which]] a [[man]] is impelled by a [[certain]] [[inner]] and [[higher]] [[prerogative]] and [[law]] of his [[soul]]"; [[thus]] it stands α. [[absolutely]] to [[trust]] in Jesus or in God as [[able]] to [[aid]] [[either]] in [[obtaining]] or in doing [[something]]: [[ὅτι]], τῷ λόγῳ, ᾧ (ὅν) εἶπεν ὁ [[Ἰησοῦς]], β. of the [[credence]] given to God's messengers and [[their]] words, [[with]] a dative of the [[person]] or [[thing]]: Μωϋσεῖ [[ἐπί]] πᾶσιν [[οἷς]] ἐλάλησαν οἱ προφῆται, to [[place]] [[reliance]] on etc. [[ὅτι]], John 10:(37),38{a}; τοῖς ἔργοις of Christ, τῇ [[ἀλήθεια]], ἐπιστεύθη τό [[μαρτύριον]], the [[testimony]] [[was]] believed, Winer s Grammar, § 39,1a.; Buttmann, 175 (152)); τῇ [[γραφή]], ἐν τῷ εὐαγγελίῳ, to [[put]] [[faith]] in the gospel, Buttmann, 174 (151 f); cf. Winer s Grammar, 213 (200f)) (Ignatius ad Philad. 8,2 [ET] ([[but]] [[see]] Zahn's [[note]]); cf. γ. [[below]])). γ. used [[especially]] of the [[faith]] by [[which]] a [[man]] embraces Jesus, i. e. "a [[conviction]], [[full]] of [[joyful]] [[trust]], [[that]] Jesus is the Messiah — the [[divinely]] appointed [[author]] of [[eternal]] [[salvation]] in the [[kingdom]] of God, conjoined [[with]] [[obedience]] to Christ": [[πιστεύω]] [[τόν]] [[υἱόν]] [[τοῦ]] Θεοῦ [[εἶναι]] Ἰησοῦν Χριστόν, ἐπιστεύθη ([[was]] believed on (cf. Winer s Grammar, § 39,1a.; Buttmann, 175 (152))) ἐν κόσμῳ, πιστεύειν [[εἰς]] [[τόν]] Ἰησοῦν, [[εἰς]] [[τόν]] [[υἱόν]] [[τοῦ]] Θεοῦ, etc., is [[very]] [[common]]; [[properly]], to [[have]] a [[faith]] directed [[unto]], [[believing]] or in [[faith]] to [[give]] [[oneself]] up to, Jesus, etc. (cf. Winer s Grammar, 213 (200f); (Buttmann, 174 (151))): R G L Tr [[text]]); R G,R G L); [[εἰς]] τό [[φῶς]], [[εἰς]] τό [[ὄνομα]] [[αὐτοῦ]], τῷ ὀνόματι [[αὐτοῦ]], to [[commit]] [[oneself]] [[trustfully]] to the [[name]] ([[see]] [[ὄνομα]], 2, p. 448a), ἐπ' αὐτόν, [[ἐπί]] [[τόν]] κύριον, to [[have]] a [[faith]] directed toward, etc. ([[see]] [[ἐπί]], C. I:2g. α., p. 235b (cf. Winer s Grammar, and Buttmann, as [[above]], [[also]] Buttmann, § 147,25)): T Tr [[text]] WH; L [[text]]; ἐπ' [[αὐτῷ]], to [[build]] [[one]]'s [[faith]] on, to [[place]] [[one]]'s [[faith]] [[upon]] ([[see]] [[ἐπί]], B. 2a.