View source for φειδωλός

{{LSJ1
|Full diacritics=φειδωλός
|Medium diacritics=φειδωλός
|Low diacritics=φειδωλός
|Capitals=ΦΕΙΔΩΛΟΣ
|Transliteration A=pheidōlós
|Transliteration B=pheidōlos
|Transliteration C=feidolos
|Beta Code=feidwlo/s
|Definition=φειδωλή, φειδωλόν, also φειδωλός, φειδωλόν <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span>421</span> (anap.), <span class="bibl">Lys.1.7</span>:—<span class="sense"><span class="bld">A</span> [[sparing]], [[thrifty]], and as [[substantive]], [[niggard]], [[miser]], <span class="bibl">Ar. <span class="title">Pl.</span>237</span>, <span class="bibl">Eup.154</span>, <span class="bibl">Democr.228</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>554a</span>, al.; φ. [[γαστήρ]] Ar.<span class="title">Nu.</span> [[l.c.]]; <b class="b3">φ. γλῶσσα</b> a [[niggard]] [[tongue]], i.e. sparing of words, <span class="bibl">Hes. <span class="title">Op.</span> 720</span>: c. gen., φ. χρημάτων <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>548b</span>; τόξων Anon.<span class="title">Trop.</span>p.209 S. (cf. [[φειδωλία]] ΙΙ); φειδωλὸς περί τινα <span class="bibl">Eus.Mynd.6</span>; τὸ φειδωλὸν αὐτοῦ τῆς ψυχῆς <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>560c</span>; τὸ φειδωλὸν ἐν δαπάναις <span class="bibl">Plu.<span class="title">Galb.</span>3</span>; <b class="b3">θνητά τε καὶ φειδωλὰ οἰκονομοῦσα</b> pursuing [[earthly]] and [[niggardly]] [[practice]]s, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phdr.</span>256e</span>; φ. μέτρῳ <span class="bibl">Alciphr.3.57</span> ([[nisi legendum|nisi leg.]] Φειδωνίῳ, cf. sq. ''ΙΙ''). Adv., τεθραμμένος . . [[ἀπαιδεύτως]] τε καὶ [[φειδωλῶς]] Id.<span class="title">R.</span>559d. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[merciful]], PMag.Leid.V.9.3.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1260.png Seite 1260]] bei den Att. auch zweier Endgn, wie Lys. 1, 7, – schonend, [[sparsam]], karg; [[γλῶσσα]], wortkarg, Hes. O. 722; Ar. Nubb. 420 Plut. 237; Plat. Rep. VIII, 554 a u. öfter; χρημάτων 548 e; τεθραμμένος ἀπαιδεύτως καὶ φειδωλῶς 559 d.
}}
{{bailly
|btext=ή <i>ou</i> ός, όν :<br />économe, ménager : τὸ φειδωλόν parcimonie ; <i>en mauv. part</i> avare.<br />'''Étymologie:''' [[φείδομαι]].
}}
{{elru
|elrutext='''φειδωλός:''' и 2 бережливый, экономный или скупой: [[οἰκονόμος]] [[καί]] φ. Lys. домовитый и бережливый; φ. χρημάτων Plat. расчетливо тратящий деньги; φειδωλὴ [[γλῶσσα]] Hes. скупая речь, немногословность; φ. [[γαστήρ]] Arph. жизнь впроголодь - см. тж. [[φειδωλόν]].
}}
{{ls
|lstext='''φειδωλός''': -ή, -όν, καὶ ός, ὸν Ἀριστοφ. Νεφ. 420, Λυσίας 92. 23 (ἀλλὰ τοῦτο φαίνεται ἐφθαρμένον)· ― καὶ ὡς οὐσιαστικ., ὁ [[φιλάργυρος]], Ἀριστοφ. Πλ. 237· [[ἐκεῖνος]] ἧν [[φειδωλός]], ὃς ἐπὶ τοῦ βίου... τριχίδας ὠψώνησ’ [[ἅπαξ]] Εὔπολις ἐν «Κόλαξιν» 16, Πλάτ. Πολ. 554A, κ. ἀλλ.· φ. γαστὴρ Ἀριστοφ. Νεφ. 420· φ. [[γλῶσσα]], μὴ λαλοῦσα πολλά, Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 718· ― μετὰ γεν., φ. χρημάτων Πλάτ. Πολ. 548B· [[ὡσαύτως]], φ. [[περί]] τι Εὐσ. παρὰ Στοβ. (ἐν ἐπιγρ.) 4. 104· ― τὸ φ. [[αὐτοῦ]] τῆς ψυχῆς Πλάτ. Πολ. 560C· τὸ φ. ἐν δαπάναις Πλουτ. Γάλβ. 3· θνητά τε καὶ φ. οἰκονομοῦσα, ἐπιδιώκουσα ἀσχολίας γηΐνας καὶ φιλαργύρους, Πλάτ. ἐν Φαίδρῳ 256E. ― Ἐπίρρ., τεθραμμένος... ἀπαιδεύτως τε καὶ φειδωλῶς ὁ αὐτ. ἐν Πολ. 559D.
