View source for φιμός

{{LSJ1
|Full diacritics=φῑμός
|Medium diacritics=φιμός
|Low diacritics=φιμός
|Capitals=ΦΙΜΟΣ
|Transliteration A=phimós
|Transliteration B=phimos
|Transliteration C=fimos
|Beta Code=fimo/s
|Definition=ὁ, heterocl. pl. <span class="sense"><span class="bld">A</span> φῑμά <span class="title">AP</span>6.312 (Anyte):—[[any instrument for keeping the mouth closed]]: </span><span class="sense"><span class="bld">I</span> [[muzzle]], for dogs, calves, etc., φιμὸν περιτιθέναι τινί <span class="bibl">Luc.<span class="title">Vit.Auct.</span>22</span>, cf. <span class="title">AP</span>l. c., <span class="bibl">LXX <span class="title">Si.</span>20.29</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[gag]]: hence, [[silencing]] by a spell, <span class="title">Tab.Defix.Aud.</span>25.13 (Curium, iii A. D.). </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[nose-band]] of a horse's bridle, fitted with pipes, φ. δὲ συρίζουσι βάρβαρον βρόμον <span class="bibl">A.<span class="title">Th.</span>463</span>; πώλους . . φιμοῖσιν αὐλωτοῖσιν ἐστομωμένας <span class="bibl">Id.<span class="title">Fr.</span>326</span>; ἐμβαλῶ φ. εἰς τὴν ῥῖνά σου <span class="bibl">LXX <span class="title">Is.</span>37.29</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> a kind of [[cup]], used as <b class="b2">a dice-box</b>, <span class="bibl">Aeschin.1.59</span>, <span class="bibl">Diph. 76</span>, cf. <span class="bibl">Poll.7.203</span>, <span class="bibl">10.150</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">IV</span> [[tightening]], [[constriction]] by means of ropes, Apollod <span class="title">Poliorc.</span>161.1. </span><span class="sense"><span class="bld">V</span> = [[φίμωσις]] 11.2, φ. τοὺς ἐν αἰδοίοις χαλᾷ Dsc.4.91, cf. Androm. ap. Gal.13.311; [[imperforation]] of the anus, Heliod. ap. <span class="bibl">Orib.44.20.72</span>. (Connected with [[σφίγγω]], [[σφιγμός]] by <span class="bibl"><span class="title">EM</span>795.21</span>.)</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1289.png Seite 1289]] ὁ, mit dem heterogenen plur. τὰ φιμά, Alles, womit etwas fest-, zusammengebunden wird, – a) ein Maulkorb, den man bißigen Thieren anlegt, od. solchen, die Nichts abfressen, nicht mehr saugen sollen (vgl. [[κημός]], [[πύσσαχος]]); φιμὰ περὶ στόματα Anyte 1 (VI, 312); φιμὸν περιθεῖναί τινι Luc. vit. auct. 22. – b) ein Stück am Pferdezaume, das über die Nase geht u. diese einklemmt; Aesch. Spt. 445; πώλους φιμοῖσιν αὐλωτοῖσιν ἐστομωμένας frg. 341. – c) eine Art Becher, in welchem die Würfel geschüttelt und aus dem sie herausgeworfen werden, κυβευτικὸν [[ὄργανον]], Aesch. 1, 59. – d) auch = [[φίμωσις]].
}}
{{ls
|lstext='''φῑμός''': ὁ, μετὰ ἑτερογενοῦς πληθ. φῑμά, Ἀνθ. Παλατ. 6. 312· ― πᾶν [[ἐργαλεῖον]] δι’ οὗ κλείεται τὸ [[στόμα]]: Ι. ὡς τὸ [[κημός]], [[φίμωτρον]], δι’ οὗ οἱ κύνες κωλύονται τοῦ δάκνειν, οἱ μόσχοι τοῦ θηλάζειν, Λατ. capistrum, fiscella, φιμ. περιθεῖναί τινι Λουκ. Βίων Πρᾶσις 22, πρβλ. Ἀνθ. ἔνθ’ ἀνωτ. ΙΙ. τὸ ἐπὶ τῆς ῥινὸς στηριζόμενον [[μέρος]] τοῦ χαλινοῦ ἵππου, [[ὅπερ]] (ὡς φαίνεται) εἶχεν [[ἐνίοτε]] καὶ αὐλούς, δι’ ὧν ἡ πνοὴ τοῦ ἵππου διερχομένη παρῆγε συριστικόν τινα ἦχον· ἦτο δὲ τοῦτο βαρβαρικόν, Αἰσχύλ. Θήβ. 463· πώλους... φιμοῖσιν αὐλητοῖσιν ἐστομωμένους ὁ αὐτ. ἐν Ἀποσπ. 341. ΙΙΙ. [[εἶδος]] ποτηρίου χρησιμεύοντος ἐν τῇ παιδιᾷ τῶν κύβων, Λατ. fritillus, Αἰσχίνης 9. 9, Δίφιλος ἐν «Συνωρίδι» 4, πρβλ. Πολυδ. Ζ΄, 203, Ι΄, 150. (Πιθ. σχετίζεται πρὸς τὰς λέξ. [[σφίγγω]], [[σφιγμός]], ὡς ὑποδηλοῦται ἐν τῷ Μεγ. Ἐτυμ. 795. 21, πρβλ. Curt. 157. [ι μακρὸν πλὴν παρὰ μεταγεν., [[οἷον]] Πλανούδ.]
}}
{{bailly
|btext=οῦ (ὁ) :<br /><i>plur. hétér.</i> τὰ [[φιμά]];<br />muselière.<br />'''Étymologie:''' R. Σφιγγ, serrer ; cf. [[σφίγγω]].
