View source for πρωτοστάτης

{{LSJ1
|Full diacritics=πρωτοστάτης
|Medium diacritics=πρωτοστάτης
|Low diacritics=πρωτοστάτης
|Capitals=ΠΡΩΤΟΣΤΑΤΗΣ
|Transliteration A=prōtostátēs
|Transliteration B=prōtostatēs
|Transliteration C=protostatis
|Beta Code=prwtosta/ths
|Definition=[ᾰ], ου, ὁ, (ἵστημι) <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[one who stands first]], esp. [[the first man on the right]] of a line, [[right-hand man]], ὁ π. τοῦ δεξιοῦ κέρως <span class="bibl">Th.5.71</span>; but also <b class="b3">οἱ π</b>. <b class="b2">the front-rank men</b>, <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>3.3.57</span>, <span class="bibl">6.3.24</span>, <span class="bibl"><span class="title">Lac.</span>11.5</span>, etc.; either sense possible in <span class="bibl">Teles p.4</span> H. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> = [[λοχαγός]], <span class="bibl">Ael.<span class="title">Tact.</span>5.1</span>, <span class="bibl">Arr. <span class="title">Tact.</span>5.6</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[man in the uneven rows in a]] [[λόχος]], opp. [[ἐπιστάτης]], Ascl.<span class="title">Tact.</span>2.3, etc. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> metaph., [[chief]] or [[leader]] of a party, <span class="bibl"><span class="title">Act.Ap.</span> 24.5</span>; π. τοῦ χοροῦ τῶν μαθητῶν <span class="bibl">Porph.<span class="title">Chr.</span>26.1</span>; <b class="b3">π. τοῦ θητικοῦ καὶ οἰκετικοῦ</b> Men.Prot.<span class="bibl">p.8</span> D.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0806.png Seite 806]] ὁ, der zuerst, voran od. in der ersten Reihe steht; bes. im Heere, die erste Schlachtordnung, das Vordertreffen bildend; Thuc. 5, 71; Xen. Cyr. 3, 3, 57. 6, 3, 24 Hell. 2, 4, 16 u. öfter; Pol. 18, 12, 5; vgl. Aen. Tact. 6.
}}
{{ls
|lstext='''πρωτοστάτης''': [ᾰ], -ου, ὁ, ([[ἵστημι]]) ὁ ἱστάμενος εἰς τὴν πρώτην θέσιν πρὸς τὰ δεξιὰ τῆς πρώτης γραμμῆς τῆς φάλαγγος, [[πρόμαχος]], ὁ πρ. τοῦ δεξιοῦ κέρως Θουκ. 5. 71· ἀλλ’ [[ὡσαύτως]], οἱ πρ., οἱ τῆς πρώτης γραμμῆς ἄνδρες, Ξεν. Κύρ. 3. 3, 57., 6. 3, 24, Λακ. 11, 5, κτλ.· - μεταφ., ὁ πρῶτος ἢ [[ἀρχηγός]], Πράξ. Ἀποστ. κδ΄, 5. - Ἰδὲ Κόντου Γλωσσ. Παρατηρ. σ. 29.
}}
{{bailly
|btext=ου (ὁ) :<br />qui se tient en avant après le [[λοχαγός]] et l’[[ἐπιστάτης]], chef de file ; [[οἱ]] πρωτοστάται soldats du premier rang.<br />'''Étymologie:''' [[πρῶτος]], [[ἵστημι]].
}}
{{StrongGR
|strgr=from [[πρῶτος]] and [[ἵστημι]]; [[one]] [[standing]] [[first]] in the ranks, i.e. a [[captain]] ([[champion]]): [[ringleader]].
