View source for ἀσφαλής

{{LSJ1
|Full diacritics=ἀσφαλής
|Medium diacritics=ἀσφαλής
|Low diacritics=ασφαλής
|Capitals=ΑΣΦΑΛΗΣ
|Transliteration A=asphalḗs
|Transliteration B=asphalēs
|Transliteration C=asfalis
|Beta Code=a)sfalh/s
|Definition=ές, (σφάλλομαι, σφαλῆναι) <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">not liable to fall, immovable, steadfast</b>, in Hom. only once as Adj. (cf. infr. III), θεῶν ἕδος ἀ. αἰεί <span class="bibl">Od.6.42</span>, cf. <span class="bibl">Hes.<span class="title">Th.</span>128</span>, <span class="bibl">Pi.<span class="title">N.</span>6.3</span>, <span class="bibl">Theoc.2.34</span>, etc.; ἀσφαλῆ θεῶν νόμιμα <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>454</span>; <b class="b2">unshaken</b>, of purpose, ἀ. ὁ νοῦς <span class="bibl">Id.<span class="title">Fr.</span>351</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> of friends and the like, <b class="b2">unfailing, trusty</b>, οὐ γὰρ οἱ . . εὐρύνωτοι φῶτες ἀσφαλέστατοι <span class="bibl">Id.<span class="title">Aj.</span>1251</span>; ἀ. στρατηλάτης <span class="bibl">E.<span class="title">Ph.</span>599</span>, cf. <span class="bibl">Th.1.69</span>: c. inf., <b class="b3">φρονεῖν γὰρ οἱ ταχεῖς οὐκ ἀσφαλεῖς</b> the hasty in counsel are not <b class="b2">safe</b>, <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>617</span>, cf. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Sph.</span>231a</span>; σῴζειν τὰ κοινὰ πράγματ' ἀσφαλέσταται <span class="bibl">E.<span class="title">IT</span>1062</span>; of things, <b class="b2">sure, certain</b>, <span class="bibl">Th.4.108</span>,etc. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> <b class="b2">assured from danger, safe</b>, ἀ. αἰών <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>3.86</span>; ἀσφαλεῖ σὺν ἐξόδῳ <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>1288</span>; ἀ. ὄρος <span class="bibl">X.<span class="title">Lac.</span>12.1</span>; ὁδός -εστέρα <span class="bibl">Id.<span class="title">HG</span>5.4.51</span>; <b class="b3">ἐν τῷ ἀσφαλεῖ</b> in <b class="b2">safety</b>, <span class="bibl">Th.1.137</span>, <span class="bibl">8.39</span>, cf. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>892e</span>; ἐν ἀσφαλεῖ τοῦ μὴ παθεῖν <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>3.3.31</span>; τοῦ λαλεῖν <span class="bibl">Men.<span class="title">Sam.</span>25</span>; <b class="b3">ἐν -εστέρῳ, -εστάτῳ</b>, <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>7.1.21</span>, <span class="bibl"><span class="title">An.</span>1.8.22</span>; ἐν ἀ. βίου <span class="bibl">E.<span class="title">Hipp.</span>785</span>; μένειν ἐν τῷ ἀ. <span class="bibl">X. <span class="title">An.</span>4.7.8</span>; <b class="b3">ἐξ ἀσφαλοῦς</b> from <b class="b2">a place of safety</b>, <span class="bibl">Id.<span class="title">Eq.Mag.</span>4.16</span>; τοῦ ἀσφαλέος εἵνεκα <span class="bibl">Hdt.1.109</span>; <b class="b3">τὸ ἀ</b>., = [[ἀσφάλεια]], <span class="bibl">Th.6.55</span>, etc.; <b class="b3">μετὰ τοῦ αὑτῆς ἀ</b>. with <b class="b2">no risk to</b> herself, <span class="bibl">Plot.4.8.7</span>; <b class="b3">ἀσφαλές [ἐστι]</b>, c. inf., <b class="b2">it is safe</b> to... <span class="bibl">Hdt.3.75</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Ph.</span>891</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Av.</span>1489</span>: abs., ἀλλ' οὐκ ἀσφαλές <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phlb.</span>61d</span>, etc.; φεύγειν αὐτοῖς ἀσφαλέστερόν ἐστιν ἢ ἡμῖν <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>3.2.19</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> <b class="b3">ἀ. ῥήτωρ</b> a <b class="b2">convincing</b> speaker, <span class="bibl">Id.