View source for πιστεύω

{{LSJ1
|Full diacritics=πιστεύω
|Medium diacritics=πιστεύω
|Low diacritics=πιστεύω
|Capitals=ΠΙΣΤΕΥΩ
|Transliteration A=pisteúō
|Transliteration B=pisteuō
|Transliteration C=pisteyo
|Beta Code=pisteu/w
|Definition=fut. -εύσω : plpf. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> πεπιστεύκειν <span class="bibl"><span class="title">Act.Ap.</span>14.23</span> : (πίστις) :—<b class="b2">trust, put faith in, rely on</b> a person, thing, or statement, τινι <span class="bibl">Hdt.1.24</span> ; τῷ λόγῳ <span class="bibl">Id.2.118</span>, cf. <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>886</span>, etc. ; π. θεῶν θεσφάτοισι <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>800</span> ; τῇ τύχῃ <span class="bibl">Th.5.112</span> ; σφίσιν αὐτοῖς <span class="bibl">Id.3.5</span>; ταῖς ἀληθείαις <span class="bibl">D.44.3</span> ; [<b class="b3">σημείοις</b>] <span class="bibl">Antipho 5.81</span> ; π. τινὶ περί τινος <span class="bibl">Arist. <span class="title">EN</span>1157a21</span> ; ὑπὲρ τῶν ὅλων <span class="bibl">Plb.2.43.2</span> : with neut. Adj. or Pron., <b class="b3">λόγοις ἐμοῖσι πίστευσον τάδε</b> <b class="b2">believe</b> my words herein, <span class="bibl">E.<span class="title">Hel.</span>710</span>; τοῦτ' . . Αἰγυπτίοις πιστεῦσαι δεῖ <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mete.</span>343b10</span> ; μὴ πάντα πειρῶ πᾶσι πιστεύειν <span class="bibl">Men.<span class="title">Mon.</span>335</span> : later with Preps., <b class="b3">π. ἐν τῷ Θεῷ, ἐν τῷ εὐαγγελίῳ</b>, <span class="bibl">LXX<span class="title">Ps.</span>77(78).22</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ev.Marc.</span>1.15</span> ; π. εἰς τὸν Θεόν <span class="bibl"><span class="title">Ev.Jo.</span>14.1</span>, al.; <b class="b3">εἰς τὸ ὄνομά τινος</b> ib.<span class="bibl">1.12</span>; π. ἐπὶ τὸν Κύριον <span class="bibl"><span class="title">Act.Ap.</span>9.42</span> : abs., <b class="b2">believe</b>, περὶ μὲν τούτου . . οὔτε ἀπιστέω οὔτε ὦν π. τι λίην <span class="bibl">Hdt.4.96</span>; <b class="b3">χαλεπὰ παντὶ ἑξῆς τεκμηρίῳ πιστεῦσαι</b> although it is hard <b class="b2">to believe</b> every single bit of evidence about them, <span class="bibl">Th.1.20</span> : c. acc. cogn., <b class="b3">π. δόξαν</b> <b class="b2">entertain a confident</b> opinion, <span class="bibl">Id.5.105</span> :—Pass., <b class="b2">to be trusted</b> or <b class="b2">believed</b>, ἄνδρες ἄξιοι πιστεύεσθαι <span class="bibl">Pl.<span class="title">La.</span>181b</span>, cf.<span class="bibl"><span class="title">Ep.</span>309a</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>4.2.8</span>; <b class="b3">πιστευθῆναι ὑπό τινος</b> <b class="b2">enjoy</b> his <b class="b2">confidence</b>, ib.<span class="bibl">6.1.39</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">An.