μυθολογέω: Difference between revisions

m
Text replacement - "Pl.''R.''" to "Pl.''R.''"
m (Text replacement - "''' <b class="num">1)" to "'''<br /><b class="num">1)")
m (Text replacement - "Pl.''R.''" to "Pl.''R.''")
 
(26 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=mythologeo
|Transliteration C=mythologeo
|Beta Code=muqologe/w
|Beta Code=muqologe/w
|Definition=<span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">tell mythic tales</b>, such as those of Homer, <span class="bibl">Isoc.6.24</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>392b</span>, Longin.34.2; πολλὰ τοιαῦτα μ. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Grg.</span>493d</span>: folld. by a Relat., <b class="b3">μ. ὡς</b> . . <span class="bibl">X.<span class="title">Smp.</span>8.28</span>; <b class="b3">μ. ὅτι</b> . . <span class="bibl">Hp.<span class="title">Art.</span>53</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> c. acc., <b class="b2">tell as a legend</b> or <b class="b2">mythic tale</b>, μ. τοὺς πολέμους τῶν ἡμιθέων <span class="bibl">Isoc.2.49</span>: c. inf., of an animal, <b class="b3">ὃν . . μυθολογοῦσι γενέσθαι ἐκ πυρκαϊᾶς</b> which <b class="b2">they fable, fabulously report</b> to derive its birth, <span class="bibl">Arist.<span class="title">HA</span>609b10</span>; <b class="b3">καθάπερ καὶ τὸν Μίδαν . . μυθολογοῦσι</b> (sc. <b class="b3">ἀπολέσθαι</b>) <span class="bibl">Id.<span class="title">Pol.</span>1257b16</span>, cf. <span class="bibl">1274a39</span>:—Pass., <b class="b3">οἷαι μυθολογοῦνται παλαιαὶ γενέσθαι φύσεις</b> such as they <b class="b2">are fabled</b> to have been, <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>588c</span>, cf. <span class="bibl">Arist.<span class="title">HA</span>617a5</span>: impers., <b class="b3">μυθολογεῖται . . τοὺς Ἀργοναύτας τὸν Ἡρακλέα καταλιπεῖν</b> <b class="b2">the legend goes</b> that... <span class="bibl">Id.<span class="title">Pol.</span>1284a22</span>; μ. περὶ τῆς ζωῆς ὡς ὂν μακρόβιον <span class="bibl">Id.<span class="title">HA</span>578b23</span>: abs., <b class="b2">become mythical</b>, <span class="bibl">D.60.9</span>, etc.; <b class="b3">τὰ μυθολογούμενα</b> <b class="b2">fabulous tales</b>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">HA</span>578b24</span>, cf. <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>378e</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> <b class="b2">invent like a mythical tale</b>, <b class="b3">μ. πολιτείαν</b> <b class="b2">frame an imaginary</b> constitution, ib. <span class="bibl">501e</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> <b class="b2">tell stories, converse</b>, περί τινος <span class="bibl">Id.<span class="title">Phd.</span>61e</span>, <span class="bibl"><span class="title">Phdr.</span> 276e</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">IV</span> <b class="b2">relate</b>, generally with a notion of exaggeration, [<b class="b3">Αἴσωπος] ἐμυθολόγησεν ὡς</b> . . <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mete.</span>356b12</span>, cf. <span class="bibl">Nymphod.12</span>; <b class="b3">τὰ τῶν Ἑλλήνων καλά</b> Polydeuces ap. <span class="bibl">Philostr.<span class="title">VS</span>2.12.2</span>.</span>
