View source for αἱρέω

{{LSJ1
|Full diacritics=αἱρέω
|Medium diacritics=αἱρέω
|Low diacritics=αιρέω
|Capitals=ΑΙΡΕΩ
|Transliteration A=hairéō
|Transliteration B=haireō
|Transliteration C=aireo
|Beta Code=ai(re/w
|Definition=impf. <span class="sense"><span class="bld">A</span> ᾕρεον <span class="bibl">Il.24.579</span>, Ion. αἵρεον <span class="bibl">Hdt.6.31</span>, but contr. [[ᾕρει]] even in <span class="bibl">Il.17.463</span>, ᾕρευν <span class="bibl">Hes.<span class="title">Sc.</span>302</span>: fut. αἱρήσω <span class="bibl">Il.9.28</span>, etc.: aor. 1 [[ᾕρησα]] late (ἀν-) <span class="bibl">Q.S.4.40</span>, etc.: pf. ᾕρηκα <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>267</span>, <span class="bibl">Th.1.61</span>, etc., Ion. [[ἀραίρηκα]] or [[αἵρηκα]] (ἀν-) <span class="bibl">Hdt.5.102</span>: plpf. ἀραιρήκεε <span class="bibl">3.39</span>:—Med., fut. αἱρήσομαι <span class="bibl">Il.10.235</span>, etc.: aor. 1 ᾑρησάμην <span class="bibl">Plb.38.13.7</span> [[si vera lectio|[[si vera lectio|s. v.l.]]]], Gal.19.53, etc.: pf. in med. sense ᾕρημαι <span class="bibl">Ar.<span class="title">Av.</span>1577</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>5.6.12</span>, <span class="bibl">D.2.15</span>, etc.: 3pl. plpf. ᾕρηντο <span class="bibl">Th.1.62</span>:—Pass., fut. αἱρεθήσομαι <span class="bibl">Hdt. 2.13</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Mx.</span>234b</span>; rarely ᾑρήσομαι <span class="bibl">Id.<span class="title">Prt.</span>338c</span>: aor. [[ᾑρέθην]] and pf. ᾕρημαι <span class="bibl">D.20.146</span>, al.; pf. part. ἀραιρημένος <span class="bibl">Hdt.4.66</span>: plqf. ᾕρηντο <span class="bibl">X. <span class="title">An.</span>3.2.1</span>, ἀραίρητο <span class="bibl">Hdt.1.191</span>, etc.—From [root ]<b class="b3">ἑλ-</b>: fut. [[ἑλῶ]] only late (δι-) <span class="title">Test.Epict.</span>6.18, (ἀν-) <span class="bibl">D.H.11.18</span>, (καθ-) <span class="title">APl.</span>4.334 (Antiphil.): aor.1 [[εἷλα]] (ἀν-) <span class="bibl"><span class="title">Act.Ap.</span>2.23</span>, (ἀν-) <span class="title">Epigr.Gr.</span>314.24 (Smyrna): elsewhereaor.2 εἷλον <span class="bibl">Il.10.561</span>, etc., Ep. ἕλον <span class="bibl">17.321</span>, Ion. ἕλεσκε <span class="bibl">24.752</span>:— Med., fut. ἑλοῦμαι <span class="bibl">D.H.4.75</span>, (ἀφ-) <span class="bibl">Timostr.5</span>, (δι-) <span class="bibl">D.H.4.60</span>, (ἐξ-) <span class="bibl">Alciphr.1.9</span>: aor. 1 εἱλάμην <span class="title">Epigr.Gr.</span>314.5 (Smyrna), (ἀφ-) [[varia lectio|v.l.]] in <span class="bibl">Ath.12.546a</span>, (δι-) <span class="title">AP</span>9.56 (Phil.): elsewhere aor. 2 εἱλόμην <span class="bibl">Il.16.139</span>, etc., 2sg. ἤλεο <span class="bibl">Sapph.<span class="title">Oxy.</span>1787.6.3</span>:—Cret. forms αἰλεθῇ <span class="title">Leg.Gort.</span> 2.21, <b class="b3">ἀν-αιλῆθαι</b> ib.7.10, al.:—the etym. is doubtful, and [[ἀγρέω]] ([[quod vide|q.v.]]) prob. has a difft. root. </span><span class="sense"><span class="bld">A</span> Act., [[take with the hand]], [[grasp]], [[seize]], αἱ. τι ἐν χερσίν <span class="bibl">Od.4.66</span>; [[αἱρέω τινὰ χειρός]] = to [[take one by the hand]], <span class="bibl">Il.1.323</span>; <b class="b3">κόμης τινά</b> ib.<span class="bibl">197</span>; μ' ἑλὼν ἐπὶ μάστακα χερσίν <span class="bibl">Od.23.76</span>: part. [[ἑλών]] adverbially, κατακτεῖναί μ' ἑλών <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>497</span>; ἄξω ἑλών <span class="bibl">Il.1.139</span>, cf. <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>7.1</span>; but <b class="b3">ἔνθεν ἑλών</b> [[having taken up]] [the song], <span class="bibl">Od.8.500</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[take away]], ἀπ' ἀπήνης ᾕρεον ἄποινα <span class="bibl">Il.24.579</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> take into one's [[power]], get into one's [[power]], [[νῆας]] ib.<span class="bibl">13.42</span>; esp. [[take]] a [[city]], <span class="bibl">2.37</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>347</span>, etc.; [[overpower]], [[kill]], <span class="bibl">Il.4.457</span>, etc.; ἕλοιμί κεν ἤ κε ἁλοίην <span class="bibl">22.253</span>:—freq. of passions, etc., [[come upon]], [[seize]], χόλος <span class="bibl">Il.18.322</span>; ἵμερος <span class="bibl">3.446</span>; ὕπνος <span class="bibl">10.193</span>; λήθη <span class="bibl">2.34</span>, etc.: c. dupl.acc., τὸν δ' ἄτη φρένας εἷλε <span class="bibl">16.805</span>; of disease, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Tht.</span>142b</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[catch]], [[take]], ζωὸν ἑλεῖν <span class="bibl">Il.21.102</span>; [[take in hunting]], <span class="bibl">Hes.<span class="title">Sc.</span>302</span>, <span class="bibl">Hdt. 1.36</span>, etc.; [[overtake]], in a race, <span class="bibl">Il.23.345</span>; [[get]] into one's [[power]], [[entrap]], <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>764</span>, etc.; in good sense, [[win over]], <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>2.3.16</span>, cf. <span class="bibl">3.11.11</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ly.</span>205e</span>, etc. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> c. part., [[catch]], [[detect]] one doing a thing, <span class="bibl">S. <span class="title">Ant.</span>385</span>,<span class="bibl">655</span>; ἐπ' αὐτοφώρῳ ἑλεῖν <span class="bibl">E.<span class="title">Ion</span>1214</span>; φῶρα ἐπὶ κλοπῇ ἑλεῖν <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>874b</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> generally, [[win]], [[gain]], κῦδος <span class="bibl">Il.17.321</span>; στεφάνους <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>3.74</span>, etc.; especially in games, Ἴσθμι' ἑλὼν πύξ <span class="bibl">Simon.158</span>; with double sense, [[overcome]] and [[win]], ἑλέτην δίφρον τε καὶ ἀνέρε <span class="bibl">Il.11.328</span>; ἕλεν Οἰνομάου βίαν παρθένον τε σύνευνον <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>1.88</span>, cf. <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span>353</span>:— Pass., [[ἁγὼν ᾑρέθη]] = [[the fight was won]], <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>1148</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> generally, [[get]], [[obtain]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>359a</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ti.