View source for θάλαμος

{{LSJ1
|Full diacritics=θάλᾰμος
|Medium diacritics=θάλαμος
|Low diacritics=θάλαμος
|Capitals=ΘΑΛΑΜΟΣ
|Transliteration A=thálamos
|Transliteration B=thalamos
|Transliteration C=thalamos
|Beta Code=qa/lamos
|Definition=[<b class="b3">θᾰ], ὁ</b>, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> [[an inner room]] or <b class="b2">chamber, surrounded by other buildings</b>: freq. in Hom., </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">1</span> generally, <b class="b2">women's apartment, inner part of the house</b>, like [[μυχός]], <span class="bibl">Il.3.142</span>,<span class="bibl">174</span>, <span class="bibl">Od.4.121</span>, etc.: in pl., <span class="bibl">Il.18.492</span>; <b class="b3">ἐκ τῶν ἀνδρεώνων… ἐς τοὺς θ</b>. <span class="bibl">Hdt.1.34</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">a special chamber in this part of the house</b>, </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">a</span> [[bedroom]], esp. of the lady of the house, <span class="bibl">Il.3.423</span>, al., <span class="bibl">Hdt.1.12</span>, <span class="bibl">3.78</span>, <span class="bibl">Plu.<span class="title">Alc.</span>23</span>; esp. <b class="b2">bride-chamber</b>, <span class="bibl">Il.11.227</span>, <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>2.33</span> (pl.), <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span>913</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Hipp.</span>540</span> (lyr., pl.); also, [[bedroom of an unmarried son]], <span class="bibl">Od.1.425</span>, <span class="bibl">19.48</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">b</span> <b class="b2">store-room</b>, esp. for valuables, <span class="bibl">Il.24.191</span>, <span class="bibl">Od.21.8</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">Oec.</span>9.3</span>, etc.; ὄλβου διοίγων θάλαμον <span class="bibl">E.<span class="title">Fr.</span>285.8</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">c</span> generally, [[chamber]], [[room]], <span class="bibl">Od.23.192</span>, <span class="bibl"><span class="title">POxy.</span> 1144.2</span> (i/ii A.D.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> [[house]], [[mansion]] (not in Hom.), <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>5.13</span> (pl.), <span class="bibl">6.1</span>; <b class="b3">βασιλικοὶ θ</b>. <span class="bibl">E.<span class="title">Ion</span> 486</span> (lyr.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> metaph., <b class="b3">ὁ παγκοίτας θ</b>., of [[the grave]], <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>804</span> (anap.); <b class="b3">τυμβήρης θ</b>., of the prison of Danae, ib.