View source for μαίνομαι

{{LSJ1
|Full diacritics=μαίνομαι
|Medium diacritics=μαίνομαι
|Low diacritics=μαίνομαι
|Capitals=ΜΑΙΝΟΜΑΙ
|Transliteration A=maínomai
|Transliteration B=mainomai
|Transliteration C=mainomai
|Beta Code=mai/nomai
|Definition=<span class="bld">A</span> fut. μᾰνοῦμαι [[Herodotus|Hdt.]]1.109, μᾰνήσομαι ''AP''11.216 (Lucill.), D.L.7.118 (neither found in Att.): pf. with pres. sense μέμηνα [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]'' 977, S.''El.''879, Ar.Byz. ap. Ath.13.586f; Dor. [[μέμηνα]] dub. in Alcm. 68; also in pass. form <b class="b3">μεμάνημαι</b> [ᾰ] Theoc.10.31: aor. Pass. [[ἐμάνην]], part. μᾰνείς, inf. μᾰνῆναι, [[Herodotus|Hdt.]]3.30, E.''Ba.''1295: also aor. Med. ἐμηνάμην ''CPHerm.''7.18 (iii A. D.); ''poet.'' 2sg. [[ἐμήναο]] prob. in Bion 1.61, 3sg. μήνατο Theoc.20.34; part. μηνάμενος ''AP''9.35 (Antiphil.):—on the act. forms, v. infr. ''ΙΙ''.—Hom. uses only pres. and impf.:—[[rage]], [[be furious]], in Il. freq. of martial rage, μαίνεσθαι ἐάσομεν οὖλον Ἄρηα 5.717, cf. 6.101, Od.9.350, etc.; χεῖρες ἄαπτοι μαίνονται Il.16.245; <b class="b3">μαίνεται ἐγχείη ἀπὸ λοιγὸν ἀμῦναι</b> ib.75; δόρυ μαίνεται ἐν παλάμῃσιν 8.111; [[rage with anger]], <b class="b3">πατὴρ… φρεσὶ μαίνεται οὐκ ἀγαθῇσι</b> ib.360; <b class="b3">ἐνὶ φρεσὶ μ. ἦτορ</b> ib.413; φρεσὶ μαινομένῃσιν 24.114; μαινομένᾳ κραδίᾳ A.''Th.'' 781, E.''Med.''432 (both lyr.); μανείσᾳ πραπίδι Id.''Ba.''999 (lyr.); ὁ [[μανείς]] = the [[madman]], [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''726; μαίνομαι καὶ [[παραπαίω]] [[Plato|Pl.]]''[[Symposium|Smp.]]'' 173e, etc.; αἱ τῶν μεμηνότων αἰσθήσεις Aristocl. ap. Eus.''PE''14.20; to [[be mad]] with [[wine]], Od. 18.406, 21.298; μεμηνότες ὑπὸ τοῦ ποτοῦ Luc.''DDeor.''18.2; of Bacchic frenzy, μαινόμενος Διώνυσος Il.6.132; [Θυιάδες] μαινόμεναι S.''Ant.'' 1152 (lyr.); Διονύσῳ μαίνεσθαι Paus.2.7.5; ἐπὶ τῷ Δ. Alex.223; <b class="b3">ὑπὸ τοῦ θεοῦ μ.</b> to be inspired by... driven mad by... [[Herodotus|Hdt.]]4.79, cf. [[μάντις]]; [[τὸ μαίνεσθαι]] = [[madness]], [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Coloneus|OC]]''1537; [[πλεῖν ἢ μαίνομαι]] = [[I am beside myself with joy]], Ar.''Ra.''103, 751; of madness in animals, Plu.2.641c, al.; later simply, = [[ὀργίζομαι]], μαινόμενος ὅτι… ''PCair.Zen.''41.11 (iii B. C.): freq. with words of manner, ὁ δὲ μαίνεται οὐκέτ' ἀνεκτῶς Il.8.355; τάδε μαίνεται 5.185: c. acc. cogn., μεμηνότ' οὐ σμικρὰν νόσον [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]'' l. c.; μ. μανίας Ar.''Th.''793; μ. μανίαν ἐρρωμένην Luc.''Ind.''22: c. dat., μ. γόοισι φρήν A.''Th.''967 (lyr.); τόλμῃ [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''1.4.24; [[πόνοις]] [[at]] or [[because of]]... A.''Supp.''562 (lyr.); τοῖς εὑρήμασιν E.''Cyc.''465; ἐπί τινι (''[[sc.]]'' [[φιλοτιμίᾳ]]) Id.''Ph.''535 (but ἐπί τινι, of love, Theoc.10.31); ἀμφί τινι Semon.7.33; εἰς τὴν ποιητικήν [[Diodorus Siculus|D.S.]]14.109; κατά τινος Luc.''Abd.'' 1; ὑφ' ἡδονῆς S.''El.''1153.<br><span class="bld">2</span> of things, [[rage]], [[riot]], especially of fire, ὡς ὅτ'… ὀλοὸν πῦρ οὔρεσι μαίνηται Il.15.606, cf. Tryph.230; <b class="b3">μαινόμενος οἶνος</b> a [[hot]], [[strong]] wine, [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''773d; of feelings, <b class="b3">ἐλπὶς μαινομένη</b> Orac. ap. [[Herodotus|Hdt.]]8.77; ἔρις A.''Th.''935 (lyr.); ἄχεα [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''957 (lyr.); μαινομένᾳ ξὺν ὁρμᾷ Id.''Ant.''135 (lyr.); σὺν μ. δόξᾳ E.''Ba.''887 (lyr.).<br><span class="bld">3</span> [[ἄμπελος]] μαινομένη, of a [[vine]] that is never done bearing [[fruit]], Arist. ''Mir.''846a38, [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[De Causis Plantarum|CP]]'' 1.18.4.<br><span class="bld">4</span> <b class="b3">μαινόμενα ἕλκη</b> [[malignant]] [[ulcer]]s, Asclep. ap. Aët.15.14.<br><span class="bld">II</span> aor. 1 Act. [[ἔμηνα]], in causal sense, [[madden]], E.''Ion''520 (troch., prob. in ''IA''580 (lyr.)), Ar.''Th.''561; [[enrage]], X.''HG''3.4.8: pres. [[μαίνω]] first in Orph.''H.''71.6. (Cf. [[μέμονα]].)