|Definition=<span class="bld">A</span> [[tell mythic tales]], such as those of [[Homer]], Isoc.6.24, [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]''392b, Longin.34.2; πολλὰ τοιαῦτα μ. Pl.''Grg.''493d: followed by a Relat., <b class="b3">μυθολογέω ὡς</b>X.''Smp.''8.28; <b class="b3">μυθολογέω ὅτι</b>Hp.''Art.''53.<br><span class="bld">2</span> c. acc., [[tell as a legend]] or [[mythic tale]], μυθολογέω τοὺς πολέμους τῶν ἡμιθέων Isoc.2.49: c. inf., of an animal, <b class="b3">ὃν… μυθολογοῦσι γενέσθαι ἐκ πυρκαϊᾶς</b> which they [[fable]], [[fabulously report]] to [[derive]] its [[birth]], [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''609b10; <b class="b3">καθάπερ καὶ τὸν Μίδαν… μυθολογοῦσι</b> (''[[sc.]]'' [[ἀπολέσθαι]]) Id.''Pol.''1257b16, cf. 1274a39:—Pass., <b class="b3">οἷαι μυθολογοῦνται παλαιαὶ γενέσθαι φύσεις</b> such as they are [[fable]]d to have been, [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]''588c, cf. [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''617a5: impers., <b class="b3">μυθολογεῖται… τοὺς Ἀργοναύτας τὸν Ἡρακλέα καταλιπεῖν</b> [[the legend goes]] that... Id.''Pol.''1284a22; μυθολογέω περὶ τῆς ζωῆς ὡς ὂν μακρόβιον Id.''HA''578b23: abs., [[become mythical]], D.60.9, etc.; [[τὰ μυθολογούμενα]] = [[fabulous tales]], [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''578b24, cf. [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]''378e.<br><span class="bld">II</span> [[invent like a mythical tale]], [[μυθολογέω πολιτείαν]] = [[frame an imaginary constitution]], ib. 501e.<br><span class="bld">III</span> [[tell stories]], [[converse]], περί τινος Id.''Phd.''61e, ''Phdr.'' 276e.<br><span class="bld">IV</span> [[relate]], generally with a notion of [[exaggeration]], <b class="b3">[Αἴσωπος] ἐμυθολόγησεν ὡς</b>… [[Aristotle|Arist.]]''[[Meteorologica|Mete.]]''356b12, cf. Nymphod.12; <b class="b3">τὰ τῶν Ἑλλήνων καλά</b> Polydeuces ap. Philostr.''VS''2.12.2.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0214.png Seite 214]] = Vorigem, bes. fabelhafte Geschichten erzählen; πολέμους, vom Homer, Isocr. 2, 19; καὶ ᾄδειν, Plat. Rep. II, 392 b, vgl. 380; γιγαντομαχίας τε [[μυθολογητέον]] αὐτοῖς καὶ [[ποικιλτέον]], 378 c; auch übh. ausführlich sprechen worüber, gew. mit dem Nebenbegriffe des fabelhaften Ausdruckes od. der schwatzhaften Breite, διασκοπεῖν τε καὶ μυθολογεῖν περὶ τῆς ἀποδημίας, Phaed. 61 e, vgl. Phaedr. 276 e; πολιτείαν λόγῳ, erdichten, Rep. VI, 501 e; [[οὔπω]] μεμυθολόγηται, οὐδ' εἰς τὴν ἡρωϊκὴν ἐπανῆκται τάξιν, Dem. 60, 9; τὰ περὶ θεῶν μυθολογούμενα, D. Sic. 2, 1, u. öfter bei Sp., die auch das med. brauchen.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0214.png Seite 214]] = Vorigem, bes. fabelhafte Geschichten erzählen; πολέμους, vom Homer, Isocr. 2, 19; καὶ ᾄδειν, Plat. Rep. II, 392 b, vgl. 380; γιγαντομαχίας τε [[μυθολογητέον]] αὐτοῖς καὶ [[ποικιλτέον]], 378 c; auch übh. ausführlich sprechen worüber, gew. mit dem Nebenbegriffe des fabelhaften Ausdruckes od. der schwatzhaften Breite, διασκοπεῖν τε καὶ μυθολογεῖν περὶ τῆς ἀποδημίας, Phaed. 61 e, vgl. Phaedr. 276 e; πολιτείαν λόγῳ, erdichten, Rep. VI, 501 e; [[οὔπω]] μεμυθολόγηται, οὐδ' εἰς τὴν ἡρωϊκὴν ἐπανῆκται τάξιν, Dem. 60, 9; τὰ περὶ θεῶν μυθολογούμενα, D. Sic. 2, 1, u. öfter bei Sp., die auch das med. brauchen.