}}
{{grml
|mltxt=-ή, -ό / [[φειδωλός]], -ή, -όν, ΝΜΑ, θηλ. και -ός, Α<br /><b>1.</b> αυτός που διαθέτει ή καταναλώνει [[κάτι]] με [[σύνεση]] και [[μέτρο]], [[οικονόμος]]<br /><b>2.</b> (<b>κατ' επέκτ.</b>) τσιγκούνης, [[φιλάργυρος]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>το αρσ. ως ουσ.</b> ο [[φειδωλός]]<br /><b>ζωολ.</b> παλαιότερη [[ονομασία]] γένους υμενόπτερων εντόμων<br /><b>2.</b> <b>μτφ.</b> αυτός που παρέχει [[κάτι]] με [[δυσκολία]] («ο [[καθηγητής]] μας [[είναι]] πολύ [[φειδωλός]] στους επαίνους»)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[ευσπλαγχνικός]]<br /><b>2.</b> <b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>τὸ φειδωλόν</i><br />τσιγκουνιά. <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br />[[φειδωλώς]] / <i>φειδωλῶς</i>, ΝΜΑ, και <i>φειδωλά Ν</i><br />με [[φειδώ]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>φείδ</i>-<i>ομαι</i> <span style="color: red;">+</span> [[επίθημα]] -<i>ωλός</i> (<b>πρβλ.</b> <i>ἁμαρτ</i>-<i>ωλός</i>), <b>βλ.</b> και λ. [[φειδωλή]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''φειδωλός:''' -ή, -όν και -ός, -όν, [[φειδωλός]], [[οικονομικός]], και ως ουσ. [[φιλάργυρος]], [[τσιγγούνης]], σε Αριστοφ., Πλάτ.· φειδωλὴ [[γλῶσσα]], [[φειδωλή]] (φτωχή) [[γλώσσα]], σε Ησίοδ.· με γεν., <i>φειδωλὸς χρημάτων</i>, σε Πλάτ.· τὸ φειδωλόν = [[φειδώ]], στον ίδ.· επίρρ. <i>-λῶς</i>, στον ίδ.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[φειδωλός]], ή, όν<br />[[sparing]], [[thrifty]], and as [[substantive]] a niggard, [[miser]], Ar., Plat.; φ. [[γλῶσσα]] a niggard [[tongue]], Hes.:—c. gen., φ. χρημάτων Plat.; τὸ φειδωλόν = [[φειδώ]], Plat.:—adv. -λῶς, Plat.
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[frugal]], [[mean]], [[niggardly]], [[sparing]], [[stingy]]
}}
{{trml
|trtx====thrifty===
Azerbaijani: qənaətcil, yığımcıl; Belarusian: беражлі́вы, ашчадны, эканомны; Bulgarian: пестелив, икономичен; Catalan: estalviador; Chinese Mandarin: 節儉, 节俭, 節約, 节约; Czech: šetrný, spořivý; Danish: sparsommelig; Finnish: säästäväinen; French: [[économe]]; Galician: aplicado; German: [[sparsam]]; Ancient Greek: [[φειδωλός]]; Hungarian: takarékos; Irish: tábhachtach; Italian: [[parsimonioso]]; Japanese: 倹しい; Latin: [[parcus]], [[frugalis]]; Macedonian: штедлив; Maori: whakamoamoa; Norwegian Bokmål: sparsommelig, nøysom; Polish: oszczędny; Portuguese: [[económico]], [[econômico]], [[parcimonioso]]; Romanian: econom; Russian: [[экономный]], [[бережливый]], [[хозяйственный]]; Scottish Gaelic: cùramach, dèanadach; Serbo-Croatian: štedljiv; Slovak: šetrný, sporivý; Slovene: varčen; Spanish: [[ahorrador]], [[ahorrativo]]; Swedish: sparsam; Ukrainian: бережливий, ощадливий, заощадливий, економний
===miser===
Arabic: بَخِيل‎, بَخِيلَة‎; Armenian: ժլատ, կծծի, գծուծ, քցիպ; Bulgarian: скъперник; Catalan: avar; Chinese Cantonese: 孤寒鬼; Mandarin: 吝嗇鬼, 吝啬鬼, 守財奴, 守财奴; Min Nan: 凍霜鬼, 冻霜鬼; Czech: lakomec; Danish: gnier; Dutch: [[gierigaard]], [[vrek]], [[krent]]; Esperanto: avarulo, avarulino; Finnish: saituri, kitupiikki; French: [[avare]]; Georgian: ძუნწი; German: [[Geizhals]], [[Geizkragen]], [[Geiziger]], [[Geizige]], [[Pfennigfuchser]], [[Pfennigfuchserin]], [[Pfennigklauber]], [[Pfennigklauberin]], [[Rappenspalter]], [[Rappenspalterin]], [[Knauser]], [[Knauserin]]; Greek: [[τσιγγούνης]], [[φιλάργυρος]]; Ancient Greek: [[θρίψ]]; Hebrew: קמצן‎; Hindi: कंजूस; Icelandic: nirfill; Italian: [[avaro]], [[avara]]; Japanese: 守銭奴, ケチ; Latin: [[avarus]], [[avara]]; Low German German Low German: Pennschieter, Pennschieterin, Pennschietersch, Pennschietersche, Giezknuppen; Macedonian: циција, скржавец; Malayalam: പിശുക്കൻ; Maori: kaikoropeke; Norman: agravé, avare, rapinneux; Norwegian: gjerrigknark; Persian: خسیس‎; Polish: sknera, skąpiec, dusigrosz; Portuguese: [[avarento]], [[avarenta]], [[mão-de-vaca]]; Romanian: zgârcit; Russian: [[скряга]], [[жадина]], [[скупец]], [[скупердяй]], [[куркуль]], [[жмот]]; Spanish: [[tacaño]], [[rata]], [[pesetero]], [[agarrado]], [[roñoso]], [[codo]], [[cicatero]]; Swahili: mbahili; Swedish: gnidare, girigbuk; Telugu: లోభి, పిసినారి, పీనాసి, పీనాశి; Turkish: cimri, pinti, hasis; Urdu: چنڈال‎; Volapük: lavaran, hilavaran, jilavaran; Yiddish: קמצן‎, סקנער‎, סקנערוק‎
}}