View source for δαμάζω

{{LSJ1
|Full diacritics=δαμάζω
|Medium diacritics=δαμάζω
|Low diacritics=δαμάζω
|Capitals=ΔΑΜΑΖΩ
|Transliteration A=damázō
|Transliteration B=damazō
|Transliteration C=damazo
|Beta Code=dama/zw
|Definition=<span class="bibl">A.<span class="title">Ch.</span>324</span> (lyr.), etc.: fut. <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[δαμάσω]] <span class="title">AP</span>6.329 (Leon.); Ep. [[δαμάσσω]] <span class="bibl">Il.22.176</span>, also [[δαμᾷ]], [[δαμάᾳ]], <span class="bibl">1.61</span>, <span class="bibl">22.271</span>; 3pl. δαμόωσι <span class="bibl">6.368</span> (v. [[δαμάω]]): aor. 1 ἐδάμᾰσα <span class="bibl">Pi.<span class="title">N.</span>7.90</span> (part. δαμάσσαις <span class="bibl"><span class="title">O.</span>9.92</span>), Ep. [[ἐδάμασσα]], [[δάμασσα]], <span class="bibl">Il.5.191</span>, <span class="bibl">Od.14.367</span>: pf. δεδάμακα Stob. <span class="title">Flor.Monac.</span>82:—Med., fut. Ep. [[δαμάσσομαι]] <span class="bibl">Il.21.226</span>: aor. [[ἐδαμάσσατο]], [[δαμάσαντο]], [[δαμασσάμενος]], <span class="bibl">Od.9.516</span>, <span class="bibl">Il.10.210</span>, <span class="bibl">Od.9.454</span>; aor. 1 opt. δαμάσαιτο <span class="title">Leg.Gort.</span>2.11: aor. 2 opt. δάμοιτο <span class="title">CIG</span>4000.18 (Iconium):—Pass., fut. 3 δεδμήσομαι <span class="bibl"><span class="title">h.Ap.</span>543</span>; irreg. δαμοῦμαι <span class="title">PMag.Par.</span>1.2906: aor. ἐδαμάσθην <span class="bibl">Od.8.231</span>, <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>2.20</span>, <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span> 279</span> (lyr.), <span class="bibl">E.<span class="title">Ph.</span>563</span>; Ep. δαμάσθην <span class="bibl">Il.19.9</span>, cf. <span class="bibl">16.816</span>; [[ἐδμήθην]], imper. δμηθήτω <span class="bibl">9.158</span>, δμηθείς <span class="bibl">4.99</span>, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Th.</span>1000</span>, Dor. δμᾱθείς <span class="bibl">A. <span class="title">Pers.</span>907</span> (lyr.), E. (lyr., v. infr.), <span class="bibl">Cerc.7.1</span>: <b class="b3">ἐδάμην</b> [ᾰ] <span class="bibl">Il.13.812</span>, <span class="bibl">Parm.7.1</span>, etc.; Ep. δάμην <span class="bibl">Od.3.90</span>; 3pl. δάμεν <span class="bibl">Il.8.344</span>; Ep. subj. δαμείω <span class="bibl">Od.18.54</span>, <span class="bibl">2</span> and 3sg. δαμήῃς -ήῃ <span class="bibl">Il.3.436</span>, <span class="bibl">22.246</span>, 2pl. δαμήετε <span class="bibl">7.72</span>; opt. δαμείην <span class="bibl">Il.3.301</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Med.</span>648</span>; inf. δαμῆναι <span class="bibl">Il.15.522</span>, <span class="bibl">A.<span class="title">Ch.</span>368</span> (lyr.), <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>200</span>, Ep. inf. δᾰμήμεναι <span class="bibl">Il.20.312</span>; part. δαμείς <span class="bibl">22.40</span>, Sapph.90, etc. (only form of aor. used by S., and preferred by A. and E.): pf. δέδμημαι <span class="bibl">Il.5.878</span>, etc., -ημένος <span class="bibl">14.482</span>, etc.; later δεδαμασμένος <span class="bibl">Nic.<span class="title">Al.</span>29</span>, <span class="title">Epigr.Gr.</span>550.9: plpf. δέδμητο <span class="bibl">Od.3.305</span>; 3pl. -ήατο <span class="bibl">Il.3.183</span>.—Poet. Verb, used by X. in pres. part. δαμάζων <span class="bibl"><span class="title">Mem.</span>4.3.10</span>: aor. Pass. [[δαμασθεῖεν]] ib.<span class="bibl">4.1.3</span>; also inf. [[δαμασθῆναι]] is [[falsa lectio|f.l.]] in <span class="bibl">Isoc.7.4</span>:—[[overpower]]: </span><span class="sense"><span class="bld">I</span> of animals, [[tame]], [[break in]], twice in Hom., in Med., ἡμίονον… ἥτ' ἀλγίστη δαμάσασθαι <span class="bibl">Il.23.655</span>; τῶν κέν τιν'… δαμασαίμην <span class="bibl">Od.4.637</span>:—later in Act., <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>4.3.10</span>:—Pass., ib.<span class="bibl">4.1.3</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> of metals, [[work]], σίδαρον <span class="bibl">E.<span class="title">Alc.