}}
{{bailly
|btext=<b>Moy.</b></i> [[μαίνομαι]] (<i>f.</i> μανοῦμαι <i>et</i> μανήσομαι, <i>ao.</i> [[ἐμηνάμην]], <i>ao.2</i> [[ἐμάνην]], <i>pf.</i> [[μεμάνημαι]]);<br /><b>I.</b> [[être en démence]], [[être fou]] ; [[τὸ μαινόμενον]] EUR la [[folie]], [[l'égarement de la raison]];<br /><b>II.</b> [[être furieux]], [[être transporté de fureur]];<br /><b>1</b> <i>en parl. de fureur guerrière, de violence du caractère</i>;<br /><b>2</b> <i>en parl. des transports bachiques</i> [[μαινόμενος]] [[Διόνυσος]] IL Dionysos agité de transports bachiques;<br /><b>3</b> <i>en parl. de la [[fureur]] [[prophétique]]</i> ὑπὸ τοῦ θεοῦ μαίνεσθαι HDT être frappé par le dieu de délire prophétique;<br /><b>4</b> <i>en parl. de sentiments, de passions</i> ἐνὶ φρεσὶ μ. [[ἦτορ]] IL votre cœur dans votre poitrine est agité de sentiments violents ; [[μαίνομαι τόλμῃ]] XÉN [[être transporté de folie]], [[être transporté d'audace]] ; ὁ [[μανείς]] SOPH le [[furieux]] ; <i>en parl. de choses</i> faire rage;<br /><b>5</b> <i>en parl. de l'ivresse</i> [[μαίνομαι ὑπὸ ποτοῦ]] LUC [[être rendu fou par l'ivresse]] <i>ou</i> [[être rendu furieux par l'ivresse]].<br />'''Étymologie:''' R. Μαν, [[être inspiré]].
}}
{{pape
|ptext=(*[[μάω]], [[verwandt]] mit [[μαιμάω]]), fut. μανήσομαι und μανοῦμαι, Her. 1.109, perf. mit Präsensbdtg μέμηνα, perf. pass. [[μεμάνημαι]], Theocr. 10.31, aor. [[ἐμάνην]], [[μανείς]],<br><i>[[rasen]], [[wüten]]; Il</i>. [[meist]] vom grimmigen [[Wüten]] und [[Kämpfen]] eines Gottes od. [[Helden]] in der [[Schlacht]], von Ares, 5.717, 831, [[ὅτε]] μαίνεται [[Ἕκτωρ]], 21.5 und [[öfter]], vgl. [[Ἕκτωρ]] δὲ [[μέγα]] σθένεϊ βλεμεαίνων μαίνεται [[ἐκπάγλως]], 9.238, vom [[Diomedes]], 5.185, und in demselben [[Sinne]] πῆ μέματον; τί [[σφῶϊν]] ἐνὶ φρεσὶ μαίνεται [[ἦτορ]] 8.413; übertragen auch καὶ ἐμὸν [[δόρυ]] μαίνεται ἐν παλάμῃσιν, 8.111, vgl. 16.75; ἤ οἱ [[τότε]] χεῖρες ἄαπτοι μαίνονται, 16.245; 15.606 ist μαίνετο δ' ὡς ὅτ' [[Ἄρης]] – ἢ ὀλοὸν [[πῦρ]] οὔρεσι μαίνηται [[verbunden]], wie das [[Feuer]] in den [[Bergen]] wütet; vom [[heftigen]] Zorn, ἀλλὰ πατὴρ οὑμὸς (Zeus) φρεσὶ μαίνεται οὐκ ἀγαθῇσιν, 8.360; vom weinberauschten Dionysus, 6.132; vgl. <i>Od</i>. 18.406, 21.298, wo es von Weintrunkenen, Weintollen [[gesagt]] ist; μαινομέναις [[φρασίν]], [[rasend]], Pind. <i>P</i>. 2.26; μαινόμενος ἐπιπνεῖ [[Ἄρης]], Aesch. <i>Spt</i>. 325; [[φρήν]], [[κραδία]], 466, 763; auch μαίνεται γόοισι [[φρήν]], 950, <i>im [[Herzen]] rast der [[Schmerz]]</i>; und vom [[Wahnsinn]], [[κλύω]] σ' ἐγὼ μεμηνότ' οὐ σμικρὰν νόσον, <i>Prom</i>. 979; μεμηνότ' ἄνδρα, [[μανείς]], Soph. <i>Aj</i>. 