γ., p. 233 a; Buttmann, as [[above]]): ἐν [[αὐτῷ]], to [[put]] [[faith]] in him, L marginal [[reading]]; cf. T Tr WH [[also]] ([[who]] [[probably]] [[connect]] ἐν [[αὐτῷ]] [[with]] the [[following]] ἔχῃ; cf. Westcott's Commentary at the [[passage]], Meyer, others)) (cf. πιστεύειν ἐν τίνι [[means]] to [[put]] [[confidence]] in [[one]], to [[trust]] [[one]]; (cf. β. at the [[end]])); ἐν [[τούτῳ]] πιστεύομεν, on [[this]] rests [[our]] [[faith]] (A. V. by [[this]] we [[believe]]), τῷ κυρίῳ, to ([[yield]] [[faith]] to) [[believe]] (cf. B. 173 (151)): R G L Tr marginal [[reading]]; [[τούτῳ]] [[before]] οὗ in to [[trust]] in Christ (God), [[διά]] τίνος, [[through]] [[one]]'s [[agency]] to be brought to [[faith]], [[διά]] Ἰησοῦ [[εἰς]] Θεόν, R G Tr marginal [[reading]]; [[διά]] τῆς [[χάριτος]], [[διά]] [[τοῦ]] λόγου αὐτῶν [[εἰς]] [[ἐμέ]], [[διά]] τί, [[πιστεύω]] followed by [[ὅτι]] [[with]] a [[sentence]] in [[which]] [[either]] the [[nature]] and [[dignity]] of Christ or his blessings are [[set]] [[forth]]: R G; μοι [[ὅτι]], τί, [[πιστεύω]] σωθῆναι, πιστεύειν is used [[emphatically]], of those [[who]] [[acknowledge]] Jesus as the [[saviour]] and [[devote]] [[themselves]] to him: L adds [[αὐτῷ]]); ἐξ ὅλης καρδίας added, [[with]] a dative of [[instrumentality]] [[καρδία]], οἱ πιστεύοντες, as a [[substantive]]: [[who]] are on the [[point]] of [[believing]], ἐπίστευσα (marking [[entrance]] [[into]] a [[state]]; [[see]] [[βασιλεύω]], at the [[end]]), I became a believer, a Christian (A. V. believed): [[ἐπί]] [[τόν]] κύριον ([[see]] [[above]]), πιστεύσας, ὁ πιστεύσας, οἱ πεπιστευκότες, [[they]] [[that]] [[have]] believed ([[have]] [[become]] believers): [[πιστεύω]] [[see]] Westcott on τό πιστεύειν [[εἰς]] Χριστόν, the [[prominent]] [[element]] is the [[grace]] of God toward sinners as manifested and pledged (and to be laid [[hold]] of by [[faith]]) in Jesus, [[particularly]] in his [[death]] and [[resurrection]], as appears [[especially]] in πιστεύειν is used by John of [[various]] degrees of [[faith]], from its [[first]] beginnings, its [[incipient]] [[stirring]] [[within]] the [[soul]], up to the fullest [[assurance]], (cf. references [[under]] the [[word]] [[πίστις]], at the [[end]]). is applied [[also]] to the [[faith]] by [[which]] [[one]] is persuaded [[that]] Jesus [[was]] [[raised]] from the [[dead]], inasmuch as by [[that]] [[fact]] God [[declared]] him to be his Son and the Messiah: πιστεύσῃς ἐν τῇ [[καρδία]] [[σου]] [[ὅτι]] ὁ Θεός αὐτόν ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν σωθήσῃ, Buttmann, § 133,19). Since according to the [[conception]] of Christian [[faith]] Christ [[alone]] is the [[author]] of [[salvation]], ὁ πιστεύων repudiates [[all]] the [[various]] things [[which]] [[aside]] from Christ are commended as [[means]] of [[salvation]] ([[such]] e. g. as [[abstinence]] from [[flesh]] and [[wine]]), and understands [[that]] [[all]] things are [[lawful]] to him [[which]] do [[not]] [[lead]] him [[away]] from Christ; [[hence]], πιστεύει ([[τίς]]) [[φαγεῖν]] πάντα, hath [[faith]] to [[eat]] [[all]] things or so [[that]] he eats [[all]] things, Winer s Grammar, § 44,3b.; per contra Buttmann, 273 f (235)). δ. πιστεύειν used in [[reference]] to God has [[various]] senses: αα. it denotes the [[mere]] [[acknowledgment]] of his [[existence]]: [[ὅτι]] ὁ Θεός [[εἷς]] ἐστιν, [[εἰς]] Θεόν, τῷ Θεῷ, [[ἐπί]] [[τόν]] Θεόν, [[τήν]] ἀγάπην, ἥν [[ἔχει]] ὁ Θεός, [[εἰς]] [[τήν]] μαρτυρίαν, ἥν κτλ., ββ. to [[trust]]: τῷ Θεῷ, God [[promising]] a [[thing]], [[κατέναντι]]); [[ὅτι]], ε. πιστεύειν is used in an [[ethical]] [[sense]], of [[confidence]] in the [[goodness]] of men: ἡ [[ἀγάπη]] πιστεύει πάντα, τό πιστεύειν is opposed to [[ἰδεῖν]], ὁρᾶν, ibid. and Theophilus ad Autol. 1,7 at the [[end]]), cf. διακρίνεσθαι, ὁμολογεῖν, τίνι τί, to [[intrust]] a [[thing]] to [[one]], i. e. to his [[fidelity]] : ἑαυτόν τίνι, πιστεύομαι τί, to be intrusted [[with]] a [[thing]]: Ignatius ad Philad. 9 [ET]; examples from [[secular]] authors are given in Winer s Grammar, § 39,1a.). On the grammatical [[construction]] of the [[word]] cf. Buttmann, § 133,4 (and the summaries in Ellicott on Cremer, [[under]] the [[word]]). It does [[not]] [[occur]] in Revlation, [[nor]] in Philemon , 2 Peter , 2,3John (Cf. the references [[under]] the [[word]] [[πίστις]], at the [[end]].)
}}
{{grml
|mltxt=ΝΜΑ, και στον <b>Ερωτόκρ.</b> πιστεύγω Ν [[πιστός]]<br /><b>1.</b> έχω [[πίστη]], έχω [[εμπιστοσύνη]] σε κάποιον ή σε [[κάτι]] (α. «και λογισμό μη βάνης [[μπλιο]] και πίστεψέ μου μένα», <b>Ερωτόκρ.</b><br />β. «ὅτι οὐκ ἐπίστευσαν ἐν τῷ θεῷ», ΠΔ<br />γ. «κοὐκ [[ἄλλου]] σαφῆ σημεῑ' ἰδοῡσα τῷδε [[πιστεύω]] λόγῳ», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>2.</b> [[δέχομαι]], [[παραδέχομαι]] [[κάτι]] ως αληθές («χαλεπὰ παντὶ [[ἐξῆς]] τεκμηρίῳ πιστεῡσαι», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>3.