3,277,121
edits
ἀναδύομαι: Difference between revisions
m
Text replacement - "Pl.''Tht.''" to "Pl.''Tht.''"
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)<b class="b3">(\w+)<\/b>" to "$1") |
|||
| (19 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=anadyomai | |Transliteration C=anadyomai | ||
|Beta Code=a)nadu/omai | |Beta Code=a)nadu/omai | ||
|Definition=Ep. 3sg. | |Definition=Ep. 3sg. ἀνδύεται [ῠ] Il.13.225: fut. -δύσομαι [ῡ]: aor. ἀνεδῡσάμην, Ep. 3sg. -ατο or -ετο: aor. intr. ἀνέδῡν, subj. [[ἀναδύῃ]] or opt. ἀναδύη [ῡ] Od.9.377: pf. ἀναδέδῡκα: (v. [[δύω]]):—<br><span class="bld">A</span> [[come up]], [[rise]], esp. from the sea, c. gen., ἀνέδυ πολιῆς ἁλὸς ἠΰτ' ὀμίχλη Il.1.359; ἀνεδύσατο λίμνης Od.5.337: c. acc., ἀνεδύσετο κῦμα θαλάσσης Il.1.496: abs., εἴπερ ἀναδύσει πάλιν Ar.''Ra.''1460; <b class="b3">Ἀφροδίτη ἀναδυομένη</b>, a famous picture by Apelles, Str.14.2.19, Plin.''HN''35.91, cf. ''AP''12.207 (Strat.).<br><span class="bld">II</span> [[shrink back]], [[withdraw]], Od.9.377; ἀναδῦναι ἂψ λαῶν ἐς ὅμιλον Il.7.217; [[hesitate]], [[shirk]], ἕτοιμός εἰμ' ἔγωγε, κοὐκ ἀναδύομαι, δάκνειν Ar.''Ra.''860, cf. Lys.16.15, X.''Smp.''5.2, D.8.50, 19.210, Men.''Epit.''205; of rivers, [[fail]], Plu.''Thes.''15.<br><span class="bld">2</span> rarely c. acc., [[draw back from]], [[shun]], ἀνδύεται πόλεμον Il.13.225, cf. D.H.5.52; <b class="b3">ἀναδύεσθαι τὰ ὡμολογημένα</b> [[back out of]] one's admissions, [[Plato|Pl.]]''[[Theaetetus|Tht.]]'' 145c. | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> ép. ἀνδ- <i>Il</i>.13.225<br /><b class="num">• Morfología:</b> [pres. solo v. med.; fut. ἀναδύσομαι (-ῡ-) Ar.<i>Ra</i>.1460; aor. ind. ἀνέδυν, <i>Il</i>.1.359, ép. ἀνεδύσετο (-ῡ-) <i>Od</i>.5.337, tb. -σατο Nonn.<i>D</i>.9.158, opt. ἀναδύη <i>Od</i>.9.377, imper. ἀνάδυ (ῠ) Archil.211.2, part. sg. gen. ἀναδύντος Iust.Phil.<i>Dial</i>.88.3, inf. ἀναδῦσαι Ath.Al.M.28.753C]<br /><b class="num">A</b> intr. en v. med. y aor. rad.<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[emerger]], [[surgir]] del agua, c. gen. ἀνέδυ πολιῆς ἁλός emergió del blanquecino mar</i>, <i>Il</i>.1.359, ἀνεδύσετο λίμνης <i>Od</i>.5.337<br /><b class="num">•</b>c. ἐκ o ἀπό y gen. ἐκ βυθοῦ νῆσον ἀναδῦναι Plu.2.399d, ἀναδύντος αὐτοῦ ἀπὸ τοῦ ὕδατος ref. al bautismo de Jesús, Iust.Phil.