</span>980</span> (lyr.); of land, [[clear]], <span class="bibl"><span class="title">PSI</span>4.316</span> (iv(?) A.D.). </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> of [[maiden]]s, [[make subject]] to a [[husband]], ἀνδρὶ δάμασσεν <span class="bibl">Il.18.432</span>:—Med., [[force]], [[seduce]], Leg.Gort. [[l.c.]]:—Pass., <span class="bibl">Il.3.301</span>, <span class="bibl">Od.3.269</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> [[subdue]], [[conquer]], <span class="bibl">Od.9.59</span>, al.; βίῃ καὶ χερσὶ δ. <span class="bibl">Hes.<span class="title">Th.</span>490</span>:—Pass., to [[be subject to]] another, σοί τ' ἐπιπείθονται καὶ δεδμήμεσθα ἕκαστος <span class="bibl">Il.5.878</span>; δέδμητο δὲ λαὸς ὑπ' αὐτῷ <span class="bibl">Od.3.305</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> of the gods, [[bring low]], <span class="bibl">Il.9.118</span>, <span class="bibl">16.845</span>, al. </span><span class="sense"><span class="bld">c</span> [[subdue]], [[gain the mastery over]], [[ἐπιθυμία]]ν Stob.l.c. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[lay low]], [[kill]], especially in [[fight]], εἴ χ' ὑπ' ἐμοί γε θεὸς δαμάσῃ μνηστῆρας <span class="bibl">Od.21.213</span>:—Pass., ὑπ' ἐμοὶ δμηθέντα <span class="bibl">Il.5.646</span>; <b class="b3">ὑπὸ δουρὶ δαμέντα</b> ib.<span class="bibl">653</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> of the powers of nature, etc., [[overcome]], [[overpower]], ἔρος… θυμὸν ἐνὶ στήθεσσιν… ἐδάμασσεν <span class="bibl">14.316</span>:—Med., δαμασσάμενος φρένας οἴνῳ <span class="bibl">Od.9.454</span>, cf. <span class="bibl">516</span>:—Pass., to [[be overcome]], αἴθρῳ καὶ καμάτῳ δεδμημένον <span class="bibl">14.318</span>; μαλακῷ δεδμημένοι ὕπνῳ <span class="bibl">Il.10.2</span>; ὕπνῳ καὶ φιλότητι δαμείς <span class="bibl">14.353</span>; ἁλὶ δέδμητο φίλον κῆρ <span class="bibl">Od.5.454</span>, cf. <span class="bibl">8.231</span>; δμαθέντες [[dead]], <span class="bibl">E.<span class="title">Alc.</span>127</span> (lyr.). </span><span class="sense"><span class="bld">IV</span> <b class="b3">ἀγῶνα δαμάσσαι ἔργῳ</b> [[win]] it, <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>8.80</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">V</span> <b class="b3">οὐ μήποτε τοῦτο δαμῇ, εἶναι μὴ ἐόντα</b> it shall never [[be proved]] that... <span class="bibl">Parm.7.1</span>. (<b class="b3">δᾰμᾰ-</b>: <b class="b3">δμη-</b> underlies [[δάμνημι]], ἐδάμα(σ)σα, [[δέδμημαι]]; δαμάζω is a post-Homeric form of pres.; cf. Skt. <b class="b2">dā´myati</b> 'to [[be tamed]]', [[damitar-]] '[[tamer]]', etc.)</span>
}}
{{DGE
|dgtxt=(δᾰμάζω) <b class="num">• Alolema(s):</b> δᾰμάσδω Theoc.4.55<br /><b class="num">• Morfología:</b> para los temas de fut., aor. y perf. v. [[δάμνημι]]<br /><b class="num">1</b> c. compl. de anim. [[domar]], [[domesticar]] δαμάζοντες τὰ χρήσιμα τῶν ζῴων X.<i>Mem</i>.4.3.10, cf. en v. pas. <i>Ep.Iac</i>.3.7.<br /><b class="num">2</b> [[conquistar]], [[someter]] χθόνα Θεσσαλῶν ἱππείαις ἐδάμαζον (los centauros) sometían con sus cabalgadas la tierra de los tesalios</i> E.<i>HF</i> 374, en v. pas. A.<i>Th</i>.338, 765, <i>Pers</i>.279<br /><b class="num">•</b>gener. [[someter]], [[doblegar]], [[domeñar]] c. suj. de cosa o abstr. φρόνημα τοῦ θανόντος οὐ δαμάζει πυρὸς μαλερὰ [[γνάθος]] la violenta mandíbula del fuego no devora el alma del muerto</i> A.<i>Ch</i>.324, ὁσσίχον ἐστὶ τὸ τύμμα, καὶ ἁλίκον ἄνδρα δαμάσδει qué pequeño es el golpe (de una espina), y a qué hombre tan grande somete</i> Theoc.l.c.<br /><b class="num">•</b>del hierro que [[doblega]] todas las cosas, [[LXX]] <i>Da</i>.2.40<br /><b class="num">•</b>en v. med. τίς αὐτὴν πημονὴ δαμάζεται; ¿qué dolor la aflige?</i> E.<i>Fr</i>.682<br /><b class="num">•</b>c. compl. de cosa δαμάζεις ... βίᾳ σίδαρον forjas el hierro por la fuerza</i> E.<i>Alc</i>.980, cóm. τὰ σώματος μέρη δαμάζετ' ἐν πυρικτίτοισι γᾶς sometes los trozos de cuerpo a las estructuras ígneas de tierra</i>, e.e. cocinas</i>, guisas</i> Anaxandr.6, τὴν γλῶσσαν <i>Ep.Iac</i>.3.8.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Cf. [[δάμνημι]].