</b> <b>εκκλ.</b> [[τρέφω]] απέραντη [[πίστη]] στον θεό, [[είμαι]] [[πιστός]] [[χριστιανός]]<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> (στην ΠΔ) «πίστευε και μη ερεύνα» — αυτός που αληθινά πιστεύει στον θεό δεν [[πρέπει]] να αμφιβάλλει και [[συνεπώς]] δεν [[πρέπει]] να αισθάνεται την [[ανάγκη]] αποδείξεων σχετικά με τα δογματικά ζητήματα<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> [[δέχομαι]] [[κάτι]] σχετικά με κάποιον («τον [[πιστεύω]] ως ικανό να φέρει σε [[πέρας]] τη δυσκολότερη [[αποστολή]]»)<br /><b>2.</b> έχω τη [[γνώμη]], [[νομίζω]] («[[πιστεύω]] ότι όλα θα πάνε καλά»)<br /><b>3.</b> (το απρόσ. εν. με [[άρθρο]] ουδ.) <i>το Πιστεύω</i><br />i) <b>εκκλ.</b> το [[σύμβολο]] της πίστης<br />ii) (συν. με [[άρθρο]] πληθ. ουδ.) <i>τα [[πιστεύω]]<br />(με περιληπτ. σημ.) το [[σύνολο]] τών πεποιθήσεων και τών ιδεών ενός ατόμου («[[είναι]] [[σταθερός]] στα [[πολιτικά]] του [[πιστεύω]]»)<br /><b>4.</b> <b>παροιμ. φρ.</b> «ο [[χορτάτος]] τον πεινασμένο δεν πιστεύει» — λέγεται για να δηλώσει ότι [[πρέπει]] [[κανείς]] να έχει προσωπική [[πείρα]] ενός πράγματος για να μπορέσει να το κατανοήσει<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[παραδέχομαι]], [[συμφωνώ]]<br /><b>2.</b> (με ή [[χωρίς]] απαρμφ.) [[είμαι]] πεπεισμένος, [[βέβαιος]] ότι [[κάτι]] [[είναι]], θα [[είναι]] ή υπήρξε<br /><b>3.</b> (με δοτ. και απαρμφ.) έχω [[πεποίθηση]] σε κάποιον ότι («πιστεύετε τούτοις ἀληθῆ λέγειν», Λυσ.)<br /><b>4.</b> [[εμπιστεύομαι]] [[κάτι]] σε κάποιον («τῷ [[ποτέρως]] παιδὶ φιληθέντι μᾱλλον ἄν τις πιστεύσειεν ἤ χρήματα ἤ [[τέκνα]]», <b>Ξεν.</b>)<br /><b>5.</b> (μέσ. και παθ.) <i>πιστεύομαι</i><br />α) θεωρούμαι [[αξιόπιστος]], [[γίνομαι]] [[πιστευτός]]<br />β) έχω αμοιβαία [[εμπιστοσύνη]] («ἐπιστεύοντο ἅ ἔλεγον», <b>Δημοσθ.</b>)<br />γ) [[εμπιστεύομαι]] [[κάτι]] σε κάποιον για την προσωπική μου [[εξυπηρέτηση]]<br /><b>6.</b> <b>φρ.</b> α) «[[πιστεύω]] δόξαν» — [[πιστεύω]] με [[πεποίθηση]]<br />β) «[[πιστεύω]] ποιεῑν» — [[τολμώ]] να πράξω [[κάτι]]<br />γ) «πιστεύομαι τι» — μού εμπιστεύονται [[κάτι]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''πιστεύω:''' μέλ. <i>-εύσω</i>, υπερσ. <i>πεπιστεύκειν</i> ([[πίστις]])·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[εμπιστεύομαι]], στηρίζομαι πάνω ή σε, έχω [[πίστη]], βασίζομαι, [[πιστεύω]] σ' ένα [[πρόσωπο]] ή [[πράγμα]], με δοτ., [[πιστεύω]] τινί, σε Ηρόδ., Αττ.