</span>64b</span>, etc. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> as law-term, [[convict]], τινά τινος <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span>591</span>, <span class="bibl">Is.9.36</span>, <span class="bibl">Aeschin.3.156</span>; εἷλέ σ' ἡ Δίκη E. <span class="bibl"><span class="title">Heracl.</span>941</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Supp.</span>608</span>: c. part., [[αἱρέω τινὰ κλέπτοντα]] = to [[convict]] of [[theft]], <span class="bibl">Ar.<span class="title">Eq.</span>829</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>941d</span>; <b class="b3">ᾑρῆσθαι κλοπεύς</b> (sc. [[ὤν]]) <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>493</span>, cf. <span class="bibl">406</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> <b class="b3">αἱ. δίκην, γραφήν</b> [[get a verdict for conviction]], <span class="bibl">Antipho 2.1.5</span>, etc.; also [[ἑλεῖν τινα]] = [[obtain a conviction against]] one, <span class="bibl">Is.7.13</span>; [[ἑλεῖν τὰ διαμαρτυρηθέντα]] = [[convict]] the [[evidence]] of [[falsehood]], <span class="bibl">Isoc.18.15</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">c</span> abs., [[get a conviction]], <b class="b3">οἱ ἑλόντες</b>, opp. <b class="b3">οἱ ἑαλωκότες</b>, <span class="bibl">D.21.11</span>; <b class="b3">δολίοις ἕλε Κύπρις λόγοις</b> [[Aphrodite]] won her [[cause]]... <span class="bibl">E.<span class="title">Andr.</span>289</span>, cf. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span> 762b</span>, etc. </span><span class="sense"><span class="bld">d</span> of a thing or circumstances which [[convict]], τοῦτ' ἔστιν ὃ ἐμὲ αἱρεῖ <span class="bibl">Id.<span class="title">Ap.</span>28a</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">5</span> <b class="b3">ὁ λόγος αἱρέει</b> reason or the [[reason]] of the thing [[prove]]s, <span class="bibl">Hdt.2.33</span>: c. acc. pers., reason [[persuades]] one, i.e. it [[seem]]s [[good]] to one, <span class="bibl">Id.1.132</span>, <span class="bibl">7.41</span>; <b class="b3">ὡς ἐμὴ γνώμη αἱ</b>. <span class="bibl">Hdt.2.43</span>; ὅπῃ ὁ λόγος αἱ. βέλτιστ' ἂν ἔχειν <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>604c</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Lg.</span>663d</span>: c. inf., <span class="bibl"><span class="title">R.</span>440b</span>; ὁ αἱρῶν λόγος <span class="bibl">Chrysipp.Stoic.3.92</span>; [[αἱρεῖ]] alone, [[prove]]s, Plu.2.651b. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> <b class="b3">τὸ αἱροῦν</b> the sum [[due]], PRyl.167.25 (i A. D.); τὰ αἱροῦντα [τάλαντα] <span class="bibl"><span class="title">PGrenf.</span>2.23.14</span> (ii B. C.), <span class="bibl"><span class="title">PRyl.</span>88.19</span> (ii A. D.). </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> [[grasp with the mind]], [[understand]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phlb.</span>17e</span>, <span class="bibl">20d</span>, <span class="bibl"><span class="title">Plt.</span> 282d</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">B</span> Med., with pf. [[ᾕρημαι]] (v. supr.), [[take for oneself]], [[ἔγχος]] ἑλέσθαι = [[take one's spear]], <span class="bibl">Il.16.140</span>, etc.; ἐκ γαίας λίθον <span class="bibl">A.<span class="title">Fr.</span>199</span>; [[δόρπον]], [[δεῖπνον]] = take one's [[supper]], <span class="bibl">Il.7.370</span>, <span class="bibl">2.399</span>; <b class="b3">πιέειν δ' οὐκ εἶχεν ἑλέσθαι</b> <span class="bibl">Od.11.584</span>; <b class="b3">Τρωσὶν… ὅρκον ἑλ</b>. [[obtain]] it from... <span class="bibl">Il.22.119</span>; and so in most senses of the Act., with the reflexive force added. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[take to oneself]], [[choose]], ἕταρον <span class="bibl">Il.10.235</span>, cf. <span class="bibl">9.139</span>, <span class="bibl">Od.16.149</span>, etc.; [[prefer]], τι πρό τινος <span class="bibl">Hdt.1.87</span>; τι ἀντί τινος <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>1.7.3</span>, <span class="bibl">D.2.15</span>; τί τινος <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>1101</span>, cf. <span class="bibl">Theoc.11.49</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> c. inf., [[prefer]] to do, <span class="bibl">Hdt. 1.11</span>, etc.; ἑλέσθαι μᾶλλον τεθνάναι <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>1.2.16</span>, cf. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ap.</span>38e</span>; μᾶλλον ἂν ἕλοιτό μ' ἢ τοὺς πάντας Ἀργείους λαβεῖν <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>47</span>: without [[μᾶλλον]], <span class="bibl">Pi.<span class="title">N.</span>10.59</span>, <span class="bibl">Lys.2.62</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">c</span> <b class="b3">αἱ. εἰ</b>… to [[be content]] if., <span class="title">AP</span> 12.68 (Mel.). </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> <b class="b3">αἱ. τά τινων</b> [[take]] another's part, [[join]] their [[party]], <span class="bibl">Th.3.63</span>, etc.; <b class="b3">αἱ. γνώμην</b> to [[adopt]] an [[opinion]], <span class="bibl">Hdt.4.137</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[choose by vote]], [[elect]] to an office, <b class="b3">αἱ. τινὰ δικαστήν, στρατηγόν</b>, etc., <span class="bibl">Id.1.96</span>, <span class="bibl">Eup.117</span>, etc.; <b class="b3">τινὰς ἀριστίνδην</b> Lex ap.<span class="bibl">D.43.57</span>; αἱ. τινὰ ἐπ' ἀρχήν <span class="bibl">Pl.<span class="title">Men.</span>90b</span>; αἱ. τινὰ ἄρχειν <span class="bibl">Id.<span class="title">Ap.