<span class="bibl">947</span> (lyr.); <b class="b3">θάλαμοι ὑπὸ γῆς</b> the [[realms]] below, <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>624</span>; γᾶς θάλαμοι <span class="bibl">E.<span class="title">HF</span>807</span> (lyr.); θ. Περσεφονείας <span class="bibl">Id.<span class="title">Supp.</span>1022</span> (lyr.); <b class="b3">θ. Ἀμφιτρίτας</b>, of the sea, <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>195</span> (lyr.); πολυδένδρεσσιν Ὀλύμπου θαλάμοις <span class="bibl">E.<span class="title">Ba.</span>561</span> (lyr., <b class="b3">θαλάμαις</b> cj. Barnes); <b class="b3">ἀρνῶν θ</b>. [[folds]] or [[pens]], <span class="bibl">Id.<span class="title">Cyc.</span> 57</span> (lyr.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> <b class="b2">the lowest, darkest part of the ship, the hold</b>, <span class="bibl">Timae. 114</span>, <span class="bibl">Poll.1.87</span>; cf. θαλάμη <span class="bibl">11</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">IV</span> used of [[certain mystic shrines]] or [[chapels]], sacred to Apis, <span class="bibl">Ael.<span class="title">NA</span>11.10</span>, cf. <span class="bibl">Plin.<span class="title">HN</span>8.185</span>; [[the innermost shrine]], <span class="bibl">Luc.<span class="title">Syr.D.</span>31</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1182.png Seite 1182]] ὁ (nach Passow mit [[θάλπω]] zusammenhangend, eigtl. ein Ort, wo es warm ist?), bei Hom. Bezeichnung für jedes Zimmer, welches außer dem Saale oder den Säälen im Hause ist, Schlafzimmer, Wohnzimmer der Frau, der Tochter, des unverheiratheten Sohnes, Schlafzimmer des Ehepaares, Brautgemach; auch ein Schlafzimmer in einem besonderen Gebäude auf dem Hofe, Odvss. 1, 425; Vorrathskammer, Iliad. 6, 288 Odyss. 2, 337; vgl. Xen. ὁ μὲν γὰρ [[θάλαμος]] ἐν ὀχυρῷ ὢν τὰ πλείστου ἄξια καὶ στρώματα καὶ σκεύη παρεκάλει, Oec. 9, 3. – Nach Homer gew. Braut-, Schlafgemach, μεγαλοκευθέεσσιν ἔν ποτε θαλάμοις Διὸς ἄκοιτιν ἐπειρᾶτο Pind. P. 2, 33; τὸν Ἡράκλειον θάλαμον Soph. Tr. 909; Eur. ἔχουσα πόσιν ἐν θαλάμοισιν, Troad. 854; auch in Prosa, Her. 1, 34, den ἀνδρεῶνες entgeggstzt; ἐξέδραμε τοῦ θαλάμου παρὰ τῆς γυναικός Plut. Alcib. 23; τοῦ βασιλικοῦ θαλάμου φύλακες Hdn. 3, 12, 2. – Allgem., Aufenthaltsort, Behausung, σύ τε [[πέμπε]] χοὰς θαλάμους ὕπο γῆς Aesch. Pers. 616; Eum. 958; κρυπτομένα δ' ἐν τυμβήρει θαλάμῳ, von der Danae, Soph. Ant. 938; von der Unterwelt, τὸν παγκοίταν ὅθ' ὁρῶ θάλαμον τήνδ' Ἀντιγόνην ἀνύτουσαν, die zugleich ihr Brautgemach werden soll, 798 (Eur. nennt den Hades Περσεφονείας θάλαμοι, Suppl. 