σημαίνω: Difference between revisions

1b
(nl)
(1b)
Line 39: Line 39:
{{elnl
{{elnl
|elnltext=σημαίνω [σῆμα] Ion. fut. act. σημανέω, med. σημανέομαι, Dor. fut. σαμαίνω act. een teken geven, tekens geven; abs..; οὔτε λέγει οὔτε κρύπτει ἀλλὰ σημαίνει hij spreekt niet en verbergt niet, maar duidt aan Heraclit. B 93; οὐ σημανεῖ καπνῷ πυρός hij zal geen rooksignaal geven Aeschl. Ag. 497; (voorteken) geven:; ἐδόκει ἐπὶ τοῖς μέλλουσι γενήσεσθαι σημῆναι het leek een voorteken te geven voor de toekomstige gebeurtenissen Thuc. 2.8.3; onpers. als signaal zich voordoen:. ὡς ἄρτι σημαίνειν ἐκ τῶν εἰρημένων μοι σφόδρα δοκεῖ zoals volgens mij zojuist duidelijk als signaal naar voren kwam uit het gezegde Plat. Epin. 989a. door een teken aanduiden, markeren; met acc..; σήμηνε δὲ τέρματ ’ Ἀχιλλεύς Achilles markeerde het keerpunt Il. 23.358; met acc. v. h. inw. obj..; κἀσήμηνεν ἐμφανὲς τέκμαρ en hij geeft een heldere indicatie (nl. van zijn bedoeling) Aeschl. Ch. 667; pass..; εὖ σεσημάνθαι goed verzegeld zijn Aristoph. Lys. 1198; met acc. en dat..; τοῦτον κελεύω πάντα σημαίνειν ἐμοί hem beveel ik om alles aan mij ter kennis te brengen Soph. OT 226; met ptc..; γόων φθόγγοι σφε σημαίνουσι δεῦρ ’ ὁρμωμένας de klanken van weeklachten geven aan dat zij hierheen komen Soph. OC 1669; met dat. en ptc..; φῶς φύλαξι σημαίνει μολόν het licht signaleert zijn aankomst aan de wachters (of: ‘het licht kwam\n en gaf zijn teken’, vgl. sub 1a.) Aeschl. Ag. 293; uitleggen, met dat. en ὅτι -zin. ἐκ γάρ οἱ τῆς ὄψιος οἱ... ὀνειροπόλοι ἐσήμαινον ὅτι want op basis van de droom gaven de droomuitleggers hem als interpretatie dat … Hdt. 1.108.2. het teken geven, het commando geven (om iets te doen); met acc. v. h. inw. obj..; σ. τὸ πολεμικόν het signaal voor de aanval geven Xen. An. 4.3.29; met dat. en inf..; ἐσήμαινε τοῖσι δορυφόροισι λαμβάνειν αὐτόν hij gaf een teken aan zijn lijfwacht hem te arresteren Hdt. 1.116.4; ellipt..; ὅταν οἱ ἄρχοντες σημήνωσι telkens wanneer de leiders opdracht daartoe geven Xen. Cyr. 1.2.8; onpers., met dat..; τοῖσι δὲ Ἕλλησι ὡς ἐσήμηνε toen de Grieken het sein kregen Hdt. 8.11.1; ook alg. commanderen, het commando voeren over; met dat..; πᾶσι... σημαίνειν iedereen commanderen Il. 1.289; ook met gen.. στρατοῦ... σημαίνειν het commando voeren over een leger Il. 14.85. aanduiden, beduiden, betekenen:; σχεδόν τι ταὐτὸν σημαίνει het betekent ongeveer hetzelfde Plat. Crat. 393a; οὐθὲν ἄλλο σημαίνοντες τὴν σοφίαν ἢ niets anders aanduidend met ‘wijsheid’ dan Aristot. EN 1141a12; subst. ptc. pass.. τὸ σημαινόμενον betekenis Aristot. Rh. 1405b8. med. (voor zich) van een teken voorzien, verzegelen:. σημαίνεται βύβλῳ περὶ τὰ κέρεα εἱλίσσων hij voorziet (de stier) van een merkteken door papyrus om de horens te winden Hdt. 2.38.3. uit tekenen afleiden:. τὰ μὲν σημαίνομαι, τὰ δὲ ἐκπέπληγμαι het ene kan ik wel afleiden, het andere verbijstert mij Soph. Ai. 32.