<i>Dial</i>.88.3<br /><b class="num">•</b>c. ac. ἀνεδύσετο κῦμα θαλάσσης surgió de la ola del mar</i>, <i>Il</i>.1.496<br /><b class="num">•</b>abs. ἡ ἀναδυομένη [[Ἀφροδίτη]] Afrodita Anadiomene</i> e.d. surgiendo de las aguas pintura de Apeles</i>, Str.14.2.19, cf. <i>AP</i> 12.207 (Strat.), Plin.<i>HN</i> 35.91, ὥσπερ ἑρπετὰ πρὸς ἥλιον σαλευόμενα ... καὶ ἀναδυόμενα Plu.2.714e<br /><b class="num">•</b>[[subir]], [[surgir]] de la tierra, c. gen. αὐχμηρῶν πεδίον ἀναδύντα (Iarbas) <i>Lyr.Adesp</i>.67(b).15<br /><b class="num">•</b>c. ἀπό y gen. τοὺς ... ἀποθανόντας ... ἀπὸ τῆς γῆς ἀναδύντας ref. a la resurrección, Cels. en Origenes <i>Cels</i>.5.14<br /><b class="num">•</b>abs. [[εἴπερ]] ἀναδύσει πάλιν si quieres volver a la vida (subir desde el Hades a la tierra)</i>, Ar.<i>Ra</i>.1460<br /><b class="num">•</b>fig. [[recobrarse]] de una enfermedad, ref. al estado de pecado, Ath.Al.M.26.465C.<br /><b class="num">2</b> fig. [[cobrar valor]] Archil.l.c.<br /><b class="num">II</b> <b class="num">1</b>[[retroceder]], [[retirarse]] ἀναδῦναι ἂψ λαῶν ἐς ὅμιλον <i>Il</i>.7.217, μή τίς μοι ὑποδείσας ἀναδύη <i>Od</i>.9.377<br /><b class="num">•</b>ref. a ríos [[desecarse]] ἀνέδυσαν οἱ ποταμοί Plu.<i>Thes</i>.15<br /><b class="num">•</b>ref. a enfermedades [[recaer]] Origenes <i>Princ</i>.3.1.13 (p.218.2).<br /><b class="num">2</b> [[vacilar]], [[echarse para atrás]] ἐὰν δὲ δέῃ τι ποιεῖν ἀναδυόμενοι D.8.77, ἕτοιμός εἰμ' [[ἔγωγε]], κοὐκ [[ἀναδύομαι]] Ar.<i>Ra</i>.860, cf. Lys.16.15, D.8.50, 19.210, X.<i>Smp</i>.5.2, Men.<i>Epit</i>.422, Chrys.M.60.540.<br /><b class="num">B</b> tr.<br /><b class="num">I</b> en las mismas formas verbales<br /><b class="num">1</b> [[rehuir]], [[eludir]] οὔτε τις ... ἀνδύεται πόλεμον κακόν <i>Il</i>.13.225, cf. D.H.5.52, μὴ ἀναδύου τὰ ὡμολογημένα no te retractes de lo previamente acordado</i> Pl.<i>Tht</i>.145c, cf. Origenes <i>Io</i>.28.23, τὴν ἔξοδον Plb.4.7.6, τὴν πρᾶξιν Procop.<i>Pers</i>.2.5.30, δουλείαν Procop.<i>Goth</i>.1.8.14, σωματικὰς χρείας <i>PLeit</i>.5.47 (II a.C.).<br /><b class="num">2</b> fig. [[vestirse]] Mac.Magn.<i>Apocr</i>.2.7 (p.6).<br /><b class="num">II</b> en aor. sigmático<br /><b class="num">1</b> [[alzar]], [[sacar hacia arriba]] en el bautismo τὸ παιδίον ... ἀναδῦσαι Ath.Al.M.28.753C.<br /><b class="num">2</b> fig. [[recuperar]], [[recobrar]] ἀρχαίην παλίνορσος ἑὴν ἀνεδύσατο μορφήν Nonn.