1022); das Meer heißt [[μέγας]] [[θάλαμος]] Ἀμφιτρίτης, O. R. 195; βασιλικοί, der Palast, Eur. Ion 486; auch ἀρνῶν, von den Ställen, Cycl. 57. Von Bienenzellen, Antiphil. 29 (IX, 404). – Im Schiffe hieß so der unterste Schiffsraum, Ath. II, 37 b, wo die Ruderbänke der θαλαμῖται angebracht waren. – In Aegypten = kleine Kapelle, Ael. H. A. 11, 10; – Luc. de dea Syr. 31 = das Allerheiligste im Tempel.
}}
{{ls
|lstext='''θάλᾰμος''': ὁ, ἐσώτερον [[δωμάτιον]], [[κοιτών]], περὶ ὃν ἄλλα δωμάτια ὑπῆρχον· [[συχν]]. παρ’ Ὁμ. 1) [[καθόλου]], ὁ [[γυναικών]], τὸ ἐσώτατον [[μέρος]] τῆς οἰκίας, ὡς τὸ [[μυχός]], Ἰλ. Γ. 142, 174, Ὀδ. Δ. 121, κτλ.· [[ὄπισθεν]] τοῦ προδόμου, Ἰλ. Ι. 469· [[οὕτως]] ἐν τῷ πληθ., ἐκ τῶν ἀνδρεώνων... ἐς τοὺς θ. Ἡρόδ. 1. 34. 1) [[ἰδιαίτερος]] κοιτὼν ἐν τῷ διαμερίσματι τούτῳ τῆς οἰκίας, α) [[κοιτών]], ἰδίως τῆς οἰκοδεσποίνης (πρβλ. παστὰς ΙΙΙ, [[παστός]]), Ἰλ. Γ. 423, Ζ. 16, Λ. 227, Ὀδ. Κ. 340, πρβλ. Ἡρόδ. 1. 12., 3. 78· ἰδίως ὁ νυμφικὸς [[κοιτών]], Ἰλ. Σ. 492 (ἥτις [[σημασία]] βραδύτερον κατέστη γενικωτάτη, Πίνδ. Π. 2. 60, Σοφ. Τρ. 913, Εὐρ. Ἱππ. 540, κτλ., πρβλ. Becker Χαρικλ. 267)· ἀλλ’ [[ὡσαύτως]], ὁ [[κοιτών]] τῶν ἀγάμων υἱῶν, Ὀδ. Α. 425, Τ. 48. β) [[ἀποθήκη]], «κελλᾶρι», [[δωμάτιον]], ἐν ᾧ ἐνδύματα, ὅπλα, κειμήλια πολύτιμα, ὡς καὶ [[οἶνος]] καὶ τροφαὶ ἐφυλάττοντο ὑπὸ τὴν φροντίδα τῆς ταμίης, Ἰλ. Ξ. 191, πρβλ. Ξεν. Οἰκ. 9, 3 ([[ἔνθα]] [[ὅμως]] χρησιμεύει μόνον ὡς [[ἀποθήκη]] στρωμάτων, σκεπασμάτων κ.τ.τ.)· ἐν τῷ ἐσχάτῳ ἄκρῳ τῆς οἰκίας, Ὀδ. Φ. 8· [[συχνάκις]] καλούμενος [[ὑψόροφος]] Β. 337, Θ. 439, Ἰλ. Γ. 423, κτλ.· ὄλβου διοίγων [[θάλαμον]] Εὐρ. Ἀποσπ. 287. 8. γ) [[καθόλου]], [[κοιτών]], [[δωμάτιον]], Ὀδ. Ψ. 192. δ) γενικ., [[οἰκία]], [[κατοικία]], Ἰλ. Ζ. 248, Ι. 582, πρβλ. Πίνδ. Ο. 5. 30., 6. 2· βασιλικοὶ θ. Εὐρ. Ἴωνι 486. ΙΙ. μεταφ., ὁ παγκοίτας θ., περὶ τοῦ ᾍδου, Σοφ. Ἀντ. 804· [[τυμβήρης]] θ., ἐπὶ τῆς κιβωτοῦ τῆς Δανάης, [[αὐτόθι]] 947· θάλαμοι ὑπὸ γῆς, τὰ [[βασίλεια]] τοῦ Ἅδου, Αἰσχύλ. Πέρσ. 624· γᾶς θάλαμοι Εὐρ. Ἡρ. Μαίν. 807· θ. Περσεφονείας ὁ αὐτ. Ἱκέτ. 1022· θ. Ἀμφιτρίτης, ἐπὶ τῆς θαλάσσης, Σοφ. Ο. Τ. 195· πολυδένδρεσσιν Ὀλύμπου θαλάμοις Εὐρ. Βάκχ. 560· ἀρνῶν θ., αἱ μάνδραι αὐτῶν, ὁ αὐτ. ἐν Κύκλ. 57· ἐπὶ κυψελῶν μελισσῶν, Ἀνθ. Π. 9. 404. ΙΙΙ. τὸ κατώτατον καὶ σκοτεινότατον [[μέρος]] τοῦ πλοίου, [[ἔνθα]] οἱ θαλαμῖται ἐκάθηντο, Ἀθήν. 37D, [[Πολυδ]]. Α΄, 87· πρβλ. [[θαλάμη]] ΙΙ. IV. ἐν χρήσει ἐπί τινων μυστικῶν ἱερῶν ἢ ναΐσκων ἀφιερωμένων εἰς τὸν Ἆπιν, Αἰλ. π. Ζ. 11. 10, πρβλ. Πλίν. 8. 71· τὸ ἐσώτατον τοῦ ἱεροῦ, τὸ ἄδυτον, ἐς μὲν οὖν τὸν μέγαν νηὸν πάντες εἰσέρχονται, ἐς δὲ τὸν [[θάλαμον]] οἱ ἱερεῖς μοῦνον Λουκ. Συρ. Θ. 31· [[ναός]], Ἀνθ. Π. 1. 32· πρβλ. Λοβ. Ἀγλαοφ. 1. σ. 26 κἑξ.