<span class="title">Mem.</span>4.6.15</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">5</span> in Lit. Crit., <b class="b2">sound, not risky</b>, of language or rhythm, <span class="bibl">Demetr.<span class="title">Eloc.</span>19</span>,<span class="bibl">41</span>. Adv. <b class="b3">-ῶς, ἐρεῖ</b> ib.<span class="bibl">78</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> Subst. <b class="b3">ἀσφαλές, τό,</b> = [[ἀσφάλεια]] <span class="bibl">6</span>, <span class="bibl"><span class="title">BGU</span>984.14</span> (iv A. D.), etc. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> Ep. Adv. <b class="b3">ἀσφαλέως, ἔχειν, μένειν</b>, to be, remain <b class="b2">firm, steady</b>, <span class="bibl">Il.23.325</span>, <span class="bibl">Od.17.235</span>: neut. <b class="b3">ἀσφαλές</b> as Adv., Il. (v. infr.); δρακεῖσ' ἀσφαλές <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>2.20</span>; ἀ. ἀγορεύει <b class="b2">without faltering</b>, <span class="bibl">Od.8.171</span>, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Th.</span>86</span>; ἔμπεδον ἀσφαλέως <span class="bibl">Il.13.141</span>, <span class="bibl">Od.13.86</span>; ἔμπεδον ἀσφαλὲς αἰεί <span class="bibl">Il.15.683</span>. Adv. <b class="b3">ἀσφαλῶς</b> (-έως) is used in all senses of the Adj., -έως βεβηκὼς ποσσί <span class="bibl">Archil.58.4</span>; <b class="b2">in safety, with certainty</b>, <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>613</span>; ἀ. βουλεύειν <span class="bibl">And.3.34</span>; ἀ. ἔχει <span class="bibl">Hdt.1.86</span>: c. inf., <span class="bibl">Lys.27.6</span>; ἀ. προσθεῖναι <b class="b2">as a precaution</b>, <span class="bibl">Alex.Aphr. <span class="title">in Mete.</span>14.10</span>: Comp. -έστερον <span class="bibl">Hdt.2.161</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span>85d</span>; but -εστέρως <span class="bibl">Hp.<span class="title">Prorrh.</span>2.15</span>, <span class="bibl">Th.4.71</span>: Sup. -έστατα <span class="bibl">Hp.<span class="title">Prorrh.</span> 2.23</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>467e</span>.</span>
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0381.png Seite 381]] ές (σφάλλομαι), nicht wankend, feststehend; ὅθι φασὶ θεῶν [[ἕδος]] ἀσφαλὲς αἰεὶ ἔμμεναι Od. 6, 42; ὁ δ' ἔμπεδον ἀσφαλὲς αἰεὶ θρώσκων ἄλλοτ' ἐπ' ἄλλον ἀμείβεται Iliad. 15, 683; Pind. N. 6, 3; [[βάθρον]] πολίων Ol. 13, 6; [[ἕρκος]] Aesch. Pers. 341; [[βούλευμα]] Ag. 1320; [[μοῖρα]] 1570; ebenso Soph. u. Eur.; zuverlässig, Soph. Al. 1230; in Prosa, [[βάσις]] ἀσφαλεστέρα Plat. Tim. 55 e; [[ὄχημα]] Xen. An. 3, 2, 19; sicher, geschützt vor Gefahr, τῇ παρασκευῇ Thuc. 6, 23; ἐν ἀσφαλεῖ, in Sicherheit, Plat. Legg. X, 892 c; oft bei Xen. u. Folgdn; ἐν ἀσφαλεστέρῳ, -τάτῳ, An. 3, 2, 36. 1, 8, 22; ἐν τῷ ἀσφαλεῖ Thuc. 1, 137, an dem sichern Orte; Xen. An. 4, 7, 8; τοῦ μηδὲν [[παθεῖν]] Cyr. 2, 4, 13; ὡς μηδἐν [[παθεῖν]] 8, 7, 27; καὶ [[βέβαιος]] Dem. 19, 96; vorsichtig, Plat. Soph. 231 a; Thuc. 1, 69; τὸ ἀσφαλές, Sicherheit, Her. 1, 109 u. sonst; ἀσφ. [[ῥήτωρ]], überzeugend, Xen. Mem. 4, 6, 15, s. Vor. – Adv. ἀσφαλέως, ἀσφαλῶς, fest, ohne zu wanken; [[οὐδέ]] μιν ἐκτὸς ἀταρπιτοῦ ἐστυφέλιξεν, ἀλλ' [[ἔμεν]]' ἀσφαλέως Od. 17, 235; ἀσφαλέως ἀγορεύει 8, 171; ἃς μένον ἀσφαλέως [[δίφρον]] ἔχοντες Iliad. 17, 436; ἔχει ἀσφαλέως 23, 325; ἀσφαλέως θέει ἔμπεδον 13, 141; μάλ' ἀσφαλέως θέεν ἔμπεδον Od. 13, 86; sicher, ungefährdet, ἀσφαλέστερον καὶ ἀκινδυνότερον διαπορευθῆναι Plat. Phaed. 85 d; ἀσφαλέστατα σωθήσονται Rep. V, 467 b; μὴ ἀσφαλῶς ἔχειν [[πρός]] τι Xen. Mem. 1, 3, 14; sicher, genau, ἀσφαλῶς γνώσει Soph. O. R. 613; ἀσφαλέστατα [[εἰδέναι]] Xen. Cyr. 6, 3, 18; vorsichtig, καὶ ἐμφρόνως πράττειν Plat. Rep. III, 396 c.