}}
{{bailly
|btext=[[μυθολογῶ]] :<br /><b>1</b> [[raconter des fables]], [[composer des récits fabuleux]], acc. ; μ. [[περί]] τινος PLAT disserter sur qch;<br /><b>2</b> <i>p. ext.</i> [[imaginer par fiction]].<br />'''Étymologie:''' [[μυθολόγος]].
}}
{{elru
|elrutext='''μῡθολογέω:'''<br /><b class="num">1</b> (о преданиях и мифах), [[повествовать]], [[излагать]], (γιγαντομαχίας Plat.; πολέμους Isocr.);<br /><b class="num">2</b> [[подробно передавать]], [[обстоятельно рассказывать]] (περί τινος Plat.);<br /><b class="num">3</b> [[сочинять]], [[выдумывать]] (πολιτείαν λόγῳ Plat.): τὰ περὶ [[θεῶν]] μυθολογούμενα Diod. мифы о богах.
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''μῡθολογέω''': μέλλ. -ήσω, [[λέγω]] μυθικὰς διηγήσεις, μύθους, οἷοι οἱ τοῦ Ὁμήρου, Ἰσοκρ. 120C, Πλάτ. 392Β· πολλὰ τοιαῦτα μ. ὁ αὐτ. ἐν Γοργ. 493D· - ἑπομένης ἐξηρτημένης προτάσ., μ. ὡς..., Ξεν. Συμπ. 8. 28· μ. ὅτι..., Ἱππ. π. Ἄρθρ. 820. 2) μετ’ αἰτ., διηγοῦμαι ὡς μῦθον ἢ μυθικὸν [[διήγημα]], μ. τοὺς πολέμους τῶν ἡμίθεων Ἰσοκρ. 24C· οὕτω, [[μυθολογητέον]] Γιγαντομαχίας Πλάτ. Πολ. 378C· μετ’ ἀπαρ. ἐπὶ ζῲου, ὅν... μυθολογοῦσι γενέσθαι ἐκ πυρκαϊᾶς, μυθολογικῶς διηγοῦνται ὅτι..., Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 9. 1, 20· [[οὕτως]], ὡς τὸν Μίδαν... μυθολογοῦσι (ἐξυπ. ἀπολέσθαι) ὁ αὐτ. ἐν Πολιτικ. 1. 9, 11, πρβλ. 2. 12, 9· - Παθ. οἷαι μυθολογοῦνται παλαιαὶ γενέσθαι [[φύσεις]] Πλάτ. Πολ. 588C, πρβλ. Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 9. 18, 2· ἀπροσ., μυθολογεῖται... τοὺς Ἀργοναύτας τὸν Ἡρακλέα καταλιπεῖν ὁ αὐτ. ἐν Πολιτ. 3. 13, 16· μ. [[περί]] τινος ὡς... ὁ αὐτ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 6. 29, 4· - ἀπολ., [[γίνομαι]] [[μυθικός]], Δημ. 1391. 21, κτλ.· τὰ μυθολογούμενα, τὰ λεγόμενα ὡς μῦθοι, Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 6. 21, 4, πρβλ. Πλάτ. Πολ. 378Ε. ΙΙ. ἐπινοῶ [[οἷον]] μυθικόν τι [[διήγημα]], [[πλάττω]], μ. πολιτείαν, [[πλάττω]] φανταστικὴν πολιτείαν, Πλάτ. Πολ. 501Ε. ΙΙΙ. [[λέγω]] μύθους, διηγοῦμαι, συνομιλῶ, Λατ. confabulari, [[περί]] τινος ὁ αὐτ. ἐν Φαίδωνι 61Ε, Φαίδρ. 276Ε· πρβλ. [[μυθολογία]] ΙΙ· - συνήθως ἐπὶ σκοτεινοῦ τινος ζητήματος [[ὅπου]] δύσκολον [[εἶναι]] νὰ φθάσῃ τις εἰς τὸ ἀληθές, Heind. καὶ Stallb. ἔνθ’ ἀνωτ. IV. [[μυθέομαι]], διηγοῦμαι, συνήθως [[μετὰ]] τῆς ἐννοίας τοῦ μυθικοῦ, Ἀριστ. Μετεωρ. 2. 3, 36, Νυμφόδωρ. παρ’ Ἀθην. 265D, Φιλόστρ. 593.