}}
{{grml
|mltxt=ο, ΝΜΑ, τ. πληθ. και φιμά, τὰ, Α<br />[[φίμωτρο]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[φίμωση]]<br /><b>2.</b> [[σύσφιγξη]] με [[σχοινιά]]<br /><b>3.</b> [[μέρος]] του χαλινού αλόγου που περιέβαλλε την [[μύτη]] του και είχε, [[συνήθως]], προσαρμοσμένους [[πάνω]] του αυλούς, [[έτσι]] ώστε να παράγεται [[ένας]] [[συριστικός]] [[ήχος]] από την [[αναπνοή]] του αλόγου<br /><b>4.</b> [[είδος]] ποτηριού με το οποίο έριχναν τα ζάρια.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Τεχνικός όρος άγνωστης ετυμολ., ο [[οποίος]] εμφανίζει πιθ. [[επίθημα]] -<i>μος</i> (<b>πρβλ.</b> <i>φορ</i>-<i>μός</i>, <b>βλ.</b> και το συνώνυμο [[κημός]], στο οποίο, όμως, το -<i>μος</i> δεν [[πρέπει]] να θεωρηθεί [[επίθημα]]). Για το σχ. [[φιμός]]: <i>φιμά</i> (<i>τὰ</i>): <i>φίμᾱ</i> (<i>ἡ</i>), <b>πρβλ.</b> [[δεσμός]]: [[δεσμά]], <i>τά</i>: [[δέσμη]] / [[δεσμή]]. Οι συνδέσεις της λ. με τους τ. [[σφίγγω]], [[σφιγμός]] ή με το λατ. <i>fiscus</i> «[[καλάθι]]» δεν θεωρούνται πιθανές. Τη λ. με τη σημ. «[[ποτήρι]] με το οποίο έριχναν τα ζάρια» δανείστηκε η Λατινική (<b>πρβλ.</b> λατ. <i>phimus</i>)].
}}
{{lsm
|lsmtext='''φῑμός:''' ὁ, με ετερογ. πληθ. <i>φῑμά</i>, <i>τά</i>·<br /><b class="num">I.</b> [[φίμωτρο]], Λατ. [[capistrum]], σε Λουκ.<br /><b class="num">II.</b> το [[μέρος]] της [[μύτης]] από το [[χαλινάρι]] ενός αλόγου, που είχε και σωλήνες δια μέσου των οποίων η [[αναπνοή]] του αλόγου έβγαζε ένα συριστικό ήχο, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">III.</b> είδος κυπέλλου που χρησιμοποιείται ως [[χωνί]] για τα ζάρια, Λατ. [[fritillus]], σε Αισχίν.
}}
{{elru
|elrutext='''φῑμός:''' ὁ<br /><b class="num">1)</b> намордник (φιμὸν περιθεῖναί τινι Luc.): φιμοὶ συρίζουσι βάρβαρον βρόμον ([[varia lectio|v.l.]] νόμον) Aesch. сквозь намордники (конских оголовий) вырывается дикое храпение;<br /><b class="num">2)</b> стакан для игральных костей (φιμοὶ καὶ κυβευτικὰ [[ἕτερα]] ὄργανα Aeschin.).
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=φι-μός, οῦ, ὁ,<br /><b class="num">I.</b> a [[muzzle]], Lat. [[capistrum]], Luc.<br /><b class="num">II.</b> the [[nose]]-[[band]] of a [[horse]]'s [[bridle]], fitted with pipes [[through]] [[which]] the horses' [[breath]] made a whistling [[sound]], Aesch.<br /><b class="num">III.</b> a [[kind]] of cup, used as a [[dice]]-box, Lat. [[fritillus]], Aeschin.
}}
{{FriskDe
|ftr='''φιμός''': {phīmós}<br />'''Forms''': pl. auch -ά (''AP'' 6, 312)<br />'''Grammar''': m.,<br />'''Meaning''': [[Maulkorb]], [[Knebel]] (A. ''Th''. 463, ''Fr''. 326 = 647 M., LXX, Dsk., Luk. u.a.), übertr. von einem Würfelbecher (oder vom Deckel desselben?, Aeschin., Poll. u.a.).<br />'''Composita''' : Als Hinterglied u.a. in [[εὔφιμος]] [[zusammenziehend]], [[stopfend]] ([[μύρτος]], Nik.), [[wohlgeknebelt]] (Hdn. ''Epim''.) mit εὐφιμία (? ''EM ''als Erkl. von [[εὐκαμία]] [s. [[κημός]]; cod. -φημ-).<br />'''Derivative''': Davon [[φιμώδης]] = [[εὔφιμος]] (μύρτα, Nik.), -όω, ganz vereinzelt m. περι- u. a., [[mit einem Maulkorb verschließen]], [[knebeln]], [[festmachen]], [[zum Schweigen bringen]], Pass. [[verstummen]] (Ar., LXX, NT, J., Luk. u.a.) mit -ωσις (περι-) f. [[das Verschließen]], [[Zustopfen]] (Mediz., Vett. Val.), -ωτικός ‘zum Schweigen brin- gend’ (''P''.''Mag''. ''Lond''., ''Tab''. ''Defix''. ''And''.), -ωτρον n. [[Gerät zum Zustopfen]] (Suid.); περιφιμίζω [[festmachen]], [[festbinden]] (''Tab''. ''Defix''.).<br />'''Etymology''' : Unerklärt. Unhaltbare Hypothesen bei Prellwitz (zu lat. ''fiscus'' u.a.). Bemerkenswert ist die Suffixgleichheit mit dem synonymen [[κημός]]. Ob Kreuzung davon mit [[φιτρός]] (s.d.)?<br />'''Page''' 2,1020-1021
}}