</span>28e</span>, cf. <span class="bibl">Il.2.127</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">C</span> Pass., to [[be taken]], <span class="bibl">Hdt.1.185</span>, <span class="bibl">191</span>, <span class="bibl">9.102</span>; more commonly [[ἁλίσκομαι]]. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> v. supr. A. 11.3. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> Pass. to med. sense, to [[be chosen]], in pf. ᾕρημαι <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1209</span>, etc.; Ion. ἀραίρημαι <span class="bibl">Hdt.7.118</span>, <span class="bibl">172</span>,<span class="bibl">173</span>, al.; στρατηγεῖν ᾑρημένος <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>3.2.1</span>; <b class="b3">ἐπ' ἀρχῆς ᾑρῆσθαι</b> ib.<span class="bibl">3.3.2</span>; ἐπὶ τὴν τῶν παίδων ἀρχήν <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>809a</span>; <b class="b3">τοῦ ἔτους… ᾑρημένοι</b> [[elected]] for the year... <span class="title">IGRom.</span>3.1422 (Bithyn.):—aor. [[ᾑρέθην]] is always so used, <span class="bibl">A.<span class="title">Th.</span>505</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Av.</span>799</span>, <span class="bibl">Th.7.31</span>, etc.; pres. rarely, <b class="b3">αἱροῦνται πρεσβευταί</b> are [[chosen]], <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1299a19</span>, cf. <span class="bibl">And.4.16</span>.</span>
}}
{{ls
|lstext='''αἱρέω''': παρατ. ᾕρεον, Ἰλ., Ἰων. αἵρεον, Ἡρόδ., ἀλλὰ συνῃρ. ᾕρει, ἔτι καὶ ἐν Ἰλ. Ρ. 463: ― μέλλ. αἱρήσω, Ἰλ. Ἀττ.: ἀόρ. ᾕρησα, [[εἶναι]] μεταγεν. (ἀν-), Κ. Σμ. 4, 40, κτλ: πρκμ. ᾕρηκα, Αἰσχύλ. Ἀγ. 267, Θουκ., κτλ., Ἰων. [[ἀραίρηκα]] ἢ αἵρηκα, (ἀν-), Ἡρόδ. 4. 66., 5. 102: ― ὑπερσ. ἀραιρήκεε, 3. 39: Μέσ. μέλλ. αἱρήσομαι, Ἰλ., Ἀττ.: ἀόρ. ᾑρησάμην, Πολύβ., κτλ. (πρβλ. [[ἐξαιρέω]]): πρκμ. μετὰ μέσ. σημασ. ᾕρημαι, Ἀριστοφ. Ὄρ. 1517, Ξεν. Ἀν. 5. 6, 12., Δημ. 22. 21, κτλ.: γϳ πληθ. ὑπερσ. ᾕρηντο, Θουκ. 1. 62: ― Παθ. μέλλ. αἱρεθήσομαι, Ἡρόδ. 2. 13, Πλάτ.: σπαν. ᾑρήσομαι, Πλάτ. Πρωτ. 338C: ἀόρ. ᾑρέθην καὶ πρκμ. ᾕρημαι, ἴδε κατωτέρ. C. καὶ ἀλλ: ὑπερσ. ᾕρηντο, Ξεν. Ἀν. 3. 2. 1· ἀραίρητο, Ἡρόδ. 1. 191, κτλ. ― Ἐκ √ ἙΛ σχηματίζονται τὰ ἑπόμ.: μέλλ. ἑλῶ, μόνον παρὰ μεταγεν. (δι-), Ἐπιγρ. Θηρ. ἐν τῇ Συλλ. Ἐπιγρ. 2448. VI, 19· (ἀν-), Διον. Ἁλ. 11. 18., Διόδ., (καθ-), Ἀνθ. Πλατ. 334: ἀόρ. αϳ εἷλα (ἀν-), Πράξ. Ἀπ. βϳ, 23· (ἀν-), Συλλ. Ἐπιγρ. 3272. 24, ἀλλαχοῦ ἀόρ. βϳ εἷλον, Ὅμ., κλπ.: ― Ἰων. ἕλεσκε, Ἰλ. Ω. 752: ― Μέσ. μέλλ. ἑλοῦμαι, Διον. Ἁλ. 4. 75. Χρησμ. Σιβυλλ. 8. 184, (ἀφ-), Τιμόστρ. ἐν «Φιλοδεσπότῃ», 1, Ἀνθ., (δι-), Διον. Ἀλ., (ἐξ-), Ἀλκίφρ. ― ἀόρ. αϳ εἱλάμην, Ἀνθ. Π. παράρτ. 257. 5· (ἀφ), Ἀθήν. 546Α, (δι-), Ἀνθ. Π. 9. 56: ― ἀλλαχοῦ ἀόρ. βϳ εἱλόμην, Ὅμ., κτλ. ― Πρβλ. ἀν-, ἀφ-, δι-, ἐξ-, καθ-, περ-, περι-, προ-, προσ-, συν-, ὑφαιρέω· (ὁ Κούρτιος πιστεύει ὅτι αἱ ῥίζαι αἱρ (ἁρι), ἑλ δυνατὸν νὰ ἔχωσι στενὴν συγγένειαν· πρβλ. [[ὡσαύτως]] [[ἁλίσκομαι]], [[ὅπερ]] [[συχνάκις]] χρησιμεύει ὡς παθητ. τοῦ [[αἱρέω]]). Α. Ἐνεργ. [[λαμβάνω]] διὰ τῆς χειρός, δράττομαι, [[ἁρπάζω]]· αἱρεῖν τι ἐν χερσίν, μετὰ χερσίν, [[λαμβάνω]] τι ἀνὰ χεῖρας, Ὀδ. Δ. 66., Θ. 372· αἱρεῖν τινα χειρός, [[λαμβάνω]] τινὰ ἐκ τῆς χειρός, Ἰλ. Α. 323· [[κόμης]] τινά, [[αὐτόθι]] 197· μ’… ἑλὼν ἐπὶ μάστακα χερσίν, Ὀδ. Ψ. 76· [[ὡσαύτως]] αἱρ. χερσὶ [[δόρυ]], κτλ.: ― ἡ μετοχὴ ἑλὼν [[ἐνίοτε]] [[εἶναι]] ἐν χρήσει ὡς ἐπίρρ. καθὼς τὸ λαβών, δηλ. διὰ τῆς βίας, Σοφ. Ἀντιγ. 497, ἀλλ’, [[ἔνθεν]] ἑλὼν = ἀναλαβὼν τὴν συνέχειαν, ἐξακολουθήσας (τὸ ᾆσμα), Ὀδ. Θ. 500. 2) ἀφαιρῶ, [[ἀποκομίζω]], τι ἀπό τινος, Ὅμ. ἀλλὰ καὶ τινά τι, ὡς τὸ ἀφαιρεῖσθαι, Ἰλ. Π. 805. ΙΙ. [[κυριεύω]], [[λαμβάνω]] εἰς τὴν ἐξουσίαν μου, [[ναῦς]], Ἰλ. Ν. 42· ἰδίως [[κυριεύω]] πόλιν, Β. 37, Σοφ. Φ. 347, κτλ., πρβλ. [[ἄκρα]] 3: ― [[ὑπερισχύω]], [[φονεύω]], Ὅμ., κτλ.: ― [[συχνάκις]] ἐπὶ παθῶν, κτλ., [[καταλαμβάνω]], [[ἐπέρχομαι]], ὡς [[χόλος]], Ἰλ. Σ. 322· [[ἵμερος]], Γ. 446· [[ὕπνος]], Κ. 39· [[λήθη]], Β. 33, κτλ.: ἐπὶ νόσου, Πλάτ. Θεαίτ. 142Β. ― [[ἁπλῶς]], νικῶ (ἐν ἀγῶνι δρόμου ἢ ἁρματοδρομίας), οὐκ ἔσθ’ ὅς κε σ’ ἕλῃσι [[μετάλμενος]], Ἰλ. Ψ. 345: ― τὸ μέσ. [[ἐνίοτε]] κεῖται ἐπὶ τῆς σημασίας τοῦ [[κυριεύω]], κακά νιν ἕλοιτο [[μοῖρα]], Σοφ. Ο. Τ. 887, πρβλ. Αῃ 396. 2) [[συλλαμβάνω]], πιάνω, ζωοὺς ἕλον, Ἰλ. Φ. 102: [[συλλαμβάνω]] ἐν θήρᾳ, Ὅμ., κτλ. Ὡσαύτως [[λαμβάνω]], [[κερδαίνω]], [[αἰχμαλωτίζω]], ἐξαπατῶ, [[παγιδεύω]], Σοφ. Ο. Κ. 764, κτλ. καὶ ἐπὶ καλῆς σημασίας, [[πείθω]], ἑλκύω πρὸς τὸ [[μέρος]] μου, Ξεν. Ἀπομ. 2. 3, 16, πρβλ. 3. 11, 11, Πλάτ. Λύσ. 205Ε, κτλ. β) μ. μετοχ. [[καταλαμβάνω]], [[συλλαμβάνω]] τινὰ ποιοῦντά τι, Σοφ. Ἀντ. 385, 655· ἐπ’ αὐτοφώρῳ [[ἑλεῖν]], [[συλλαμβάνω]] ἐν τῇ πράξει, Εὐρ. Ἴων 1214· φῶρα ἐπὶ κλοπῇ [[ἑλεῖν]], Πλάτ. Νόμ. 874Β. 3) [[καθόλου]], κερδαίνειν, κτᾶσθαι, [[κῦδος]], Ἰλ. Ρ. 321· στεφάνους, Πίνδ., κτλ. ἰδίως ἐπὶ τῶν δημοσίων ἀγώνων, [[Ἴσθμια]] [[ἑλεῖν]], κτλ., Σιμων. 158: ― Παθ., ἁγὼν ᾑρέθη, ὁ ἀγὼν ἐκερδήθη, Σοφ. Ο. Κ. 1148, πρβλ. [[καθαιρέω]], IV. β) [[καθόλου]], [[τυγχάνω]] τινός, κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς τὸ [[ἐκφεύγω]], Πλάτ. Πολ. 359Α· πρβλ. Τίμ. 64Β, κτλ. 4) ὡς Ἀττ. δικανικὸς ὅρος, ἀποδεικνύω τινὰ ἔνοχόν τινος, τινά τινος, Ἀριστοφ. Νεφ. 591· εἷλέ σ’ ἡ Δίκη, Εὐρ. Ἡρακλ. 636· [[ὡσαύτως]] μ. μετοχ. αἱρεῖν τινα κλέπτοντα, ἀποδεικνύναι αὐτὸν ἔνοχον κλοπῆς, Ἀριστοφ. Ἱππ. 829, Πλάτ. Νόμ. 941D· [[οὕτως]], ᾑρῆσθαι κλοπεὺς (ἐνν. ὤν), Σοφ. Ἀντ. 493, πρβλ. 406. β) αἱρεῖν δίκην ἢ γραφήν, [[λαμβάνω]] ψῆφον πρὸς καταδίκην τοῦ ἀντιδίκου, Ἀντιφῶν 115. 24, κτλ., ἀλλὰ καὶ δίκην [[ἑλεῖν]] τινα, [[καταδικάζω]] τινὰ διὰ δίκης, Ἰσαῖος 64. 19· [[ἑλεῖν]] τὰ διαμαρτυρηθέντα, [[καταδικάζω]] τὰς μαρτυρίας ὡς ψευδεῖς, Ἰσοκρ. 374Β. γ) ἀπολ. [[κερδαίνω]] τὴν δίκην, οἱ ἁλόντες, κατ’ ἀντίθ. πρὸς τὸ ἑαλωκότες, Δημ. 518. 16· [[Κύπρις]] εἷλε λόγοις αἰόλοις ([[οὕτως]] ὁ Musgr. ἀντὶ τοῦ δολίοις) = ἡ [[Ἀφροδίτη]] ἐκέρδησε..., Εὐρ. Ἀνδρ. 290· πρβλ. Ἱκ. 608. Πλάτ. Νόμ. 762Β, κτλ. δ) περὶ πράγματος ἢ συμβεβηκότος [[ὅπερ]] καταδικάζει τινά, τοῦτ’ ἔστιν ὃ ἐμὲ αἱρήσει, ὁ αὐτ. Ἀπολ. 28Α. 5) ὁ [[λόγος]] αἱρέει, Λατ. ratio evincit, ὁ ὀρθὸς [[λόγος]] ἢ ὁ [[λόγος]] τοῦ πράγματος ἀποδεικνύει, Ἡρόδ. 2. 33· [[ὡσαύτως]] μετ’ αἰτ. προσώπου, ὁ [[λόγος]] πείθει τινά, ὁ αὐτ. 1. 132., 7. 