81, 813; von bacchischer [[Begeisterung]], <i>Ant</i>. 1138; μαινομένᾳ ξὺν ὁρμᾷ βακχεύων ἐπέπνει, von rasender Kampfwut, 135; auch von der [[Freude]], μαίνεται δ' ὑφ' ἡδονῆς, <i>El</i>. 1142; überhaupt [[töricht]] sein, <i>Ant</i>. 761, <i>O.C</i>. 1534; in ähnlichen Vbdgn auch Eur.; εἰ μὴ [[μαίνομαι]], Ar. <i>Nub</i>. 650, <i>Thesm</i>. 470. – Und in [[Prosa]], ἐμάνη [[μεγάλως]], Her. 3.38, ἐλπίδι μαινομένῃ πέρσαντες Ἀθήνας, <i>in rasender, [[törichter]] [[Hoffnung]]</i>, 8.77, auch ὑπὸ θεοῦ μαίνεται, <i>[[verzückt]], [[begeistert]] sein</i>, 4.79; καὶ [[παραπαίω]], Plat. <i>Symp</i>. 173e, καὶ ληρεῖν, <i>Lys</i>. 205a; ὁ μαινόμενος καὶ ὑποκεκινηκώς <i>Rep</i>. IX.573c. <span class="ggns">Gegensatz</span> von σωφρονεῖν, <i>Phaedr</i>. 244a; μαίνεσθαι ὑπὸ ἐπιθυμιῶν καὶ ἐρώτων, <i>Rep</i>. IX.578a, wie δι' ἔρωτα [[μανείς]], <i>aus [[Liebe]] [[rasend]], Phaedr</i>. 253c; Oratt. und Sp.; μέμηνεν ὑπὸ [[σοῦ]], Luc. <i>D.D</i>. 12.1; μεμηνότες ὑπὸ τοῦ ποτοῦ, <i>ib</i>. 18.2; μαίνεσθαι ἐπί τινι, <i>auf [[Etwas]] [[rasen]], [[begierig]] sein</i>, Eur. <i>Phoen</i>. 535; Alexis Ath. XIII.587b; auch εἴς τι, DS. 14.109. – Οἶνος μαινόμενος, <i>[[wilder]], brausender Wein</i>, Plat. <i>Legg</i>. VI.869e. – μανήσομαι, ein [[Ausruf]] des Unwillens, wie [[unser]] »es ist zum Tollwerden«. – Der aor. med. [[selten]], μηνάμενος, Antiphil. 25 (IX.35). – Das act., <i>[[rasend]] [[machen]]</i>, ist [[selten]], und im praes. erst bei Sp. (für [[ἐκμαίνω]]), der aor. [[schon]] bei Eur., σ' ἔμηνε θεοῦ τις [[βλάβη]], <i>Ion</i> 520; οὐδ' ὡς φαρμάκοις ἑτέρα τὸν ἄνδρ' ἔμηνεν, Ar. <i>Thesm</i>. 561; ἔμηνε [[ταῦτα]] τὸν Ἀγησίλαον, Xen. <i>Hell</i>. 3.4.8; aber bei Bion. 1.62 ist [[dieser]] aor. intr.
}}
{{elru
|elrutext='''μαίνομαι:''' (med. к [[μαίνω]]; fut. μᾰνοῦμαι и μᾰνήσομαι, aor. 1 [[ἐμηνάμην]], aor. 2 [[ἐμάνην]], pf.-praes. [[μέμηνα]]; pf. pass. [[μεμάνημαι]]; part. [[μανείς|μᾰνείς]]; inf. μᾰνῆναι) (тж. μ. νόσον Aesch. и μ. μανίας Arph.) быть в исступлении, бесноваться, бушевать, буйствовать, неистовствовать, свирепствовать ([[ὅτε]] μαίνετο [[Ἓκτωρ]], [[πῦρ]] μαίνεται Hom.; [[δαιμόνιον]] ἔχειν καὶ μ. NT): [[δόρυ]] μαίνεται ἐν παλάμῃσιν Hom. копье (само) ходит в руках; μ. [[τόλμῃ]] Xen. быть охваченным безумной отвагой; ὑπὸ τοῦ θεοῦ μαίνεται Her. он одержим божеством; μ. γόοισι Aesch. обезуметь от горя; μ, ὑφ᾽ ἡδονῆς Soph. быть вне себя от радости (ликовать); μ. ὑπὸ ποτοῦ Luc. буйствовать во хмелю; μαινόμενος [[οἶνος]] Plat. крепкое (пьянящее) вино; ἐλπίδι μαινομένῃ Her. в безрассудной надежде; σὺν μαινομένᾳ δόξᾳ Eur. в безумном ослеплении - см. тж. [[μαίνω]].