|elnltext=σημαίνω [σῆμα] Ion. fut. act. σημανέω, med. σημανέομαι, Dor. fut. σαμαίνω act. een teken geven, tekens geven; abs..; οὔτε λέγει οὔτε κρύπτει ἀλλὰ σημαίνει hij spreekt niet en verbergt niet, maar duidt aan Heraclit. B 93; οὐ σημανεῖ καπνῷ πυρός hij zal geen rooksignaal geven Aeschl. Ag. 497; (voorteken) geven:; ἐδόκει ἐπὶ τοῖς μέλλουσι γενήσεσθαι σημῆναι het leek een voorteken te geven voor de toekomstige gebeurtenissen Thuc. 2.8.3; onpers. als signaal zich voordoen:. ὡς ἄρτι σημαίνειν ἐκ τῶν εἰρημένων μοι σφόδρα δοκεῖ zoals volgens mij zojuist duidelijk als signaal naar voren kwam uit het gezegde Plat. Epin. 989a. door een teken aanduiden, markeren; met acc..; σήμηνε δὲ τέρματ ’ Ἀχιλλεύς Achilles markeerde het keerpunt Il. 23.358; met acc. v. h. inw. obj..; κἀσήμηνεν ἐμφανὲς τέκμαρ en hij geeft een heldere indicatie (nl. van zijn bedoeling) Aeschl. Ch. 667; pass..; εὖ σεσημάνθαι goed verzegeld zijn Aristoph. Lys. 1198; met acc. en dat..; τοῦτον κελεύω πάντα σημαίνειν ἐμοί hem beveel ik om alles aan mij ter kennis te brengen Soph. OT 226; met ptc..; γόων φθόγγοι σφε σημαίνουσι δεῦρ ’ ὁρμωμένας de klanken van weeklachten geven aan dat zij hierheen komen Soph. OC 1669; met dat. en ptc..; φῶς φύλαξι σημαίνει μολόν het licht signaleert zijn aankomst aan de wachters (of: ‘het licht kwam\n en gaf zijn teken’, vgl. sub 1a.) Aeschl. Ag. 293; uitleggen, met dat. en ὅτι -zin. ἐκ γάρ οἱ τῆς ὄψιος οἱ... ὀνειροπόλοι ἐσήμαινον ὅτι want op basis van de droom gaven de droomuitleggers hem als interpretatie dat … Hdt. 1.108.2. het teken geven, het commando geven (om iets te doen); met acc. v. h. inw. obj..; σ. τὸ πολεμικόν het signaal voor de aanval geven Xen. An. 4.3.29; met dat. en inf..; ἐσήμαινε τοῖσι δορυφόροισι λαμβάνειν αὐτόν hij gaf een teken aan zijn lijfwacht hem te arresteren Hdt. 1.116.4; ellipt..; ὅταν οἱ ἄρχοντες σημήνωσι telkens wanneer de leiders opdracht daartoe geven Xen. Cyr. 1.2.8; onpers., met dat..; τοῖσι δὲ Ἕλλησι ὡς ἐσήμηνε toen de Grieken het sein kregen Hdt. 8.11.1; ook alg. commanderen, het commando voeren over; met dat..; πᾶσι... σημαίνειν iedereen commanderen Il. 1.289; ook met gen.. στρατοῦ... σημαίνειν het commando voeren over een leger Il. 14.85. aanduiden, beduiden, betekenen:; σχεδόν τι ταὐτὸν σημαίνει het betekent ongeveer hetzelfde Plat. Crat. 393a; οὐθὲν ἄλλο σημαίνοντες τὴν σοφίαν ἢ niets anders aanduidend met ‘wijsheid’ dan Aristot. EN 1141a12; subst. ptc. pass.. τὸ σημαινόμενον betekenis Aristot. Rh. 1405b8. med. (voor zich) van een teken voorzien, verzegelen:. σημαίνεται βύβλῳ περὶ τὰ κέρεα εἱλίσσων hij voorziet (de stier) van een merkteken door papyrus om de horens te winden Hdt. 2.38.3. uit tekenen afleiden:. τὰ μὲν σημαίνομαι, τὰ δὲ ἐκπέπληγμαι het ene kan ik wel afleiden, het andere verbijstert mij Soph. Ai. 32.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[σῆμα]]<br /><b class="num">I.</b> to [[shew]] by a [[sign]], [[indicate]], make [[known]], [[point]] out, Hom., etc.<br /><b class="num">2.</b> absol. to [[give]] signs, make signals, Il., Trag.<br /><b class="num">II.</b> to [[give]] a [[sign]] or [[signal]] to do a [[thing]], Il.; c. inf., Hdt., etc.; μὴ σημήναντός σου without any [[order]] from you, Plat.:—c. gen. to [[bear]] [[command]] [[over]], τινός or ἐπί τισι Hom.: absol. to [[give]] orders, Hom.; σημαίνων = [[σημάντωρ]], Soph.<br /><b class="num">2.</b> in war, to [[give]] the [[signal]] of [[attack]], Thuc.; ση. τῆι σάλπιγγι Xen.; ση. ἀναχώρησιν to make [[signal]] for [[retreat]], Thuc.:—impers., σημαίνει (sc. ὁ [[σαλπιγκτής]]) [[signal]] is given, τοῖς Ἕλλησι ὡς ἐσήμηνε [[when]] [[signal]] was given for the Greeks to [[attack]], Hdt.; ἐσήμαινε πάντα παραρτέεσθαι [[signal]] was given to make all [[ready]], Hdt.<br /><b class="num">III.</b> to [[signify]], [[indicate]], [[announce]], [[declare]], Eur., Hdt., [[attic]]<br /><b class="num">2.</b> [[generally]], to [[signify]], [[interpret]], [[explain]], Hdt., Aesch.; absol., σήμαινε [[tell]], Soph.<br /><b class="num">IV.</b> = [[σφραγίζω]], to [[stamp]] with a [[sign]] or [[mark]], to [[seal]], Lat. obsignare, [[mostly]] in Mid., Xen.:—Pass., εὖ σεσημάνθαι to be well sealed up, Ar.; τὰ σεσημασμέναι, opp. to τὰ ἀσήμαντα, Dem.<br />B. Mid. σημαίνομαι, like [[τεκμαίρομαι]], to [[give]] [[oneself]] a token, i. e. [[conclude]] from signs, [[conjecture]], Soph.<br /><b class="num">II.</b> to [[mark]] for [[oneself]], σημαίνεσθαι βύβλωι (sc. βοῦν), i. e. by sealing a [[strip]] of byblus [[round]] his [[horn]], Hdt.
}}
}}