<i>D</i>.9.158. | |||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0187.png Seite 187]] fut. ἀναδύσομαι, aor. ἀνέδυν, perf. ἀναδέδακα (s. δύω), 1) hervortauchen aus der Tiefe, ἁλός Il. 1, 359; ἀνεδύσετο λίμνης Od. 5, 337; κρήνης Ap. Rh. 1, 1128; mit dem acc., ἥ γ' ἀνεδύσετο [[κῦμα]] θαλάσσης Il. 1, 496; gew. ohne Casus; bes. vom Aufgehen der Sonne, die aus dem Meere aufzutauchen scheint; [[Ἀφροδίτη]] ἀναδυομένη, die aus dem Meere steigende, ein Gemälde des Apelles. – 2) sich zurückziehen, zurücktreten, ἐς ὅμιλον Il. 7, 217; μή τις ἀναδύη Od. 9, 377; [[ἀνδύεται]] πόλεμον, er meidet den Kampf, Il. 13, 225; gew. abs., Xen. conv. 5, 2; Lys. 16, 15; ἐὰν δέῃ τι ποιεῖν, ἀναδυόμενοι Dem. 8, 77, u. öfter; neben [[μέλλω]], zaudern, Ep. 1; τὴν ἔξοδον, die Expedition vermeiden, Pol. 4, 7, 6; – c. inf., δάκνειν οὐκ ἀναδ., neben ἕτοιμός εἰμι, Ar. Ran. 859. – Dah. μὴ ἀναδύου τὰ ὡμολογημένα, nimm dein Zugeständniß nicht zurück, Plat. Theaet. 145 c. – Von Flüssen, zurücktreten, Plut. Thes. 15. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0187.png Seite 187]] fut. ἀναδύσομαι, aor. ἀνέδυν, perf. ἀναδέδακα (s. δύω), 1) hervortauchen aus der Tiefe, ἁλός Il. 1, 359; ἀνεδύσετο λίμνης Od. 5, 337; κρήνης Ap. Rh. 1, 1128; mit dem acc., ἥ γ' ἀνεδύσετο [[κῦμα]] θαλάσσης Il. 1, 496; gew. ohne Casus; bes. vom Aufgehen der Sonne, die aus dem Meere aufzutauchen scheint; [[Ἀφροδίτη]] ἀναδυομένη, die aus dem Meere steigende, ein Gemälde des Apelles. – 2) sich zurückziehen, zurücktreten, ἐς ὅμιλον Il. 7, 217; μή τις ἀναδύη Od. 9, 377; [[ἀνδύεται]] πόλεμον, er meidet den Kampf, Il. 13, 225; gew. abs., Xen. conv. 5, 2; Lys. 16, 15; ἐὰν δέῃ τι ποιεῖν, ἀναδυόμενοι Dem. 8, 77, u. öfter; neben [[μέλλω]], zaudern, Ep. 1; τὴν ἔξοδον, die Expedition vermeiden, Pol. 4, 7, 6; – c. inf., δάκνειν οὐκ ἀναδ., neben ἕτοιμός εἰμι, Ar. Ran. 859. – Dah. μὴ ἀναδύου τὰ ὡμολογημένα, nimm dein Zugeständniß nicht zurück, Plat. Theaet. 145 c. – Von Flüssen, zurücktreten, Plut. Thes. 15. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=<i>ao.2</i> ἀνέδυν, <i>pf.</i> ἀναδέδυκα;<br /><b>1</b> ([[ἀνά]], en haut) se lever hors de, surgir : [[ἁλός]] IL du sein de la mer ; <i>avec acc.</i> ἡ δ' ἀνεδύσατο [[κῦμα]] θαλάσσης IL elle s'éleva sur les flots de la mer;<br /><b>2</b> ([[ἀνά]], en arrière) se dérober (<i>litt.</i> se plonger) : ἐς ὅμιλον IL rentrer dans la foule des guerriers ; <i>avec acc.