|lstext='''μῡθολογέω''': μέλλ. -ήσω, [[λέγω]] μυθικὰς διηγήσεις, μύθους, οἷοι οἱ τοῦ Ὁμήρου, Ἰσοκρ. 120C, Πλάτ. 392Β· πολλὰ τοιαῦτα μ. ὁ αὐτ. ἐν Γοργ. 493D· - ἑπομένης ἐξηρτημένης προτάσ., μ. ὡς..., Ξεν. Συμπ. 8. 28· μ. ὅτι..., Ἱππ. π. Ἄρθρ. 820. 2) μετ’ αἰτ., διηγοῦμαι ὡς μῦθον ἢ μυθικὸν [[διήγημα]], μ. τοὺς πολέμους τῶν ἡμίθεων Ἰσοκρ. 24C· οὕτω, [[μυθολογητέον]] Γιγαντομαχίας Πλάτ. Πολ. 378C· μετ’ ἀπαρ. ἐπὶ ζῲου, ὅν... μυθολογοῦσι γενέσθαι ἐκ πυρκαϊᾶς, μυθολογικῶς διηγοῦνται ὅτι..., Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 9. 1, 20· [[οὕτως]], ὡς τὸν Μίδαν... μυθολογοῦσι (ἐξυπ. ἀπολέσθαι) ὁ αὐτ. ἐν Πολιτικ. 1. 9, 11, πρβλ. 2. 12, 9· - Παθ. οἷαι μυθολογοῦνται παλαιαὶ γενέσθαι [[φύσεις]] Πλάτ. Πολ. 588C, πρβλ. Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 9. 18, 2· ἀπροσ., μυθολογεῖται... τοὺς Ἀργοναύτας τὸν Ἡρακλέα καταλιπεῖν ὁ αὐτ. ἐν Πολιτ. 3. 13, 16· μ. [[περί]] τινος ὡς... ὁ αὐτ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 6. 29, 4· - ἀπολ., [[γίνομαι]] [[μυθικός]], Δημ. 1391. 21, κτλ.· τὰ μυθολογούμενα, τὰ λεγόμενα ὡς μῦθοι, Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 6. 21, 4, πρβλ. Πλάτ. Πολ. 378Ε. ΙΙ. ἐπινοῶ [[οἷον]] μυθικόν τι [[διήγημα]], [[πλάττω]], μ. πολιτείαν, [[πλάττω]] φανταστικὴν πολιτείαν, Πλάτ. Πολ. 501Ε. ΙΙΙ. [[λέγω]] μύθους, διηγοῦμαι, συνομιλῶ, Λατ. confabulari, [[περί]] τινος ὁ αὐτ. ἐν Φαίδωνι 61Ε, Φαίδρ. 276Ε· πρβλ. [[μυθολογία]] ΙΙ· - συνήθως ἐπὶ σκοτεινοῦ τινος ζητήματος [[ὅπου]] δύσκολον [[εἶναι]] νὰ φθάσῃ τις εἰς τὸ ἀληθές, Heind. καὶ Stallb. ἔνθ’ ἀνωτ. IV. [[μυθέομαι]], διηγοῦμαι, συνήθως μετὰ τῆς ἐννοίας τοῦ μυθικοῦ, Ἀριστ. Μετεωρ. 2. 3, 36, Νυμφόδωρ. παρ’ Ἀθην. 265D, Φιλόστρ. 593.
}}
{{bailly
|btext=-ῶ :<br /><b>1</b> raconter des fables, composer des récits fabuleux, acc. ; μ. [[περί]] τινος PLAT disserter sur qch;<br /><b>2</b> <i>p. ext.</i> imaginer par fiction.<br />'''Étymologie:''' [[μυθολόγος]].