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0520.png Seite 520]] = [[δαμάω]], im praes. nachhomerisch, z. B. Aesch. Ch. 321; Xen. Mem. 4, 3, 10; dor. δαμάσδει Theocr. 4, 55; Pind. P. 11, 24; δαμάζεται Anaxand. Ath. X, 455 f. u. VI, 227 c (v. 15); s. [[δαμάω]].
}}
{{bailly
|btext=<i>f.</i> δαμάσω, <i>ao.</i> ἐδάμασα, <i>pf.</i> δεδάμακα;<br /><i>Pass. ao.</i> ἐδαμάσθην, <i>pf.</i> δεδάμασμαι;<br />dompter, <i>d'où</i><br /><b>1</b> <i>au propre</i> soumettre au joug, domestiquer;<br /><b>2</b> <i>p. anal.</i> soumettre (une jeune fille) au joug du mariage (<i>cf.</i> [[δάμαρ]]) : ἀνδρὶ δαμάζειν IL soumettre (Thétis) à la puissance d'un époux qui n’est pas un dieu;<br /><b>3</b> soumettre par la force des armes, soumettre, vaincre : Ἀχαιοὺς δαμάζειν OD vaincre les Grecs ; τινί τινα δ. soumettre <i>ou</i> frapper qqn au profit d'un autre ; τινα θυμὸν δαμάζειν IL dompter le cœur de qqn <i>en parl. de l'amour</i>;<br /><b>4</b> <i>p. ext.</i> tuer, faire périr : τινα qqn ; τινα [[χερσί]] τινος IL faire périr qqn par la main d'un autre;<br /><i><b>Moy.</b></i> [[δαμάζομαι]] (<i>f.</i> δαμάσομαι, <i>ao.</i> ἐδαμασάμην) :<br /><b>1</b> [[soumettre au joug]];<br /><b>2</b> <i>p. ext.</i> dompter, soumettre, vaincre : δαμάζεσθαι φρένας οἴνῳ OD dompter <i>ou</i> vaincre la raison de qqn par l'ivresse;<br /><b>3</b> [[tuer]], [[faire périr]].<br />'''Étymologie:''' R. Δαμ, dompter ; cf. <i>lat.</i> domare ; v. [[δαμάω]], [[δαμνάω]] et [[δάμνημι]].
}}
{{elnl
|elnltext=δαμάζω, Dor. δαμάσδω [~ δάμνημι] poët.; aor. ἐδάμασα; aor. pass. ἐδαμάσθην, perf. med.-pass. δεδάμασμαι; fut. δαμάσω, ep. 3 sing. δαμᾷ en δαμάᾳ, 3 plur. δαμόωσι, zie ook δάμνημι temmen:. δαμάζοντες τὰ χρήσιμα τῶν ζῴων de nuttige beesten temmend Xen. Mem. 4.3.10. overwinnen, bedwingen, overweldigen:. χθόνα Θεσσαλῶν ἱππείαις ἐδάμαζον zij onderwierpen het land der Thessaliërs door hun bedrevenheid te paard Eur. HF 374; δαμάζεις σὺ βίᾳ σίδαρον u overwint met uw kracht het ijzer Eur. Alc. 980; τὸ τύμμα... ἁλίκον ἄνδρα δαμάσδει de wond: welk een groot man velt hij! Theocr. 4.55.
