View source for ἀνδράποδον

{{LSJ1
|Full diacritics=ἀνδράποδον
|Medium diacritics=ἀνδράποδον
|Low diacritics=ανδράποδον
|Capitals=ΑΝΔΡΑΠΟΔΟΝ
|Transliteration A=andrápodon
|Transliteration B=andrapodon
|Transliteration C=andrapodon
|Beta Code=a)ndra/podon
|Definition=[δρᾰ], τό,<br><span class="bld">A</span> [[one taken in war and sold as a slave]], whether originally slave or free, [[captive]], Hdt.3.125,129,5.31, etc.: orig. distinct from [[δοῦλος]], ὅσοι δὲ ἦσαν ξεῖνοί τε καὶ δοῦλοι . . ἐν ἀνδραπόδων λόγῳ ποιεύμενος εἶχε Id.3.125; τὰ ἀ. πάντα, καὶ δοῦλα καὶ ἐλεύθερα Th.8.28; τὰ ἀ. τὰ δοῦλα πάντα ἀπέδοτο X.HG1.6.15.<br><span class="bld">II</span> [[low fellow]], '[[creature]]', Pl.Grg.483b, Thg.130b, X.Mem.4.2.39, D.Chr.31.109; of a [[female]] [[slave]], Pherecr.16 D.<br><span class="bld">III</span> as a playful mode of address, Arr.Epict.1.4.14, al.—Hom., Il.7.475, has Ep.dat.pl. [[ἀνδραπόδεσσι]] (as if from [[ἀνδράπους]]), where Aristarch. proposed to read [[ἀνδραπόδοισι]]; but it is almost certain that the word was post-Homeric, and the line was rejected on that account by Zenod. and Ar.Byz. (Orig. pl.; formed on the analogy of [[τετράποδα]], cf. τετραπόδων πάντων καὶ ἀνδραπόδων Foed.Delph.Pell.1.B7. Sg. in X.Ath.1.18, etc.)
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0216.png Seite 216]] τό (vom Fuß, den der Herr auf den Sklaven setzt, um seine Herrschaft zu zeigen; weniger wahrscheinlich von ἀποδόσθαι, verkaufen), der<b class="b2"> Sklave,</b> bes. die durch Kriegsgefangenschaft in Sklavereigerathenen, αἰχμάλωτα Xen. An. 4, 1, 12; δοῦλα Hell. 1, 6, 15; Thuc. 8, 28 καὶ δοῦλα καὶ ἐλεύθερα. Dann nimmt es den Nebenbegriff des Verächtlichen an, dem [[ἀνήρ]] entgeggstzt, Plat. Gorg. 483 b; vgl. Theag. 150 b; Xen. Mem. 4, 2, 39. – Hom. hat das Wort nur Iliad. 7, 475 [[ἔνθεν]] οἰνίζοντο Ἀχαιοί, ἄλλοι χαλκῷ, ἄλλοι σιδήρῳ, ἄλλοι ῥινοῖς, ἄλλοι βόεσσιν, ἄλλοι δ' [[ἀνδραπόδεσσι]]; statt der metaplastischen Form [[ἀνδραπόδεσσι]] las Aristarch, nach Scholl. Didym., ἀνδραπόδοισι, verwarf aber den Vers als unächt, Scholl. Aristonic. ἀθετεῖται, ὅτι νεωτερικὴ [[ὀνομασία]] τοῦ [[ἀνδράποδον]]· οὐδὲ γὰρ παρὰ τοῖς ἐπιβεβληκόσιν Ὁμήρῳ νοεῖται (Friedl. κεῖται). λυπεῖ δὲ καὶ τὸ ἄλλοι πλεονάζον, vgl. Eustath. 692, 21.