41· ὡς ἐμὴ γνώμη αἱρέει, Ἡρόδ. 2. 43· ὅπῃ ὁ [[λόγος]] αἱρεῖ βέλτιστα ἔχειν, Πλάτ. Πολ. 604C, πρβλ. 607Β. ― μετ’ ἀπαρ. [[αὐτόθι]] 440Β. ΙΙΙ. [[συναρπάζω]] διὰ τῆς φρενός, [[καταλαμβάνω]] διὰ ταχείας ἀντιλήψεως, ἀντιλαμβάνομαι, Πλάτ. Φίληβ. 17Ε, 20D, Πολιτικ. 282D. Β. Μέσ., μ. παρακ. ᾕρημαι (ἴδε ἀνωτέρω), [[λαμβάνω]] δι’ ἐμαυτόν, [[ἔγχος]] ἑλέσθαι, [[λαμβάνω]] τὸ [[δόρυ]] μου, Ἰλ. Π. 140, κτλ.· [[δόρπον]], [[δεῖπνον]], δειπνῶ, Η. 370., Β. 399· πιέειν δ’ οὐκ εἶχεν ἑλέσθαι, Ὀδ. Λ. 584· Τρωσίν… ὅρκον ἑλ., [[λαμβάνω]], [[δέχομαι]] [[παρά]]..., Ἰλ. Χ. 119. Καὶ [[οὕτως]] ἐν ταῖς πλείσταις τῶν σημασιῶν τοῦ ἐνεργητικοῦ προστιθεμένης [[πάντοτε]] τῆς ἀντανακλαστικῆς δυνάμεως τοῦ μέσου. ΙΙ. [[λαμβάνω]] δι’ ἐμαυτόν, [[ἐκλέγω]], Ἰλ. Κ. 235, Ὀδ. Π. 149: [[ἐντεῦθεν]] [[λαμβάνω]] κατὰ προτίμησιν, προτιμῶ τι ἑτέρου, τι πρό τινος, Ἡρόδ. 1. 87· τι [[ἀντί]] τινος, Ξεν. Ἀν. 1. 7. 3, Δημ. 22. 21· [[ὡσαύτως]], τί τινος, Σοφ. Φ. 1100· τι [[μᾶλλον]] ἤ... ἢ μᾶλλόν τινος, συχν. παρ’ Ἀττ., καὶ [[ἐνίοτε]], ὡς τὸ βούλεσθαι, αἱρεῖσθαι ἤ..., [[ἄνευ]] τοῦ [[μᾶλλον]], Πινδ. Ν. 10. 110, Θεόκρ. 11. 49, ἔτι δὲ καὶ παρὰ τοῖς πεζ. τῶν Ἀττ., Λυσ. 196. 23. β) μετ’ ἀπαρεμ., προτιμῶ νὰ πράξω τι, Ἡρόδ. 1. 11, καὶ ἀλλ., καὶ Ἀττ. [[ὡσαύτως]], [[μᾶλλον]] αἱρεῖσθαι, μετ’ ἀπαρ. ὡς τὸ τοῦ Κικέρωνος, potius malle, Πλάτ. Ἀπολ. 38Ε, κτλ. γ) αἱρεῖσθαι εἰ..., εἶμαι εὐχαριστημένος ἐάν..., Ἀνθ. Π. 12. 67. 2) αἱρεῖσθαι τά τινος ἢ τινά, [[λαμβάνω]] τὸ [[μέρος]] τινός, προσχωρῶ εἰς τὴν μερίδα τινός, Ἡρόδ. 1. 108, κτλ.· αἱρ. γνώμην, [[ἀποδέχομαι]] γνώμην τινά, ὁ αὐτ. 4. 137. 3) [[ἐκλέγω]] διὰ ψήφου, [[ἐκλέγω]] τινὰ εἴς τι [[ἀξίωμα]], αἱρεῖσθαί τινα ἄρχοντα, στρατηγόν, κτλ., συχν. παρ’ Ἀττ., [[ὡσαύτως]] αἱρ. τινὰ ἐπ’ [[ἀρχήν]], Πλάτ. Μένων 90Β· αἱρ. τινὰ ἄρχειν, ὁ αὐτ. Ἀπολ. 28Ε, πρβλ. Ἰλ. Β. 127. 4) ἴδε ἀνωτ. Α. ΙΙ, 1. Γ. Παθ. κυριεύομαι, Ἡρόδ. 1. 185, 191., 9. 102., ἀλλ’ ἐπὶ ταύτης τῆς σημασίας τὸ [[ἁλίσκομαι]] [[εἶναι]] ἐν συχνοτέρᾳ χρήσει παρὰ τοῖς Ἀττ. ὡς παθ. 2) ἴδε ἀνωτ. Α. ΙΙ. 3. ΙΙ. ὡς παθητικὸν τῆς τοῦ μέσ. σημασίας, ἐκλέγομαι, κατὰ πρκμ. ᾕρημαι ([[ὅστις]] [[εἶναι]] [[ὡσαύτως]] καὶ μέσ.), Αἰσχύλ. Ἀγ. 1209, κτλ.· ― Ἰων. ἀραίρημαι, Ἡρόδ. 7. 118, 172, 173, καὶ ἀλλ., στρατηγεῖν ᾑρημένος, Ξεν. Ἀπομ. 3. 2, 2· ἐπ’ ἀρχῆς ᾑρῆσθαι, ὁ αὐτ. 3. 3, 2· ἐπ’ [[ἀρχήν]] τινα, Πλάτ. Νόμ. 809Α· ὁ ἀόρ. ᾑρέθην [[εἶναι]] [[πάντοτε]] ἐπὶ ταύτης τῆς ἐννοίας, Αἰσχύλ. Θ. 505. Ἀριστοφ. Ὄρ. 759, Θουκ., κτλ. Ὁ ἐνεστὼς σπανίως: αἱροῦνται πρεσβευταί = ἐκλέγονται, Ἀριστ. Πολ. 4. 15. 3.
}}
{{bailly
|btext=-ῶ :<br /><i>impf.</i> [[ᾕρουν]], <i>f.</i> αἱρήσω, <i>ao.2</i> [[εἷλον]] &gt; <i>impér.</i> [[ἕλε]], <i>sbj.</i> [[ἕλω]], <i>opt.</i> [[ἕλοιμι]], <i>inf.</i> [[ἑλεῖν]], <i>part.</i> [[ἑλών]] ; <i>pf.</i> [[ᾕρηκα]];<br /><i>Pass. f.</i> αἱρεθήσομαι, <i>ao.</i> [[ᾑρέθην]], <i>pf.</i> [[ᾕρημαι]];<br /><b>I. 1</b> prendre dans ses mains, saisir : ινα κόμης, χερός IL qqn par les cheveux, par la main ; ἀχλὺν ἀπ’ ὀφθαλμῶν IL enlever les ténèbres des yeux ; τινά [[τι]] IL enlever qch à qqn ; <i>part. abs.</i> • [[ἑλών]] ayant pris de force, par force;<br /><b>2</b> prendre à la chasse <i>ou</i> à la guerre, capturer : ζῶντας XÉN faire des prisonniers (<i>litt.</i> prendre les hommes vivants) ; <i>p. ext.</i> s’emparer de, se rendre maître de : πόλιν d’une ville ; χώραν d’un pays ; <i>p. ext.</i> αἱρεῖν [[κῦδος]] IL remporter la gloire ; <i>en parl. de l’intelligence</i> αἱρ. [[τι]] saisir, comprendre qch ; <i>en parl. des impressions phys. ou mor.</i> [[μηδέ]] τιν’ [[ὕπνος]] αἱρείτω IL que nul ne se laisse prendre par le sommeil ; ἐμὲ [[δέος]] ᾕρει OD la crainte s’emparait de moi;<br /><b>3</b> saisir, surprendre en flagrant délit ; convaincre : τὰ διαμαρτυρηθέντα ISOCR convaincre de faux témoignage ; τοῦτ’ ἔστιν ὃ ἐμὲ αἱρήσει PLAT voilà ce qui me convaincra ; αἱρεῖν [[δίκην]] <i>ou</i> γραφήν avoir gain de cause ; αἱρέει ἐμὴ [[γνώμη]] HDT mon opinion me persuade que;<br /><b>II.</b> <i>Pass.</i> <b>1</b> être pris;<br /><b>2</b> être gagné, être remporté (prix, victoire, <i>etc.</i>);<br /><b>3</b> être choisi (<i>surt. à l’ao. et au pf.</i>) : αἱρεθεὶς [[ἑκών]] EUR chargé de cette mission de son plein gré ; στρατηγεῖν ᾑρημένος XÉN élu général;<br /><i><b>Moy.</b></i> [[αἱρέομαι]], [[αἱροῦμαι]] (<i>f.</i> αἱρήσομαι, <i>ao.2</i> [[εἱλόμην]] &gt; <i>impér.</i> [[ἑλοῦ]], <i>sbj.</i> [[ἕλωμαι]], <i>opt.</i> [[ἑλοίμην]], <i>inf.</i> [[ἑλέσθαι]], <i>part.</i> [[ἑλόμενος]] ; <i>pf.</i> [[ᾕρημαι]]);<br /><b>1</b> prendre pour soi <i>ou</i> qch à soi : τεύχεα IL, [[δεῖπνον]] XÉN ses armes, son repas ; ὕπνον THC prendre son repos en dormant;<br /><b>2</b> prendre de préférence, choisir : αἱρεῖσθαι τὰ Ἀθηναίων THC, Ἀθηναίους THC embrasser le parti des Athéniens ; αἱρεῖσθαι γνώμην HDT adopter une opinion ; αἱρεῖσθαί [[τι]] [[πρό]] τινος, [[τι]] [[ἀντί]] τινος, [[τί]] τινος préférer une ch. à une autre ; αἱρεῖσθαι [[τι]] [[μᾶλλον]] ἤ <i>ou simpl.</i> [[τι]] ἤ faire une ch. plutôt qu’une autre ; [[μᾶλλον]] αἱρ. PLAT <i>ou simpl.</i> αἱρεῖσθαι avec l’inf. HDT préférer faire ; <i>abs.</i> αἱροῦμαι ESCHL j’agrée ; <i>particul.</i> choisir par un vote, élire : τινα στρατηγόν, δικαστήν élire qqn général, juge.<br />'''Étymologie:''' R. Ἁρ, Ϝαρ, prendre.
}}
{{Autenrieth
|auten=fut. -ήσω, aor. [[εἷλον]], [[ἕλον]] (ϝέλον), iter. [[ἕλεσκον]], [[mid]]. αἱρεύμενοι, αἱρήσομαι, [[εἱλόμην]], [[ἑλόμην]]: I. [[act]]., [[take]], ‘[[grasp]],’ ‘[[seize]]’ (freq. w. [[part]]. gen.), ‘[[capture]],’ ‘[[overtake]]’ in [[running]]; of receiving prizes (Il. 23.779), embracing (Od. 11.205), putting on (‘donning’) garments (Od. 17.58), ‘[[taking]] up’ a [[story]] at [[some]] [[point]] (Od. 8.500); γαῖαν ὀδὰξ [[ἑλεῖν]], ‘[[bite]] the [[dust]];’ freq. of hitting in [[combat]], and esp. euphemistic, ἕλεν, he ‘slew’; met. of feelings, [[χόλος]] αἱρεῖ με, [[ἵμερος]], [[δέος]], etc., so [[ὕπνος]].—II. [[mid]]., [[take]] as [[one]]'s [[own]], to or [[for]] [[oneself]], [[choose]]; of [[taking]] [[food]], robbing or stripping [[another]], [[taking]] an [[oath]] [[from]] [[one]] (τινός, Od. 4.746, τινί, Il. 22.119); [[also]] met., ἄλκιμον [[ἦτορ]], φιλότητα [[ἑλέσθαι]], Il. 16.282.
}}
{{Slater
|sltr=[[αἱρέω]] (aor. [[ἕλε]]（ν), [[ἕλον]], εἷλε; [[ἕλῃ]]; [[ἑλών]]; [[ἑλεῖν]]: med. εἵλετ. pres. [[not]] [[found]], cf. (P. 1.75) ). <br /><b>1</b> [[act]].<br /><b>a</b> [[take]] up, [[take]] [[away]] φιάλαν ὡς εἴ [[τις]] ἀφνειᾶς ἀπὸ χειρὸς ἑλὼν δωρήσεται νεανίᾳ γαμβρῷ (O. 7.1) λέγοντι μὰν Ζηνὸς τέχναις ἀνάπωτιν ἐξαίφνας [[ἄντλον]] [[ἑλεῖν]] (O. 9.53) <br /><b>b</b> [[seize]], [[capture]], [[overcome]] [[ἤτοι]] καὶ ὁ καρτερὸς ὁρμαίνων [[ἕλε]] Βελλεροφόντας ἵππον πτερόεντ (O. 13.84) Πηλεὺς ὃς καὶ Ἰαολκὸν εἷλε [[μόνος]] [[ἄνευ]] στρατιᾶς (N. 3.34) οὐ τετραορίας γε πρὶν [[δυώδεκα]] πέτρῳ ἥροάς τ' ἐπεμβεβαῶτας ἱπποδάμους ἕλεν δὶς τόσους (sc. Ἀλκυονεύς. overcame. ) (N. 4.29) εἶλε δὲ Περγαμίαν (I. 6.31) [[ἕλον]] δ' Ἀμύκλας Αἰγεῖδαι (I. 7.14) Εὔ]βοιαν [[ἕλον]] καὶ ἔνασσαν (Pae. 5.36) εἷλε Μήδειαν ἐν Κόλχων δόμοις fr. 172. 7. cf. infra (e).<br /><b>c</b> [[win]], [[gain]] [[νῦν]] μὲν [[αὐτῷ]] [[γέρας]] [[Ἀλκιμέδων]] νίκαν τριακοστὰν [[ἑλών]] (O. 8.66) ἀμφοτέροισι δ' ἀνὴρ ὃς ἂν ἐγκύρσῃ καὶ [[ἕλῃ]], στέφανον ὕψιστον δέδεκται (P. 1.100) εὐμενέσσι γὰρ παρὰ Κρονίδαις γλυκὺν ἑλὼν βίοτον (P. 2.26) στεφάνοις, τοὺς ἀριστεύων Φερένικος ἕλεν Κίρρᾳ [[ποτέ]] (P. 3.74) [[εὖχος]] [[ἤδη]] παρὰ Πυθιάδος ἵπποις [[ἑλών]] (P. 5.21) ἄκουσεν Δαναόν ποτ' ἐν Ἄργει [[οἶον]] εὗρεν [[τεσσαράκοντα]] καὶ ὀκτὼ παρθένοισι πρὶν [[μέσον]] [[ἆμαρ]] [[ἑλεῖν]] ὠκύτατον γάμον ([[post]] [[ἑλεῖν]] distinx. codd., [[post]] [[ἆμαρ]] Bergk. [[ἑλεῖν]] Byz.: [[ἐλθεῖν]] codd.) (P. 9.113) ὃς ἂν τὰ μέγιστ' ἀέθλων [[ἕλῃ]] τόλμᾳ τε καὶ σθένει (P. 10.24) [[τίς]] [[ἄκρον]] ἑλὼν ἡσυχᾷ τε νεμόμενος αἰνὰν ὕβριν ἀπέφυγεν; (P. 11.55) καὶ παγκρατίῳ φθέγξαι [[ἑλεῖν]] Ἐπιδαύρῳ διπλόαν νικῶντ' ἀρετάν (N. 5.52) [[εὐθεῖα]] δὴ [[κέλευθος]] ἀρετὰν [[ἑλεῖν]] fr. 108a. 3. met., κόρῳ δ' ἕλεν ἄταν ὑπέροπλον (O. 1.56) ἀνὴρ ἐξαίρετον [[ἕλε]] μόχθον (Byz.: ἔσχε, ἔχε codd.) (P. 2.30) <br /><b>d</b> [[take]], [[grasp]] παρθένον κεδνὰν χερὶ χειρὸς ἑλὼν ἆγεν (P. 9.122) —<br /><b>e</b> in zeugma, [[overcome]], [[win]] ἕλεν δ' Οἰνομάου βίαν παρθένον τε σύνευνον (O. 1.88) <br /><b>2</b> med.<br /><b>a</b> [[choose]] [[ἐπεὶ]] τοῦτον, ἢ [[πάμπαν]] θεὸς [[ἔμμεναι]] οἰκεῖν τ' οὐρανῷ, εἵλετ αἰῶνα [[Πολυδεύκης]] (N. 10.59) — [<br /><b>b</b> dub. (ἀν）ελέσθαι ([[varia lectio|v.l.]] [[ἀρέσθαι]].) (O. 9.102) αἱρέομαι (codd. contra met.: [[ἀρέομαι]] Dawes.) (P. 1.75) ]
}}
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> hαιρ- Sol.<i>Lg</i>.5a<br /><b class="num">• Morfología:</b> cret. pres. inf. αἰλε͂ν <i>ICr.App</i>.28.B7 (Lito VI/V a.C.), impf. ᾕρουν <i>Il</i>.17.463, ᾕρευν Hes.<i>Sc</i>.302; pas. fut. αἱρεθήσομαι Hdt.2.13, Pl.<i>Mx</i>.234b; pas. aor. εἱρέθην <i>IG</i> 2<sup>2</sup>.223B.11 (IV a.C.), cret. subj. 3<sup>a</sup> sg. αἰλεθε͂ι <i>ICr</i>.4.72.2.21 (Gortina V a.C.); perf. med.-pas. ᾕρημαι D.20.146, part. ἀραιρημένος Hdt.4.66, plusperf. act. 3<sup>a</sup> sg. ἀραιρήκεε Hdt.3.39, med.-pas. ἀραίρητο Hdt.1.191. Tema ἑλ-: aor. act. [[ἕλον]] <i>Il</i>.17.321, ἕλεσκον <i>Il</i>.24.752, ἔλε- <i>Inc.Lesb</i>.30.5, med.-pas. 2<sup>a</sup> sg. ἤλεο Sapph.71.3, 3<sup>a</sup> plu. tes. εἵλονθο <i>IG</i> 9(2).513.8 (Larisa III a.C.), ἵλαντο <i>Ath.Council</i>.293.5 (I a.C.), inf. ἑλέσθη Corinn.1.3.21, ἑλέστειν <i>IG</i> 9(2).513.7 (Larisa III a.C.)<br /><b class="num">A</b> c. suj. de pers.<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[coger]], [[tomar]] con las manos, de cosas ἡνία <i>Il</i>.8.319, en part. [[γέρας]] ... ἄξω ἑλών <i>Il</i>.1.139, φιάλαν ... ἀφνειᾶς ἀπὸ χειρὸς ἑλὼν Pi.<i>O</i>.7.1, de pers. μιν ἑλὼν ῥίψω <i>Il</i>.8.13, χεῖρα <i>Od</i>.1.121<br /><b class="num">•</b>c. ac. de pers. y gen. partitivo κόμης ... Πηλεΐωνα <i>Il</i>.1.197, χειρὸς ... Ὀδυσσῆα <i>Od</i>.7.168<br /><b class="num">•</b>c. gen. sólo ἕλκε δὲ δουρὸς ἑλών <i>Il</i>.16.406, μέσσου δουρὸς ἑλών <i>Il</i>.3.78<br /><b class="num">•</b>en v. med. [[coger]], [[coger para sí]] pero frec. se puede traducir en el mismo sent. que la act. εἵλετο δὲ σκῆπτρον <i>Il</i>.2.46, εἵλετ' [[ἔγχος]] <i>Od</i>.1.99, ἑλέσθαι ἐκ γαίας λίθον A.<i>Fr</i>.199.4<br /><b class="num">•</b>c. ἀπό y gen. [[coger]], [[quitar]] ἀπ' ἀπήνης ᾕρεον ... [[ἄποινα]] <i>Il</i>.24.579, [[ἔγχος]] ... ἀπὸ χειρός <i>Il</i>.15.126<br /><b class="num">•</b>en v. med. [[quitarse]] ἀπὸ μὲν κεφαλῆς κόρυθ' εἵλετο <i>Il</i>.15.125<br /><b class="num">•</b>c. giros pregnantes τὸν ῥ' ἐπὶ πήχει ἑλὼν ἕλκεν νευρήν <i>Od</i>.21.419.<br /><b class="num">2</b> [[tomar comida o bebida]] οἶνον <i>Od</i>.21.294, [[δεῖπνον]] X.<i>Cyr</i>.8.1.38<br /><b class="num">•</b>frec. en v. med. [[δεῖπνον]] ἕλοντο <i>Il</i>.2.399, [[δόρπον]] <i>Od</i>.4.786, ὕπνον τε καὶ σῖτον Th.2.75.<br /><b class="num">3</b> de un aedo [[coger el hilo del poema]], [[comenzar]] [[ἔνθεν]] ἑλὼν ὡς οἳ μὲν ἐϋσσέλμων ἐπὶ νηῶν βάντες ἀπέπλειον cogiendo el hilo en el momento en que ellos embarcados en sus naves se hicieron a la mar ...</i>, <i>Od</i>.8.500.<br /><b class="num">II</b> <b class="num">1</b>ref. a pers., sólo c. ac. [[capturar]], [[coger]] σε <i>Il</i>.24.206, Ἄδρηστον ... ζωὸν ἕλ' <i>Il</i>.6.38, cf. X.<i>Cyr</i>.4.1.11<br /><b class="num">•</b>[[alcanzar]] en la carrera ὅς κέ σ' ἕλῃσι μετάλμενος οὐδὲ παρέλθῃ <i>Il</i>.23.345<br /><b class="num">•</b>ref. a anim. [[coger]], [[cazar]], [[pescar]] según los contextos, Hes.l.c., Hdt.1.73, X.<i>Cyr</i>.1.6.40<br /><b class="num">•</b>frec. [[matar]] ἄνδρα <i>Il</i>.4.457, cf. 5.37, <i>Od</i>.14.220, Hdt.1.214<br /><b class="num">•</b>gener. [[vencer]] βασιλέα X.<i>HG</i> 3.5.1, τοὺς ἐναντίους X.<i>Eq.Mag</i>.5.14.<br /><b class="num">2</b> [[atraer hacia sí]] τὴν δὲ προτὶ οἷ εἷλε <i>Il</i>.21.508<br /><b class="num">•</b>fig. [[ganarse]], [[atraerse]] τὰ πονηρὰ ἀνθρώπια X.<i>Mem</i>.2.3.16, cf. 3.11.11.