}}
{{ls
|lstext='''ἀσφᾰλής''': ες (σφάλλομαι, σφαλῆναι)· ὁ μὴ ὑποκείμενος εἰς πτῶσιν, [[ἑδραῖος]], [[στερεός]], [[ἀσάλευτος]], παρ’ Ὁμ. μόνον [[ἅπαξ]] ὡς ἐπίθ. (πρβλ. κατωτέρ. ΙΙ), θεῶν [[ἕδος]] ἀσφαλὲς Ὀδ. Ζ. 42, πρβλ. Ἡσ. Θ. 128· ἀκολούθως παρ’ Ἡροδ., Πινδ. καὶ παρὰ πᾶσι τοῖς λοιποῖς συγγρ. ἀσφαλῆ θεῶν [[νόμιμα]] Σοφ. Ἀντ. 454· ἀσφ. ὁ [[νοῦς]] ὁ αὐτ. Ἀποσπ. 322, κτλ. 2) ἐπὶ φίλων κ.τ.τ., [[πιστός]], [[βέβαιος]], ἀσφαλὴς βοηθὸς ἐν ἀνάγκῃ, Λατ. tutus, cautus, οὐ γὰρ οἱ πλατεῖς οὐδ’ εὐρύνωτοι φῶτες ἀσφαλέστατοι Σοφ. Αἴ. 1251· ἀσφ. [[στρατηλάτης]] Εὐρ. Φοίν. 599, πρβλ. Θουκ. 1. 69, Πλάτ. Σοφ. 231Α· μετ’ ἀπαρ., φρονεῖν γὰρ οἱ ταχεῖς οὐκ ἀσφαλεῖς, οἱ [[ταχέως]] σκεπτόμενοι καὶ ἀποφασίζοντες δὲν [[εἶναι]] ἀσφαλεῖς, Σοφ. Ο. Τ. 617· σῴζειν.. ἀσφαλέσταται Εὐρ. Ι. Τ. 1062: ― [[οὕτως]] ἐπὶ πραγμάτων, [[βέβαιος]], [[ἀναμφίβολος]], Θουκ., κλ. 3) ἐξησφαλισμένος ἀπὸ κινδύνου, [[ἀκίνδυνος]], [[ἀβλαβής]], [[ἀσφαλής]], Λατ. tutus, securus, ἀσφ. αἰὼν Πινδ. Π. 3. 153· ἀσφαλεῖ σὺν ἐξόδῳ Σοφ. Ο. Κ. 1288· ἀσφ. ὅρος Ξεν. Λακεδ. Πολιτ. 12, 1· ὁδὸς ὁ αὐτ. Ἑλλ. 5. 4, 51· ἐν ἀσφαλεῖ, ἐν ἀσφαλείᾳ, Θουκ. 1. 137., 8. 39, Ξεν.· ἐν ἀσφαλεῖ βίου Εὐρ. <br />Ἱππ. 785· οὕτω, μένειν ἐν τῷ ἀσφ. Ξεν. Ἀν. 7. 4, 8· ἐξ ἀσφαλοῦς, ἐξ ἀσφαλοῦς θέσεως, ὁ αὐτ. Ἱππαρχικ. 4, 16· τοῦ ἀσφαλέος εἵνεκεν Ἡρόδ. 1. 109· τὸ ἀσφαλὲς = ἡ [[ἀσφάλεια]], Θουκ. 6. 55, κλ.· ἀσφαλές [ἐστι], μετ’ ἀπαρεμφ., [[εἶναι]] ἀσφαλὲς να..., Ἀριστοφ. Ὄρν. 1489, Εὐρ. Φοίν. 891, Πλάτ., κτλ· φεύγειν αὐτοῖς ἀσφαλέστερον Ξεν. Ἀν. 3. 2, 19. 4) ἀσφ. [[ῥήτωρ]], [[πειστικός]], ὁ αὐτ. Ἀπομν. 4. 6, 15· πρβλ. [[ἀσφάλεια]] 4. ΙΙ. Ἐπικ. ἐπίρρ., ἀσφαλέως ἔχειν ἢ μένειν, εἶμαι, [[διαμένω]] [[ἀσφαλής]], [[ἑδραῖος]], Ὅμ.· οὕτω καὶ τὸ οὐδ. ἀσφαλὲς τιθέμενον ὡς ἐπίρρ., ὁ αὐτ.