}}
{{ls
|lstext='''μαίνομαι''': μέλλ. μᾰνοῦμαι Ἡρόδ. 1. 109, μᾰνήσομαι Ἀνθ. Π. 11. 116, Διογ. Λ. 7. 118, ἀλλ’ [[οὔτε]] ὁ πρῶτος [[οὔτε]] ὁ [[δεύτερος]] ἀπαντᾷ παρὰ τοῖς δοκίμοις Ἀττ.· πρκμ. μὲ σημασ. ἐνεστ. μέμηνα Ἀλκμὰν 62, καὶ Ἀττ.· [[ὡσαύτως]] ἐν τῷ παθ. τύπῳ μεμάνημαι [ᾰ] Θεόκρ. 10. 31· παθ. ἀόρ. ἐμάνην, μετοχ. μᾰνείς, ἀπαρ. μᾰνῆναι Ἡρόδ. καὶ Ἀττ.· [[ὡσαύτως]] μέσ. ἀόρ. ἐμήναο, μήνατο Βίων 1. 61, Θεόκρ. 20. 34 (πρβλ. ἐπιμαίνομαι)· μηνάμενος Ἀνθ. Π. 9. 35· - περὶ τῶν ἐνεργ. τύπων ἴδε κατωτ. ΙΙ. - Ὁ Ὅμ. μεταχειρίζεται μόνον ἐνεστ. καὶ παρατ. (Ἐκ τῆς ῥίζης √ΜΑ, *μάω). Μαίνομαι, εἶμαι [[μανιώδης]], ἐν Ἰλ. τὸ πλεῖστον ἐπὶ πολεμικῆς μανίας ἢ ὁρμῆς, μαίνεσθαι ἐάσομεν [[οὖλον]] Ἄρηα Ε. 717, πρβλ. Ζ. 101, Ὀδ. Ι. 350, κτλ.· οὕτω, χεῖρες ἄαπτοι μαίνονται Ἰλ. Π. 245· μαίνεται [[ἐγχείη]] Π. 75· [[δόρυ]] μαίνεται ἐν παλάμησιν Θ. 111· - [[ὡσαύτως]], [[μαίνομαι]] ἐξ ὀργῆς, [[πατήρ]]... φρεσὶ μαίνεται οὐκ ἀγαθῇσιν [[αὐτόθι]] 360· ἐνὶ φρεσὶ μ. [[ἦτορ]] [[αὐτόθι]] 413· φρεσὶ μαινομένῃσιν Ω. 114· μαινομένᾳ κραδίᾳ Αἰσχύλ. Θήβ. 781, Εὐρ. Μήδ. 432· μανείσᾳ πραπίδι ὁ αὐτ. ἐν Βάκχ. 999· ὁ μανείς, ὁ [[παράφρων]], «τρελλός», Σοφ. Αἴ. 726· μ. καὶ [[παραπαίω]], Πλάτ. Συμπ. 173Ε, κτλ.· εἶμαι [[παράφρων]] [[ἕνεκα]] οἰνοποσίας, Ὀδ. Σ. 406., Φ. 298· μεμηνότες ὑπὸ τοῦ ποτοῦ Λουκ. Θεῶν Διάλ. 18. 2· - [[ὡσαύτως]] ἐπὶ Βακχικῆς μανίας, μαινόμενος [[Διόνυσος]] Ἰλ. Ζ. 132· [Θυιάδες] μαινόμεναι Σοφ. Ἀντ. 1152· μαίνεσθαι Διονύσῳ Παυσ. 2. 7, 5· ἐπὶ τῷ Δ. Ἄλεξ. ἐν «Ταραντ.» 5· ὑπὸ τοῦ θεοῦ μ., διατελῶ ὑπὸ τὴν ἔμπνευσιν τοῦ..., [[γίνομαι]] [[παράφρων]] τῇ ἐνεργείᾳ τοῦ..., Ἡρόδ. 4. 79, [[ἔνθα]] ἴδε Valck.· πρβλ. [[μάντις]]· - τὸ μαίνεσθαι, [[μανία]], [[παραφροσύνη]], Σοφ. Ο. Κ. 1537· [[πλεῖν]] ἢ [[μαίνομαι]], πλειότερόν τι τῆς παραφροσύνης, Ἀριστοφ. Βάτρ. 103. 751· - [[συχνάκις]] μετὰ προσδιορισμοῦ τοῦ τρόπου, ὁ δὲ μαίνεται οὐκέτ’ ἀνεκτῶς Ἰλ. Θ. 355· τάδε μαίνεται Ε. 185· μετὰ συστοίχ. αἰτιατ., μεμηνότ’ οὐ σμικρὰν νόσον Αἰσχύλ. Πρ. 977· μ. μανίας Ἀριστοφ. Θεσμ. 793· μ. μανίαν ἐρρωμένην Λουκ. πρὸς Ἀπαίδευτ. 25· μετὰ δοτ., μ. γόοις Αἰσχύλ. Θήβ. 966· τόλμῃ Ξεν. Κύρ. 1. 4, 24· πόνοις, πρὸς τοὺς πόνους, ἢ [[ἕνεκα]] τῶν πόνων, Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 562· τοῖς εὑρήμασιν Εὐρ. Κύκλ. 465· οὕτω, ἐπί τινι ὁ αὐτ. ἐν Φοιν. 535· [[ἀμφί]] τινι Σιμων. Ἰαμβ. 6. 33· εἴς τι Διόδ. 14. 109· κατά τινος Λουκ. Ἀποκηρυτ. 1· ὑφ’ ἡδονῆς Σοφ. Ἠλ. 1153. 2) ἐπὶ πραγμάτων, μανιωδῶς φέρομαι, [[ἐπιφέρω]] βλάβην, [[κυρίως]] ἐπὶ τοῦ [[πυρός]], ὡς ὅτ’... ὀλοὸν πῦρ οὔρεσι μαίνεται Ἰλ. Ο. 606, κτλ.· ἐπὶ τῆς θαλάσσης ἢ ἄλλων στοιχείων, Wern. εἰς Τρυφ. 230· μαινόμενος [[οἶνος]], [[ἰσχυρός]], δυνατὸς [[οἶνος]], Πλάτ. Νόμ. 733D· ἐπὶ αἰσθημάτων, μαινομένη ἐλπὶς Χρησμ. παρ’ Ἡροδ. 8. 77· [[ἔρις]] Αἰσχύλ. Θήβ. 936· ἄχεα Σοφοκλ. Αἴ. 757, πρβλ. Ἀντ. 135· σὺν μ. δόξᾳ Εὐριπ. Βάκχ. 887. 3) [[ἄμπελος]] μαινομένη, ἐπὶ ἀμπέλου ἥτις [[οὐδέποτε]] παύεται καρποφοροῦσα, Ἀριστ. π. Θαυμασ. 161, Θεοφρ. π. Φυτ. Αἰτ. 1. 18, 4. ΙΙ. ἀόριστός τις α΄ ἐνεργητικ. [[ἔμηνα]], μετὰ μεταβ. σημασίας ἀπαντᾷ ἐν Εὐρ. Ἴωνι 520, Ἀριστοφ. Θεσμ. 561· [[ἐμβάλλω]] εἰς μανίαν, Ξεν. Ἑλλ. 3. 4, 8· ἐν Εὐρ. Ι. Α. 581, ὁ Hermann διορθοῖ: ὅτε σε [[κρίσις]] ἔμανε [βέλτιον ἔμηνε] θεῶν, ἀντὶ ἔμενε (ἐνῷ παρὰ Βίωνι 1. 61, ὁ Brunck ἐπανορθοῖ τὸν μέσ. ἀόρ. ἐμήναο) ἐπὶ ἀμεταβ. σημασίας· - ὁ ἐνεστὼς μαίνω πρῶτον ἐν Ὀρφ. Ὕμν. 70. 6· πρκμ. μεμάνηκα (ἐπι-) παρὰ Κυρίλλῳ· καὶ ἐν Ἐπικ. μετοχ. μεμανηώς, [[παράφρων]], παραφρονήσας, ἐν Χρησμ. Σιβ. 11 (9). 137.