}}
{{bailly
|btext=ου (ὁ) :<br /><b>I.</b> chambre :<br /><b>1</b> chambre nuptiale;<br /><b>2</b> chambre à coucher;<br /><b>3</b> appartement des femmes;<br /><b>4</b> chambre de réserve (garde-meubles, garde-robes, office);<br /><b>5</b> chambre <i>en gén.</i><br /><b>II.</b> <i>p. ext.</i><br /><b>1</b> maison;<br /><b>2</b> habitation, séjour <i>en gén.</i> : [[θάλαμος]] ὑπὸ γῆς ESCHL le séjour souterrain, <i>càd</i> les enfers ; [[θάλαμος]] Ἀμφιτρίτας SOPH le séjour d’Amphitrite, <i>càd</i> la mer;<br /><b>3</b> <i>en Égypte</i> chapelle <i>où résidait le bœuf Apis</i> ; sanctuaire <i>en gén.</i><br />'''Étymologie:''' DELG cf. [[θόλος]].
}}
{{Autenrieth
|auten=the [[rear]] [[portion]] of the [[house]], [[hence]] [[any]] [[room]], [[chamber]] [[therein]]; e. g. women's [[chamber]], Od. 4.121; [[room]] [[for]] weapons, Od. 19.17; [[store]]-[[room]], Od. 2.337; bedchamber, Il. 3.423 .—[[θάλαμόνδε]], to the [[chamber]]. (See [[table]] III., at [[end]] of [[volume]].)
}}
{{Slater
|sltr=<b>θᾰλᾰμος</b> (-ου, -ῳ, -ον; -ων, -οις, -ους.) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b><br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>I</b> [[chamber]], [[hall]], pl. [[mansion]] κολλᾷ τε σταδίων θαλάμων [[ταχέως]] ὑψίγυιον [[ἄλσος]] (O. 5.13) τοὺς δ' ἐν πολυχρύσοις θαλάμοις βιοτά (sc. εὐφραίνει) fr. 221. 3. “πρὸς Αἰήτα θαλάμους” (P. 4.160) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>II</b> esp., bedchamber Λικύμνιον ἐλθόντ' ἐκ θαλάμων Μιδέας (pl. pro [[sing]].) (O. 7.29) πρὶν τελέσσαι ματροπόλῳ σὺν Ἐλειθυίᾳ, δαμεῖσα ἐν θαλάμῳ (P. 3.11) θαλάμῳ δὲ [[μίγεν]] ἐν πολυχρύσῳ Λιβύας (P. 9.68) ἐς θαλάμου μυχὸν εὐρὺν [[ἔβαν]] (N. 1.42) μεγαλοκευθέεσσιν ἔν ποτε θαλάμοις Διὸς ἄκοιτιν ἐπειρᾶτο (pl. pro [[sing]].) (P. 2.33) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> [[inner]] [[part]] of a [[temple]], [[sanctuary]] [[Ἑστία]], εὖ μὲν Ἀρισταγόραν [[δέξαι]] τεὸν ἐς [[θάλαμον]] ([[εἰς]] τὸ [[πρυτανεῖον]]. Σ.) (N. 11.3) χρυσέας ὑποστάσαντες εὐτειχεῖ προθύρῳ θαλάμου κίονας (τὸ [[προοίμιον]]. Σ.) (O. 6.1) φοινικοεάνων οἰχθέντος ὡρᾶν θαλάμου fr. 75. 14.