}}
{{ls
|lstext='''ἀνδράποδον''': [δρᾰ], τό, [[λέξις]] τῶν πεζογράφων, ὁ αἰχμαλωτισθεὶς ἐν πολέμῳ καὶ πωληθεὶς ὡς [[δοῦλος]], [[εἴτε]] ἦτο ἐξ ἀρχῆς [[δοῦλος]] [[εἴτε]] μή· [[αἰχμάλωτος]], πρῶτον παρ’ Ἡρόδ, 3. 125, 129., 5. 31, καὶ συχν. ἐν τῷ πεζῷ Ἀττ. λόγῳ: - ἡ ἐξ ἀρχῆς [[διάκρισις]] μεταξὺ ἀνδραπόδου καὶ δούλου [[εἶναι]] [[σαφής]], ὅσοι δὲ ἦσαν ξεῖνοί τε καὶ δοῦλοι ..., ἐν ἀνδραπόδων λόγῳ ποιεύμενος εἶχε Ἡρόδ. 3. 125· τὰ ἀνδρ. πάντα, καὶ δοῦλα καὶ ἐλεύθερα Θουκ. 8. 28· τὰ ἀνδρ. τὰ δοῦλα πάντα ἀπέδοτο Ξεν. Ἑλλ. 1. 6, 15. ΙΙ. κατήντησεν [[ὅμως]] νὰ σημαίνῃ [[ἁπλῶς]] τὸν δοῦλον, τὸν δουλικόν, ἢ τὸν δουλοπρεπῆ, Πλάτ. Γοργ. 483B, Θεάγ. 130B, Ξεν. Ἀπομ. 4. 2, 39, πρβλ. [[ἀνδραποδώδης]]. - Ἡ [[λέξις]] εὕρηται ἐν στίχῳ τινὶ τοῦ Ὁμήρου, Ἰλ. Η. 475, ἐν τῇ Ἐπ. δοτ. πληθ. ἀνδραπόδεσσι (ὡς εἰ ἐξ ὀνομαστ. ἀνδράπους) [[ἔνθα]] ὁ Ἀρίσταρχος προέτεινε τὴν γραφὴν ἀνδραπόδοισι· ἀλλ’ [[εἶναι]] σχεδὸν βέβαιον ὅτι ἡ [[λέξις]] ἦτο μεθομηρικὴ καὶ διὰ τὸν λόγον τοῦτον ὁ [[στίχος]] ὠβελίσθη ὑπὸ Ζηνοδότου καὶ Ἀριστοφάνους. (Ὁ [[τύπος]] ἀνδραπόδεσσι ὑποδεικνύει παραγωγὴν ἐκ τοῦ ἀνδρὸς καὶ [[πούς]], ἀλλὰ τό γε νῦν ἔχον οὐδὲν σαφὲς γινώσκομεν περὶ τῆς ἐτυμολογίας [[αὐτοῦ]]).
}}
{{bailly
|btext=ου (τό) :<br /><b>1</b> prisonnier de guerre réduit en esclavage;<br /><b>2</b> esclave <i>en gén.</i><br />'''Étymologie:''' [[ἀνήρ]], [[πέδον]].
}}
{{Autenrieth
|auten=dat. pl. [[ἀνδραπόδεσσι]]: [[slave]], Il. 7.475†.
}}
{{DGE
|dgtxt=-ου, τό<br /><b class="num">• Morfología:</b> [dat. plu. ép. -δεσσι <i>Il</i>.7.475]<br /><b class="num">1</b> [[cautivo]], [[persona capturada en guerra como esclava]] Hdt.3.129, 5.31, Th.6.62<br /><b class="num">•</b>op. [[δοῦλος]] como [[cautivo]] frente a ‘esclavo’ ὅσοι δὲ ἦσαν ξεῖνοί τε καὶ δοῦλοι ... ἐν ἀνδραπόδων λόγῳ ποιεύμενος εἶχε Hdt.3.125, τὰ ἀνδράποδα πάντα, καὶ δοῦλα καὶ ἐλεύθερα todos los cautivos, tanto esclavos como libres</i> Th.8.28, cf. X.<i>HG</i> 1.6.15<br /><b class="num">•</b>[[esclavo]] en gener. <i>Il</i>.7.475, Th.1.139, Pl.<i>Lg</i>.916a, D.22.68, Is.8.35, <i>PHib</i>.29.1.4 (III a.C.), <i>FD</i> 1.486.1B7 (III a.C.), Plb.16.22.5, I.<i>BI</i> 4.394, <i>AI</i> 2.189, 4.309, <i>BGU</i> 1059.9 (I a.C.), Ph.1.127, 2.47, Luc.<i>Nec</i>.17, <i>DMort</i>.2.1, [[LXX]] 3<i>Ma</i>.7.5, <i>POxy</i>.1102.15 (II d.C.), D.C.55.31.4, 61.18.1, <i>POxy</i>.2713.12, 24 (III d.C.), 2673.19 (IV d.C.), <i>PSI</i> 452.3, 8 (IV d.C.), de una mujer, Pherecr.202C<br /><b class="num">•</b>op. [[ἀνήρ]]: οὐδὲν διαφέρει τύραννος ἀνδραπόδων μᾶλλον ἄρχειν ἢ ἀνδρῶν βουλόμενος Plu.2.147d<br /><b class="num">•</b>unido a animales ἀ. καὶ βοσκήματα Arist.<i>Rh</i>.1361<sup>a</sup>14, ἀ. καὶ θηρία Arist.<i>Metaph</i>.1075<sup>a</sup>21.<br /><b class="num">2</b> como palabra injuriosa [[siervo]], [[miserable]] Pl.<i>Grg</i>.483b, <i>Thg</i>.130b, X.<i>Mem</i>.4.2.39, D.Chr.31.109, como forma de interpelar a uno, Arr.<i>Epict</i>.1.4.14.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Deriv. de [[ἀνήρ]] siguiendo el modelo de τετράποδον.