}}
{{Autenrieth
|auten=ipf. μαίνετο: be [[mad]], [[rave]], [[rage]], Il. 6.132, Od. 18.406; [[often]] of the [[frenzy]] of [[battle]], Il. 5.185, Od. 11.537; [[fig]]., of the [[hand]], weapons, [[fire]], Il. 16.75, Il. 8.111, Il. 15.606.
}}
{{Slater
|sltr=[[μαίνομαι]] be [[insane]] μαινομέναις φρασὶν Ἥρας ὅτ' [[ἐράσσατο]] (P. 2.26)
}}
{{StrongGR
|strgr=[[middle]] [[voice]] from a [[primary]] mao (to [[long]] for; [[through]] the [[idea]] of [[insensate]] [[craving]]); to [[rave]] as a "[[maniac]]": be [[beside]] [[self]] ([[mad]]).
}}
{{Thayer
|txtha=(from Homer down); to be [[mad]], to [[rave]]: said of [[one]] [[who]] so speaks [[that]] he seems [[not]] to be in his [[right]] [[mind]], σωφροσύνης ῤήματα ἀποφθέγγεσθαι, [[δαιμόνιον]] ἔχειν, [[ἐμμαίνομαι]].)
}}
{{grml
|mltxt=(AM [[μαίνομαι]])<br /><b>1.</b> [[είμαι]] ή [[γίνομαι]] [[μανιώδης]], κατέχομαι από [[μανία]] («χεῖρες ἄαπτοι μαίνονται», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> [[είμαι]] πολύ οργισμένος, [[πνέω]] μένεα («πατὴρ φρεσὶ μαίνεται οὐκ ἀγαθῇσι», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>3.</b> [[ξεσπώ]] ορμητικά, εκδηλώνομαι με ακατάσχετη [[ορμή]], [[μανιάζω]] (α. «μαίνεται η [[θύελλα]]» β. «ὡς ὅτ'... ὀλοὸν πῡρ οὔρεσι μαίνηται», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>4.</b> (η μτχ. ενεστ. και παθ. αορ. ως επίθ.) <i>μαινόμενος</i>, -<i>η</i>, -<i>ο</i>(<i>ν</i>) και <i>μανείς</i>, -<i>εῖσα</i>, -<i>έν</i><br />[[παράφρων]], [[τρελός]]<br /><b>μσν.</b><br /><b>1.</b> [[επιθυμώ]] [[κάτι]] [[μέχρι]] μανίας («καὶ πίστευσον, ἐμάνην το, καὶ [[θέλω]] νὰ τὸ [[φάγω]]», Πρόδρ.)<br /><b>2.</b> [[απεχθάνομαι]], [[μισώ]] κάποιον<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> βρίσκομαι σε βακχική [[έκσταση]] («ταύτας τὰς γυναῖκας ἱερὰς [[εἶναι]] καὶ Διονύσῳ μαίνεσθαι λέγουσιν», <b>Παυσ.</b>)<br /><b>2.</b> [[γίνομαι]] [[ένθεος]], εμπνέομαι, καταλαμβάνομαι από το [[θείο]] («καὶ ὑπὸ τοῦ θεοῦ μαίνεται», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>3.</b> (ως ενεργ.) <i>μαίνω</i><br />[[κάνω]] κάποιον τρελό («ὅτι σε [[κρίσις]] ἔμηνε θεᾱν», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>4.</b> (το έναρθρο απρμφ. ενεστ. ως ουσ.) <i>τὸ μαίνεσθαι</i><br />[[μανία]], [[παραφροσύνη]]<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> α) «[[ἄμπελος]] [[μαινομένη]]» — το [[αμπέλι]] που δεν σταματά [[ποτέ]] να καρποφορεί<br />β) «[[οἶνος]] μαινόμενος» — πολύ δυνατό [[κρασί]]<br />γ) «μαινόμενα ἕλκη» — κακοήθεις πληγές.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. [[μαίνομαι]] (<span style="color: red;"><</span> <i>μαν</i>-<i>jομαι</i>, με [[επένθεση]] του -<i>j</i>-) ανάγεται στη συνεσταλμένη [[βαθμίδα]] <i>man</i>- της ΙΕ ρίζας <i>men</i>- «[[σκέπτομαι]], [[διαλογίζομαι]]» ([[πρβλ]]. αρχ. ινδ. <i>manyate</i> και αβεστ. <i>mainyeite</i> «[[μεριμνώ]], [[διαλογίζομαι]], [[σκέπτομαι]]», ιρλδ. (<i>do</i>) <i>muiniur</i> «[[θεωρώ]], [[σκέπτομαι]]», αρχ. σλαβ. <i>m</i><i>ī</i><i>njo</i> και λιθουαν. <i>miniu</i> «[[διαλογίζομαι]]»). Από