}}
{{grml
|mltxt=ο (AM [[θάλαμος]])<br /><b>1.</b> [[δωμάτιο]], [[κάμαρα]]<br /><b>2.</b> [[διαμέρισμα]] για [[διαμονή]] και ύπνο (α. «[[θάλαμος]] πλοίου» — [[καμπίνα]]<br />β. «[[θάλαμος]] νοσοκομείου»)<br /><b>3.</b> γαμήλιο δωμάτι<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>ανατ.</b> [[δίδυμος]] [[συμμετρικός]] [[ωοειδής]] [[σχηματισμός]] φαιάς νευρικής ουσίας στον εγκέφαλο<br /><b>2.</b> <b>βοτ.</b> [[άλλη]] [[ονομασία]] της ανθοδόχης<br /><b>3.</b> <b>τεχνολ.</b> ο [[κλειστός]] [[χώρος]] μιας μηχανής [[μέσα]] στον οποίο γίνεται κάποια συγκεκριμένη [[λειτουργία]] της («[[θάλαμος]] καύσης»)<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> α) «[[θάλαμος]] αερίων» — [[χώρος]] θανάτωσης ή εκτέλεσης με δηλητηριώδη [[αέρια]]<br />β) «[[τηλεφωνικός]] [[θάλαμος]]» — [[μικρός]] [[χώρος]] που χρησιμοποιείται για τις τηλεφωνικές επικοινωνίες<br />γ) <b>ανατ.</b> «[[πρόσθιος]] [[θάλαμος]]» — το [[τμήμα]] του οφθαλμού που περιλαμβάνεται [[μεταξύ]] του κερατοειδούς χιτώνα και της ίριδας και το οποίο περιέχει υδατοειδές [[υγρό]]<br />δ) «[[σκοτεινός]] [[θάλαμος]]»<br />i) <b>φυσ.</b> κλειστό [[κιβώτιο]] που φέρει στη μια [[έδρα]] μικρή οπή διά μέσου της οποίας το φως εισερχόμενο σχηματίζει ανεστραμμένα τα είδωλα τών αντικειμένων<br />ii) <b>(φωτογρ.)</b> [[χώρος]] με [[δυνατότητα]] συσκότισης στον οποίο γίνονται διαφορές εργασίες της φωτογραφικής τέχνης<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> το εσώτερο [[μέρος]] του σπιτιού, [[ιδίως]] ο [[γυναικωνίτης]] («ἐκ δ' Ἑλένη θαλάμοιο θυώδεος ὑψορόφοιο ἤλυθεν», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>2.</b> [[κοιτώνας]] τών άγαμων παιδιών<br /><b>3.</b> [[σπίτι]], [[τόπος]] διαμονής (α. «βασιλικοί θάλαμοι», <b>Ευρ.</b><br />β. «ἀρνῶν θαλάμοις» — στις στάνες, <b>Ευρ.</b>)<br /><b>4.</b> το κατώτατο και σκοτεινότατο [[μέρος]] του πλοίου<br /><b>5.</b> το [[άδυτο]] του ναού («ἐς μὲν οὖν τὸν μέγαν νηὸν πάντες εἰσέρχονται, ἐς δὲ τὸν [[θάλαμον]] οἱ ἱερεῑς μοῡνον», <b>Λουκιαν.</b>)<br /><b>6.</b> [[ναός]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αβέβαιης ετυμολ. Η λ. συνδέεται με το [[θόλος]] και έχει πιθ. προελληνική [[προέλευση]].<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[θαλάμη]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[θαλαμαίος]], [[θαλάμαξ]], [[θαλαμεύω]], -<i>ομαι</i>, [[θαλαμήιος]], <i>θαλαμιά</i>, [[θαλαμίας]], [[θαλάμιος]], [[θαλαμίς]], [[θαλαμίτης]], [[θαλαμόνδε]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[θαλάμι]], [[θαλαμίσκος]], [[θαλαμωτός]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α' συνθετικό) [[θαλαμηγός]], [[θαλαμηπόλος]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[θαλαμοποιός]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[θαλαμανθή]], [[θαλαμάρχης]], [[θαλαμοειδής]], [[θαλαμοτομία]], [[θαλαμοφόρα]], [[θαλαμοφύλακας]]. (Β' συνθετικό) <b>αρχ.