<br /><b class="num">3</b> [[coger]], [[sorprender]] a uno haciendo algo, c. part. pred. τήνδ' εἵλομεν θάπτουσαν S.<i>Ant</i>.385, cf. 655, ἐπ' αὐτοφώρῳ πρέσβυν ὡς ἔχονθ' ἕλοι E.<i>Io</i> 1214, φῶρα εἰς οἰκίαν εἰσιόντα ἑλών Pl.<i>Lg</i>.874b.<br /><b class="num">4</b> como término jur. c. diversas constr. [[probar la culpabilidad de uno]], [[condenar a uno como]] c. part. o adj. pred. σε κλέπτονθ' αἱρήσω Ar.<i>Eq</i>.829, Pl.<i>Lg</i>.941d, ᾑρῆσθαι κλοπεύς S.<i>Ant</i>.493<br /><b class="num">•</b>gener. τινὰ τινός Ar.<i>Nu</i>.591, Is.9.36, Aeschin.3.156<br /><b class="num">•</b>sólo c. ac. de obj. ext. τοῦτ' ἔστιν ὃ ἐμὲ αἱρεῖ Pl.<i>Ap</i>.28a, cf. Is.7.13, ἑλεῖν τὰ διαμαρτυρηθέντα demostrar la falsedad de los testimonios</i> Isoc.18.15<br /><b class="num">•</b>c. ac. int. ἑλεῖν δίκην, γραφήν [[ganar la causa]] Antipho 2.1.5<br /><b class="num">•</b>abs. οἱ ἑλόντες op. οἱ ἑαλωκότες D.21.11, E.<i>Andr</i>.289, Pl.<i>Lg</i>.762b, ᾑρῆσθαι τὸ πρᾶγμα haberse perdido el proceso</i>, <i>POxy</i>.653.10 (II d.C.).<br /><b class="num">III</b> <b class="num">1</b>[[apoderarse de]] νῆας <i>Il</i>.13.42, τριήρεις Th.1.100<br /><b class="num">•</b>esp. [[conquistar]] ciudades, regiones, islas <i>Il</i>.2.37, cf. 2.12, 141, Hdt.1.14, 1.15, 2.182, S.<i>Ph</i>.347, <i>Tr</i>.353.<br /><b class="num">2</b> [[lograr]], [[obtener]] κῦδος <i>Il</i>.17.321, στεφάνους Pi.<i>P</i>.3.74, cf. Pl.<i>R</i>.359a, <i>Ti</i>.64b, αἱ. ὥστε ... Pl.<i>R</i>.410b<br /><b class="num">•</b>en v. media Τρῶσιν ... ὅρκον ἑλ. <i>Il</i>.22.119, de cosas concretas, en juegos λεβῆτα <i>Il</i>.23.613, βοῦν <i>Il</i>.23.779<br /><b class="num">•</b>[[vencer]] Ἴσθμι' ἑλὼν πύξ Simon.150D.<br /><b class="num">•</b>c. zeugma ἑλέτην δίφρον τε καὶ ἀνέρε capturaron el carro y mataron a los dos hombres</i>, <i>Il</i>.11.328, ἕλεν δ' Οἰνομάου βίαν παρθένον τε σύνευνον mató a Enómao y consiguió a la doncella como esposa</i> Pi.<i>O</i>.1.88<br /><b class="num">•</b>[[raptar]] γυναῖκα ἑλέσθαι Mitteis <i>Chr</i>.372.2.21 (II d.C.).<br /><b class="num">3</b> [[captar]], [[comprender]] ἄλλο ὁτιοῦν ... ἕλῃς Pl.<i>Phlb</i>.17e, 20d, cf. <i>Plt</i>.282d.<br /><b class="num">B</b> c. suj. no personal<br /><b class="num">1</b> de fuerzas externas, c. compl. dir. de personas [[apoderarse de uno]], [[sobrevenirle]] χόλος δέ μιν ... ᾕρει <i>Il</i>.4.23, οἶκτος αἱ. λαόν <i>Od</i>.2.81, θάμβος <i>Od</i>.3.372, νόσημα Pl.<i>Tht</i>.142b, λήθη <i>Il</i>.2.34, σκότος <i>Il</i>.5.47, 13.672, ὕπνος <i>Il</i>.10.193<br /><b class="num">•</b>c. dos ac. τὸν δ' [[ἄτη]] φρένας εἶλε <i>Il</i>.16.805.<br /><b class="num">2</b> c. λόγος, γνώμη como suj. y ac. de persona [[persuadir]] μιν λόγος αἱ. Hdt.1.132, 7.41, cf. 2.43<br /><b class="num">•</b>c. inf. [[probar]], [[imponerse]] αἱροῦντος λόγου μὴ δεῖν ἀντιπράττειν Pl.<i>R</i>.440b, cf. 604c, Plu.2.651b<br /><b class="num">•</b>c. ὡς: χαλεπώτερον ἑλεῖν ὡς οὐκ ἀληθεῖς Pl.<i>Tht</i>.179c<br /><b class="num">•</b>abs. ὁ λόγος ... αἱρέει Hdt.2.33, cf. 43, Pl.<i>Prm</i>.141d, ὁ αἱρῶν λόγος la razón rectora</i> Chrysipp.<i>Stoic</i>.3.92, M.Ant.2.5.<br /><b class="num">3</b> de dinero, bienes [[corresponder]] subst. τὸ αἱροῦν la suma correspondiente a cada plazo</i> <i>PRyl</i>.167.25 (I d.C.) en <i>BL</i> 1.389, τὰ αἱ. (τάλαντα) <i>PGrenf</i>.2.23.14 (II a.C.), τὰς αἱ. δραχμάς <i>PRyl</i>.88.19 (II d.C.), τὰ αἱροῦντα τῆς κτήσεως lo que corresponde a su propiedad</i>, <i>PPanop</i>.15.2.10 (IV d.C.), σὺν τῷ αἱροῦντι μέρει con la parte correspondiente</i>, <i>PGen</i>.116.12 (III d.C.).<br /><b class="num">C</b> usos especiales de la v. med.<br /><b class="num">1</b> [[elegir]] c. ac. γυναῖκας <i>Il</i>.9.139, τούτος ... ἀρ[ι] στίνδην hαιρέσθον Sol.<i>Lg</i>.5a, γνώμην Hdt.4.137, D.43.57<br /><b class="num">•</b>c. doble ac. τὸν μὲν δὴ ἕταρόν γ' αἱ. <i>Il</i>.10.235, cf. Hdt.1.96, Eup.384.8<br /><b class="num">•</b>usos pregnantes αἱ. αὐτὸν ἐπὶ τὰς ἀρχάς Pl.<i>Men</i>.90b, c. inf. οὓς ὑμεῖς εἵλεσθε ἄρχειν μου Pl.<i>Ap</i>.28e<br /><b class="num">•</b>en pas. c. inf. ᾑρημένον ἐς ... ἄρχειν Th.8.64, ᾑρέθη λέγειν Th.2.34<br /><b class="num">•</b>en contextos legales y contractuales παρὰ τοῖς ἐκ κοινοῦ ἑρεθεῖσι (l. αἱρ-) <i>PMerton</i> 117.9 (II d.C.).<br /><b class="num">2</b> c. constr. compar. [[preferir]] πόλεμον πρὸ εἰρήνης Hdt.1.87, τὴν ἐλευθερίαν ἑλοίμην ἂν ἀντὶ ὧν ἔχω πάντων X.<i>An</i>.1.7.3, D.2.15, τί τινος S.<i>Ph</i>.1099, μᾶλλον ἂν ἕλοιτο μ' ἢ τοὺς πάντας Ἀργείους λαβεῖν S.<i>Ph</i>.47, ἤ Lys.2.62<br /><b class="num">•</b>c. inf. μᾶλλον αἱροῦμαι ὧδε ἀπολογησάμενος τεθνάναι ἢ ἐκείνως ζῆν Pl.<i>Ap</i>.38e, τεθνάναι X.<i>Mem</i>.1.2.16, βέλτιον πολιτεύεσθαι <i>IGENLouvre</i> 4.15 (Ptolemaide III a.C.).<br /><b class="num">3</b> [[abrazar el partido]], [[ser partidario]] τοῖς τἀκείνων ἑλομένοις Th.2.7, cf. 3.63.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Etim. desconocida.
}}
{{Abbott
|astxt=[[αἱρέω]], [in [[LXX]] for אמר hi., בּחר, etc.;] <br />to [[take]]; Mid., -ομαι (M, Pr., 158 f.; MM, VGT, s.v.), to [[choose]]: Phl 1:22, II Th 2:13, He 11:25. (Cf. ἀν-, ἀφ-, δι-, ἐξ-, καθ-, περι-, προ-αιρέω.) †
}}
{{Thayer
|txtha=(ῶ: ([[thought]] by [[some]] to be [[akin]] to [[ἄγρα]], [[ἀγρέω]], [[χείρ]], English [[grip]], etc.; cf. [[Alexander]] Buttmann (1873) Lexil. 1:131 — [[but]] [[see]] [[Curtius]], § 117); to [[take]]. In the N. T. in the [[middle]] [[only]]: [[future]] αἱρήσομαι; 2nd aorist [[εἱλόμην]], [[but]] G L T Tr WH ἑιλάμην, Tdf. Proleg., p. 123; WH s Appendix, p. 165;) Winer's Grammar, § 13,1a.; Buttmann, 40 (35), [[see]] [[ἀπέρχομαι]] at the [[beginning]]; (participle [[ἑλόμενος]], to [[take]] for [[oneself]], to [[choose]], [[prefer]]: [[μᾶλλον]] followed by infinitive [[with]] ἤ ([[common]] in Attic), [[ἀναιρέω]], [[ἀφαιρέω]], [[διαιρέω]], [[ἐξαιρέω]], [[καθαιρέω]], [[περιαιρέω]], [[προαιρέω]].) 