}}
{{grml
|mltxt=[[ἀνδράποδον]], το (Α)<br /><b>1.</b> [[αιχμάλωτος]] που τον πουλούν ως δούλο, [[δούλος]]<br /><b>2.</b> άναντρος, [[άβουλος]], [[δουλοπρεπής]] άντρας.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[ανήρ]], <i>ανδρός</i>. Ο τ. χρησιμοποιήθηκε αρχικά στον πληθ. <i>ανδράποδα</i>, αναλογικά [[προς]] το [[τετράποδα]] ([[πρβλ]]. <i>τετραπόδων πάντων και ανδραπόδων</i>). Σήμαινε [[κυρίως]] τον εχθρό που αιχμαλωτίζεται και πουλιέται ως [[δούλος]] ([[Όμηρος]] <b>κ.ά.</b>), προσέλαβε όμως και [[σημασία]] που εκφράζει [[περιφρόνηση]] ([[Πλάτων]], Ξενοφών <b>κ.ά.</b>). Στον Όμηρο απαντά τ. <i>ανδραπόδεσι</i> (ως δοτ. ενός τ. <i>ανδράπους</i>), όπου ο Αρίσταρχος διορθώνει σε <i>ανδραπόδοισι</i>. Πάντως [[είναι]] [[σχεδόν]] βέβαιο ότι ο τ. στον ενικό [[ανδράποδον]] [[είναι]] [[υστερογενής]] και γι΄ αυτό ο [[ομηρικός]] [[στίχος]] (Ιλ. Η 475) αμφισβητήθηκε από τους αρχαίους γραμματικούς].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἀνδράποδον:''' [δρᾰ], τό, Επικ. δοτ. πληθ. [[ἀνδραπόδεσσι]],<br /><b class="num">I.</b> [[κάποιος]] που αιχμαλωτίστηκε στον πόλεμο και πουλήθηκε ως [[δούλος]], [[αιχμάλωτος]], σε Ομήρ. Ιλ., Ηρόδ., Αττ.<br /><b class="num">II.</b> γενικά, [[δούλος]], [[δουλικός]] ή [[δουλοπρεπής]] [[άνθρωπος]], σε Πλάτ., Ξεν. (αμφίβ. προέλ.).
}}
{{elru
|elrutext='''ἀνδράποδον:''' (ᾰπ) τό<br /><b class="num">1)</b> обращенный в рабство военнопленный Hom., Her., Xen.; ἀνδράποδα πάντα, καὶ δοῦλα καὶ ἐλεύθερα Thuc. все военнопленные, - как рабы, так и свободнорожденные;<br /><b class="num">2)</b> раб, невольник, тж. перен. человек с рабской душой Xen., Plat., Dem., Plut.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: n.<br />Meaning: <b class="b2">prisoner of war sold as slave, slave</b> (Il.; on the spread of the word Kretschmer Glotta 18, 76).<br />Origin: GR [a formation built with Greek elements]<br />Etymology: The plural [[ἀνδράποδα]] (orig. cons.stem, cf. dat. pl. <b class="b3">ἀνδραπόδεσσι Η</b> 475) "man-footer", from which sing. [[ἀνδράποδον]], was created after [[τετράποδα]] [[quadruped]] Wackernagel KZ 30, 298, Leumann Hom. Wörter 157f. On the <b class="b3">-α-</b> see Bader, Rev. phil. 43 (1969) 31.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[deriv. uncertain].] [epic dat. pl. [[ἀνδραπόδεσσι]]<br /><b class="num">I.</b> one taken in war and sold as a [[slave]], a [[captive]], Il., Hdt., [[attic]]<br /><b class="num">II.</b> [[generally]], a [[slave]], a [[slavish]] low [[fellow]], Plat., Xen.
}}
{{FriskDe
|ftr='''ἀνδράποδον''': {andrápodon}<br />'''Grammar''': n.<br />'''Meaning''': [[Kriegsgefangener der als Sklave verkauft worden ist]], [[Sklave]] im allg. (ion. att.; zur Verbreitung E. Kretschmer Glotta 18, 76).<br />'''Derivative''': Ableitungen. Deminutivum [[ἀνδραπόδιον]] (Hyp., Diph., Pap.). — Adj. [[ἀνδραποδώδης]] [[sklavenmäßig]] (Pl., Arist. usw.), wovon [[ἀνδραποδωδία]] [[Sklavengesinnung]] (Arist., Plu.). — Denominatives Verb [[ἀνδραποδίζω]], -ομαι [[in Knechtschaft versetzen]], [[als Sklaven verkaufen]] (ion. att.). Davon sind abgeleitet: [[ἀνδραπόδισις]] [[Knechtung]] (Xen.), -ισμός ib. (att.). — [[ἀνδραποδιστής]] [[Sklavenhändler]] (att.); [[ἀνδραποδιστικός]] ‘zum Sklavenverkauf, -händler gehörig’ (Pl., Eup.); [[ἀνδραποδιστήριος]] ib. (Tz.).<br />'''Etymology''' : Der Plural ἀνδράποδα (urspr. Konsonantstamm; Dat. pl. [[ἀνδραπόδεσσι]] Η 475) "Menschenfüßler", woraus sekundär der Sing. [[ἀνδράποδον]], wurde nach τετράποδα [[Vierfüßler]] geschaffen; Brugmann Grundr.<sup>2</sup> 2 : 1, 21, Wackernagel KZ 30, 298, Sommer Nominalkomp. 35, Leumann Hom. Wörter 157f.<br />'''Page''' 1,104-105
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[slave taken in war]]
}}