</b> [[αμφιθάλαμος]], <i>ενθάλαμος</i>, [[νεοθάλαμος]], [[ομοθάλαμος]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><i>αεριοθάλαμος</i>, [[αεροθάλαμος]], [[αντιθάλαμος]], [[ατμοθάλαμος]], [[διθάλαμος]], <i>θερμοθάλαμος</i>, [[καπνοθάλαμος]], <i>λεβητοθάλαμος</i>, [[μονοθάλαμος]], [[νεκροθάλαμος]], <i>οξυγονοθάλαμος</i>, [[προθάλαμος]], [[υδροθάλαμος]]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''θάλᾰμος:''' ὁ, τα εσωτερικά δωμάτια ή η [[κρεβατοκάμαρα]]<br /><b class="num">I. 1.</b> γενικά, τα γυναικεία διαμερίσματα, το εσωτερικό [[τμήμα]] του σπιτιού, σε Όμηρ., Ηρόδ.<br /><b class="num">2.</b> [[κάμαρα]] σε αυτό το [[τμήμα]] του σπιτιού· <b>α)</b> η [[κρεβατοκάμαρα]], σε Ομήρ. Ιλ.· η νυφική [[κάμαρα]], στο ίδ., Σοφ., κ.λπ. <b>β)</b> [[αποθήκη]], κελάρι, σε Ξεν. <b>γ)</b> γενικά, [[δωμάτιο]], [[κάμαρα]], σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">II.</b> μεταφορ., ὁ [[παγκοίτας]] [[θάλαμος]], λέγεται για το ταφικό [[μνημείο]], σε Σοφ.· [[τυμβήρης]] [[θάλαμος]], λέγεται για την κιβωτό της Δαναής, στον ίδ.· <i>θάλαμοι ὑπὸ γῆς</i>, τα [[βασίλεια]] του Άδη, σε Αισχύλ.· [[θάλαμος]] Ἀμφιτρίτης, λέγεται για τη [[θάλασσα]], σε Σοφ.· <i>ἀρνῶν θάλαμοι</i>, οι μάνδρες τους ή οι στάνες τους, σε Ευρ., κ.λπ.<br /><b class="num">III.</b> το κατώτερο [[τμήμα]] του πλοίου, στο οποίο κάθονταν οι <i>θαλαμῖται</i>, το [[αμπάρι]]·<br /><b class="num">IV.</b> [[ναός]], [[μυστικό]] [[ιερό]], [[άδυτο]], σε Ανθ. Π.
}}
{{elru
|elrutext='''θάλᾰμος:''' (θᾰ) ὁ<br /><b class="num">1)</b> (отдельная) комната, (внутренний) покой: [[Τηλέμαχος]] ἐκ μεγάροιο βεβήκει κείων ἐς [[θάλαμον]] Hom. Телемах вышел из дома, отправившись лечь (спать) в (свою) комнату; ἀκόντια καὶ δοράτια ἐκ τῶν ἀνδρεώνων ἐς τοὺς θαλάμους ἐκκομίζειν Her. перенести дротики и копья из мужских (внешних) покоев во внутренние (женские);<br /><b class="num">2)</b> брачный покой Pind., Eur.;<br /><b class="num">3)</b> опочивальня, спальня ([[Ἑλένη]] ἐκ θαλάμοιο ἤλυθεν Hom.);<br /><b class="num">4)</b> (тж. πλούθου θ. Plut.) кладовая (θ., ἔνθ᾽ [[ἔσαν]] οἱ πέπλοι Hom.): θ., [[ὅθι]] νητὸς χρυσὸς καὶ χαλκὸς ἔκειτο, [[ἐσθής]] τ᾽ ἐν χηλοῖσιν Hom. кладовая, где лежали груды золота и меди, одежда в сундуках;<br /><b class="num">5)</b> дом, здание: [[θάλαμον]] γνωτούς τε λιττοῦσα Hom. оставив (родной) дом и братьев; οἱ βασιλικοὶ θάλαμοι Eur. царские чертоги, дворец;<br /><b class="num">6)</b> жилище, местопребывание: θάλαμοι ὑπὸ γῆς Aesch., θάλαμοι γᾶς или θάλαμοι Περσεφονείας Eur. подземное царство; [[μέγας]] θ. Ἀμφιτρίτας Soph. обширная обитель Амфитриты, т. е. море; θ. ἀρνῶν Eur. овчарня; ὁ κηροπαγὴς θ. Anth. восковая обитель, т. е. пчелиный улей Anth.; ὁ [[παγκοίτας]] θ. Soph. всеуспокаивающее жилище, т. е. могила;<br /><b class="num">7)</b> святилище (θ. ἐν τῷ νηῷ Luc.).