</i> [[ἀν]]. πόλεμον IL reculer devant un combat ; <i>abs.</i> reculer : [[οὗ]] σεμνότητος [[ἔργον]] ἀνδυώμεθα EUR là où la fierté sera de mise, retirons-nous pudiquement, <i>càd</i> réservons notre pudeur pour les cas où la retenue sera à sa place ; refuser.<br />'''Étymologie:''' [[ἀνά]], [[δύομαι]]. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἀναδύομαι:''' поэт. тж. ἀνδυομαι (fut. ἀναδύσομαι с ῡ, aor. 1 ἀνεδῡσάμην, aor. 2 ἀνέδῡν)<br /><b class="num">1</b> [[выходить]] (из глубины), подниматься (на поверхность), всплывать, выныривать ([[ἁλός]], [[κῦμα]] θαλάσσης Hom.; ἐκ τοῦ βυθοῦ Arst., Plut.): [[Ἀφροδίτη]] ἀναδυομένη Plin. Афродита, выходящая из воды (картина Апеллеса); [[ὅπου]] ἂν ἐγὼ κρούσω τῷ ποδὶ τὴν γῆν, ἀναδύσονται δυνάμεις Plut. где я топну ногой, появятся войска (слова Помпея);<br /><b class="num">2</b> [[отступать вглубь]], [[укрываться]], [[прятаться]] (ἐς ὅμιλον Hom.; ἐξ ἀγορᾶς Plut.): ἀνέδυσαν οἱ ποταμοί Plut. реки иссякли;<br /><b class="num">3</b> [[увертываться]], [[уклоняться]], [[избегать]] (πόλεμον Hom.; ἔξοδον Polyb.): δεδοικὼς καὶ ἀναδυόμενος Plut. будучи охвачен страхом и (всячески) увиливая; ἀ. τὰ ὡμολογημένα Plat. отрекаться от признанного. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''ἀναδύομαι''': Ἐπ. γ΄ ἑν. ἀναδύεται [ῠ]: μέλλ. -[[δύσομαι]] [ῡ]: ἀόρ. ἀνεδῡσάμην, Ἐπ. γ΄ ἑν. -ατο ἢ -ετο: ἀποθ. | |lstext='''ἀναδύομαι''': Ἐπ. γ΄ ἑν. ἀναδύεται [ῠ]: μέλλ. -[[δύσομαι]] [ῡ]: ἀόρ. ἀνεδῡσάμην, Ἐπ. γ΄ ἑν. -ατο ἢ -ετο: ἀποθ. μετὰ ἐνεργ. ἀορ. ἀνέδῡν, ὑποτακτ. ἀναδύῃ ἢ εὐκτ. ἀναδύη [ῡ] Ὀδ. Ι. 377, ἀπαρ. ἀναδῦν, κατ’ ἀποκοπ. ἀντὶ τοῦ ἀναδῦναι, ὑποδειχθὲν ὑπὸ τοῦ Δινδορφ. πρὸς ἀντικατάστασιν τοῦ [[ἀνιδεῖν]] ἐν Αἰσχύλ. Χο. 807: πρκμ. ἀναδέδῡκα (ἴδε δύω), [[ἀνέρχομαι]], [[ἀναβαίνω]], ἰδίως ἐκ τῆς θαλάσσης, μετὰ γεν., ἀνέδυ πολιῆς ἀλὸς ἠΰτ’ [[ὀμίχλη]] Ἰλ. Α. 359· ἀνεδύσατο λίμνης Ὀδ. Ε. 337· [[ὡσαύτως]] μετ’ αἰτ., ἀνεδύσετο [[κῦμα]] θαλάσσης Ἰλ. Α. 496: ἀπολ., [[εἴπερ]] ἀναδύσει [[πάλιν]] Ἀριστοφ. Βάτρ. 1460· [[οὕτως]], [[Ἀφροδίτη]] ἀναδυομένη, [[περίφημος]] εἰκὼν τοῦ Ἀπελλοῦ, Πλίν. 35. 36, 15. 2) ἐπὶ ποταμῶν, οἵτινες ἐξηφανίσθησαν ἐντὸς τῆς γῆς, ἀναφαίνομαι, [[ἀνέρχομαι]] [[πάλιν]] εἰς τὴν ἐπιφάνειαν, Ἀριστ. Μετεωρ. 2. 