ό,τι φαίνεται, το ρ. [[μαίνομαι]] εξελίχθηκε πολύ [[νωρίς]] από τη γενική σημ. «[[σκέπτομαι]], [[διαλογίζομαι]]» στη σημ. της έκστασης, της μανίας. Έχει, [[τέλος]], διατυπωθεί η [[άποψη]] ότι το ρ. [[μαίνομαι]] συνδέεται με τη λ. [[μένος]], παρ' όλο που ο τ. αυτός έχει περισσότερο τη σημ. «πολεμική [[μανία]]» ([[πρβλ]]. το [[χωρίο]], από την [[Ιλιάδα]]: «ἀλλ' ὅδε [[λίην]] / μαίνεται οὐδὲ τίς οἱ δύναται [[μένος]] ἰσοφαρίζειν»), και με το ρ. [[μιμνήσκω]]. Το ρ. εμφανίζεται ως β' συνθετικό με σιγμόληκτο [[θέμα]] σε [[σύνθετα]] του τύπου -<i>μανής</i>.<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[μαινάδα]](-<i>άς</i>), [[μανία]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[μαινόλης]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Β'συνθετικό) <i>εκμαίνομαι</i><br /><b>αρχ.</b><br />[[αντιμαίνομαι]], [[απομαίνομαι]], [[εμμαίνομαι]], <i>επιμαίνομαι</i>, [[καταμαίνομαι]], [[παραμαίνομαι]], [[παρεμμαίνομαι]], [[περιμαίνομαι]], [[προσεκμαίνομαι]], [[συμμαίνομαι]], [[υπερμαίνομαι]], [[υπομαίνομαι]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><i>αυτομαίνομαι</i>].
}}
{{lsm
|lsmtext='''μαίνομαι:''' (από √<i>ΜΑΝ</i>), μέλ. <i>μᾰνοῦμαι</i> και <i>μᾰνήσομαι</i>, παρακ. με [[σημασία]] ενεστ. [[μέμηνα]], σε Παθ. [[μορφή]] [[μεμάνημαι]] [ᾰ]· Παθ. αόρ. βʹ [[ἐμάνην]], μτχ. <i>μᾰνείς</i>, απαρ. <i>μᾰνῆναι</i>, Μέσ. αόρ. αʹ <i>ἐμήναο</i>, [[μήνατο]], <i>μηνάμενος</i>· <b>I.1.</b> [[μανιάζω]], είμαι [[έξαλλος]], σε Όμηρ.· ὁ [[μανείς]], ο [[τρελός]], σε Σοφ.· είμαι [[εκτός]] ορίων από [[οινοποσία]], σε Ομήρ. Οδ.· λέγεται για τη Βακχική [[μανία]], σε Ομήρ. Ιλ., Σοφ.· ὑπὸ τοῦ θεοῦ [[μαίνομαι]], οδηγούμαι στην [[τρέλα]] από τον θεό, σε Ηρόδ.· <i>τὸ μαίνεσθαι</i>, [[τρέλα]], σε Σοφ.· [[πλεῖν]] ἢ [[μαίνομαι]], περισσότερο κι από την [[τρέλα]], σε Αριστοφ.· με σύστ. αντ., <i>μεμηνὼς οὐ σμικρὰν νόσον</i>, [[τρελός]] σε [[βαριά]] [[μορφή]], σε Αισχύλ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για [[φωτιά]], είμαι [[έξαλλος]], [[οργιάζω]], σε Ομήρ. Ιλ.· ομοίως, [[μαινομένη]] [[ἐλπίς]], σε Χρησμ. [[παρά]] Ηροδ.· [[ἔρις]], σε Αισχύλ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> Ενεργ. αόρ. αʹ [[ἔμηνα]], με μτβ. [[σημασία]], [[οδηγώ]] στην [[τρέλα]], [[βγάζω]] [[εκτός]] ορίων, σε Ευρ., Ξεν.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[rage]], [[be furious]], [[of the senses]], [[be excited]] (Il.); rarely act. <b class="b3">ἐκ-μαίνω</b> [[make furious]] (E., Ar.; [[μαίνω]] Orph.), aor. [[μῆναι]] (S., E.) with intr. midd. [[μήνασθαι]] (Z 160, Theoc.)<br />Other forms: aor. [[μανῆναι]] (IA.), fut. [[μανέεται]] (Hdt.), perf. (with pres.-mean.) [[μέμηνα]] (A., S.).<br />Compounds: also with prefix, e.g. <b class="b3">ἐκ-</b>, <b class="b3">περι-</b>, <b class="b3">ὑπο-</b>, <b class="b3">ἐν-</b>.<br />Derivatives: 1. From the present: [[μαινάς]], <b class="b3">-άδος</b> f. [[the raging]], [[Bacchantess]], [[Mänade]] (Il.; Schwyzer 508, Sommer Münch. Stud. 4, 4); [[μαινόλης]], Aeol. Dor. <b class="b3">-λας</b>, f. <b class="b3">-λις</b> [[raging]], [[excited]] (Sapph., A.; Schwyzer 408 and Mus. Helv. 3, 49ff., Chantraine Form. 237). 