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: m.<br />Meaning: <b class="b2">inside room at the back of a house</b> (as opposed to <b class="b3">μέγαρον</b>, <b class="b3">δῶμα</b>), as room for women and sleepingroom, also as room for provisions (Il.; on the meaning Wace JournofHellStud. 71, 203ff.), in mariners' language [[the lowest deck of a ship]] (Timae., Poll.).<br />Compounds: As 1. member e. g. in <b class="b3">θαλαμη-πόλος</b> f., late m. <b class="b2">ladys-maid, -servant; eunuch</b> (Od.; <b class="b3">-η-</b> rhythmically conditioned, Schwyzer 438f.). - <b class="b3">θαλάμη</b> f. <b class="b2">lair, den, cavity of the body</b> (ε 432, E., Hp., Arist.), as nautical term = <b class="b3">θάλαμος</b> (Luc.): on <b class="b3">θάλαμος</b> θάλαμος <b class="b3">-μη</b> Porzig Satzinhalte 284.<br />Derivatives: <b class="b3">θαλαμιά</b> <b class="b2">rowers shutter on the lowest deck of the ship</b> (Hdt. 5, 33), also [[the oar at this deck]] (Ar. Ach. 533, inscr.); cf. Scheller Oxytonierung 129, on the meaning Morrison Class. Quart. 41, 125ff.; with <b class="b3">θαλαμίας</b> m. <b class="b2">the rower in the θάλαμος or in the θαλαμιά</b> (Th. 4, 32, App., Them.), with this meaning also <b class="b3">θαλάμαξ</b> (Ar. Ra. 1074; Schwyzer 497, Chantraine Formation 381) and <b class="b3">θαλαμίτης</b> (sch. ad loc.). From <b class="b3">θάλαμος</b> still the rare <b class="b3">θαλαμήϊος</b> (Hes. Op. 807, A. R.), <b class="b3">θαλαμαῖος</b> (Ph.), <b class="b3">θαλαμίς</b> (An. Ox.) and the denominative <b class="b3">θαλαμεύομαι</b>, <b class="b3">-εύω</b> <b class="b2">being brought into the θάλαμος, take as wife</b> (Ph., Hld. u. a.) with <b class="b3">θαλαμεύτρια</b> = <b class="b3">νυμφεύτρια</b> (Poll.); <b class="b3">θαλάμευμα</b> = <b class="b3">θάλαμος</b> E. Ba. 120 (lyr.), cf. Chantraine Formation 185; <b class="b3">θαλαμευτός</b> (Tim. Pers. 245).<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]<br />Etymology: reminds of <b class="b3">θόλος</b> (s. v.), further unknown; Pre-Greek origin is quite possible. Acc. to E. Maaß RhM 77, 1ff. also to <b class="b3">θάλος</b>, <b class="b3">θαλλός</b>; well-founded doubts in Wahrmann Glotta 19, 213. Pelasgian etymology in v. Windekens Le Pélasgique 88f.; diff. Haas Jb. f. kleinas. Forsch. 3, 129ff. - [Not to [[ὀφθαλμός]], s. v.]- The structure of the word (CαC-αC-) is typically Pre-Greek; it can be cognate with <b class="b3">θόλος</b> (Fur. 342).