</span>7.6.33</span> ; π. παρά τινι <span class="bibl">D.23.4</span>, <span class="bibl">58.44</span> ; πρός τινας <span class="bibl">Id.20.25</span> ; <b class="b3">ὡς πιστευθησόμενος</b> as if <b class="b2">he would be believed</b>, <span class="bibl">Id.27.54</span>, cf. <span class="bibl">36.43</span> ; π. ὡς δημοτικὸς ὤν <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span> 1305a28</span> ; <b class="b3">πιστεύονται [οἱ λόγοι</b>] <span class="bibl">Id.<span class="title">EN</span>1172b6</span> ; <b class="b3">ἐπιστεύοντο ἃ ἔλεγον</b> they <b class="b2">were believed</b> in what they said, <span class="bibl">D.32.4</span> ; <b class="b3">πρόγνωσιν ἐπεπίστευντο</b> <b class="b2">were believed to possess</b> foreknowledge, <span class="bibl">J.<span class="title">AJ</span>17.2.4</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">comply</b>, <b class="b3">ὡς οὐχ ὑπείξων οὐδὲ πιστεύσων λέγεις</b>; <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>625</span>, cf. <span class="bibl">646</span> ; opp. <b class="b3">ἀπιστέω</b>, <span class="bibl">Id.<span class="title">Tr.</span>1228</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> c. inf., <b class="b2">believe that, feel confident that</b> a thing is, will be, has been, <span class="bibl">E.<span class="title">HF</span>146</span>; ἀληθῆ εἶναι <span class="bibl">Pl.<span class="title">Grg.</span>524a</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">R.</span> 450d</span>; ὃς ἂν γνώμῃ πιστεύῃ τῶν ἐναντίων προὔχειν <span class="bibl">Th.2.62</span> ; προέσθαι τὴν προῖκ' οὐκ ἐπίστευσεν <span class="bibl">D.30.7</span> ; <b class="b3">π. ὡς... ὅτι</b>... <span class="bibl">X.<span class="title">Hier.</span>1.37</span>, <span class="bibl">Arist. <span class="title">Ph.</span>254a3</span>, al. : the inf. is sts. omitted, <b class="b3">τὰ μὲν οὐ πιστεύουσιν οἱ νέοι</b> (sc. <b class="b3">εἶναι</b> or <b class="b3">γεγονέναι</b>) <span class="bibl">Id.<span class="title">EN</span>1142a19</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">APr.</span>68b13</span>, <span class="bibl"><span class="title">GA</span>716a7</span> :—Pass., παρὰ Διὸς . . οἱ νόμοι πεπιστευμένοι ἦσαν γεγονέναι <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>636d</span>; <b class="b3">πιστευθεὶς ἀληθεύσειν</b> <b class="b2">believed sure to</b>... <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>7.7.25</span> ; ὁ ἥλιος . . πεπίστευται εἶναι μείζων τῆς οἰκουμένης <span class="bibl">Arist. <span class="title">de An.</span>428b4</span>; πρῶτοι νόμοις ἐγγράπτοις χρήσασθαι πεπιστευμένοι <span class="bibl">Str.6.1.8</span> : without inf., πιστευθείσης εἱμαρμένης αἴρεται πᾶσα νουθεσία <span class="bibl">Diog.Oen.33</span>, cf. <span class="bibl">23</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> c. dat. et inf., <b class="b3">τοῖσι ἐπίστευε σιγᾶν</b> to whom <b class="b2">he trusted</b> that they would keep silence, <span class="bibl">Hdt.8.110</span>, cf. <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>3.3.55</span>, <span class="bibl">Lys.19.54</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">5</span> <b class="b2">have faith</b>, Act.Ap.2.44, 19.18, etc. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> <b class="b3">π. τινί τι</b> <b class="b2">entrust</b> something to another, <b class="b3">τινὶ ἡγεμονίαν, χρήματα</b>, <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>4.4.17</span>, <span class="bibl"><span class="title">Smp.</span>8.36</span>; τὰν ὠνὰν τῷ θεῷ <span class="title">GDI</span>1684, al. (Delph.); γυναικὶ μὴ πίστευε τὸν . . βίον <span class="bibl">Men.<span class="title">Mon.</span>86</span>; also περὶ τῶν ἐμῶν τούτῳ ἀξιῶ πιστεύειν ὑμᾶς <span class="bibl">Lys.30.7</span>:—Med., <b class="b2">have entrusted to one</b>, ἀρχήν <b class="b2">Berichte der russ. Akad. fuür Gesch. der materiellen Kultur</b> <span class="bibl">4.82</span> (Olbia, ii/iii A.D.):—Pass., <b class="b3">πιστεύεσθαί τι</b> <b class="b2">to be entrusted with</b> a thing, <b class="b2">have</b> it <b class="b2">committed</b> to one, <b class="b3">παρά</b> or <b class="b3">ὑπό τινος</b>, <span class="bibl">Plb.3.69.1</span>, <span class="bibl">Phylarch.24J.</span>, cf. Vett. Val.<span class="bibl">65.3</span>: c. inf., πιστευθέντας τοῖς ἐχθροῖς διαφθείρειν <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1287a39</span> (nisi leg.<b class="b3">πεισθέντας</b>): c. gen., πιστευθεὶς τῆς Κύπρου <span class="bibl">Plb.18.55.6</span>, cf. <span class="bibl">6.56.13</span>, <span class="bibl">D.S.12.15</span>, etc.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0620.png Seite 620]] tra <b class="b2">uen, vertrauen</b>, sich auf Jemand oder auf eine Sache verlassen, τινί, εἴ τι πιστεῦσαι θεῶν χρὴ θεσφάτοισιν, Aesch. Pers. 786; θεοῖς τε πιστεύσαντα τοῖς τ' ἐμοῖς λόγοις, Soph. Phil. 1360, u. öfter; dah. auch = <b class="b2">glauben</b>, sich überreden lassen, ὦ πρὸς θεῶν πίστευσον, [[Οἰδίπους]], τάδε, O. R. 646; Ggstz [[ἀπιστέω]], Tr. 1218; γυναιξὶ [[πιστεύω]] βραχύ, Eur. Or. 1103; λόγοις ἐμοῖσι πίστευσον τάδε, Hel. 716; u. in Prosa, Her. 1, 24; Thuc. 1, 20; glauben, ἃ ἐγὼ ἀκηκοὼς [[πιστεύω]] ἀληθῆ εἶναι, Plat. Gorg. 524 a; οὐ πιστεύεις σαυτῷ οἷός τ' ἂν εἶναι [[ταῦτα]] οὕτω διελέσθαι; Crat. 425 b; mit ὅτι, Plut.; τοῖς λόγοις, Plat., oft, u. Folgde; τῷ ἐξελέγχειν, Dem. 29, 2; – pass., πιστεύεσθαι ὑπό τινος, von Jemandem Zutrauen genießen, Xen. Conv. 4, 29; ἐπιστεύετο ὑφ' ὑμῶν, Is. 11, 6; ὑπ' ἀνδρῶν ἀξίων πιστεύεσθαι, Plat. Lach. 181 b; aber auch ἐπιστεύοντο ἃ περὶ [[ἀλλήλων]] ἔλεγον, man glaubte, was sie von einander sagten, Dem. 32, 4; – παρὰ Διὸς αὐτοῖς οἱ νόμοι πεπιστευμένοι [[ἦσαν]] γεγονέναι, Plat. Legg. I, 636 d; πιστευθείς, Xen. Cyr. 5, 3, 17 An. 7, 6, 33 u. Sp., wie Pol. 16, 31, 4 u. öfter; auch = anvertrauen, τὴν ἀρχὴν πεπιστευμένος, dem der Oberbefehl anvertraut worden, Plat. Ep. I, 636 d; vgl. Xen. Cyr. 4, 2, 8; πεπιστευμένος τὴν πόλιν παρὰ Ῥωμαίων, Pol. 3, 69, 1; auch c. gen., 6, 56, 13. 18, 38, 6. – Πιστεύειν εἰς θεόν, ἐπὶ κύριον, an Gott glauben, N. T., K. S.
