View source for ἄμβροτος

{{LSJ1
|Full diacritics=ἄμβροτος
|Medium diacritics=ἄμβροτος
|Low diacritics=άμβροτος
|Capitals=ΑΜΒΡΟΤΟΣ
|Transliteration A=ámbrotos
|Transliteration B=ambrotos
|Transliteration C=amvrotos
|Beta Code=a)/mbrotos
|Definition=ον, also η, ον Pi.Fr.75.17, Tim.Fr.7: (v. [[βροτός]]):— poet. Adj.<br><span class="bld">A</span> [[immortal]], [[divine]], of persons as well as things, θεὸς ἄμβροτος Il. 20.358, Od.24.445, Pi.N.10.7; θεά A.Eu.259 (lyr.); ἄμβροτε Φάμα, of an [[oracle]], S.OT158 (lyr.).<br><span class="bld">2</span> [[epithet]] of all [[belonging to the gods]], [[αἷμα]] Il.5.339; ἵπποι 16.381; τεύχεα 17.194, [[κρήδεμνον]] Od.5.347; [[ἱστός]] 10.222; [[νύξ]] 11.330:—also Pythag., = [[five]], Theol.Ar.32.
}}
{{DGE
|dgtxt=-ον<br /><b class="num">• Morfología:</b> [-η, -ον Tim.4.2; beoc. gen. sg. ἀμβρότυο Corinn.(?) 37.10, compar. [[ἀμβροτέρα]] Orph.<i>H</i>.36.9]<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[que huele a ambrosía]], [[que exhala una fragancia divina]], [[ἔλαιον]] <i>h.Ven</i>.62, ἄμβροτα δῶρα dones de ambrosía o aceite perfumado divino</i> para realzar la belleza <i>Od</i>.18.191, [[εἶδαρ]] <i>h.Ap</i>.127, <i>h.Ven</i>.260<br /><b class="num">•</b>esp. de los vestidos y objetos de los dioses o regalo de éstos a los hombres, en algunos casos al menos c. ref. a su olor εἵματα <i>Il</i>.16.670, 680, <i>Od</i>.7.265, <i>h.Hom</i>.6.6, <i>h.Ap</i>.184, τεύχεα <i>Il</i>.17.194, 202, κρήδεμνον de Leucótea <i>Od</i>.5.347, ἱστόν de Circe <i>Od</i>.10.222.<br /><b class="num">2</b> en gener. [[divino]], [[maravilloso]] de la voz de las Musas ὄσσα Hes.<i>Th</i>.43, Μοῦσαι μὲν ... ὑμνεῦσίν ῥα θεῶν δῶρ' ἄμβροτα ἠδ' ἀνθρώπων τλημοσύνας <i>h.Ap</i>.190, ὄψις de los misterios, Ar.<i>Th</i>.1154, [[ἔγχος]] del rayo de Zeus, Ar.<i>Au</i>.1749<br /><b class="num">•</b>subst. ἄμβροτα [[cosas divinas]] Emp.B 21.4.<br /><b class="num">II</b> [[inmortal]] de los dioses θεός <i>Il</i>.20.358, 22.9, 24.460, <i>Od</i>.24.445, Hes.<i>Fr</i>.240.10, Διὸς ἀμβρότυο Corinn.(?) 37.10, cf. Pi.<i>N</i>.10.7, θεά A.<i>Eu</i>.259, Μοῦσα Emp.B 131.1, Φάμα S.<i>OT</i> 158, παῖς <i>Hymn.Curet</i>.17, Ζεὺς [[ἄμβροτος]] ἔπλετο νύμφη Orph.<i>Fr</i>.21a.4, de Ártemis, Orph.<i>H</i>.36.9<br /><b class="num">•</b>en rel. c. los dioses: de su sangre <i>Il</i>.5.339, [[γλάγος]] ἄ. Ἥρης Nonn.<i>D</i>.40.421, Φιλότητος ... ἄ. ὁρμή Emp.B 35.13<br /><b class="num">•</b>de la noche y la aurora νύξ <i>Od</i>.11.330, ἄμβροτον ... Ἀο[ῦς] ... φάος B.17.42<br /><b class="num">•</b>de animales y vegetales divinos ἵπποι <i>Il</i>.16.381, 867, βόες <i>h.Merc</i>.71, λείμακες <i>Lyr.Adesp</i>.8(a).1<br /><b class="num">•</b>en lit. crist. θεός Synes.<i>Hymn</i>.6.3, de Cristo, Synes.<i>Hymn</i>.7.2, [[εἶδος]] Nonn.<i>Par.Eu.Io</i>.21.1.<br /><b class="num">III</b> entre los pitagóricos el número [[cinco]], <i>Theol.Arith</i>.32.