2. From the root: [[μανία]], <b class="b3">-ίη</b> [[fury]], [[madness]] (IA.) cf. Scheller Oxytonierung 39); [[μανικός]], [[μανιώδης]] [[furious]], [[raging]] (IA.), f. also [[μανιάς]] <b class="b2">id.</b> (after [[λύσσα]]: <b class="b3">-άς</b>, Schwyzer 508). Verbaladj. like <b class="b3">ἐμ-μανής</b> [[raging]] (IA), prob. hypostasis (to [[μανία]]) after <b class="b3">ἐμ-φανής</b> a.o. (<b class="b3">ἐμ-μαίνομαι</b> first Act. Ap., J.).<br />Origin: IE [Indo-European] [726] <b class="b2">*men-</b> [[think]], [[be excited]]<br />Etymology: On [[μάντις]] etc. s. v. With the zero-grade yot-present [[μαίνομαι]] from <b class="b3">*μαν-ι̯ο-μαι</b> agree formally several forms from diff. languages: Skt. <b class="b2">mányate</b> = Av. [[mainyeite]] [[think]], Celt., OIr. [[do-moiniur]] [[believe]], [[have the opinion]], Slav., e.g. OCS <b class="b2">mьnjǫ</b> [[think]], [[consider as]], Lith. <b class="b2">miniù</b> [[think]], [[remember]] (innovation for older <b class="b2">menù</b>?; s. Fraenkel Wb. ), IE <b class="b2">*mn̥-i̯o</b> / [[e-]]. With <b class="b3">μανῆ-ναι</b> agree formally also the Balto-Slav. inf. Lith. <b class="b2">minė́-ti</b>, OCS <b class="b2">mьně-ti</b> as well as Goth. 3. sg. [[munai-Þ]] [[μέλλει]], thinks (to do)'; genetic connection however is doubtful, as Goth. [[munaiÞ]] may as well agree with Skt. [[manāy-ati]] [[be eager]] and for posthom. [[μανῆναι]] (as if from [[μανέεται]]) also analogical origin ([[φαίνομαι]]: [[φανῆναι]]; J. Schmidt KZ 37, 44) is possible; on Lith. <b class="b2">minė́ti</b> etc. s. also Fraenkel [[l.c.]] and Lexis 2, 196. Also [[μήνασθαι]] (analogical or from <b class="b3">*μαν-σ-</b>, Chantraine Gramm. hom. 1, 412) and [[μέμηνα]] (after [[τακῆναι]]: [[τέτηκα]] a. o.) are Greek formations. With the formal reorganisation goes the semantic emancipation; the connection with the widespread group [[μένος]], [[μέμονα]], [[μιμνήσκω]] (s. vv.) can still be seen e.g. in Z 100 f.: [[ἀλλ]]' <b class="b3">ὅδε λίην</b>
|<b class="b3">μαίνεται οὑδέ τίς οἱ δύναται μένος ἰσοφαρίζειν</b> (cf. Porzig Satzinhalte 34). - [Not with J. Schmidt [[l.c.]] and Specht KZ 62, 79 (cf. also Schwyzer 694 n. 3) to [[μαιμάω]].]
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[from Root !μαν]<br /><b class="num">I.</b> to [[rage]], be [[furious]], Hom.; ὁ [[μανείς]] the madman, Soph.: to be mad with [[wine]], Od.:—of Bacchic [[frenzy]], Il., Soph.; ὑπὸ τοῦ θεοῦ μ. to be driven mad by the god, Hdt.; τὸ μαίνεσθαι [[madness]], Soph.; [[πλεῖν]] ἢ [[μαίνομαι]] [[more]] [[than]] [[madness]], Ar.:—c. acc. cogn., μεμηνὼς οὐ σμικρὰν νόσον mad with no [[slight]] [[disease]], Aesch.<br /><b class="num">2.</b> of [[fire]], to [[rage]], [[riot]], Il.; so, [[μαινομένη]] [[ἐλπίς]] Orac. ap. Hdt.; [[ἔρις]] Aesch., etc.<br /><b class="num">II.</b> the aor1 act. [[ἔμηνα]], in Causal [[sense]], to [[madden]], [[enrage]], Eur., Xen.