}}
{{ls
|lstext='''πιστεύω''': μέλλ. -εύσω· ὑπερσ. πεπιστεύκειν Πράξ. Ἀποστ. ιδ΄, 23· ([[πίστις]]). Ἔχω πίστιν, ἐμπιστεύομαι, ἔχω πεποίθησιν εἴς τινα ἤ τι, ἢ (ἐπὶ λόγου ἢ διηγήσεως) [[παρέχω]] πίστιν, [[δέχομαι]] ὡς ἀληθές, ἀλλ’ αἱ δύο ἔννοιαι συμπίπτουσιν ὡς θέλει φανῆ ἐκ τῶν παραδειγμάτων· π. τινὶ Ἡρόδ. 1. 24., 2. 118, 120, Τραγ., κλ.· θεῶν π. θεσφάτοισι Αἰσχύλ. Πέρσ. 800· τῇ τύχῃ Θουκ. 5. 112· σφίσιν αὐτοῖς 3. 5· ταῖς ἀληθείαις Δημ. 1081. 14· τῷ λόγῳ Σόφ. Ἠλ. 886, κτλ.· σημείοις Ἀντιφῶν 139. 4· π. τινὶ ἢ ὑπέρ τινος Ἀριστ. Ἠθικ. Νικ. 8. 4, 3. Πολύβ. 2. 45, 2· μετ’ οὐδ. ἀντωνυμ. ἢ ἐπιθέτ., λόγοις ἐμοῖσι πίστευσον τάδε, πίστευσον κατὰ τὰ ἑξῆς, Εὐρ. Ἑλ. 710· ταῦτ’... Αἰγυπτίοις πιστεῦσαι δεῖ Ἀριστ. Μετεωρ. 1. 6, 12· μὴ πάντα πειρῶ πᾶσι πιστεύειν Μενάνδρ. Μονόστιχ. 335· ― μεταγεν., [[μάλιστα]] ἐν τῇ Καιν. Διαθ. εὑρίσκομεν: π. εἰς Θεόν· [[ὡσαύτως]], π. ἐπὶ τὸν Κύριον Πράξ. Ἀποστ. θ΄, 42, ἴδε Ἰω. Βαλέττα Ἐπιστολιμ. Διατριβ. ἐν Λονδίνῳ 1871: ― ἀπολ., [[πιστεύω]], [[παραδέχομαι]] ὡς ἀληθές, περὶ μὲν τούτου..., [[οὔτε]] [[ἀπιστέω]] [[οὔτε]] ὧν π. τι [[λίην]] Ἡρόδ. 4. 96· χαλεπὸν παντὶ τεκμηρίῳ πιστεύειν, δύσκολον [[εἶναι]] νὰ πιστεύῃ τις εἰς πᾶσαν ἀπόδειξιν καὶ τὴν ἰσχυροτάτην, Θουκ. 1. 20· [[μετὰ]] συστοίχ. αἰτ., π. δόξαν, ἔχειν πεποίθησιν, πιστεύειν [[μετὰ]] πεποιθήσεως, [[αὐτόθι]] 5. 105. ― Παθ., πιστεύομαι, θεωροῦμαι [[ἀληθής]], [[ἄξιος]] πιστεύεσθαι Πλάτ. Λάχ. 181Β· πιστεύεσθαι ὑπό τινος, ἀπολαύειν τῆς ἐμπιστοσύνης [[αὐτοῦ]], Ξεν. Κύρ. 6. 1, 39, Ἀνάβ. 7. 6, 33· οὕτω π. [[παρά]] τινι Δημ. 622. 12., 1330. 23· [[πρός]] τινα ὁ αὐτ. 464. 20· ὡς πιστευθησόμενος, ὡς εἰ ἔμελλε νὰ πιστευθῇ, Δημ. 830. 15, πρβλ. 957. 26· π. ὡς δημοτικὸς ὢν Ἀριστ. Πολιτικ. 5. 5, 10· πιστεύονται [οἱ λόγοι] ὁ αὐτ. ἐν Ἠθ. Νικ. 10. 1, 4. ― Μέσ., [[πιστεύω]] ἀμοιβαίως, ἐπιστεύοντο ἃ περὶ [[ἀλλήλων]] ἔλεγον Δημ. 883. 14. 