· με ουδ. επίθ., λόγοις ἐμοῖσι πίστευσον [[τάδε]], πίστεψε αυτά εδώ τα [[λόγια]] μου, σε Ευρ.· [[έπειτα]], [[πιστεύω]] εἰς Θεόν, [[πιστεύω]] στον Θεό, σε Καινή Διαθήκη· [[πιστεύω]] ἐπὶ τὸν Κύριον, στον ίδ.· απόλ. [[πιστεύω]], [[θεωρώ]], [[παραδέχομαι]] ως αληθές, σε Ηρόδ., Θουκ. — Παθ., πιστεύομαι, θεωρούμαι [[πιστευτός]], σε Πλάτ.· πιστεύεσθαι [[ὑπό]] τινος, [[απολαμβάνω]] την [[εμπιστοσύνη]] κάποιου, σε Ξεν.· πιστεύομαι [[παρά]] τινι, [[πρός]] τινα, σε Δημ.· <i>ὡς πιστευθησόμενος</i>, σαν να επρόκειτο να γίνει [[πιστευτός]], στον ίδ. — Μέσ., [[πιστεύω]] αμοιβαία, στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> [[συμφωνώ]], σε Σοφ.<br /><b class="num">3.</b> με απαρ., [[πιστεύω]] ότι, [[αισθάνομαι]] [[σίγουρος]] ή πεπεισμένος ότι ένα [[πράγμα]] είναι, θα είναι, έχει υπάρξει, σε Ευρ. κ.λπ.· [[πιστεύω]] ποιεῖν, [[τολμώ]] να κάνω ένα [[πράγμα]], σε Δημ. — Παθ., <i>πιστεύομαι ἀληθεύσειν</i>, θεωρούμαι ότι είναι πιθανόν να λέω την [[αλήθεια]], σε Ξεν.<br /><b class="num">4.</b> με δοτ. και απαρ., <i>τοῖσι ἐπίστευε σιγᾶν</i>, σ' αυτούς που πίστευε ότι θα τηρούσαν [[σιγή]], στην [[εχεμύθεια]] αυτών που είχε [[εμπιστοσύνη]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">5.</b> [[πιστεύω]], έχω [[πίστη]], σε Καινή Διαθήκη<br /><b class="num">II.</b> [[πιστεύω]] τί τινι, [[εμπιστεύομαι]] [[κάτι]] σε κάποιον [[άλλο]], σε Ξεν. κ.λπ. — Παθ., <i>πιστεύομαί τι</i>, μου έχει ανατεθεί εμπιστευτικά [[κάτι]], στον ίδ.
}}
{{elru
|elrutext='''πιστεύω:'''<br /><b class="num">1)</b> верить, доверять(ся) ([[θεῶν]] θεοφάτοισιν Aesch.; λόγοις Eur., Plut.; τῇ ἀκοῇ, ἐπὶ πᾶσιν [[οἷς]] ἐλάλησαν NT): π. τι ἀληθὲς εἶναι Plat. верить в истинность чего-л.; [[ἄξιος]] πιστεύεσθαι Plat. заслуживающий доверия; ἐπιστευόμην ὑπὸ Λακεδαιμονίων Xen. я пользовался доверием у лакедемонян; παρὰ Διὸς αὐτοῖς οἱ νόμοι πεπιστευμένοι [[ἦσαν]] γεγονέναι Plat. у них (т. е. критян) верили, что их законы произошли от Зевса;<br /><b class="num">2)</b> вверять, поручать (τὸν [[ἑαυτοῦ]] βίον τινί Men.): τὴν ἀρχην πεπιστευμένος Plat. облеченный высшей властью: πιστευθῆναί τι или τινος [[παρά]] или [[ὑπό]] τινος Polyb. быть поставленным во главе чего-л. кем-л.;<br /><b class="num">3)</b> верить, вверять (τῷ θεῷ и εἰς τὸν θεόν, ἐν τῷ εὐαγγελίῳ NT).