}}
{{elru
|elrutext='''δᾰμάζω:''' [[δαμάω|δᾰμάω]], [[δαμνάω]] и [[δάμνημι]], эол. [[δαμάσδω|δᾰμάσδω]] тж. med.<br /><b class="num">1</b> [[приучать к ярму]], [[приручать]], [[укрощать]] (φῦλα πόντου χθονίων τε παιδεύματα Eur.); (о лошадях и др.) объезжать (ψαλίοις πώλους Eur.; ἵππους ἐκ [[νέων]] Xen.; med. ἡμιόνους Hom.; ἵπποι δαμαζόμενοι Plut.): [[ἄλγιστος]] δαμάσασθαι Hom. крайне трудно приручающийся, строптивый;<br /><b class="num">2</b> [[подчинять]], [[одолевать]], [[смирять]] (Ἀχαιούς, θυμὸν ἐνὶ στήθεσσι Hom.; βίῃ καὶ [[χερσί]] Hes.): δ. τινά τινι и ὑπὸ σκήπτρῳ τινί Hom. покорить кого-л. кому-л.;<br /><b class="num">3</b> [[подавлять]], [[лишать силы]] (ἀσκήσει τὸ ἄλογον Plut.): αἴθρῳ καὶ καμάτῳ δεδμημένος Hom. изнемогший от холода и усталости; ὕπνῳ δεδμημένος Hes. объятый сном; δαμάσσαι τινὰ (med. φρένας) οἴνῳ Hom. опоить кого-л. вином; σῷ [[ἐδάμην]] πόθῳ Arph. я истомился по тебе;<br /><b class="num">4</b> [[насильно отдавать в жены]], [[выдавать замуж]] ([[ἀνδρί]], ''[[sc.]]'' θεάν Hom.);<br /><b class="num">5</b> [[уничтожать]], [[разбивать]] (βίᾳ τὸν σίδαρον Eur.);<br /><b class="num">6</b> [[поражать насмерть]], [[убивать]] (δουρὶ δαμασθείς Hom.): δ. τινά τινι и τινὰ [[χερσί]] τινος Hom. погубить кого-л. чьими-л. руками; οὐκ [[εἴα]] [[Ἀπόλλων]] (Πουλυδάμαντα) [[δαμῆναι]] Hom. Аполлон не допустил, чтобы Полидамант погиб; [[ἐπειδὴ]] τόνγε [[δαμάσσεται]] [[ὀϊστός]] Hom. после того, как сразила его стрела; [[δέδοικα]] μὴ [[πόλις]] δαμασθῇ Aesch. боюсь, как бы не пал город (Фивы): δμαθέντες Eur. погибшие, умершие; δάμναμαι Aesch. я гибну; θανάτῳ [[πάρος]] [[δαμείην]] Eur. да постигнет раньше меня смерть.
}}
{{Autenrieth
|auten=see [[δάμνημι]].
}}
{{Slater
|sltr=<b>δᾰμάζω</b> ([[act]]. ἐδάμᾰσας, δάμασσας, δάμᾰσε（ν), ἐδάμασσε; δαμάσσαις: med. aor. ἐδαμάσσατο: [[pass]]. δαμαζομέναν: aor. δαμασθέντες, δαμασθέν; ([[from]] δάμναμι) δμᾶθεν; δᾰμείς, -έντα, -έντες, δᾰμεῖσα) <br /><b>1</b> [[conquer]], [[master]], [[overcome]] <br /><b>a</b> φῶτας δ' ὀξυρεπεῖ δόλῳ ἀπτωτὶ δαμάσσαις διήρχετο κύκλον (O. 9.92) δάμασε καὶ κείνους [[Ἡρακλέης]] ἐφ' ὁδῷ (O. 10.30) [[οἷα]] Συρακοσίων ἀρχῷ δαμασθέντες πάθον (P. 1.73) δαμεῖσα χρυσέοις τόξοισιν ὕπ' Ἀρτέμιδος [[εἰς]] Ἀίδα δόμον ἐν θαλάμῳ κατέβα (sc. Κορωνίς) (P. 3.9) δμᾶθεν δὲ κεραυνῷ τόξοισί τ' Ἀπόλλωνος (P. 8.17) δάμασε δὲ θῆρας ἐν πελάγει ὑπερόχους (N. 3.23) Γίγαντας ὃς ἐδάμασας ''[[sc.]]'' Herakles (N. 7.90) met., Ἀγλαοτρίαιναν δαμέντα φρένας ἱμέρῳ (O. 1.41) [[πῆμα]] θνᾴσκει παλίγκοτον δαμασθέν (O. 2.20) ἀλλ' [[ᾧτινι]] μὴ [[λιπότεκνος]] σφάλῃ [[πάμπαν]] οἷκος βιαίᾳ δαμεὶς ἀνάγκᾳ Παρθ. 1. 1. ἀέξονται φρένας ἀμπελίνοις τόξοις δαμέντες i. e. [[overcome]] by the [[effects]] of [[wine]] fr. 124. 11. med., [[δαίμων]] δ' [[ἕτερος]] ἐς κακὸν τρέψαις ἐδαμάσσατό νιν (P. 3.35) <br /><b>b</b> in [[special]] usages.<br /><b>I</b> [[master]] (horses) ἀγαναῖσιν ἐν χερσὶ ποικιλανίους ἐδάμασσε πώλους (P. 2.8) <br /><b>II</b> [[seduce]] ἢ ἑτέρῳ λέχει δαμαζομέναν (sc. Κλυταιμήστραν) ἔννυχοι πάραγον κοῖται; (P. 11.24) <br /><b>III</b> [[establish]] [[one]]'s [[mastery]] in c. acc. Ἥρας τ' [[ἀγῶν]] ἐπιχώριον νίκαις τρισσαῖς, ὦ Ἀριστόμενες, δάμασσας ἔργῳ (P. 8.80) <br /><b>IV</b> [[subdue]], [[repress]] cf. [[δαμασίφρων]] ἥβαν γὰρ [[οὐκ]] ἄπειρον ὑπὸ χειᾷ [[καλῶν]] δάμασεν (sc. Κλέανδρος: loc. susp., v. [[χειά]]: others [[translate]] ἥβαν as [[young]] men and δάμασεν as overcame ) (I. 8.70)
}}
{{StrongGR
|strgr=a [[variation]] of an [[obsolete]] [[primary]] of the [[same]] [[meaning]]; to [[tame]]: [[tame]].
