View source for χῶμα

{{LSJ1
|Full diacritics=χῶμα
|Medium diacritics=χῶμα
|Low diacritics=χώμα
|Capitals=ΧΩΜΑ
|Transliteration A=chō̂ma
|Transliteration B=chōma
|Transliteration C=choma
|Beta Code=xw=ma
|Definition=-ατος, τό, ([[χόω]], [[χώννυμι]])<br><span class="bld">A</span> [[earth thrown up]], [[bank]], [[mound]], thrown up against the walls of cities to take them, αἵρεε τὰς πόλιας χώμασι [[Herodotus|Hdt.]]1.162; <b class="b3">χ. ἔχουν πρὸς τὴν πόλιν</b> The.2.75, cf. LXX.''Ez.''21.22(27), ''Hb.''1.10, ''OGI''90.24 (Rosetta, ii B. C., pl.).<br><span class="bld">2</span> [[dyke]] to hinder a river from overflowing, [[Herodotus|Hdt.]]1.184: freq. in Pap., ''PPetr.''3pp.125,341 (iii B. C.), etc.; <b class="b3">βασιλικὸν χ.</b> Wilcken ''Chr.''11 ''A''8 (ii B. C.); δημόσιον χ. ''[[Oxyrhynchus Papyri|POxy.]]''290.34 (i A. D.).<br><span class="bld">3</span> [[dam]], [[Herodotus|Hdt.]]7.130.<br><span class="bld">4</span> [[mole]] or [[pier]], carried out into the sea, [[jetty]], Id.8.97, D.50.6, Arg.Id.51, ''IG''11(2).199''A''33(Delos, iii B. C.), etc.<br><span class="bld">5</span> [[promontory]], [[spit of sand]], A.''Supp.''870 (lyr.).<br><span class="bld">II</span> [[sepulchral mound]], [[Herodotus|Hdt.]]1.93, 9.85, A.''Ch.''723(anap.), [[Sophocles|S.]]''[[Antigone|Ant.]]''1216, etc.; τάφων χώματα γαίας E.''Supp.'' 53 (lyr.); χῶμα μὴ χοῦν ὑψηλότερον πέντε ἀνδρῶν ἔργον [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]'' 958e.<br><span class="bld">III</span> [[mass of soil]] in which roots are found, cj. in [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Historia Plantarum|HP]]''2.5.2.<br><span class="bld">IV</span> [[heap of rubbish]], [[ruin]], [[LXX]] ''Jo.''8.28, ''Is.''25.2, Lib. ''Or.''61.13.<br><span class="bld">V</span> <b class="b3">τὸ χ. τῆς γῆς</b> the [[dust]] of the earth, [[LXX]] ''Ex.''8.16.
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1386.png Seite 1386]] τό, aufgeschüttete, aufgeworfene Erde, Schutt, Damm, Wall, Her. 1, 184; bes. Grabhügel, 1, 93. 9, 85; τάφων χώματα γαίας Eur. Suppl. 54; Aesch. Ch. 712 Suppl. 849; Soph. Ant. 1201; Eur. Hec. 221 Alc. 999 u. öfter; Plat. Legg. XII, 947 e; Thuc. 2, 75; auch die ausgegrabene Erde, die, nachdem sie an der Luft locker u. fruchtbar geworden ist, wieder in die Gruben geworfen wird, um darin Bäume zu pflanzen; Theophr. u. Geopon.
}}
{{bailly
|btext=χώματος (τό) :<br /><b>I.</b> [[terrassement]], [[terrasse]] :<br /><b>1</b> [[pour se défendre contre l'ennemi]];<br /><b>2</b> [[terrasse élevée par les assiégeants pour s'approcher de la ville]];<br /><b>II.</b> <i>p. ext.</i> :<br /><b>1</b> [[toute jetée]], [[même en pierres]] ; môle;<br /><b>2</b> [[digue pour empêcher le débordement d'un fleuve]];<br /><b>3</b> toute élévation de terre naturelle (atterrissement, dune, promontoire);<br /><b>4</b> [[amas de terre d'un tombeau]], [[tombe]], [[tombeau]].<br />'''Étymologie:''' [[χώννυμι]].