}}
{{elnl
|elnltext=πιστεύω [πιστός] vertrouwen (op); met dat..; οὔτε ἐπίστευσαν σφίσιν αὐτοῖς evenmin vertrouwden zij op zichzelf Thuc. 3.5.2; met dat. en acc. v. h. inw. obj.. μεγάλα πιστεύσαντ ’ ἐμοί in mij in belangrijke zaken vertrouwen gesteld hebbend Soph. Tr. 1228; πιστευθεὶς ὡς δημοτικὸς ὤν vertrouwd als vriend van het volk Aristot. Pol. 1305a28. geloven in; met dat..; θεῶν... θεσφάτοισιν in de uitspraken van de goden Aeschl. Pers. 800; met acc. n..; πίστευσον... τάδε hecht hier geloof aan Soph. OT 646; later met prep. geloven in (de werkelijkheid van iets):; εἰς τὸν Θεόν in God NT Io. 16.1; ἐν τῷ εὐαγγελίῳ in het evangelie NT Marc. 1.15; ἐπὶ τὸν Κύριον in de Heer NT Act. Ap. 9.42; abs.. οἱ πιστεύοντες de gelovigen NT Rom. 3.22; οἱ πιστεύσαντες die tot geloof zijn gekomen NT Act. Ap. 2.44; οἱ πεπιστευκότες de trouwe gelovigen NT Act. Ap. 19.18. geloven (dat iets waar is), erop vertrouwen (dat); met inf..; πιστεύων δὲ ὀρθῶς γιγνώσκειν περὶ τοῦ μὴ ἐξιέναι overtuigd dat zijn visie om niet uit te rukken, juist was Thuc. 2.22.1; met inf. fut..; διὰ τὸ αἰσχρὸν δὴ βοηθήσειν ὑμῖν πιστεύετε αὐτούς jullie vertrouwen erop dat zij uit eergevoel jullie te hulp zullen komen Thuc. 5.105.3; οὐδ ’ ἂν τούτοις ἐπίστευον ἐμμόνοις ἔσεσθαι ik zou er niet op vertrouwen dat deze mannen betrouwbaar zijn Xen. Cyr. 3.3.55; πιστευθεὶς ἀληθεύσειν ἃ ἔλεγες omdat men geloofde dat jij zou waarmaken wat jij zei Xen. An. 7.7.25; met inf. aor..; ἐπίστευε μηδὲν ἂν παρὰ τὰς σπονδὰς παθεῖν men geloofde dat men niets dat in strijd met het verdrag was, mee zou maken Xen. An. 1.9.8; met ὅτι:. ὅτι σοι δόξει ἀποδοῦναι πιστεύω ik vertrouw erop dat jij zult besluiten te betalen Xen. An. 7.7.47. toevertrouwen, met dat. en acc.: μειρακίῳ ἀνοήτῳ πιστεύσας τὸ ἅρμα door aan een domme jongen de wagen toe te vertrouwen Luc. 79.24.1.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[πίστις]]<br /><b class="num">I.</b> to [[trust]], [[trust]] to or in, put [[faith]] in, rely on, [[believe]] in a [[person]] or [[thing]], c. dat., π. τινί Hdt., [[attic]]; with neut. adj., λόγοις ἐμοῖσι πίστευσον [[τάδε]] [[believe]] my words herein, Eur.:—[[later]], π. εἰς Θεόν to [[believe]] on or in God, NTest.; π. ἐπὶ τὸν Κύριον NTest.:—absol. to [[believe]], Hdt., Thuc.:—Pass. to be trusted or believed, Plat.; πιστεύεσθαι ὑπό τινος to [[enjoy]] his [[confidence]], Xen.; π. [[παρά]] τινι, πρός τινα Dem.; ὡς πιστευθησόμενος as if he would be believed, Dem.:—Mid. to [[believe]] [[mutually]], Dem.<br /><b class="num">2.</b> to [[comply]], Soph.<br /><b class="num">3.</b> c. inf. to [[believe]] that, [[feel]] [[sure]] or [[confident]] that a [[thing]] is, [[will]] be, has been, Eur., etc.; π. ποιεῖν to [[dare]] to do a [[thing]], Dem.:—Pass., πιστεύομαι ἀληθεύσειν I am believed [[likely]] to [[speak]] [[truth]], Xen.<br /><b class="num">4.</b> c. dat. et inf., τοῖσι ἐπίστευε σιγᾶν to whom he trusted that they would [[keep]] [[silence]], in whose secresy he confided, Hdt.<br /><b class="num">5.</b> to [[believe]], [[have]] [[faith]], NTest.<br /><b class="num">II.</b> π. τί τινι to [[entrust]] [[something]] to [[another]], Xen., etc.:—Pass., πιστεύομαί τι I am entrusted with a [[thing]], [[have]] it committed to me, Xen.
}}