}}
{{Thayer
|txtha=1st aorist ἐδάμασα; [[passive]] ([[present]] δαμάζομαι; [[perfect]] δεδάμασμαι; ([[akin]] to Latin domo, dominus, Goth. gatamjan; English [[tame]]; cf. [[Curtius]], § 260); [[common]] from Homer down; to [[tame]]: to [[restrain]], [[curb]], [[τήν]] γλῶσσαν, James 3:8.
}}
{{grml
|mltxt=(AM [[δαμάζω]])<br /><b>1.</b> [[κατανικώ]], [[καταβάλλω]]<br /><b>2.</b> (για άγρια ζώα) [[ημερώνω]], [[τιθασεύω]]<br /><b>μσν.- νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> (για [[φωτιά]]) [[σβήνω]], [[καταστέλλω]]<br /><b>2.</b> (για ισχυρά συναισθήματα ή [[πάθη]]) [[συγκρατώ]], [[ελέγχω]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> [[επιβάλλω]] [[πειθαρχία]] σε κάποιον, τον [[αναγκάζω]] να περιορίσει κακές συνήθειες<br /><b>2.</b> [[σιτεύω]] («το [[κρέας]] δεν δάμασε [[ακόμα]]»)<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br /><b>1.</b> [[ταλαιπωρώ]], [[βασανίζω]] («ὁ χωρισμὸς... δαμάζει τὰς καρδίας»)<br /><b>2.</b> [[καταστρέφω]], [[εξολοθρεύω]]<br /><b>3.</b> [[καταπραΰνω]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (για παρθένο) την [[κάνω]] να υποταχθεί σε άνδρα<br /><b>2.</b> <b>παθ.</b> (για [[γυναίκα]]) βιάζομαι<br /><b>3.</b> <b>παθ.</b> υποτάσσομαι, υποδουλώνομαι<br /><b>4.</b> [[σκοτώνω]]<br /><b>5.</b> (για μέταλλα) [[επεξεργάζομαι]]<br /><b>6.</b> <b>φρ.</b> α) «ἀγῶνα δαμάσσαι ἔργῳ» — να κερδίσει [[κάποιος]] τον αγώνα (<b>Πίνδ.</b>)<br />β) «οἱ δμηθέντες» — οι νεκροί (<b>Ευρ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το ρ. [[δαμάζω]] προήλθε από τη δισύλλαβη ρ. <i>δαμα</i>- ([[πρβλ]]. <i>δαμά</i>-<i>σαι</i>) που σε [[άλλη]] [[βαθμίδα]] απαντά και στο ρ. [[δάμνημι]]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''δαμάζω:''' (√<i>ΔΑΜ</i>), μέλ. <i>δαμάσω</i>, Επικ. γʹ ενικ. [[δαμάσσει]], επίσης [[δαμᾷ]], [[δαμάᾳ]], γʹ πληθ. [[δαμόωσι]], αόρ. αʹ <i>ἐδάμᾰσα</i>, Επικ. [[ἐδάμασσα]], [[δάμασσα]], προστ. <i>δάμασον</i>, <i>-ασσον</i>, γʹ ενικ. υποτ. <i>δαμάσῃ</i>, <i>-άσσῃ</i>· μτχ. <i>δαμάσας</i>, <i>-άσσας</i>· — Μέσ. Επικ. μέλ. <i>δαμάσσομαι</i>, γʹ ενικ. αορ. αʹ <i>ἐδαμάσσατο</i>, μτχ. <i>δαμασσάμενος</i> — Παθ. μέλ. <i>δεδμήσομαι</i>· ο αόρ. έχει [[τρεις]] τύπους: <b>α)</b> <i>ἐδαμάσθην</i>, Επικ. <i>δαμάσθην</i>· <b>β)</b> [[ἐδμήθην]], γʹ ενικ. προστ. <i>δμηθήτω</i>, μτχ. [[δμηθείς]], Δωρ. <i>δμᾱθείς</i>(<i>;</i>)· <b>γ)</b> [[ἐδάμην]] [ᾰ], Επικ. <i>δάμην</i>, γʹ πληθ. [[δάμεν]]· Επικ. υποτ. [[δαμείω]], βʹ και γʹ ενικ. <i>δαμήῃς</i>, <i>-ήῃ</i>, βʹ πληθ. <i>δαμείετε</i>, ευκτ. [[δαμείην]], απαρ. [[δαμῆναι]], Επικ. <i>δᾰμήμεναι</i>, μτχ. <i>δαμείς</i>, παρακ. [[δέδμημαι]], Επικ., γʹ πληθ. υπερσ. [[δεδμήατο]]· [[εξημερώνω]], [[τιθασεύω]], [[εξουδετερώνω]], [[ακινητοποιώ]]·<br /><b class="num">I.</b> λέγεται για ζώα, [[εξημερώνω]], [[δαμάζω]], [[φέρνω]] [[κάτω]] από το [[ζυγό]], [[τιθασεύω]], [[υποτάσσω]]· — Μέσ., κάνω το ίδιο για τον εαυτό μου, σε Όμηρ., Ξεν.<br /><b class="num">II.</b> λέγεται για παρθένες, υποτάσσομαι σε έναν σύζυγο, σε Ομήρ. Ιλ.· — Παθ., εξαναγκάζομαι ή παραπλανώμαι, σε Όμηρ.<br /><b class="num">III. 1.</b> [[υποδουλώνω]] ή [[κατακτώ]], στον ίδ. — Παθ., είμαι [[υπόδουλος]] σε κάποιον [[άλλο]], στον ίδ.· (από όπου [[δμώς]], [[δμωή]]).<br /><b class="num">2.</b> [[πλήττω]] θανατηφόρα, [[σκοτώνω]], σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">3.</b> λέγεται για το [[κρασί]] και άλλα παρόμοια, [[υπερνικώ]], [[κατανικώ]], [[εξουδετερώνω]], σε Όμηρ.· — Παθ., καταβάλλομαι, νικιέμαι, <i>δεδμημένοι ὕπνῳ</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>οἱ δμαθέντες</i>, οι νεκροί, σε Ευρ.
}}
{{ls
|lstext='''δαμάζω''': Αἰσχύλ. Χο. 324 (ἴδε ἐν λ. [[δαμνάω]], [[δάμνημι]])· μέλλ. δαμάσω Ἀνθ. Π. 6. 329· Ἐπ. δαμάσσει Ἰλ. Χ. 176, [[ὡσαύτως]] δαμᾷ, δαμάᾳ Α. 61., Χ. 271, γʹ πληθ. δαμόωσι Ζ. 368 (ἴδε [[δαμάω]])· ‒ ἀόρ. αʹ ἐδάμᾰσα Πίνδ., Ἐπ. ἐδάμασσα, δάμασσα Ὅμ.· προστακτ. δάμασον, -ασσον Ὅμ.· ὑποτακτ. δαμάσῃ, Ἐπ. -άσσῃ, ἀμφότερα παρ᾿ Ὁμ.· μετοχ. δαμάσας Εὐρ., Ἐπ. -άσσας Ὀδ., Δωρ. -άσσαις Πίνδ. Ο. 9. 139· πρκμ. δεδάμακα Στοβ.‒ Μέσ., μέλλ. Ἐπ. δαμάσσομαι Ὅμ.· ἀόρ. ἐδαμάσσατο, δαμάσαντο, δαμασσάμενος, Ὅμ.· ἀόρ. βʹ εὐκτ. δάμοιτο Συλλ. Ἐπιγρ. 4000. 18. ‒ Παθ., μέλλ. δεδμήσομαι Ὕμν. Ὁμ. εἰς Ἀπόλ. 543 (ἐν μέσῃ σημασίᾳ, Χρ. Σιβυλ. 3. 384)· ‒ ὁ ἀόρ. ἔχει [[τρεῖς]] τύπους, 1) ἐδαμάσθην Ὀδ. Θ. 231, Πινδ., Αἰσχύλ. καὶ Εὐρ., Ἐπ. δαμάσθην Ἰλ. Τ. 9, πρβλ. Π. 816· 2) ἐδμήθην, προστ. δμηθήτω Ι. 158, δμηθεὶς Δ. 99, Ἡσ., Δωρ. δμᾱθεὶς Αἰσχύλ. Πέρσ. 906 καὶ Εὐρ. (ἐν τοῖς λυρ.)