View source for πήληξ

{{LSJ1
|Full diacritics=πήληξ
|Medium diacritics=πήληξ
|Low diacritics=πήληξ
|Capitals=ΠΗΛΗΞ
|Transliteration A=pḗlēx
|Transliteration B=pēlēx
|Transliteration C=piliks
|Beta Code=ph/lhc
|Definition=ηκος, ἡ, <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[helmet]], ἀμφὶ δέ οἱ κροτάφοισι φαεινὴ σείετο πήληξ <span class="bibl">Il. 13.805</span>; ἤμυσε κάρη πήληκι βαρυνθέν <span class="bibl">8.308</span>; <b class="b3">ἱππόκομος π</b>. <span class="bibl">16.797</span>; old Ep. word, used by <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>1017</span>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Top.</span>173b20</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> serpent's [[crest]], E.<span class="title">Hyps.Fr.</span>16(18).4. (Commonly derived from [[πάλλω]], [[πῆλαι]], from the nodding of the plume, Apollon.<span class="title">Lex.</span>, etc.)</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0610.png Seite 610]] ηκος, ἡ, der [[Helm]]; Hom. ἀμφὶ δέ οἱ κροτάφοισι φαεινὴ σείετο [[πήληξ]], Il. 13, 805, vgl. 15, 608. 16, 105; ἤμυσε [[κάρη]] πήληκι βαρυνθέν, 8, 308; [[ἱππόκομος]], 16, 797; Ar. Ran. 1085. Entweder von [[πάλλω]], wegen der stets nickenden Bewegung des Helmbusches, oder nach Andern von [[πηλός]], verwandt mit [[πέλις]], [[πέλυξ]], pelvis, Becken, Pickelhaube.
}}
{{bailly
|btext=ηκος (ἡ) :<br />casque, heaume à panache flottant.<br />'''Étymologie:''' [[πάλλω]].
}}
{{elnl
|elnltext=πήληξ -ηκος, ἡ helm.
}}
{{elru
|elrutext='''πήληξ:''' ηκος ἡ шлем Hom., Arph.
}}
{{ls
|lstext='''πήληξ''': -ηκος, ἡ, [[κράνος]], περικεφαλαία, ἀμφὶ δὲ οἱ κροτάφοισι φαεινὴ σείετο [[πήληξ]] Ἰλ. Ν. 805· ἤμυσε κάρη πήληκι βαρυνθὲν Θ. 308· π. [[ἱππόκομος]] Π. 797· ἀρχαία Ἐπικ. [[λέξις]] ἐν χρήσει παρ’ Ἀριστοφ. ἐν Βατρ. 1017. (Συνήθως ἐτυμολογεῖται ἐκ τοῦ [[πάλλω]], [[πῆλαι]], ὡς ἐκ τῆς νεύσεως τοῦ λόφου, ἴδε Ἰλ. Π. 797).
}}
{{Autenrieth
|auten=[[ηκος]]: [[helmet]]. (Il.)
}}
{{grml
|mltxt=-ηκος, ἡ, Α<br /><b>1.</b> η [[περικεφαλαία]]<br /><b>2.</b> το [[λοφίο]] του φιδιού.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η λ. με [[επίθημα]] -<i>ηξ</i> (<b>πρβλ.</b> <i>θώρᾱξ</i>) δεν έχει ινδοευρωπαϊκή [[προέλευση]] και [[μάλλον]] πρόκειται για δάνεια λ. Η [[σύνδεση]] της με το ρ. [[πάλλω]] οφείλεται πιθ. σε [[παρετυμολογία]]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''πήληξ:''' -ηκος, ἡ ([[πῆλαι]]), [[κράνος]], [[περικεφαλαία]], σε Ομήρ. Ιλ., Αριστοφ.
}}
{{etym
|etymtx=-ηκος<br />Grammatical information: f.<br />Meaning: [[helmet]] (Il.; cf. Trümpy Fachausdrücke 46, Rodrigues Adrados Emer. 25, 109).<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]<br />Etymology: Formation like [[θώρηξ]] (<b class="b3">-αξ</b>), [[οἴαξ]] a.o.; further unknown. As so many other expressions for weapons and armour prob. LW [loanword] (Nehring Glotta 14, 184). Usu., but without proper foundation, connected with 1. [[πέλλα]] [[milk-pail]], [[drinking cup]] a. cogn.; lit. in Bq s. v. and WP. 2, 56f. -- No doubt a Pre-Greek word (the suffix <b class="b3">-ηξ</b> < <b class="b3">-αξ</b> is well known from there).
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[πήληξ]], ηκος, ἡ, [[πῆλαι]]<br />a [[helmet]], [[casque]], Il., Ar.
}}
{{FriskDe
|ftr='''πήληξ''': -ηκος<br />{pḗlēks}<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Helm]] (vorw. Il.; vgl. Trümpy Fachausdrücke 46, Rodrigues Adrados Emer. 25, 109).<br />'''Etymology''': Bildung wie [[θώρηξ]] (-αξ), [[οἴαξ]] u.a.; sonst dunkel. Wie so viele andere Waffen- und Rüstungsausdrücke viell. LW (Nehring Glotta 14, 184). Gewöhnlich, aber ohne eigentlichen Grund, zu 1. [[πέλλα]] [[Melkeimer]], [[Trinkschale]] u. Verw. gezogen; Lit. bei Bq s. v. und WP. 2, 56f.<br />'''Page''' 2,528
}}
{{mantoulidis
|mantxt=-ηκος (=[[κράνος]], [[περικεφαλαία]]). Πιθανόν ἀπό τό [[πάλλω]], ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα.
}}