2) [[παραδέχομαι]], συμφωνῶ, οὔθ’ ὡς ὑπείξων οὔθ’ ὡς πιστεύσων Σοφ. Ο. Τ. 625, πρβλ. 646· ἀντίθ. τῷ [[ἀπιστέω]], ὁ αὐτ. ἐν Τρ. 1228. 3) μετ’ ἀπαρ., [[πιστεύω]] ὅτι..., εἶμαι [[βέβαιος]] ἢ πεπεισμένος ὅτι εἶναί τι ἢ θὰ [[εἶναι]] ἢ ὑπῆρξεν, Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 146· ἀληθῆ [[εἶναι]] Πλάτ. Γοργ. 524Α, κτλ., [[πιστεύω]] ἐμὲ προέχειν, εἰδέναι, κτλ., Θουκ. 2. 62, Πλάτ. Πολ. 450D, κτλ.· π. ποιεῖν, τολμῶ νὰ πράξω τι, Δημ. 866. 1· π. ὡς..., ὅτι..., Ξεν. Ἱέρ. 1. 37, Ἀριστ. Φυσ. 8. 3, 8, κ. ἀλλ.· ― τὸ ἀπαρ. [[ἐνίοτε]] παραλείπεται, τὰ μὲν οὐ πιστεύουσιν οἱ νέοι (ἐξυπακ. [[εἶναι]] ἢ γεγονέναι) Ἀριστ. Ἠθικ. Νικ. 6. 8, 6, πρβλ. Ἀναλ. Πρότ. 2. 23, 1, π. Ζ. Γεν. 1. 2, 2· ― Παθ., παρὰ [[Διός]]... οἱ νόμοι πεπιστευμένοι ἦσαν γεγονέναι Πλάτ. Νόμ. 636D· πιστευθεὶς ἀληθεύσειν ἃ ἔλεγες... Ξεν. Ἀνάβ. 7. 7, 25· ὁ [[ἥλιος]]... πεπίστευται [[εἶναι]] μείζων τῆς οἰκουμένης Ἀριστ. π. Ψυχῆς 3. 3, 15. 4) [[μετὰ]] δοτ. καὶ ἀπαρ., τοῖσι ἐπίστευε σιγᾶν, εἰς οὓς εἶχε τὴν πεποίθησιν ὅτι θὰ ἐτήρουν σιγήν, εἰς ὧν τὴν ἐχεμυθίαν εἶχε τὴν πεποίθησιν, Ἡρόδ. 8. 110, πρβλ. Ξεν. Κύρ. 3. 3, 55, Λυσ. 156. 42. ― Παθ. 5) ἐν τῇ Καινῇ Διαθήκῃ καὶ παρὰ τοῖς Ἐκκλ., [[πιστεύω]] εἰς τὸν Ἰησοῦν Χριστόν, [[γίνομαι]] [[Χριστιανός]], Θεοφάν. 35, 7. ΙΙ. π. τινί τι, ἐμπιστεύομαί τι εἴς τινα, τίνι δ’ ἄν τις [[μᾶλλον]] πιστεύσει παρακαταθέσθαι ἢ χρήματα ἢ υἱοὺς ἢ θυγατέρας...; Ξεν. Ἀπομν. 4. 4, 17, Συμπ. 8, 36· ἑαυτόν τινι Λυσ. 183. 36· γυναικὶ μὴ πίστευε τόν... βίον Μενάνδρου Μονόστ. 86. ― Παθ., πιστεύομαί τι, μοὶ ἐμπιστεύουσί τι, Πλάτ. Ἐπιστ. 309Α, πρβλ. Ξεν. Κύρ. 4. 2, 8· π. τι παρὰ ἢ ὑπό τινος Πολύβ. 3. 69, Φύλαρχ. παρ’ Ἀθην. 593C· μετ’ ἀπαρ., πιστευθῆναι τοῖς ἐχθροῖς διαφθείρειν Ἀριστ. Πολιτικ. 3. 16, 10, πρβλ. Στράβ. 239· [[μετὰ]] γεν., πιστευθεὶς τῆς Κύπρου Πολύβ. 18. 38, 6, πρβλ. 6. 56, 13, Διόδ. 12. 15, κτλ. ― Ἴδε Κόντου Γλωσσ. Παρατηρ. σ. 19.
}}