· καὶ 3) [[ἐδάμην]] [ᾰ] Ἰλ., Τραγ., Ἐπ. δάμην Ὅμ., γʹ πληθ. δάμεν Ἰλ. Θ. 344· Ἐπ. ὑποτακτ. [[δαμείω]] Ὀδ. Σ. 54, βʹ καὶ γʹ ἑν. δαμήῃς -ήῃ Ἰλ. Γ. 436., Χ. 246, βʹ πληθ. δαμείετε Η. 72· εὐκτ. δαμείην Ἰλ., Εὐρ.· ἀπαρ. δαμῆναι Ὅμ., Τραγ., Ἐπ. ἀπαρέμφ. δᾰμήμεναι Ἰλ. Υ. 312· μετοχ. δαμεὶς Ὅμ., Τραγ. ([[οὗτος]] [[εἶναι]] ὁ [[μόνος]] [[τύπος]] τοῦ ἀορ. ἐν χρήσει παρὰ Σοφ., καὶ αὐτὸν προτιμῶσι καὶ οἱ Αἰσχύλ. καὶ Εὐρ.)· ‒ πρκμ. [[δέδμημαι]] Ἰλ. Ε. 878, κτλ., -ημένος Ἰλ., κτλ.· μεταγεν. δεδαμασμένος Νίκ. Ἀλ. 29· ὑπερσυντ. δέδμητο Ὀδ.· γʹ πληθ. -ήατο Ἰλ. Γ. 183. ‒ Ρῆμα ποιητ. ἐν χρήσει παρὰ Ξεν. ἐν τῇ μετοχ. ἐνεστ. δαμάζων, Ἀπομν. 4. 3, 10· παθ. ἀόρ. δαμασθεῖεν αὐτ. 4. 1, 3· οὕτω, δαμασθῆναι Ἰσοκρ. 148C. (Ἐκ τῆς √ΔΑΜ παράγονται καὶ τὰ [[δάμαρ]], [[δάμαλις]], [[δμώς]], ἀδμής· πρβλ. Σανσκρ. dam-yâmi, dam-itas, dam-anas· Λατ. dom-o, dom-itus, dom-itor, πρβλ. [[ὡσαύτως]] καὶ τὸ domi-nus· Γοτθ. ga-tam-jan (δαμᾶν)· Παλαιο-Σκανδ. tem-ia, Ἀγγλο-Σαξ. tam-ian (Ἀγγλ. to tame, ἡμερώνω)· Παλαιο-Γερμ. zam-ôn (zähmen)· ‒ τὸ δμὼς ἔχει πρὸς το dominus ὡς τὸ χέρης πρὸς τὸ herus, Κούρτ.) Κατανικῶ, [[ὑπερισχύω]], [[καταβάλλω]], Ι. ἐπὶ ζῴων, ἡμερώνω, [[τιθασεύω]], [[φέρω]] εἰς ὑποταγήν, [[ὑποβάλλω]], [[ὑποβάλλω]] εἰς τὸν [[ζυγόν]], μόνον δὶς παρ᾿ Ὁμ., ἐν τῷ μέσῳ τύπῳ, ἡμίονον …, ἥτ᾿ ἀλγίστη δαμάσασθαι Ἰλ. Ψ. 655· τῶν κέν τιν᾿ … δαμασαίμην Ὀδ. Δ. 637· ‒ οὕτω παρὰ Ξεν. Ἀπομν. 1. 4, 3, καὶ Πλουτ. ΙΙ. ἐπὶ παρθένων, [[κάμνω]] αὐτὴν νὰ ὑποταχθῇ εἰς ἄνδρα, ἀνδρὶ δάμασσεν Ἰλ. Σ. 432· ἀλλ᾿ ἐν τῷ παθ., βιάζομαι, ἐξαπατῶμαι, ἀπάγομαι, Γ. 301, Ὀδ. Γ. 269· [[μάλιστα]] κατ᾿ ἀρχὰς οὐδεμίαν εἶχε σχέσιν πρὸς τὸν γάμον, πρβλ. [[δάμαρ]]. ΙΙΙ. [[ὑποτάσσω]] ἢ νικῶ· αὕτη δὲ [[εἶναι]] ἡ συνηθεστάτη [[σημασία]] παρ᾿ Ὁμ.· [[ἐντεῦθεν]] (ἀφοῦ κατὰ τὴν ἡρωϊκὴν ἐποχὴν ἡ ὑποταγὴ καὶ ὑποδούλωσις εἵπετο μετὰ τὴν ἧτταν) ἐν τῷ παθ. = ὑποτάσσομαι, εἶμαι [[ὑπόδουλος]] εἴς τινα, σοί τ᾿ ἐπιπείθονται καὶ δεδμήμεσθα [[ἕκαστος]] Ἰλ. Ε. 878· δέδμητο δὲ λαὸς ὑπ᾿ αὐτῷ Ὀδ. Γ. 304 ([[ἐντεῦθεν]] [[δμώς]], [[δοῦλος]]). 2) πλήττων [[φονεύω]], [[ἀποκτείνω]], ἰδίως ἐν μάχῃ, εἴ χ᾿ ὑπ᾿ ἔμοιγε θεὸς δαμάσῃ μνηστῆρας Φ. 213· καὶ ἐν τῷ παθ., ὑπ᾿ ἐμοὶ δμηθέντα Ἰλ. Ε. 646· ὑπὸ δουρὶ δαμέντα αὐτ. 653. 