}}
{{elru
|elrutext='''χῶμα:''' ατος τό [[χώννυμι]]<br /><b class="num">1</b> [[земляная насыпь]], [[вал]] Her., Thuc.;<br /><b class="num">2</b> [[плотина]], [[гать]] Her., Diod.;<br /><b class="num">3</b> [[дамба]], [[мол]] Her., Dem.;<br /><b class="num">4</b> [[коса]], [[мыс]] (Σαρπηδόνιον χ. Aesch.);<br /><b class="num">5</b> [[могильная насыпь]], [[курган]] Trag., Plat.
}}
{{ls
|lstext='''χῶμα''': τό, (χόω, [[χώννυμι]]) γῆ ἀναρριπτομένη καὶ συσσωρευμένη πρὸς τὰ τείχη πόλεως πρὸς ἅλωσιν αὐτῆς, αἵρεε τὰς πόλιας χώμασι Ἡρόδ. 1. 162· χ. ἔχουν πρὸς τὴν πόλιν Θουκ. 2. 75· πρβλ. Ἑβδ. (Β΄ Βασιλ. Κ΄, 15, Ἡσ. ΛΖ΄, Ἱερ. Ϛ΄, 6). 2) [[πρόχωμα]] ἐγειρόμενον παρὰ τὴν ὄχθην ποταμοῦ [[ὅπως]] κωλύῃ τὴν ὑπερχείλισιν ἢ πλήμμυραν Ἡρόδ. 1. 184. 3) [[φραγμός]], ὁ αὐτ. 7. 130. 4) προκυμαία ἢ [[ἀποβάθρα]] προβαίνουσα ἐπὶ πολὺ ἐντὸς τῆς θαλάσσης, «[[μῶλος]]», Λατ. moles, ὁ αὐτ. 8. 97, Δημ. 1208· 4, πρβλ. 1228, 1·― [[ὡσαύτως]], [[ἀκρωτήριον]], [[ἀμμώδης]] [[γλῶσσα]], Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 870. ΙΙ. ὡς τὸ Λατ. tumulus, [[τύμβος]], κοινῶς «τούμπα», [[ὕψωμα]] ἐκ χώματος, ἐπὶ τάφου, Ἡρόδ. 1. 93., 9. 85, Αἰσχύλ. Χο. 273, Σοφ. Ἀντιγ. 1216, κλπ.· τάφων χώματα γαίας Εὐρ. Ἱκ. 54· [[χῶμα]] μὴ χοῦν ὑψηλότερον [ἢ] [[πέντε]] ἀνδρῶν [[ἔργον]] Πλάτ. Νόμ. 958Ε. ΙΙΙ. [[ὡσαύτως]] γῆ ἀνασκαφεῖσα [[ὅπως]] ἐκτιθεμένη εἰς τὴν ἐνέργειαν τοῦ ἀέρος γίνῃ [[κατάλληλος]] πρὸς φυτείαν, Θεοφρ. πρ. Φυτ. Ἱστ. 2. 5, 2. IV. παρὰ τοῖς Ἑβδ. [[ὡσαύτως]], σωρὸς ἐρειπίων, (Ἰησ. Η΄, 28, Ἡσ. ΚΕ΄, 2). ― Πρβλ. χόω, καὶ τὰ σύνθετα [[αὐτοῦ]], ἐκ-, δια-, κατα-, συγ-.