}}
{{lsm
|lsmtext='''αἱρέω:''' παρατ. <i>ᾕρεον</i>, Ιων. <i>αἵρεον</i>, μέλ. <i>αἱρήσω</i>, παρακ. [[ᾕρηκα]], Ιων. [[ἀραίρηκα]] ή <i>αἵρηκα</i>· υπερσ. [[ἀραιρήκεε]] — Μέσ., μέλ. <i>αἱρήσομαι</i>, παρακ. με Μέσ. [[σημασία]] [[ᾕρημαι]]· γʹ πληθ. υπερσ. <i>ᾕρηντο</i> — Παθ., μέλ. <i>αἱρεθήσομαι</i>, σπάνια <i>ᾑρήσομαι</i>, αόρ. αʹ [[ᾑρέθην]], παρακ. [[ᾕρημαι]]· γʹ ενικ. υπερσ. <i>ᾕρητο</i>, Ιων. [[ἀραίρητο]]. Από τη √<i>ΕΛ</i> προέρχονται οι χρόνοι: μέλ. <i>ἑλῶ</i>, αόρ. αʹ <i>εἷλα</i>, μόνο σε μεταγεν. συγγραφείς· αόρ. βʹ [[εἷλον]], Ιων. <i>ἕλεσκον</i> — Μέσ., μέλ. <i>ἑλοῦμαι</i>, αόρ. βʹ [[εἱλόμην]]·<br /><b class="num">Α.</b> Ενεργ.,<br /><b class="num">I. 1.</b> [[παίρνω]] με το [[χέρι]], [[αρπάζω]], [[πιάνω]]· <i>αἱρεῖν τι ἐν χερσίν</i>, μετὰ χερσίν, [[παίρνω]] [[κάτι]] στο [[χέρι]] μου, σε Ομήρ. Οδ.· αἱρεῖν χερσὶ [[δόρυ]], σε Ομήρ. Ιλ.· <i>αἱρεῖν τινα χειρός</i>, [[παίρνω]] κάποιον από το [[χέρι]], στο ίδ.· η μτχ. [[ἑλῶν]] χρησιμοποιείται κάποιες φορές ως επίρρ., δια της βίας, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> [[αφαιρώ]], [[αποσπώ]], σε Όμηρ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[κυριεύω]] με τη [[βία]], [[καταλαμβάνω]] πόλη, σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.· [[υπερισχύω]], [[σκοτώνω]], σε Όμηρ. κ.λπ.· [[συχνά]] λέγεται για [[πάθη]] κ.λπ., [[καταλαμβάνω]], [[κυριεύω]], [[επιπίπτω]], στον ίδ. κ.λπ.· [[νικώ]] (σ' έναν αγώνα), σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">2.</b> [[πιάνω]], [[συλλαμβάνω]], όπως στο [[κυνήγι]]· με θετική [[σημασία]], [[κατακτώ]] κάποιον, [[αποκτώ]] την συμπάθειά του, σε Ξεν. κ.λπ.· με μτχ., [[πιάνω]], [[συλλαμβάνω]] ή [[ανακαλύπτω]] κάποιον να κάνει [[κάτι]], σε Σοφ.<br /><b class="num">3.</b> [[κερδίζω]], [[αποκτώ]]· [[κῦδος]], σε Ομήρ. Ιλ.· λέγεται [[ιδίως]] για τους δημόσιους αγώνες, σε Σιμων. κ.λπ.<br /><b class="num">4.</b> ως Αττ. [[δικανικός]] όρος, [[αποδεικνύω]] κάποιον ένοχο για [[κάτι]]· <i>τινά τινος</i>, σε Αριστοφ. κ.λπ.· επίσης με μτχ., <i>αἱρεῖν τινα κλέπτοντα</i>, [[αποδεικνύω]] κάποιον ένοχο κλοπής, στον ίδ.· ᾑρῆσθαι [[κλοπεύς]] (ενν. <i>ὤν</i>), σε Σοφ.· <i>τοῦτ' ἔστιν ὃ ἐμὲ αἱρήσει</i>, σε Πλάτ.<br /><b class="num">5.</b> ὁ [[λόγος]] αἱρέει, Λατ. [[ratio]] evincit, ο [[λόγος]] αποδεικνύει, σε Ηρόδ.<b>Β.</b> Μέσ.,<br /><b class="num">I.</b> [[παίρνω]] για τον εαυτό μου, σε Όμηρ. κ.λπ.· αἱρεῖν [[δόρπον]], [[δεῖπνον]], [[παίρνω]] το [[δείπνο]] μου, [[δειπνώ]], στον ίδ.· ομοίως και στις περισσότερες σημασίες της Ενεργ.,<br /><b class="num">II. 1.</b> [[επιλέγω]], [[εκλέγω]], στον ίδ.· [[λαμβάνω]] κατά [[προτίμηση]], [[προτιμώ]] [[κάτι]] σε [[σχέση]] με [[κάτι]] [[άλλο]], τι [[πρό]] τινος, σε Ηρόδ.· τι [[ἀντί]] τινος, σε Ξεν.· επίσης, <i>τί τινος</i>, σε Σοφ.· τι [[μᾶλλον]] ἤ... ή <i>μᾶλλόν τινος</i>, σε Αττ.· με απαρ., [[προτιμώ]] να κάνω [[κάτι]], σε Ηρόδ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> <i>αἱρεῖσθαι τά τινος</i> ή <i>αἱρεῖσθαί τινα</i>, [[παίρνω]] το [[μέρος]] κάποιου άλλου, [[προσχωρώ]] στην [[ομάδα]] του, στην παράταξή του, στον ίδ. κ.λπ.<br /><b class="num">3.</b> [[εκλέγω]] δια ψήφου, [[εκλέγω]] με [[ψηφοφορία]] κάποιον σ' ένα [[αξίωμα]], σε Πλάτ. κ.λπ. <b>Γ.</b> Παθ.,<br /><b class="num">I.</b> κυριεύομαι, σε Ηρόδ.· [[αλλά]] με τη [[σημασία]] αυτή το [[ἁλίσκομαι]] χρησιμοποιείται στους Αττ. ως Παθ.<br /><b class="num">II.</b> ως Παθ. της σημασίας της Μέσ., επιλέγομαι, εκλέγομαι· στον παρακ. [[ᾕρημαι]] (ο [[οποίος]] είναι επίσης και Μέσ.), σε Ηρόδ., Αττ.