3) ἐπὶ τῶν δυνάμεων τῆς φύσεως, κτλ., νικῶ, [[καταβάλλω]], [[ἔρος]] … θυμὸν ἐνὶ στήθεσσι…ἐδάμασσεν Ξ. 316· ἐν τῷ μέσ. τύπῳ, δαμασσάμενος φρένας οἴνῳ Ὀδ. Ι. 454, πρβλ. 516· καὶ ἐν τῷ παθ. = καταβάλλομαι, νικῶμαι, αἴθρω καὶ καμάτῳ δεδμημένον Ξ. 318· μαλακῷ δεδμημένοι ὕπνῳ Ἰλ. Κ. 2, πρβλ. Ξ. 353· ἁλὶ δέδμητο φίλον [[ἦτορ]] Ὀδ. Ε. 454, πρβλ. Θ. 231· οἱ δμαθέντες, οἱ νεκροί, Εὐρ. Ἀλκ. 127· ‒ ἴδε ἐν λ. [[χειά]]. ΙV. Ὁ Πίνδ. λέγει, ἀγῶνα δαμάσσαι ἔργῳ, νὰ κερδήσῃ τις, Π. 8. 116.
}}
{{etym
|etymtx=See also: s. [[δάμνημι]].
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[Root !δαμ]<br />to [[overpower]]:<br /><b class="num">I.</b> of animals, to [[tame]], [[break]] in, to [[bring]] under the [[yoke]]: Mid. to do so for [[oneself]], Hom., Xen.<br /><b class="num">II.</b> of maidens, to make [[subject]] to a [[husband]], Il.: Pass. to be [[forced]] or seduced, Hom.<br /><b class="num">III.</b> to [[subdue]] or [[conquer]], Hom.: Pass. to be [[subject]] to [[another]], Hom.: ([[hence]] [[δμώς]], [[δμωή]]).<br /><b class="num">2.</b> to [[strike]] [[dead]], [[kill]], Od.<br /><b class="num">3.</b> of [[wine]] and the like, to [[overcome]], [[overpower]], Hom.: Pass. to be [[overcome]], δεδμημένοι ὕπνωι Il.; οἱ δμαθέντες the [[dead]], Eur.
}}
{{FriskDe
|ftr='''δαμάζω''': {damázō}<br />'''See also''': s. [[δάμνημι]].<br />'''Page''' 1,345
}}
{{Chinese
|sngr='''原文音譯'''：dam£zw 打馬索<br />'''詞類次數'''：動詞（4）<br />'''原文字根'''：使馴服<br />'''字義溯源'''：制伏^，馴服，征服，駕馭。馬可福音五章記載一個被污鬼附著的人，鐵鏈也不能捆住他，沒有人能制伏他。然而主耶穌用一句話，就吩咐那污鬼出來。雅各在他的書信中說到，世上各物都可制伏，惟獨舌頭沒有人能制伏（ 雅3:8）。主耶穌說，你們的話，是，就說是；不是，就說下是；若再多說，就是出於那惡者（ 太5:37）。照這話看來，該被制伏的，不是舌頭，乃是那惡者<br />'''出現次數'''：總共（4）；可（1）；雅（3）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 制伏（2） 可5:4； 雅3:8；<br />2） 制伏了（1） 雅3:7；<br />3） 是可以制伏的（1） 雅3:7
}}
{{mantoulidis
|mantxt=(=[[τιθασεύω]], ἡμερώνω, [[ὑποτάσσω]]). Ἀπό ρίζα δαμ. Θέμα δαμάδ + jω → [[δαμάζω]].<br><b>Παράγωγα:</b> ὁ [[δαμάλης]] (=[[μοσχαράκι]]), ἡ [[δάμαλις]], ἡ [[δάμαρ]] (=[[σύζυγος]]), [[πανδαμάτωρ]] (=πού δαμάζει τά πάντα), [[δάμασις]], [[δαμασμός]], [[δαμαστής]], [[δαμαστέος]], [[ἀδάμαστος]], ἡ [[δμῆσις]], [[δμητήρ]], [[δμωή]] (=δούλα ἀπό [[αἰχμαλωσία]]), ὁ [[δμώς]] (=[[δοῦλος]] [[αἰχμάλωτος]]), [[ἀδμής]] -ῆτος (=[[ἀδάμαστος]], [[ἀνύπαντρος]]), [[ἄδμητος]] (=[[ἀδάμαστος]]), Ἄδμητος, Ἱππόδαμος, Λαοδάμας.
}}