2, 24. ΙΙ. ὀπισθοχωρῶ, ἀποσύρομαι, ὑποχωρῶ, Ὀδ. Ι. 377· ἀναδῦναι ἂψ λαῶν ἐς ὅμιλον Ἰλ. Η 217· [[ὑποστρέφω]], ἀποσύρομαι [[ὀπίσω]], ἀποδειλιῶ, Λατ. tergiversari, ἕτοιμός εἰμ’ ἔγωγε, κοὐκ [[ἀναδύομαι]], δάκνειν Ἀριστοφ. Βάτρ. 860, πρβλ. Ξεν. Συμπ. 5. 5. Δημ. 102. 12., 109. 12., 406. 20: - ἐπὶ πηγῶν = [[ἐκλείπω]], Πλουτ. Θησ. 15. 2) σπαν. μετ’ αἰτ., ἀποσύρομαι, [[ἀποφεύγω]], ἀναδύεται πόλεμον Ἰλ. Ν. 225· κατὰ μίμησιν τοῦ ὁποίου ὁ [[Πλάτων]] ἔχει, ἀλλὰ μὴ ἀναδύου τὰ ὡμολογημένα, μὴ προσπάθει ν’ ἀποφύγῃς τὰ ὡμολογημένα, Θεαίτ. 145C, πρβλ. Εὐθύδ. 302Ε. | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
|auten=([[δύω]]), aor. 2 ἀνέδῦν, opt. ἀναδύη (vulg., -[[δύῃ]]), inf. ἀναδῦναι, [[mid]]. aor. ἀνεδύσετο: (1) [[emerge]]; [[ἁλός]], ‘[[from]] the [[sea]],’ Il. 1.359, λίμνης, Od. 5.337; [[with]] acc., [[κῦμα]] θαλάσσης, ‘arose to the [[wave]],’ [[surface]], Il. 1.496.—(2) [[draw]] [[back]]; abs., Od. 9.377, ἐς ὅμῖλον, Il. 7.217; trans., πόλεμον, ‘[[back]] [[out]] of,’ Il. 13.225. | |auten=([[δύω]]), aor. 2 ἀνέδῦν, opt. ἀναδύη (vulg., -[[δύῃ]]), inf. ἀναδῦναι, [[mid]]. aor. ἀνεδύσετο: (1) [[emerge]]; [[ἁλός]], ‘[[from]] the [[sea]],’ Il. 1.359, λίμνης, Od. 5.337; [[with]] acc., [[κῦμα]] θαλάσσης, ‘arose to the [[wave]],’ [[surface]], Il. 1.496.—(2) [[draw]] [[back]]; abs., Od. 9.377, ἐς ὅμῖλον, Il. 7.217; trans., πόλεμον, ‘[[back]] [[out]] of,’ Il. 13.225. | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
| Line 29: | Line 32: | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ἀναδύομαι:''' Επικ. | |lsmtext='''ἀναδύομαι:''' Επικ. γʹ ενικ. [[ἀνδύεται]] [ῠ], μέλ. -[[δύσομαι]] [ῡ]· αόρ. αʹ <i>ἀνεδῡσάμην</i>, Επικ. γʹ ενικ. <i>-ατο</i> ή <i>-ετο</i>· αποθ. με Ενεργ. αορ. βʹ <i>ἀνέδῡν</i>, γʹ ενικ. υποτ. <i>ἀναδύῃ</i> ή ευκτ. ἀναδύη [ῡ], απαρ. <i>ἀναδῦναι</i>, παρακ. <i>ἀναδέδῡκα</i>·<br /><b class="num">I.</b> [[ανέρχομαι]], σηκώνομαι, εμφανίζομαι από τη [[θάλασσα]], με γεν., σε Όμηρ.· ομοίως με αιτ., ἀνεδύσατο [[κῦμα]] θαλάσσης, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">II.</b> αποσύρομαι, [[αποχωρώ]], [[οπισθοχωρώ]], σε Όμηρ.· συστέλλομαι, [[διστάζω]], σε Αριστοφ.· λέγεται για πηγές, [[εκλείπω]], σε Πλούτ.<br /><b class="num">2.</b> με αιτ. αποσύρομαι, [[αποφεύγω]], <i>πόλεμον</i>, σε Ομήρ. Ιλ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{mantoulidis | ||
| | |mantxt=(=[[ἐκπηγάζω]], βγαίνω στήν [[ἐπιφάνεια]]). Ἀπό τό ἀνά + [[δύω]], ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα. | ||
}} | }} | ||