· ἀσφ. ἀγορεύει, [[ἄνευ]] διακοπῆς, συνεχῶς, Ὀδ. Θ. 171 ([[ἔνθα]] ἴδε Nitzsch, πρβλ. [[μειλίχιος]]), Ἡσ. Θ. 86· ὁ Ὅμ. καὶ [[μετὰ]] συνδυασμοῦ ἄλλης λέξεως, ὁ δ’ ἀσφαλέως θέει ἔμπεδον, ἀνεμποδίστως, ἀπαραμειώτως, σταθερῶς, διαρκῶς, «τὸ ἀσφαλέως καὶ τὸ ἔμπεδον τὴν αὐτὴν μὲν δηλοῖ ἔννοιαν. ἔστι δὲ ἔμπεδον μὲν τὸ περὶ τὴν γῆν, ἀσφαλὲς δὲ ὅ μὴ σφάλλεται κλονούμενον ἤ ἐμποδιζόμενον» (Εὐστ.), Ἰλ. Ν. 141, Ὀδ. Ν. 86· καὶ [[μετὰ]] πλειοτέρας ἐπιτάσεως, ἔμπεδον ἀσφαλὲς ἀεὶ Ἰλ. Ο. 683. ― Τὸ Ἀττ. ἐπίρρ. ἀσφαλῶς [[εἶναι]] ἐν χρήσει [[μετὰ]] πασῶν τῶν σημασιῶν τοῦ ἐπιθ., ἐν ἀσφαλείᾳ, [[μετὰ]] βεβαιότητος, Σοφ. Ο. Τ. 613· ἀσφ. βουλεύειν Ἀνδοκ. 28. 1· ἀσφ. ἔχει Ἡρόδ. 1. 86· μετ’ ἀπαρ., Λυσ. 178. 15: ― Συγκρ. -έστερον Ἡρόδ. 2. 161, Πλάτ. Φαίδων 85D· ἀλλ’ -εστέρως Ἱππ. Προρρητ. 100, Θουκ. 4. 71. ― Ὑπερθ. -έστατα Ἱππ. Προρρητ. 105, Πλάτ. Πολ. 467Ε.
}}
{{bailly
|btext=ής, ές :<br /><b>I.</b> qui ne glisse pas <i>ou</i> ne tombe pas, <i>d’où</i><br /><b>1</b> ferme, solide;<br /><b>2</b> sûr, qui inspire confiance, sur qui l’on peut compter ; prudent, sage ; <i>en parl. d’un orateur</i> persuasif;<br /><b>II.</b> qui est en sûreté : ἀσφαλές (ἐστι) avec l’inf. c’est une sûreté de, il est prudent de ; φεύγειν αὐτοῖς ἀσφαλέστερον XÉN il est plus sûr pour eux de fuir ; [[ἐν]] ἀσφαλεῖ THC, [[ἐν]] [[τῷ]] ἀσφαλεῖ XÉN en sûreté ; τὸ ἀσφαλές la sécurité ; <i>neutre adv.</i> ἀσφαλὲς [[αἰεί]] OD <i>ou</i> ἔμπεδον ἀσφαλὲς [[αἰεί]] IL solidement et sûrement pour toujours;<br /><b>III.</b> qui met en sûreté : τὸ ἀσφαλές place de sûreté, place forte;<br /><i>Cp.</i> ἀσφαλέστερος, <i>Sp.</i> ἀσφαλέστατος.<br />'''Étymologie:''' ἀ, [[σφάλλω]].
}}
{{Autenrieth
|auten=([[σφάλλω]]): only neut. as adv. (= [[ἀσφαλέως]]), ἀσφαλὲς [[αἰεί]], ‘forever [[without]] [[end]],’ Od. 6.42.
}}