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0119.png Seite 119]] unsterblich (= [[ἄβροτος]], das μ des Wohllautes halber eingeschaltet); fem. ἀμβρότη Pind. fr. 46, νὺξ [[ἄμβροτος]] Hom. Od. 11. 330; [[θεός]] Iliad. 20, 358. 22, 9. 24, 460 Od. 24, 445; alles was Göttern gehört oder von ihnen herrührt, [[αἷμα]] Iliad. 5, 339. 870; εἵματα Iliad. 16, 670. 680 Od. 7, 260. 265. 24, 59; [[κρήδεμνον]] Od. 5, 347; τεύχεα Iliad. 17, 194. 202; ἵπποι 16, 381. 867; [[ἱστός]] Od. 10, 222; δῶρα Od. 18. 191; Od. 8, 365 [[ἔνθα]] δέ μιν Χάριτες λοῦσαν καὶ χρῖσαν ἐλαίῳ ἀμβρότῳ, οἷα θεοὺς ἐπενήνοθεν αἰὲν ἐόντας, vgl. [[ἀμβροσία]], [[ἀμβρόσιος]]; – Od. 11, 330 νὺξ [[ἄμβροτος]], vgl. [[ἄβροτος]], [[ἀμβρόσιος]]; – [[θεός]] Pind. N. 10, 7; θεῶν [[πραπίδες]] I. 7, 30; [[θεά]] Aesch. Eum. 249; [[Ἀθάνα]] Soph. O. R. 159; [[φάμα]] Soph. O. R. 158; ἔπεα Ant. 1121. Bei Sp. Ep. übh. = schön, Anthol.; Mosch. 2, 91 [[ὀδμή]].
}}
{{bailly
|btext=ος, ον :<br /><b>1</b> [[immortel]], [[de nature divine]];<br /><b>2</b> [[qui concerne les immortels]], [[des dieux]];<br /><b>3</b> procuré par les dieux : νὺξ [[ἄμβροτος]] OD la nuit divine.<br />'''Étymologie:''' [[ἀ]], *μβροτός &gt; [[βροτός]].
}}
{{elru
|elrutext='''ἄμβροτος:''' 2, [[редко]] 3 Hom., Pind., Trag., Arph., Anth. = [[ἀμβρόσιος]].
}}
{{ls
|lstext='''ἄμβροτος''': -ον, [[ὡσαύτως]] η, ον, Πινδ. Ἀποσπ. 3. 15, Τιμόθ. Διθ. 5 (ἴδε ἐν λ. [[μορτός]]): ― ποιητ. ἐπίθ. ὅμοιον τῷ ἐξ [[αὐτοῦ]] ἐπεκταθέντι [[ἀμβρόσιος]], [[ἀθάνατος]], [[θεῖος]], μόνον ὅ,τι [[εἶναι]] ἐν χρήσει ἐπὶ προσώπων ὡς καὶ ἐπὶ πραγμάτων, θεὸς [[ἄμβροτος]] Ἰλ. Υ. 358, Ὀδ. Ω. 444, Πινδ. Ν. 10. 11, θεὰ Αἰσχύλ. Εὐμ. 259 (λυρ.)· ἄμβροτε Φάμα, περὶ τοῦ χρησμοῦ, Σοφ. Ο. Τ. 158 (λυρ.). 2) νὺξ [[ἄμβροτος]], ὅμοιον τῷ ἀμβροσίη νὺξ Ὀδ. Λ. 330: ― ἀκολούθως ἐπὶ παντὸς πράγ. ἀνήκοντος τοῖς θεοῖς, ἄμβροτον [[αἷμα]] Ἰλ. Ε. 339· [[κρήδεμνον]] Ὀδ. Ε 347· ἵπποι Ἰλ. Π. 381· τείχεα Ρ. 194, κτλ.: πρβλ. [[ἄβροτος]]
}}
{{Autenrieth
|auten=([[βροτός]]): [[immortal]], [[divine]]; [[θεός]], Il. 20.358, and [[like]] [[ἀμβρόσιος]] ([[αἷμα]], τεύχεα, [[νύξ]], Od. 11.330).
}}
{{Slater
|sltr=[[ἄμβροτος]], -α -ον</b> [[immortal]] Διομήδεα δ' ἄμβροτον ξανθά ποτε Γλαυκῶπις ἔθηκε θεόν (N. 10.7) ἀλλ' οὔ [[σφιν]] ἄμβροτοι τέλεσαν εὐνὰν [[θεῶν]] [[πραπίδες]] (I. 8.30) ]ἐλαύνεις ἀν' ἀμβροτ[ (Pae. 3.16) λεχέων ἐπ ἀμβρότων[ (Pae. 6.140) [[τότε]] βάλλεται, τότ ἐπ ἀμβρόταν χθόν ἐραταὶ [[ἴων]] φόβαι fr. 75. 16.