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''μῡθολογέω:''' ([[μυθολόγος]]), μέλ. <i>-ήσω</i>,<br /><b class="num">I. 1.</b> [[αφηγούμαι]] μυθικές ιστορίες ή θρύλους, σε Πλάτ., Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> με αιτ., [[αφηγούμαι]] [[κάτι]] σα να επρόκειτο για θρύλο ή μυθική [[ιστορία]], σε Πλάτ. — Παθ., οἷαι μυθολογοῦνται παλαιαὶ [[γενέσθαι]] [[φύσεις]], έτσι όπως θρυλείται ότι έχουν υπάρξει στον ίδ.· απρόσ., <i>μυθολογεῖται</i>, ο [[θρύλος]] αναφέρει, σε Αριστ.<br /><b class="num">II.</b> [[επινοώ]] [[αφήγηση]] σα να ήταν μυθική [[ιστορία]], <i>μυθολογῶ πολιτείαν</i>, [[πλάθω]] [[μία]] φανταστική πολιτειακή [[δομή]], σε Πλάτ.<br /><b class="num">III.</b> [[αφηγούμαι]] ιστορίες, [[συνομιλώ]], Λατ. confabulari, στον ίδ.
|lsmtext='''μῡθολογέω:''' ([[μυθολόγος]]), μέλ. <i>-ήσω</i>,<br /><b class="num">I. 1.</b> [[αφηγούμαι]] μυθικές ιστορίες ή θρύλους, σε Πλάτ., Ξεν.<br /><b class="num">2.</b> με αιτ., [[αφηγούμαι]] [[κάτι]] σα να επρόκειτο για θρύλο ή μυθική [[ιστορία]], σε Πλάτ. — Παθ., οἷαι μυθολογοῦνται παλαιαὶ [[γενέσθαι]] [[φύσεις]], έτσι όπως θρυλείται ότι έχουν υπάρξει στον ίδ.· απρόσ., <i>μυθολογεῖται</i>, ο [[θρύλος]] αναφέρει, σε Αριστ.<br /><b class="num">II.</b> [[επινοώ]] [[αφήγηση]] σα να ήταν μυθική [[ιστορία]], <i>μυθολογῶ πολιτείαν</i>, [[πλάθω]] [[μία]] φανταστική πολιτειακή [[δομή]], σε Πλάτ.<br /><b class="num">III.</b> [[αφηγούμαι]] ιστορίες, [[συνομιλώ]], Λατ. confabulari, στον ίδ.
}}
}}
{{elru
{{mdlsj
|elrutext='''μῡθολογέω:'''<br /><b class="num">1)</b> (о преданиях и мифах) повествовать, излагать (γιγαντομαχίας Plat.; πολέμους Isocr.);<br /><b class="num">2)</b> подробно передавать, обстоятельно рассказывать (περί τινος Plat.);<br /><b class="num">3)</b> сочинять, выдумывать (πολιτείαν λόγῳ Plat.): τὰ περὶ [[θεῶν]] μυθολογούμενα Diod. мифы о богах.
|mdlsjtxt=μῡθολογέω, fut. -ήσω [[μυθολόγος]]<br /><b class="num">I.</b> to [[tell]] mythic tales or legends, Plat., Xen.<br /><b class="num">2.</b> c. acc. to [[tell]] as a [[legend]] or mythic [[tale]], Plat.:—Pass., οἷαι μυθολογοῦνται παλαιαὶ [[γενέσθαι]] [[φύσεις]] [[such]] as they are fabled to [[have]] been, Plat.: impers., μυθολογεῖται the [[legend]] goes, Arist.<br /><b class="num">II.</b> to [[invent]] like a [[mythical]] [[tale]], μ. πολιτείαν to [[frame]] an [[imaginary]] [[constitution]], Plat.<br /><b class="num">III.</b> to [[tell]] stories, [[converse]], Lat. confabulari, Plat.
}}
}}