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=θάλᾶμος, ὁ,<br /><b class="num">I.</b> an [[inner]] [[room]] or [[chamber]]:<br /><b class="num">1.</b> [[generally]], the women's [[apartment]], [[inner]] [[part]] of the [[house]], Hom., Hdt.<br /><b class="num">2.</b> a [[chamber]] in [[this]] [[part]] of the [[house]]:<br />a. a bed-[[room]], Il.:— the [[bride]]-[[chamber]], Il., Soph., etc.<br />b. a [[store]]-[[room]], Hom., Xen.<br />c. [[generally]], a [[chamber]], [[room]], Od.<br /><b class="num">II.</b> metaph., ὁ [[παγκοίτας]] θ. of the [[grave]], Soph.; [[τυμβήρης]] θ. of the ark of [[Danae]], Soph.; θάλαμοι ὑπὸ γῆς the realms [[below]], Aesch.; θ. Ἀμφιτρίτης of the sea, Soph.; ἀρνῶν θ. [[their]] folds or pens, Eur., etc.<br /><b class="num">III.</b> the lowest [[part]] of the [[ship]], in [[which]] the θαλαμῖται sat, the [[hold]].<br /><b class="num">IV.</b> a [[shrine]], [[temple]], Anth.
}}
{{FriskDe
|ftr='''θάλαμος''': {thálamos}<br />'''Grammar''': m.<br />'''Meaning''': [[innerer]], [[hinterer Raum des Hauses]] (im Gegensatz zu [[μέγαρον]], [[δῶμα]]), als Frauen- und Schlafgemach, auch als Vorratskammer dienend (ep. poet. seit Il.; zur Bedeutung Wace JournofHellStud. 71, 203ff.), als Seeausdruck [[das tiefste Deck des Schiffes]] (Timae., Poll.).<br />'''Composita''' : Als Vorderglied z. B. in [[θαλαμηπόλος]] f., spät m. [[Kammerfrau]], [[Zofe]]; [[Eunuch]] (seit Od.; -η- rhythmisch bedingt, Schwyzer 438f.). — [[θαλάμη]] f. [[Lager]], [[Schlupfwinkel]], [[Höhle]], [[Höhlung im Körper]] (ε 432, E., Hp., Arist. usw.), als Seeausdruck = [[θάλαμος]] (Luk.): zu [[θάλαμος]] ~ -μη Porzig Satzinhalte 284.<br />'''Derivative''': Ableitungen: θαλαμιά [[Ruderluke am tiefsten Deck des Schiffes]] (Hdt. 5, 33), auch [[das auf diesem Deck befindliche Ruder]] (Ar. ''Ach''. 533, Inschr.); vgl. Scheller Oxytonierung 129, zur Bed. Morrison Class. Quart. 41, 125ff.; dazu [[θαλαμίας]] m. [[der im [[θάλαμος]] oder in der θαλαμιά sitzende Ruderer]] (Th. 4, 32, App., Them.), in dieser Bed. auch [[θαλάμαξ]] (Ar. ''Ra''. 1074; Schwyzer 497, Chantraine Formation 381) und [[θαλαμίτης]] (Sch. z. St.). Von [[θάλαμος]] noch die vereinzelt belegten [[θαλαμήϊος]] (Hes. ''Op''. 807, A. R.), [[θαλαμαῖος]] (Ph.), [[θαλαμίς]] (''An''. ''Ox''.) und das Denominativum θαλαμεύομαι, -εύω ‘in den [[θάλαμος]] eingeführt werden bzw. einführen, zu Gattin genommen werden bzw. nehmen’ (Ph., Hld. u. a.) mit [[θαλαμεύτρια]] = [[νυμφεύτρια]] (Poll.); [[θαλάμευμα]] = [[θάλαμος]] schon E. ''Ba''. 120 (lyr.), vgl. Chantraine Formation 185; [[θαλαμευτός]] (Tim. ''Pers''. 245).<br />'''Etymology''' : Erinnert der Form, auch dem Sinne nach an [[θόλος]] (s. d.), aber sonst dunkel; vorgriechische Herkunft ist sehr wohl denkbar. Nach E. Maaß RhM 77, 1ff. auch zu [[θάλος]], [[θαλλός]]; wohlbegründete Bedenken bei Wahrmann Glotta 19, 213. Pelasgische Etymologie bei v. Windekens Le Pélasgique 88f.; noch anders Haas Jb. f. kleinas. Forsch. 3, 129ff. — Fern bleibt [[ὀφθαλμός]], s. d.<br />'''Page''' 1,648
}}