}}
{{grml
|mltxt=[[ἄμβροτος]], -ον και -ος, -η, -ον (Α)<br /><b>1.</b> (για πρόσωπα) [[θείος]], [[αθάνατος]]<br /><b>2.</b> (για πράγματα που ανήκουν στους θεούς) [[θεϊκός]]<br /><b>3.</b> [[εξαίσιος]], [[εξαίρετος]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αρχαίος τ. επιθέτου, [[γνωστός]] ήδη από τον Όμηρο, που απαντά [[κυρίως]] ως [[προσδιορισμός]] του ουσ. [[θεός]]. Αργότερα η λ. αντικαταστάθηκε από το επίθ. [[ἀθάνατος]]. Ετυμολογικά πρόκειται για σύνθετη λ. που σχηματίζεται από <i>ἀ</i>- στερ και [[βροτός]]<br />παρόμοιοι τ. απαντούν και σε άλλες ΙΕ γλώσσες, [[πρβλ]]. αρχ. ινδ. <i>a</i>-<i>mŕta</i>-, αβεστ. <i>a</i>-<i>m aša</i>- «[[αθάνατος]]».<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> <b>αρχ.</b> [[ἀμβροτόπωλος]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἄμβροτος:''' -ον και -η, -ον ([[α- στερητικό]] και [[βροτός]], με [[παρείσφρηση]] του <i>μ</i>)·<br /><b class="num">1.</b> όπως ο επιτετ. [[τύπος]] [[ἀμβρόσιος]], [[αθάνατος]], [[θεϊκός]], σε Όμηρ., Αισχύλ.<br /><b class="num">2.</b> νὺξ [[ἄμβροτος]], όπως το ἀμβροσίη [[νύξ]], σε Ομήρ. Οδ.· [[έπειτα]] λέγεται για όλα τα πράγματα που ανήκουν στους θεούς, σε Όμηρ.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[α <i>privat.</i>,, [[βροτός]] with μ inserted; like lengthd. [[form]] [[ἀμβρόσιος]].]<br /><b class="num">1.</b> [[immortal]], [[divine]], Hom., Aesch.<br /><b class="num">2.</b> νὺξ [[ἄμβροτος]], like [[ἀμβροσίη]] [[νύξ]], Od.;— then of all things belonging to the gods, Hom.
}}
{{elmes
|esmgtx=-ον [[inmortal]] de Selene ἐνεύχομαί σοι, ... ἄμβροτε, ἐπήκοε <b class="b3">a ti te suplico, inmortal, atenta</b> P IV 2270 
}}
{{trml
|trtx=Arabic: خَالِد‎; Armenian: անմահ, անմեռ, անմեռական; Asturian: inmortal; Azerbaijani: ölməz; Belarusian: бессмяро́тны; Bulgarian: безсмъ́ртен; Catalan: immortal; Chinese Mandarin: 不朽的; Czech: nesmrtelný; Danish: udødelig; Dutch: onsterfelijk, ondoodbaar; Esperanto: senmorta; Estonian: surematu; Finnish: kuolematon; French: immortel; Galician: inmortal; Georgian: უკვდავი; German: [[unsterblich]]; Greek: αθάνατος; Ancient Greek: [[ἀθάνατος]], [[ἄμβροτος]]; Hindi: अमर; Hungarian: halhatatlan; Icelandic: ódauðlegur; Indonesian: kekal, abadi; Irish: neamhbhásmhar, buan, síoraí, bithbheo; Italian: immortale; Japanese: 不滅の, 死なない, 潰れない; Kazakh: өлімсіз, өлмес; Korean: 불사하다; Kumyk: оьлюмсюз; Kurdish Central Kurdish: نەمر‎; Northern Kurdish: nemir, hersax, herheyî; Kyrgyz: өлбөс; Latin: immortalis, aeternus; Macedonian: бесмртен; Manx: neuvarvaanagh, neuvaasoil; Maori: mutungakore; Middle English: undedly; Norwegian: udødelig; Occitan: immortal; Old English: undēadlīċ; Persian: نامیرا‎; Plautdietsch: onstoaflich; Polish: nieśmiertelny; Portuguese: imortal; Romanian: nemuritor, imortal; Russian: [[бессмертный]]; Sanskrit: अमृत; Serbo-Croatian Cyrillic: бѐсмртан; Roman: bèsmrtan; Slovak: nesmrteľný; Slovene: nesmrten; Spanish: [[inmortal]]; Swedish: odödlig; Tocharian A: onkrac; Tocharian B: onkrotte; Turkish: ölümsüz; Ukrainian: безсме́ртний; Uzbek: oʻlmas; Vietnamese: bất tử
}}