}}
{{elru
|elrutext='''αἱρέω:''' (impf. [[ᾕρεον]] и [[ᾕρουν]] - ион. αἵρεον, fut. αἱρήσω, aor. 2 [[εἷλον]], pf. [[ᾕρηκα]] - ион. [[ἀραίρηκα]]; med.: fut. αἱρήσομαι, aor. 1 ᾑρησάμην и εἱλάμην, aor. 2 [[εἱλόμην]], inf. aor. [[ἑλεῖν]], pf. [[ᾕρημαι]]; pass.: fut. αἱρεθήσομαι и [[ᾑρήσομαι]], aor. ᾑρεθην, pf. [[ᾕρημαι]]) тж. med.<br /><b class="num">1)</b> [[брать]], [[хватать]] (τι χερσίν, ἐν и μετὰ χερσίν, χειρὸς [[ἑλεῖν]] τινα Hom.): κατακτεῖναί τινα [[ἑλών]] Soph. схватить и убить кого-л.; [[ἑλέσθαι]] [[ἔγχος]] Hom. взять свое копье; [[ὕπνον]] τε καὶ σῖτν αἱρεῖσθαι Thuc. спать и (= или) есть; [[ἄριστον]] αἱρεῖσθαι Her. завтракать;<br /><b class="num">2)</b> ловить (λέοντα ἐν βρόχοις Eur.; τοὺς φεύγοντας Lys.; μέγαν ἰχθύν Theocr.);<br /><b class="num">3)</b> [[завладевать]], [[захватывать]] (πόλιν Hom., Aesch., Her., Thuc.; χώραν Soph.): αἱ. τὰς πόλιας χώμασι Her. брать города с помощью осадных работ; [[σκότος]] μιν εἷλεν Hom. тьма охватила его; κακά νιν ἕλοιτο [[μοῖρα]] Soph. да постигнет его злая судьба; δελεάσμασί τινα [[ἑλεῖν]] Arph. поймать кого-л. на приманку; ἐπ᾽ αὐτοφώρῳ [[ἑλεῖν]] τινα Eur. поймать кого-л. на месте преступления; ἐμὲ [[δέος]] ᾕρει Hom. страх объял меня; [[μῶν]] σ᾽ [[οἶκτος]] εἷλε; Eur. разве тебя охватило сострадание?;<br /><b class="num">4)</b> понимать, постигать: [[ἱκανῶς]] αἱρήσειν τι Plat. получить достаточное представление о чем-л.;<br /><b class="num">5)</b> [[приобретать]], [[выигрывать]] (на состязании) (στεφάνους Pind.): [[κῦδος]] [[ἑλεῖν]] Hom. стяжать славу;<br /><b class="num">6)</b> выигрывать: αἱ. [[δίκην]] или γραφήν Dem., Plut.: выигрывать судебный процесс; οἱ δίκῃ καὶ ψήφῳ ἑλόντες Dem. выигравшие процесс по приговору суда; ἀγὼν ᾑρέθη Soph. борьба окончилась победой;<br /><b class="num">7)</b> [[поражать]], [[убивать]] (τινα χαλκῷ или ἔγχεσιν, [[Ἓκτωρ]] [[ἕλε]] Σχεδίον Hom.): τοῦτ᾽ ἔστιν ὃ ἐμὲ αἱρήσει, [[ἐάν]] περ αἱρῇ Plat. если меня что-л. погубит, то именно это;<br /><b class="num">8)</b> одерживать верх, побеждать (τινα Hom.): αἱ. κακά Eur. превозмогать несчастья;<br /><b class="num">9)</b> привлекать на свою сторону (τὰ πονηρὰ ἀνθρώπια Xen.; ὑπὸ χρημάτων αἱρεθῆναι Plut.);<br /><b class="num">10)</b> побуждать, убеждать, внушать: ὅ τί μιν ὁ [[λόγος]] αἱρέει Her. столько, сколько ему заблагорассудится; αἱροῦντος λόγου Plat. по велению здравого смысла; ὅ τι ἂν αὐτὸς ὁ λογισμὸς αἱρῇ Aeschin. как показал бы (простой) расчет; χαλεπώτερον [[ἑλεῖν]], ὡς … трудновато доказать, что …;<br /><b class="num">11)</b> med. принимать, одобрять: τὴν γνώμην τινὸς αἱρέεσθαι Her. присоединяться к чьему-л. мнению; Ἀθηναίους или τὰ Ἀθηναίων [[ἑλέσθαι]] Thuc. стать на сторону афинян; τὰ Ἀριστοτέλους ᾑρῆσθαι Luc. примкнуть к школе Аристотеля; σὺ [[οὖν]] [[πότερον]] αἱρεῖ; Plat. так к которому же (мнению) ты склоняешься?; οὐ μὴν [[εἱλόμην]] ῥαθυμεῖν Isocr. однако я не сложил рук;<br /><b class="num">12)</b> [[отнимать]], [[снимать]] (ἀχλὺν ἀπ᾽ ὀφθαλμῶν Hom.): τὸν δ᾽ [[ἄτη]] φρένας εἷλε Hom. ум у него помутился (досл. помрачение отняло у него разум);<br /><b class="num">13)</b> [[изобличать]], [[уличать]] (τινά τινος Arph., τινά τι Isocr.): αἱ. τινα κλέπτοντα Arph., Plat.: уличать кого-л. в воровстве;<br /><b class="num">14)</b> преимущ. med. выбирать, избирать: [[Ὠρίων]]᾽ ἕλετο [[Ἠώς]] Hom. Эос избрала себе Ориона (в мужья); αἰρεῖσθαί τινά τινα Her., Thuc., Xen.: выбирать кого-л. кем-л. (в качестве кого-л.); αἱρεῖσθαί τινα ἄρχειν или ἐπὶ τὴν [[ἀρχήν]] Plat. выбирать кого-л. начальником;<br /><b class="num">15)</b> med. предпочитать (τι [[πρό]] τινος Her., Xen., τι [[ἀντί]] τινος Xen., Arst., Dem. и τί τινος Soph.): [[μᾶλλον]] αἱροῦμαι [[ὧδε]] [[τεθνάναι]] ἢ [[ἐκείνως]] [[ζῆν]] Plat. я предпочитаю так умереть, чем этак жить.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[to take]], [[grasp]], [[seize]], med. [[take to oneself]], [[choose]] (Il.).<br />Other forms: For the aorist is used [[ἑλεῖν]].<br />Dialectal forms: Cret. [[αἱλέω]] contaminated from [[αἱρέω]] and [[ἑλεῖν]]; Pamphyl. [[ἀγλέσθω]] from [[ἀγρέω]] and [[ἑλεῖν]]; other such forms Vendryes Mél. Boisacq 2, 331ff.<br />Derivatives: [[αἵρεσις]] <b class="b2">taking, choice; philosoph. school (whence heresy)</b> (Ion.-Att.); [[αἱρετός]] [[that may be taken]] (Ion.-Att.),<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: No etym.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[The forms [[εἷλον]] etc. [[come]] from the [[stem]] ἑλ-.]<br />A. Act. to [[take]] with the [[hand]], [[grasp]], αἱρ. τι ἐν χερσίν, μετὰ χερσίν to [[take]] a [[thing]] in [[hand]], Od.; αἱρ. χερσὶ [[δόρυ]] Il.; αἱρ, τινὰ χειρός to [[take]] one by the [[hand]], Il.:—[[part]]. [[ἑλών]] is [[sometimes]] used as adv., by [[force]], Soph.<br /><b class="num">2.</b> to [[take]] [[away]], Hom.<br /><b class="num">II.</b> to [[take]] by [[force]], to [[take]] a [[city]], Il., etc.; to [[overpower]], [[kill]], Hom., etc.:—often of passions, etc., to [[seize]], Hom., etc.:—to [[conquer]] (in a [[race]]), Il.<br /><b class="num">2.</b> to [[take]], [[catch]], as in [[hunting]], in [[good]] [[sense]], to win [[over]], Xen., etc.:—c. [[part]]. to [[catch]] or [[detect]] one doing a [[thing]], Soph.<br /><b class="num">3.</b> to win, [[gain]], [[κῦδος]] Il.; of the [[public]] games, [[Simon]]., etc.<br /><b class="num">4.</b> as [[attic]] law-[[term]], to [[convict]] a [[person]] of a [[thing]], τινά τινος Ar., etc.: also c. [[part]]., αἱρεῖν τινὰ κλέπτοντα to [[convict]] of [[theft]], Ar.; ἡιρῆσθαι [[κλοπεύς]] (sc. ὤν) Soph.; τοῦτ' ἔστιν ὃ ἐμὲ αἱρήσει Plat.<br /><b class="num">5.</b> ὁ [[λόγος]] αἱρέει, Lat. [[ratio]] evincit, [[reason]] proves, Hdt.<br />B. Mid. to [[take]] for [[oneself]], Hom., etc.; αἱρ. [[δόρπον]], [[δεῖπνον]] to [[take]] one's [[supper]], Hom.:—so in [[most]] senses of Act.<br /><b class="num">II.</b> to [[choose]], Hom.: to [[take]] in [[preference]], [[prefer]] one [[thing]] to [[another]], τι πρό τινος Hdt.; τι [[ἀντί]] τινος Xen.; also, τί τινος Soph.; τι [[μᾶλλον]] ἢ…, or μᾶλλόν τινος [[attic]]:—c. inf. to [[prefer]] to do, Hdt., etc.<br /><b class="num">2.</b> αἱρεῖσθαι τά τινος or τινά to [[take]] [[another]]'s [[part]], [[join]] his [[party]], Hdt., etc.<br /><b class="num">3.</b> to [[choose]] by [[vote]], [[elect]] to an [[office]], Plat., etc.<br />C. Pass. to be taken, Hdt.; but [[ἁλίσκομαι]] is used in [[attic]] for Pass.<br /><b class="num">II.</b> as Pass. to the mid. [[sense]], to be [[chosen]], in perf. [[ᾕρημαι]] ([[which]] is also mid.), Hdt., [[attic]]
}}
{{FriskDe
|ftr='''αἱρέω''': {hairéō}<br />'''Forms''': seit ältester Zeit als Simplex und mit Präverbien; Aorist, bis auf späte Formen (ἀνῄρησα Q. S. u. a.), [[ἑλεῖν]].<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[greifen]], [[nehmen]], Med. [[an sich nehmen]], [[wählen]],<br />'''Derivative''': Ableitungen: [[αἵρεσις]] [[Einnahme]], [[Wahl]], [[Partei]] (ion. att.) mit [[αἱρέσιμος]] [[einnehmbar]] (X., vgl. Arbenz Die Adjektive auf -ιμος 63); [[αἱρετός]] [[zu nehmen]], [[zu wählen]], [[erwählt]] (ion. att.), [[αἱρετικός]] [[zu wählen]], [[Parteiungen anstiftend]], auch auf [[αἵρεσις]] zu beziehen (spät); αἱρετής [[Erwähler]] (Vett. Val.), auch Titel eines Bibliotheksbeamten (Pap.); [[καθαιρέτης]] [[Zerstörer]] schon Th.; fem. αἱρετίς f. [[Erwählerin]] (LXX), wohl retrograde Bildung von [[αἱρετίζω]] [[auserwählen]] (hell. und spät), das als Denominativum von [[αἱρετός]] verständlich ist (Schwyzer 706 : 4). Von [[αἱρετίζω]] wiederum [[αἱρετιστής]] [[Erwähler]], [[Parteigänger]] (Plb., D. L. usw.). — Zum Gebrauch von [[αἱρέω]] s. die Diss. von K. Wlaschim (Titel s. [[ἄγρα]]); zur Bildung der Tempusstämme Fraenkel Nom. ag. 1, 228f.<br />'''Etymology''' : Mehrere Erklärungsversuche, von denen keine befriedigt: Brugmann IF 32, 1ff. (zu [[ὁρμή]] usw., s. d.), McKenzie Cl. Quart. 15, 46f. (geht von [[ἐξαίρετος]] aus, das aus [[ἔξαιτος]] und -άγρετος kontaminiert wäre; [[ἐξαιρέω]] somit älter als [[αἱρέω]], was zu den Tatsachen schlecht stimmt, vgl. Kretschmer Glotta 13, 272). — Kret. αἱλέω ist aus [[αἱρέω]] und [[ἑλεῖν]] kontaminiert; pamphyl. ἀγλέσθω aus [[ἀγρέω]] und [[ἑλεῖν]]; weitere Mischformen bei Vendryes Mél. Boisacq 2, 331ff.<br />'''Page''' 1,43-44
}}