}}
{{Thayer
|txtha=πρωτοστατου, ὁ ([[πρῶτος]] and [[ἵστημι]]), [[properly]], [[one]] [[who]] stands in the [[front]] [[rank]], a [[front]]-[[rank]] Prayer of Manasseh , ([[Thucydides]], [[Xenophon]], [[Polybius]], Diodorus, [[Dionysius]] [[Halicarnassus]], others; [[ὥσπερ]] [[στρατηγός]] [[πρωτοστάτης]], a [[leader]], [[chief]], [[champion]]: tropically, (A. V. a [[ringleader]]) τῆς αἱρέσεως, Acts 24
}}
{{grml
|mltxt=ο, ΝΜΑ<br /><b>νεοελλ.</b><br />ο επικεφαλής μιας ενέργειας ή κίνησης, το [[άτομο]] που προΐσταται και διαδραματίζει τον σημαντικότερο ρόλο στην [[επίτευξη]] ενός έργου, [[πρωτεργάτης]]<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br /><b>ως επίθ.</b> ο σπουδαιότερος, ο σημαντικότερος ή αυτός που κατέχει την πρώτη [[θέση]] σε μια [[ιεραρχία]] («[[ἄγγελος]] [[πρωτοστάτης]] [[οὐρανόθεν]] ἐπέμφθη» — ο [[αρχάγγελος]] Γαβριήλ, Ακολ. Ακάθιστου Ύμνου)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[καθένας]] από τους στρατιώτες που παρατάσσονταν στην πρώτη [[γραμμή]] της [[φάλαγγας]] και, [[ιδίως]], αυτός που παρατασσόταν στην πρώτη [[θέση]] της δεξιάς πλευράς της [[φάλαγγας]] («ὁ [[πρωτοστάτης]] τοῦ δεξιοῡ κέρως», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>2.</b> [[λοχαγός]]<br /><b>3.</b> ο [[πρώτος]] στην [[αρχή]] τών περιττών αριθμών στοίχων ενός λόγου σε [[αντιδιαστολή]] [[προς]] τον <i>επιστάτη</i>, <i>ο</i> [[οποίος]] καταλαμβάνει τον άρτιο αριθμό σε μια [[σειρά]]<br /><b>4.</b> ο επικεφαλής («[[πρωτοστάτης]] τῆς κώμης», <b>επιγρ.</b>)<br /><b>5.</b> <b>μτφ.</b> ο [[πρώτος]], ο [[αρχηγός]] ενός τμήματος («πρωτοστάτην τε τῆς τῶν Ναζωραίων αἱρέσεως», ΚΔ)<br /><b>6.</b> <b>στον πληθ.</b> <i>οἱ πρωτοστάται</i><br />οι στρατιώτες που μάχονταν στην πρώτη [[γραμμή]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>πρωτ</i>(<i>ο</i>)- <span style="color: red;">+</span> -[[στάτης]] (<span style="color: red;"><</span> θ. <i>στα</i>- του [[ἵστημι]]), <b>πρβλ.</b> <i>ορθο</i>-[[στάτης]]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''πρωτοστάτης:''' [ᾰ], -ου, ὁ ([[στῆναι]]),<br /><b class="num">I.</b> αυτός που στέκεται στην πρώτη [[θέση]], προς τα [[δεξιά]] της πρώτης γραμμής της [[φάλαγγας]], [[πρόμαχος]], σε Θουκ.· [[αλλά]] <i>οἱ πρ</i>., άνδρες πρώτης γραμμής, σε Ξεν.<br /><b class="num">II.</b> μεταφ., ο [[πρώτος]] ή [[αρχηγός]], σε Καινή Διαθήκη
}}
{{elru
|elrutext='''πρωτοστάτης:''' ου (ᾰ) ὁ<br /><b class="num">1)</b> воен. стоящий во главе, передовой (ὁ π. τοῦ δεξιοῦ [[κέρως]] Thuc.): οἱ πρωτοστάται Xen. солдаты первого ряда;<br /><b class="num">2)</b> руководитель, вожак (τῆς τῶν Ναζωραίων αἱρέσεως NT).
}}
{{elnl
|elnltext=πρωτοστάτης -ου, ὁ [πρῶτος, ἵσταμαι] de eerste man in de slaglinie:; οἱ π. soldaten in de voorste lijn Xen. Cyr. 3.3.57; ὁ π. τοῦ δεξιοῦ κέρως de eerste man op de rechterflank Thuc. 5.71.1; overdr. leider (van een partij). NT.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=πρωτο-στά˘της, ου, ὁ, [[στῆναι]]<br /><b class="num">I.</b> one who stands [[first]], on the [[right]], the [[right]]-[[hand]] man, Thuc.; but οἱ πρ. the [[front]]-[[rank]] men, Xen.<br /><b class="num">II.</b> metaph. the [[leader]] of a [[party]], NTest.
}}
{{Chinese
|sngr='''原文音譯'''：prwtost£thj 普羅拖-士他帖士<br />'''詞類次數'''：名詞（1）<br />'''原文字根'''：以前（最）-站（者）<br />'''字義溯源'''：首領，領導者，頭目；由（[[πρῶτος]]）=首要的）與（[[ἵστημι]]）*=站）組成，而 （[[πρῶτος]]）出自（[[πρό]]）*=前）。參讀 （[[πρῶτος]]）同源字<br />'''出現次數'''：總共（1）；徒（1）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 一個頭目（1） 徒24:5
}}