}}
{{FriskDe
|ftr='''μαίνομαι''': (seit Il.),<br />{maínomai}<br />'''Forms''': Aor. μανῆναι (ion. att.), Fut. μανέεται (Hdt.), Perf. (mit Präs.-bed.) μέμηνα (A., S.),<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[rasen]], [[toben]], [[wüten]], [[von Sinnen]], [[verzückt sein]]; selten Akt. [[ἐκμαίνω]] [[in Wut versetzen]] (E., Ar.; [[μαίνω]] Orph.), Aor. μῆναι (S., E., Ar., X.) mit intr. Med. μήνασθαι (''Z'' 160, Theok. u. a.).<br />'''Composita''': auch mit Präfix, z.B. ἐκ-, περι-, ὑπο-, ἐν-,<br />'''Derivative''': Ableitungen. 1. Vom Präsens: [[μαινάς]], -άδος f. [[die Rasende]], [[Bacchantin]], [[Mänade]] (poet. seit Il.; Schwyzer 508, Sommer Münch. Stud. 4, 4); [[μαινόλης]], äol. dor. -λας, f. -λις [[rasend]], [[verzückt]] (Sapph., A. in lyr. u. a.; Schwyzer 408 und Mus. Helv. 3, 49ff., Chantraine Form. 237). 2. Von der Wurzel: [[μανία]], -ίη [[Raserei]], [[Wahnsinn]] (ion. att.); auf das Jotpräsens [[μαίνομαι]] morphologisch zu beziehen? (Scheller Oxytonierung 39 m. Lit.); davon [[μανικός]], [[μανιώδης]] [[rasend]], [[wütend]] (ion. att.), f. auch [[μανιάς]] ib. (nach [[λύσσα]]: -άς, Schwyzer 508). Verbaladj. wie [[ἐμμανής]] [[rasend]] (ion. att.), wohl Hypostase (zu [[μανία]]) nach [[ἐμφανής]] u.a. ([[ἐμμαίνομαι]] erst ''Act''. ''Ap''., J.). — Zu [[μάντις]] usw. s. bes.<br />'''Etymology''': Zum schwundstufigen Jotpräsens [[μαίνομαι]] aus *μανι̯ομαι stimmen formal mehrere Formen aus verschiedenen Sprachen: aind. ''mányate'' = aw. ''mainyeite'' [[denken]], kelt., air. ''do''-''moiniur'' [[glauben]], [[meinen]], slav., z.B. aksl. ''mьnjǫ'' [[meinen]], [[halten für]], lit. ''miniù'' [[gedenken]], [[sich erinnern]] (Neubildung für älteres ''menù''?; s. Fraenkel Wb. m. Lit.), idg. *''mn̥''-''i̯o'' / ''e''-. Mit μανῆναι decken sich formal auch die baltoslav. Inf. lit. ''minė́''-''ti'', aksl. ''mьně''-''ti'' ebenso wie got. 3. sg. ''munai''-''þ'' ’μέλλει, gedenkt (zu tun)’; genetischer Zusammenhang ist aber fraglich, da got. ''munaiþ'' auch zu aind. ''manāy''-''ati'' [[eifrig sein]] stimmen kann und für das nachhom. μανῆναι (wie für μανέεται) auch analogischer Ursprung (φαίνομαι: φανῆναι; J. Schmidt KZ 37, 44) in Betracht kommt; zu lit. ''minė́ti'' usw. s. noch Fraenkel a.a.O. und Lexis 2, 196. Auch μήνασθαι (analogisch oder aus *μανσ-, Chantraine Gramm. hom. 1, 412) und μέμηνα (nach [[τακῆναι]]: [[τέτηκα]] u. a.) sind griechische Bildungen. Mit der formalen Neuordnung geht die semantische Emanzipation Hand in Hand; die Verbindung mit der weitverzweigten Sippe [[μένος]], [[μέμονα]], [[μιμνήσκω]] (s. dd. m. Lit.) schimmert noch durch z.B. in Ζ 100 f.: ἀλλ’ [[ὅδε]] [[λίην]]|μαίνεται· [[οὐδέ]] [[τίς]] οἱ δύναται [[μένος]] ἰσοφαρίζειν (vgl. Porzig Satzinhalte 34). — Nicht mit J. Schmidt a.a.O. und Specht KZ 62, 79 (vgl. noch Schwyzer 694 A. 3) zu [[μαιμάω]].<br />'''Page''' 2,160-161
}}
{{Chinese
|sngr='''原文音譯'''：ma⋯nomai 買挪買<br />'''詞類次數'''：動詞（5）<br />'''原文字根'''：瘋狂 相當於： （[[הָלַל]]&#x200E; / [[הַלְלוּיָהּ]]&#x200E;）  （[[שָׁגַע]]&#x200E;）<br />'''字義溯源'''：發狂言，怒吼，瘋狂，失去控制，瘋，癲狂；源自（[[μάχομαι]]）X*=渴望）<br />'''同源字'''：1） （[[ἐμμαίνομαι]]）憤怒 2） （[[μαίνομαι]]）發狂言 3） （[[μανία]]）癲狂比較： （[[ἐξιστάνω]] / [[ἐξιστάω]] / [[ἐξίστημι]]）=心智迷惑<br />'''出現次數'''：總共（5）；約（1）；徒（3）；林前（1）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 你們⋯癲狂了（1） 林前14:23；<br />2） 我⋯瘋狂（1） 徒26:25；<br />3） 你瘋了罷（1） 徒26:24；<br />4） 你是瘋了（1） 徒12:15；<br />5） 瘋了（1） 約10:20
}}
{{mantoulidis
|mantxt=(=εἶμαι τρελός). Ἀπό ρίζα μα-. Ἔχει σχέση μέ τό [[μάω]] (=ἐπιθυμῶ [[πολύ]]), [[μέμαα]], [[μενεαίνω]] (=εἶμαι [[πρόθυμος]]). Ρίζα μα+ν+j+ομαι =[[μαίνομαι]].<br><b>Παράγωγα:</b> [[μαινάς]], [[μαινόλης]], ὁ (=[[τρελός]]), [[μανία]] (=[[παραφροσύνη]], [[ἐνθουσιασμός]]), [[μανιάς]] (=[[μανικός]]), [[μανιάω]], [[μανικός]] (=[[τρελός]]), [[μανιώδης]], [[ἐμμανής]], [[ἐκμανής]], [[μάντις]], [[μαντεύομαι]].
}}