}}
{{eles
|esgtx=[[tierra]]
}}
{{grml
|mltxt=το / [[χῶμα]], -ώματος, ΝΜΑ, και διαλ. τ. χούμα Ν<br />το από λεπτά κοκκία αποτελούμενο εύθρυπτο [[έδαφος]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> [[σκόνη]] («ο [[αέρας]] γέμισε [[χώμα]] τα παράθυρα»)<br /><b>2.</b> [[έδαφος]] («έπεσε από [[ψηλά]] στο [[χώμα]]»)<br /><b>3.</b> γη, [[τόπος]] («το άγιο [[χώμα]] της πατρίδας»)<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> α) «έφαγε η [[πλάτη]] του [[χώμα]]» — έπεσε σε ύπτια [[θέση]]<br />β) «έφαγε η [[μύτη]] [ή η [[μούρη]]] του [[χώμα]]» — τον έριξε ο [[αντίπαλος]] [[μπρούμυτα]]<br />γ) «τον κύλισε στο [[χώμα]]» — τον έριξε [[καταγής]]<br />δ) «τον έφαγε το [μαύρο] [[χώμα]]» — πέθανε και τον έθαψαν<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[επίχωμα]], τεχνητό ύψωμα για την [[κατάληψη]] τείχους («ὁρῶντες τὸ [[χῶμα]] αἰρόμενον», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>2.</b> [[ανάχωμα]] σε όχθη ποταμού<br /><b>3.</b> [[αποβάθρα]], [[μώλος]]<br /><b>4.</b> [[αμμώδης]] [[γλώσσα]] εδάφους, [[ακρωτήριο]]<br /><b>5.</b> [[τύμβος]], [[τάφος]] (α. «[[οὔτε]] τάφων χώματα γαίας ἐσορῶ», <b>Ευρ.</b><br />β. «ὄμβρων μεγάλων ἐπιπεσόντων καὶ χώματος περιρραγέντος ἐξέωσε τὰς σοροὺς τὸ ῥεῦμα», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>6.</b> [[σωρός]] από ερείπια («ἔθηκας πόλεις εἰς [[χῶμα]]», ΠΔ).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> θ. <i>χω</i>- του αρχ. [[χώννυμι]] «[[σχηματίζω]] σωρό, [[φράζω]], [[αποκλείω]]» <span style="color: red;">+</span> κατάλ. -<i>μα</i> ([[πρβλ]]. [[ζώννυμι]]: [[ζῶμα]])].
}}
{{lsm
|lsmtext='''χῶμα:''' -ατος, τό ([[χόω]])·<br /><b class="num">I.</b> [[ανάχωμα]], [[σωρός]] χώματος, [[σηκωμένος]] ενάντια στα τείχη της πόλης για την άλωσή της, σε Ηρόδ., Θουκ.· [[πρόχωμα]] στην όχθη ποταμού για να εμποδίσει [[υπερχείλιση]], σε Ηρόδ.· [[φράγμα]], στον ίδ.· [[μόλος]] ή [[προβλήτα]], που φτάνει στη [[θάλασσα]], Λατ. [[moles]], στον ίδ., Δημ.<br /><b class="num">II.</b> όπως το Λατ. [[tumulus]], [[τύμβος]], σε Ηρόδ., Τραγ.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[χῶμα]], ατος, τό, [χόω]<br /><b class="num">I.</b> [[earth]] thrown up, a [[bank]], [[mound]], thrown up [[against]] the walls of cities to [[take]] them, Hdt., Thuc.:— a [[dike]] to [[hinder]] a [[river]] from [[overflowing]], Hdt.:— a dam, Hdt.:— a [[mole]] or [[pier]], carried out [[into]] the sea, Lat. [[moles]], Hdt., Dem.<br /><b class="num">II.</b> like Lat. [[tumulus]], a [[sepulchral]] [[mound]], Hdt., Trag.
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[mound]], [[pier]], [[tomb]], [[bank of earth]], [[barrow to mark a burial place]], [[landing-stage]]
}}
{{mantoulidis
|mantxt=Ἀπό τό [[χώννυμι]], ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα.
}}
{{elmes
|esmgtx=τό [[tierra]] procedente de tumbas σφράγιζε τὸ στόμα τοῦ σκύφου ἀπὸ ῥύπου θυρῶν Ὀσίρεως καὶ θηκῶν χώμα<τος> <b class="b3">sella la boca del cráneo con suciedad de las puertas de Osiris y tierra de tumbas</b> P IV 2130 
}}